COVID-19 khiến hàng tỷ người khó thoát nghèo đói trong 1 thập kỷ

Đại dịch COVID-19 đang làm xấu thêm tình trạng bất bình đẳng xã hội. Những người giàu nhất thế giới nhanh chóng làm giàu hơn nữa trong khi tầng lớp nghèo nhất lại phải chờ thêm nhiều năm nữa để vực dậy.

Oxfam cảnh báo tình trạng chênh lệch giàu – nghèo đang cùng lúc tăng lên tại mọi quốc gia. Ảnh: AFP

Hãng thông tấn AFP đưa tin trong báo cáo có tiêu đề “Thứ virus bất bình đẳng” công bố ngày 25/1, Tổ chức Oxfam cảnh báo dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 là sự kiện đầu tiên sau nhiều năm khiến tình trạng chênh lệch giàu – nghèo cùng lúc tăng lên rõ rệt ở mọi quốc gia.

“1.000 người giàu nhất hành tinh đã bù đắp được khoản thiệt hại do COVID-19 chỉ trong vòng 9 tháng, nhưng phải mất hơn 1 thập kỷ để những người nghèo nhất thế giới có thể phục hồi được”, báo cáo của Oxfam cho biết.

Tổ chức này cũng nhấn mạnh thực tế rằng tác động của virus SARS-CoV-2 cũng đang không đồng đều. Cụ thể, nhóm dân tộc thiểu số tại một số quốc gia có tỷ lệ tử vong cao hơn nhóm khác cũng như việc phụ nữ chiếm đa số trong các lĩnh vực của nền kinh tế bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi đại dịch.

Báo cáo được đưa ra trùng với thời điểm bắt đầu Diễn đàn Kinh tế Thế giới (Davos) trực tuyến. Sự kiến kéo dài từ 26 – 29/1 này sẽ giúp các nhà lãnh đạo thế giới chọn ra những giải pháp sáng tạo để ngăn chặn đại dịch đồng thời thúc đẩy sự phục hồi mạnh mẽ trong năm tới.

Oxfam cho rằng các nền kinh tế công bằng hơn chính là chìa khóa cho sự phục hồi kinh tế nhanh chóng từ COVID-19. Tổ chức này tính toán rằng một khoản thuế tạm thời đối với phần lợi nhuận vượt quá của 32 tập đoàn toàn cầu kiếm lợi nhuận nhiều nhất trong đại dịch có thể đã huy động được 104 tỷ USD Mỹ vào năm 2020. Số tiền này đủ để cung cấp trợ cấp thất nghiệp cho tất cả người lao động cũng như hỗ trợ tài chính cho tất cả trẻ em và người già tại các nước có thu nhập thấp và trung bình.

Bà Gabriela Bucher, Giám đốc điều hành của Oxfam khẳng định: “Tình trạng bất bình đẳng không phải là điều không thể tránh khỏi. Nó phụ thuộc vào yếu tố lựa chọn chính sách”. Theo bà, cuộc chiến chống bất bình đẳng phải là trọng tâm của các nỗ lực giải cứu và phục hồi nền kinh tế, với các khoản đầu tư vào dịch vụ công được trích từ nguồn thuế do các cá nhân và tập đoàn giàu nhất nộp phần thích đáng.

Theo báo The Business Times, các nhà đầu tư hiện hướng tới triển vọng tươi sáng hơn trong năm 2021 dựa trên những hy vọng về vaccine phòng COVID-19, các biện pháp kích thích tài chính và khả năng nền tinh tế trở lại đà tăng trưởng vào năm 2021. Năm tới có thể đánh dấu sự phục hồi kinh tế giai đoạn đầu, tương tự như giai đoạn sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008. Tăng trưởng toàn cầu được kỳ vọng sẽ phục hồi sau khi rơi xuống những mức thấp nhất trong nhiều năm do tác động của dịch bệnh COVID-19 và quá trình này có khả năng sẽ được đẩy nhanh nhờ triển khai thành công các chương trình chủng ngừa vaccine phòng COVID-19.

Các nhà phân tích tin rằng tốc độ phục hồi kinh tế và thu nhập giữa các khu vực sẽ khác nhau đáng kể. Mặc dù dịch bệnh được kiểm soát tốt ở các khu vực chính của châu Á, nhưng tình hình ở các quốc gia và khu vực như Mỹ, châu Âu và Mỹ Latinh xấu hơn.

Sự khác biệt trong khả năng kiểm soát dịch bệnh COVID-19 giữa các quốc gia và khu vực này kéo theo mức độ ảnh hưởng về kinh tế sẽ không giống nhau, có xu hướng nghiêm trọng hơn ở các nền kinh tế phát triển phương Tây so với ở các nền kinh tế mới nổi của châu Á. Như vậy, các nền kinh tế châu Á dự kiến sẽ khởi động năm 2021 trên một nền tảng vững chắc, trong khi các điều kiện tăng trưởng tồi tệ hơn sẽ làm chậm quá trình phục hồi của các quốc gia phát triển phương Tây.