CPI liên tục tăng, có kiểm soát được lạm phát?
Không loại trừ mức lạm phát năm 2016 sẽ lên tới 5,2%, vượt qua mục tiêu 5% của Chính phủ, điều này được các chuyên gia dự báo. Nửa cuối năm còn lại là thời điểm quan trọng để cơ quan quản lý nỗ lực đưa lạm phát nằm trong vòng kiểm soát trong bối cảnh chỉ số giá tiêu dùng (CPI) – chỉ số cơ bản để đo lường lạm phát, liên tục giữ xu hướng tăng cao qua hàng tháng.
Mới đây, Tổng cục Thống kê đã công bố chỉ số CPI tháng 7/2016 với mức tăng 0,13% so với tháng trước. Và, tính trong 7 tháng đầu năm nay, CPI đã tăng tới con số 2,48% so với tháng 12/2015.
Còn tại hội thảo công bố báo cáo kinh tế Việt Nam quý II/2016 do Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) tổ chức ngày 26/7 tại Hà Nội, giới chuyên gia cũng dự báo mức CPI trong quý III/2016 sẽ là khoảng 1,31%.
CPI tạo sức ép lạm phát
Theo nhận định của Bộ Công Thương, diễn biến phức tạp và có xu hướng tăng cao về giá cả một số loại hàng hóa thiết yếu phục vụ sản xuất và tiêu dùng trên thị trường thế giới, đã tạo sức ép lạm phát gia tăng.
Bộ Công Thương cho rằng CPI của năm 2016 cao hơn nhiều so với mức bình quân của năm 2015 trong khi thu nhập chưa có nhiều thay đổi nên khả năng mua hàng của người dân khó có điều kiện được cải thiện.
Trong giải pháp 6 tháng cuối năm 2016, Bộ Công Thương cho biết sẽ cùng phối hợp với các ngành để bảo đảm kiểm soát được CPI ở mức hợp lý (dưới 5%) theo chỉ tiêu kế hoạch đã đặt ra, coi đây là giải pháp cơ bản để ổn định và phát triển tổng cầu. Bộ này sẽ chú trọng cân đối cung cầu một số mặt hàng thiết yếu, bảo đảm không để xảy ra sốt giá cục bộ.
Ông Nguyễn Lộc An, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương), cho rằng để kiềm chế lạm phát thì phải theo sát thị trường đảm bảo cung cầu hàng hóa, kiểm tra giá.
Cũng theo Bộ Công Thương, trong nửa cuối năm, cần kiểm soát và điều hành tốt tỷ giá trước áp lực biến động giá trị của các đồng t.iền mạnh như USD, đồng Euro và đồng Nhân dân tệ để bảo đảm hỗ trợ sản xuất, thúc đẩy xuất khẩu, ổn định thị trường trong nước; tiếp tục ổn định mặt bằng lãi suất thị trường…
Nhóm nghiên cứu của Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR) nhận định: Mặt bằng giá trong năm nay có thể sẽ có những diễn biến phức tạp đến từ nhiều yếu tố ngoại sinh như thị trường nguyên liệu thô thế giới ( giá dầu ngừng giảm và có thể tăng nhẹ), biến đổi khí hậu (gây xáo trộn trên thị trường lương thực).
Giá dầu ngừng giảm và có thể tăng nhẹ sẽ tác động làm tăng CPI trong 6 tháng cuối năm 2016
Video đang HOT
Ngoài ra, còn có các yếu tố nội sinh như chính sách t.iền tệ của Ngân hàng Nhà nước và biến động của tổng cầu, không loại trừ mức lạm phát năm 2016 sẽ lên tới 5,2%, vượt qua mục tiêu 5% của Chính phủ.
Thực tế cho thấy, kể từ đầu năm 2016 đến nay, chỉ số CPI đã liên tục giữ xu hướng tăng cao qua hàng tháng và nguy cơ tác động lạm phát tăng cao trong năm nay là hoàn toàn hiển hiện.
Cần nhiều kịch bản đối phó
Theo nhận định, việc giá cả nhiều loại hàng hóa, dịch vụ có xu hướng tăng cao hơn cùng kỳ nhiều năm trước, gây áp lực trực tiếp đến khả năng kiềm chế lạm phát.
Giới chuyên gia lưu ý áp lực tăng giá hàng hóa, dịch vụ thiết yếu đã khiến CPI tăng cao trong 6 tháng đầu năm 2016. Trong khi đó, theo quy luật, 6 tháng cuối năm mới là thời điểm CPI có nhiều biến động. Thực tế này cho thấy áp lực tăng giá tiêu dùng mạnh mẽ khiến mục tiêu kiềm chế lạm phát thêm khó khăn.
Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) cho biết trong 6 tháng cuối năm 2016, công tác quản lý, điều hành giá dự báo gặp nhiều thách thức do vẫn còn nhiều yếu tố có thể tác động mạnh đến chỉ số CPI.
