Covid-19 ảnh hưởng đến vấn đề ô nhiễm không khí toàn cầu

Nguyễn Thị Mẫn07:47 19/03/2020

Đại dịch Covid-19 đang ngày càng có xu hướng lây lan rất lớn và có ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế toàn cầu.

Tuy nhiên, ở một góc độ khác, các nhà khoa học cho rằng sự lây lan của coronavirus mới lại đang… làm giảm ô nhiễm không khí toàn cầu.

Marshall Burke, nhà kinh tế tài nguyên môi trường thuộc Đại học Stanford, đã thực hiện một số tính toán ngược về tình trạng ô nhiễm không khí gần đây trên các vùng của Trung Quốc và những ca bệnh được cứu. Theo Burke, vấn đề ô nhiễm không khí đang có xu hướng giảm mạnh.

“Với số lượng bằng chứng khổng lồ cho thấy hít thở không khí ô nhiễm góp phần lớn vào tỷ lệ tử vong sớm”, Burke viết.

2 tháng giảm ô nhiễm, Burke tính toán có lẽ đã cứu sống 4.000 trẻ em dưới 5 tuổi và 73.000 người lớn trên 70 tuổi ở Trung Quốc. Đáng chú hơn con số này có xu hướng lớn hơn với số người chết toàn cầu hiện tại do virus. Mặc dù điều này có vẻ hơi ngạc nhiên, nhưng đó là điều chúng ta đã biết từ khá lâu.

“Điều đáng chú ý là cả số người chết và giảm tuổi thọ do ô nhiễm không khí đều có tác dụng của việc hút thuốc lá và cao hơn nhiều so với các nguyên nhân gây tử vong khác. Ô nhiễm không khí vượt quá sốt rét là nguyên nhân toàn cầu gây tử vong hệ số 19, nó vượt qua hệ số 16, HIV / AIDS với hệ số 9, rượu là 45, và lạm dụng ma túy theo hệ số 60″, nhà vật lý Jos Lelieveld nhấn mạnh.

Nhưng vấn đề gây tranh cãi đó là phân tích của Burke sử dụng dữ liệu từ Trung Quốc và đã được hoàn thành trước khi có thêm thông tin về cách Covid-19 đã và đang ảnh hưởng đến phần còn lại của thế giới. Đặc biệt với số lượng người chết xảy ra ở Ý và các quốc gia áp dụng các biện pháp kiểm dịch nghiêm ngặt, dữ liệu vệ tinh ở miền bắc Ý hiện đã cho thấy sự sụt giảm ô nhiễm không khí lớn, cụ thể là nitơ dioxide, một loại khí thải chủ yếu phát ra từ ô tô, xe tải, điện nhà máy và một số nhà máy công nghiệp.

Hiện tại, ở góc độ phản biện nhiều nhà nghiên cứu cho rằng chúng ta chưa thể đưa ra nghiên cứu đánh giá ngang hàng đo lường tác động thực sự của việc giảm phát thải sẽ mang lại so với Covid-19, nhưng với những gì chúng ta biết về sự nguy hiểm của ô nhiễm không khí lan rộng, có khả năng sẽ có lợi ích trực tiếp trong việc giảm thiểu ô nhiễm liên quan đến những cái chết liên quan.

Video đang HOT

Trang Phạm

Theo dantri.com.vn

Phát hiện mới: Ô nhiễm không khí có thể gây trầm cảm và tăng tỷ lệ tự tử

Theo 1 nghiên cứu mới dựa trên các dữ liệu toàn cầu, những người sống trong bầu không khí ô nhiễm có tỷ lệ cao bị trầm cảm và tự tử.

Nghiên cứu trên cũng chỉ ra rằng việc cắt giảm ô nhiễm trên toàn cầu có thể giúp hàng triệu người thoát khỏi trầm cảm.

Loại ô nhiễm hạt trong nghiên cứu này là loại ô nhiễm được tạo ra từ các nhiên liệu hóa thạch dùng chạy ô tô, dùng trong sinh hoạt dân dụng, và trong công nghiệp.