Trong đó, sức ép từ cân đối ngân sách, việc tiếp tục điều chỉnh giá dịch vụ công (y tế và giáo dục) theo lộ trình thị trường, chính sách điều hành tỷ giá và mặt bằng lãi suất trong thời gian tới sẽ là những nhân tố cần được quan tâm, theo sát để điều hành cho phù hợp với diễn biến thị trường và thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát như đã đề ra.
Với đà tăng được khởi động ngay trong hai quý đầu năm, diễn biến lạm phát trong các tháng còn lại của năm 2016 được dự báo sẽ khó lường và chịu sức ép bật tăng mạnh trở lại so với năm 2015.
Thứ nhất, giá dịch vụ y tế dự kiến sẽ được điều chỉnh tăng lần hai với mức tăng cũng rất lớn. Lộ trình tăng học phí sẽ được tiếp tục tiến hành nên dự kiến cũng gây tác động nhất định tới CPI trong nửa cuối năm nay. Ngoài ra, độ trễ của chính sách t.iền tệ sẽ có sự ảnh hưởng nhất định tới diễn biến CPI trong nửa cuối năm 2016.
Giá xăng dầu thế giới đang có xu hướng tăng trở lại, đẩy giá xăng trong nước tăng theo. Khi đó, giá nhóm hàng giao thông chắc chắn sẽ tiếp tục tăng và không còn tác dụng hỗ trợ giảm CPI như hồi năm ngoái.
Trước những dự báo về diễn biến phức tạp của lạm phát trong hai quý còn lại, Chính phủ đã và đang thận trọng trong việc đưa ra các giải pháp để đảm bảo kiểm soát lạm phát.
Các giải pháp trước mắt tập trung kiểm soát chặt chẽ chi phí giá cả đầu vào nhằm duy trì sự ổn định cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Cụ thể, tăng cường quản lý chi phí xăng dầu, chi phí vận tải để giúp doanh nghiệp giảm chi phí.
Nhưng nói như PGs.Ts. Ngô Trí Long, để kiềm chế lạm phát dưới 5%, Chính phủ cần xây dựng những kịch bản khác nhau, phối hợp chặt chẽ giữa chính sách tài khóa, chính sách t.iền tệ và các chính sách vĩ mô để kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, góp phần hỗ trợ tăng trưởng ở mức hợp lý.
Theo Thơi bao kinh doanh
Kinh tế Việt Nam 2016: Tập trung cải thiện kinh tế vi mô
Năm 2016, kinh tế Việt Nam cần chuyển từ giai đoạn ổn định kinh tế vĩ mô sang cải cách mang tính cơ cấu, vi mô để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Đúng như dự báo, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đổ vào Việt Nam đã tăng ngay từ tháng đầu năm, với mức tăng tới 157,9% so với cùng kỳ năm ngoái. Mức vốn giải ngân cũng tăng đáng kể, 23% so với cùng kỳ.
Trong Báo cáo nghiên cứu kinh tế vĩ mô quý IV và cả năm 2015 của Viện Nghiên cứu quản lý Trung ương (CIEM) vừa công bố chiều qua (28/1), xu hướng này đang và tiếp tục sẽ là chủ đạo cả ở dòng vốn FDI và tư nhân trong nước do triển vọng đầu tư và môi trường kinh doanh thông thoáng hơn.
Công nghiệp khai khoáng đang đóng góp một tỷ lệ không nhỏ trong tăng trưởng kinh tế. Ảnh: Đức Thanh
"Điều quan trọng nhất là chúng tôi nhìn thấy sự tăng trưởng kinh tế đang đi cùng với sự cải thiện về niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư", ông Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng CIEM nói. Tỷ lệ vốn đầu tư trên GDP đã tăng liên tục, từ 30,6% trong quý I/2015 đến 34,1% trong quý IV/2015. Điểm tích cực là hoạt động đầu tư trong năm 2015 ghi nhận sự chuyển biến mạnh mẽ từ khu vực tư nhân - dân cư trong nước và khu vực có vốn FDI, với mức tăng tương ứng là 13% và 19,9%. Chỉ tính riêng quý IV/2015, đầu tư của khu vực dân cư và tư nhân trong nước tăng gần 17,9% so với cùng kỳ năm 2014, trong khi mức tăng tương ứng của doanh nghiệp FDI lên tới 36,7%.
Đây là lý do mà các chuyên gia CIEM tin rằng, Việt Nam bước vào năm 2016 với nhiều lạc quan. Thực ra, cũng không có nhiều lấn cấn về niềm tin này, khi kết thúc năm 2015, kinh tế vĩ mô ổn định và được củng cố ngày một vững chắc hơn. Tăng trưởng kinh tế phục hồi nhanh và liên tục qua các quý, đồng thời cho thấy dư địa để tiếp tục khởi sắc.