Thành phố Skopje ở Bắc Macedonia là một trong những thủ đô ô nhiễm nhất của châu Âu theo WHO. Ảnh: EPA.

Các nhà nghiên cứu cho rằng bằng chứng mới đã củng cố thêm lời kêu gọi giải quyết vấn nạn mà Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) coi là "tình trạng khẩn cấp về khí bẩn đe dọa sức khỏe cộng đồng".

Gây tổn thương não, phá hoại sức khỏe tâm thần

Isobel Braithwaite, tại Đại học UCL ở London (Anh) - trưởng nhóm nghiên cứu, nói: "Chúng tôi đã phát hiện ra rằng không khí ô nhiễm có thể gây tác hại lớn cho sức khỏe tâm thần của chúng ta, khiến cho việc làm sạch không khí chúng ta dùng để thở trở nên bức thiết hơn".

Theo bà Braithwaite, việc đáp ứng giới hạn của EU trong việc ngăn ô nhiễm không khí có thể tạo khác biệt lớn. "Bạn có thể ngăn được 15% ca trầm cảm. Ở đây có mối quan hệ nhân quả. Tác động này là lớn vì trầm cảm là bệnh rất phổ biến và đang gia tăng". Theo WHO, hơn 264 triệu người bị trầm cảm.

Braithwaite thông tin thêm: "Chúng tôi biết rằng các hạt nhỏ nhất trong không khí bẩn có thể tới được não thông qua đường mạch máu và mũi, và rằng không khí ô nhiễm có liên quan trong việc tăng nặng chứng viêm não, gây tổn thương cho tế bào thần kinh, và tạo ra những thay đổi trong việc sản sinh hormone gây căng thẳng - tất cả đều có liên hệ với tình trạng sức khỏe tâm thần kém".

Joseph Hayes, đang làm việc tại UCL và cũng thuộc nhóm nghiên cứu, cho biết: "Các bằng chứng cho thấy tự bản thân ô nhiễm đã làm tăng nguy cơ đối mặt với hậu quả là sức khỏe xấu".

Nghiên cứu trên, được xuất bản trên tạp chí Environmental Health Perspectives, đã sử dụng các tiêu chí chất lượng nghiêm ngặt để lựa chọn và tập hợp dữ liệu nghiên cứu từ 16 nước xuất bản từ trước cho tới năm 2017, tiết lộ mối liên hệ rất mạnh về mặt thống kê giữa không khí độc hại và tình trạng trầm cảm, tự tử.

Nghiên cứu trên được hậu thuẫn bởi các nghiên cứu gần đây, bao gồm nghiên cứu liên hệ tình trạng ô nhiễm không khí với "tỷ lệ tử vong cực cao" ở những người mắc rối loạn tâm thần và nguy cơ trầm cảm tăng lên 4 lần ở những người trẻ độ tuổi từ 13-19.

Làm suy giảm trí tuệ, trí nhớ

Các nghiên cứu khác chỉ ra rằng ô nhiễm không khí còn làm sa sút đáng kể năng lực trí tuệ và có mối liên hệ với chứng mất trí. Một nghiên cứu toàn diện trên toàn cầu vào đầu năm 2019 kết luận rằng ô nhiễm không khí có thể tàn phá mọi cơ quan nội tạng và gần như mọi tế bào trong cơ thể con người.

Dữ liệu được phân tích trong nghiên cứu mới đã tìm thấy mối liên hệ giữa trầm cảm và các phần tử ô nhiễm không khí nhỏ hơn 2,5micromet (tương đương 0,0025mm, còn gọi là PM2.5). Những người tiếp xúc với bụi ô nhiễm tăng mức 10 microgram trên một mét khối (g/m3) ở cấp độ PM2.5 trong một năm hoặc hơn một năm sẽ có nguy cơ bị trầm cảm cao hơn 10%. Mức độ PM2.5 ở các thành phố dao động từ mức thấp như 6g/m3 ở Ottawa (Canada) lên 114g/m3 ở Delhi (Ấn Độ).

Tại các thành phố của Anh vào năm 2017, mức độ PM2.5 trung bình là 13g/m3. Các nhà nghiên cứu ước tính rằng việc hạ con số này theo mức giới hạn khuyến nghị 10g/m3 của WHO có khả năng giảm trầm cảm ở các cư dân đô thị đi khoảng 2,5%.

Các dữ liệu liên quan đến nguy cơ tự sát là các dữ liệu về các phần tử bụi có kích cỡ lên tới mức 10 micromet (PM10). Các nhà nghiên cứu phát hiện ra hiệu ứng ngắn hạn, theo đó mức tăng 10g/m3 trong 3 ngày có thể tăng nguy cơ tự sát lên thêm 2%.

Các nhà khoa học cho biết, những sự tăng nguy cơ dù nhỏ vẫn có thể gây hại cho nhiều người vì hơn 90% dân số toàn cầu sống trong môi trường không khí ô nhiễm dưới mức khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Cần hành động từ cấp cơ sở đến cấp vĩ mô

Các kết quả này cho thấy các mối liên hệ mạnh, tuy nhiên chúng ta chưa thể khẳng định chắc chắn về mối quan hệ nhân quả do khía cạnh đạo đức không cho phép tiến hành thực nghiệm về mối đe dọa đối với sức khỏe con người.

Dẫu vậy, Ioannis Bakolis thuộc Đại học King's College London vẫn đánh giá: "Đây là một nghiên cứu toàn diện trong thời gian 40 năm. Mặc dù các nghiên cứu hợp thành đến từ nhiều nơi trên thế giới, như Trung Quốc, Mỹ, Đức và có khác biệt về quy mô mẫu, cấu trúc nghiên cứu, và các phương thức đo lường trầm cảm, các kết quả là rất giống nhau".

Ioannis Bakolis cho biết thêm: "Tất cả chúng ta cần làm những gì thiết thực có thể để giảm việc gây tăng ô nhiễm môi trường, như là bằng cách đi bộ hay đi xe đạp. Nhưng chúng ta cũng cần nghĩ tới việc thay đổi hệ thống, tức là cần đến các chính sách có thể giúp giảm tổng thể mức độ ô nhiễm. Các nhà nghiên cứu cho biết, việc đi bộ, đi xe đạp và có thêm không gian xanh không chỉ cắt giảm ô nhiễm không khí mà còn cải thiện sức khỏe tinh thần của con người"./.

Trung Hiếu/VOV.VN biên dịch

Nguồn: Guardian

Theo vov.vn

Hàn Quốc đi xe theo biển số chẵn, lẻ vì khói bụi Trung Quốc tấn công Hôm 10/12, nồng độ bụi siêu mịn đã tăng lên mức "rất xấu" ở thủ đô Seoul. Phần lớn do khói bụi được cho là từ Trung Quốc lan sang bán đảo Triều Tiên. Ảnh: Korea Times. Bức ảnh này cho thấy mức độ ô nhiễm không khí nghiêm trọng ở bán đảo Triều Tiên. Bức ảnh bên trái được chụp vào một...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Thực hư tin Campuchia điều binh sĩ tới biên giới với Thái Lan sau vụ đối đầu08:43

Xung đột Nga - Ukraine trước bước ngoặt08:59

Vụ trộm bồn cầu làm bằng 98 kg vàng: nghi phạm ra tay trong 5 phút09:08

Báo Mỹ: Ông Trump "khó chịu" vì trang phục của ông Zelensky01:28

Lãnh đạo Mỹ - Ukraine khẩu chiến kịch liệt08:41

'Ông Trump rất thất vọng về ông Zelensky, muốn Ukraine thỏa thuận khoáng sản 500 tỉ USD'09:08

Ông Trump sẽ đích thân kiểm kê kho vàng trị giá 425 tỉ USD của Mỹ09:43

Ông Trump khen ông Zelensky dũng cảm, không cam kết hỗ trợ lực lượng châu Âu tại Ukraine08:00

Phát sốt đoạn phim ông Trump, ông Netanyahu nhâm nhi cocktail ở bãi biển Gaza08:01

Không chỉ Mỹ, Pháp cũng đàm phán về khoáng sản quan trọng với Ukraine09:14

Mỹ sẽ điều chỉnh lệnh cấm vận Nga tùy theo thỏa thuận Ukraine08:41

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Trung Quốc tăng ngân sách quốc phòng 7,2% trong năm 2025

17:17:00 07/03/2025

Kế hoạch tăng ngân sách quốc phòng Trung Quốc vừa được công bố tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 3 Đại hội Đại biểu Nhân dân toàn quốc khóa XIV.