Đặc biệt, một bộ máy điều hành mới cũng sẽ sớm được thiết lập, đưa Việt Nam thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội gắn với cải cách trong giai đoạn 2016 - 2020 cũng đã được các chuyên gia kinh tế CIEM nhắc đến.
Và những mối lo
Tuy vậy, ông Cung vẫn chưa thực sự an tâm khi cho rằng, những thành tựu về ổn định kinh tế vĩ mô trong thời gian vừa qua, mới chỉ là nền tảng bước đầu.
"Việt Nam cần khẩn trương tiến hành các cải cách sâu rộng hơn về nền tảng kinh tế vĩ mô, hệ thống pháp lý nhằm tạo thuận lợi hơn nữa cho hoạt động sản xuất - kinh doanh", ông Cung nói và nhắc tới bối cảnh kinh tế thế giới không hẳn đã thuận cho sự hồi phục nhanh chóng của kinh tế Việt Nam. Đó là, kinh tế thế giới phục hồi chậm hơn kỳ vọng, đặc biệt là xu hướng rút vốn khỏi các thị trường mới nổi như ở Trung Quốc, Brazil...
Cũng phải nhắc đến những thay đổi mà giới phân tích kinh tế đang gọi là "thời kỳ chuyển sang trạng thái bình thường mới của các nước thuộc nhóm BRICs", đặc biệt là Trung Quốc, mà thực chất là những thay đổi cơ cấu về kinh tế, xã hội sâu sắc, sẽ ảnh hưởng đến kinh tế thế giới, trong đó có Việt Nam.
Trong khi đó, tăng trưởng kinh tế năm 2015 có trở lại nhưng chưa phải thực sự phục hồi. "Đằng sau sự tăng trưởng đó là mức tăng tương đối cao do công nghiệp và xây dựng, mà công nghiệp khai khoáng đóng góp một tỷ lệ không nhỏ. Yếu tố về chất chưa rõ, vẫn thiên về lượng. Lạm phát thấp chủ yếu do cầu chưa phục hồi và giá cả bên ngoài giảm", ông Cung phân tích.
Tuy vậy, điều mà doanh nghiệp kỳ vọng nhất trong năm 2015 là giảm lãi suất ngân hàng, tăng cơ hội tiếp cận nguồn vốn rẻ khi lạm phát ở mức thấp lại chưa như kỳ vọng.
"Chúng tôi gọi đây mà "món nợ" của Chính phủ với doanh nghiệp. Đáng ra, với mức lạm phát thấp như vậy, doanh nghiệp có quyền được hưởng một mức lãi suất thấp hơn hiện tại để tranh thủ cơ hội phục hồi", ông Cung nói.
Lý do được phân tích là vì nợ xấu vẫn chưa ra khỏi nền kinh tế và bội chi quá cao, buộc Chính phủ phải huy động trái phiếu, làm tăng cầu và giá của đồng vốn đang khan hiếm. Đương nhiên, hệ lụy mà doanh nghiệp phải gánh là tăng chi phí vốn, chi phí sản xuất và giảm năng lực cạnh tranh.
Mối lo của các chuyên gia CIEM cũng đặt nhiều ở nông nghiệp. Những khó khăn về giá, sự suy giảm của thị trường thế giới và phương thức sản xuất lạc hậu, chậm thay đổi của nông nghiệp Việt Nam đang đẩy lĩnh vực từng được coi là "bệ đỡ của nền kinh tế Việt Nam khi gặp khủng hoảng" vào thế bấp bênh.
"Thậm chí, nếu không có những chuyển đổi mạnh mẽ, đây sẽ là lĩnh vực phát sinh nhiều vấn đề đáng lo ngại", ông Cung nói.
Thông điệp về việc ưu tiên chính sách cần tiếp tục tập trung vào cải thiện nền tảng kinh tế vi mô và đổi mới thể chế kinh tế cho một nền kinh tế thị trường hiện đại được Báo cáo nhấn mạnh nhiều lần.
Cụ thể, Việt Nam cần chủ động đẩy mạnh một cách thực chất hơn quá trình cải thiện môi trường kinh doanh, đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm chi phí, tự do hóa thị trường, tạo thuận lợi cho kinh doanh, khuyến khích và cải thiện năng lực công nghệ gắn với tăng năng suất bền vững - ngay cả trước khi các yêu cầu này trở thành cam kết chính thức theo các điều ước hội nhập kinh tế quốc tế.
Theo Báo Đầu Tư
Diện mạo mới sau tái cơ cấu hệ thống ngân hàng thương mại Những thành tựu về ổn định kinh tế vĩ mô có phần đóng góp không nhỏ của ngành ngân hàng (NH). Kiềm chế lạm phát, ổn định t.iền tệ, hạ thấp lãi suất, tăng dự trữ ngoại hối... là các chỉ số mạnh cho thấy những bước đi thận trọng tái cơ cấu hệ thống các NH thương mại (NHTM) đã mang lại...