Mỹ muốn bán tòa nhà FBI và trụ sở của một loạt bộ ngành hàng đầu

16:57:48 07/03/2025

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết họ đang cân nhắc bán một số bất động sản gồm trụ sở của Bộ Tư pháp, Cục Điều tra liên bang (FBI) và tòa nhà từng là khách sạn sang trọng của ông Trump.

Ông Trump phát biểu tại quốc hội, một nghị sĩ bị mời ra ngoài

16:55:05 07/03/2025

Bài phát biểu đầu tiên của Tổng thống Mỹ Donald Trump trước Quốc hội trong nhiệm kỳ 2 của ông có nhiều diễn biến gay cấn, khi vấp phải sự phản đối từ một số nghị sĩ Dân chủ.

Sudan đệ đơn kiện UAE lên Tòa án Công lý quốc tế

16:22:30 07/03/2025

Sudan kêu gọi ICJ, cơ quan giải quyết tranh chấp giữa các quốc gia, ban hành lệnh khẩn cấp biện pháp tạm thời để buộc UAE phải bồi thường, cùng một số yêu cầu khác.

Thủ tướng Canada: 'Mỹ khởi động thương chiến với đồng minh và người bạn gần gũi nhất'

15:58:48 07/03/2025

Thủ tướng Canada Justin Trudeau chỉ trích Mỹ khơi mào cuộc chiến tranh thương mại với đồng minh trong khi làm việc tích cực với Nga.

Chính quyền Mỹ hủy thông báo sa thải nhân viên thử việc

15:51:24 07/03/2025

Văn phòng quản lý nhân sự Mỹ (OPM) đã thay đổi thông báo hướng dẫn sa thải hàng loạt nhân viên liên bang, nêu rằng quyền quyết định thuộc về mỗi cơ quan.

Mexico tiếp nhận 50.000 người tị nạn

15:36:30 07/03/2025

Theo ông Dujarri, 94% người tị nạn ở độ tuổi lao động tìm được việc làm chính thức ngay trong tháng đầu tiên ở Mexico, trong khi 88% trẻ em trong độ tuổi đi học được đến trường và 60% gia đình thoát nghèo trong vòng một năm.

Phó tổng thống Mỹ phủ nhận hạ thấp quân đội Anh, Pháp

15:35:58 07/03/2025

Phó tổng thống Mỹ JD Vance khẳng định không nhằm vào Anh và Pháp khi nói lợi ích kinh tế của Mỹ là đảm bảo an ninh tốt hơn 20.000 quân của nước chưa từng tham chiến trong vài chục năm.

Anh, Ireland xây dựng chương trình hợp tác mới

15:21:44 07/03/2025

Tuyên bố nêu bật một chương trình hợp tác mới giữa Anh và Ireland trên tinh thần tôn trọng và gần gũi , đồng thời nhấn mạnh cam kết của cả hai quốc gia đối với hệ thống đa phương toàn cầu và luật pháp quốc tế.

Tây Ban Nha sơ tán nhiều trường học do lũ

15:11:50 07/03/2025

Cơ quan thời tiết (Aemet) đã phát cảnh báo màu cam tại một số khu vực của vùng Murcia, Valencia và Catalonia trong khi chính quyền địa phương khuyến cáo mọi người ở yên trong nhà.

Mỹ cân nhắc trục xuất người Ukraine chạy khỏi xung đột

15:09:02 07/03/2025

Phát biểu với báo giới tại Phòng Bầu dục khi được hỏi về việc thu hồi tư cách của người Ukraine và trục xuất họ, ông Trump khẳng định "không muốn làm tổn thương bất kỳ ai" và cho biết "sẽ sớm đưa ra quyết định .