Công ty đầu tiên ở Nga vỡ nợ dưới sức ép trừng phạt của phương Tây
Một ủy ban tài chính toàn cầu đã ra phán quyết rằng Công ty Đường sắt Nga đã vỡ nợ sau khi công ty này không thể thanh toán lãi cho khoản trái phiếu trị giá 268 triệu USD.
Nguyên nhân là do các lệnh trừng phạt của phương Tây đã ngăn cản Nga tiếp cận hệ thống tài chính thế giới.
Theo tờ Business Insider, phán quyết trên do Bộ phận tại châu Âu của Ủy ban Phán quyết Phái sinh Tín dụng (CDDC) đưa ra ngày 11/4. Hạn trả lãi suất số trái phiếu này là 14/3.
Như vậy, Công ty Đường sắt Nga đã trở thành công ty chính thức đầu tiên vỡ nợ ở Nga kể từ khi xảy ra cuộc chiến ở Ukaraine vào cuối tháng 2.
CDDC là ủy ban gồm các tổ chức tài chính và các tổ chức này họp để quyết định xem một công ty có vỡ nợ hay không. Phán quyết từ ủy ban là bước quan trọng để giúp các nhà đầu tư trong hợp đồng bảo hiểm nợ xấu. Đây là các hợp đồng đóng vai trò bảo hiểm trước các khoản vỡ nợ và giúp các nhà đầu tư nhận được các khoản thanh toán.
Bất chấp phán quyết, Công ty Đường sắt Nga đã lập luận trong một tuyên bố đưa ra ngày 12/4 rằng họ đã hoàn thành nghĩa vụ đối với trái phiếu đồng franc Thụy Sĩ trị giá 268 triệu USD, vì họ đã cố gắng thanh toán nhưng đã bị chặn do các lệnh trừng phạt.
Các công ty và Chính phủ Nga đã bị hạn chế nghiêm trọng khả năng thanh toán các khoản nợ bằng ngoại tệ do các lệnh trừng phạt của phương Tây.
Mỹ và các đồng minh đã ngăn Ngân hàng Trung ương Nga tiếp cận 600 tỷ USD dự trữ ngoại tệ và trực tiếp trừng phạt các công ty Nga, trong đó có Công ty Đường sắt Nga.
Video đang HOT
Tuần trước, Bộ Tài chính Mỹ đã ngăn Chính phủ Nga thanh toán các khoản nợ bằng đồng USD bằng tài khoản tại các ngân hàng Mỹ, khiến mối quan hệ tài chính của hai nước càng thêm căng thẳng.
Goldman Sachs, Bank of America và Deutsche Bank nằm trong số các ngân hàng bỏ phiếu nhất trí cho rằng Công ty Đường sắt Nga đã không trả được nợ.
Công ty Đường sắt Nga cho biết trong hồ sơ của Thụy Sĩ vào tháng 3 rằng họ đã cố gắng thực hiện các khoản thanh toán, nhưng đã bị chặn.
Một cuộc tranh luận tương tự đang diễn ra về việc liệu Chính phủ Nga có vỡ nợ hay không sau khi họ tìm cách thực hiện khoản thanh toán 650 tỷ USD cho hai loại trái phiếu bằng đồng USD vào tuần trước, nhưng đã bị Bộ Tài chính Mỹ chặn.
Các bên đã đề nghị CDDC đưa ra phán quyết về việc liệu Chính phủ Nga có đang trong tình trạng vỡ nợ hay không. Nga vẫn còn 22 ngày trong thời gian gia hạn 30 ngày để thực hiện khoản thanh toán bằng USD. Dù vậy, cơ quan xếp hạng S&P cho biết khó có khả năng Nga thực hiện được nghĩa vụ nợ.
Trước đó, Điện Kremlin cho biết sẽ nộp đơn kiện lên tòa án nếu phương Tây dồn ép họ vào cảnh vỡ nợ với lý do không đáp ứng nghĩa vụ thanh toán đối với trái phiếu châu Âu (Eurobond).
Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov nhấn mạnh: “Chúng tôi sẽ nộp giấy tờ thanh toán cho tòa để xác nhận nỗ lực trả nợ bằng cả ngoại tệ và đồng ruble. Quá trình này không hề dễ dàng”.
Theo quan chức trên, Bộ Tài chính Nga cho đến nay vẫn chưa có kế hoạch thâm nhập thị trường nợ trong nước hoặc nước ngoài vì chi phí đi vay sẽ cao ngất. Theo ông, niềm tin của Nga đối với các khoản vay bên ngoài, trong đó có đồng euro và đồng USD, đã bị suy giảm. Bộ trưởng Tài chính Nga cho biết tổng nợ công của đất nước lên tới khoảng 21.000 tỷ ruble và 20% trong số đó là các nghĩa vụ đối ngoại vốn đã được trả bằng đồng ruble. Ông Siluanov dự báo tỷ trọng nợ nước ngoài của Nga sẽ giảm.
Vỡ nợ được coi là “khoảng tối” của các nền kinh tế trên toàn cầu. Vỡ nợ xảy ra khi người đi vay không thể trả lãi hoặc gốc cho khoản nợ của mình khi đến hạn thanh toán. Các chính phủ vay tiền bằng cách phát hành trái phiếu. Các nhà đầu tư, cả trong và ngoài nước, mua những trái phiếu đó và nhận được cam kết sẽ được trả tiền lãi.
Việc không thanh toán dẫn đến vỡ nợ có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, đó là lý do tại sao chính phủ các nước thường làm mọi cách để tránh kịch bản này. Nga đã không bị vỡ nợ kể từ năm 1917.
Chuyên gia cảnh báo Nga có thể vỡ nợ vào ngày 4/4 tới
Tuần trước, các nhà đầu tư đã thở phào nhẹ nhõm sau khi Chính phủ Nga thanh toán khoản nợ nước ngoài trị giá 117 triệu USD.
Nhưng một khoản thanh toán lớn hơn nhiều sẽ đến hạn vào ngày 4/4.
Tháp Vodovzvodnaya của Điện Kremlin (trái) và tòa nhà Bộ Ngoại giao Nga (phải) ở Moskva. Ảnh: AFP
Theo tờ New York Post, khoản thanh toán mà Nga phải trả vào ngày 4/4 tới trị giá 2,2 tỷ USD và các chủ nợ kém lạc quan hơn nhiều khi cho rằng Nga sẽ khó mà trả được lần này.
Ông Jay Newman, cựu Giám đốc danh mục đầu tư của công ty Elliott Management, nói: "Khoản thanh toán gần đây nhất chỉ là một khoản đầu tư nhỏ cho sự tín nhiệm, nhưng khi Nga phải bắt đầu viết tờ séc trị giá hàng tỷ đô la thì đó lại là một phép tính khác. Tôi nghĩ là không thực tế khi nói rằng Nga có thể thanh toán khoản 2,2 tỷ USD".
Khi Nga đến hạn phải thanh toán trái phiếu vào tuần trước, các nhà đầu tư đã hoảng sợ vì không rõ liệu Ngân hàng Trung ương Nga có thể sử dụng lượng đô la Mỹ dự trữ đã bị đóng băng để thanh toán hay không. Họ cũng không rõ liệu các ngân hàng Mỹ có làm việc với nước này để chuyển tiền hay không. Cũng xuất hiện cả tranh luận về việc liệu Nga có thể trả nợ bằng đồng tiền của mình hay không. Bộ Tài chính Nga khẳng định nước này có thể thanh toán bằng đồng ruble nhưng những người có hiểu biết về hợp đồng cho biết Nga bắt buộc phải thanh toán bằng đô la Mỹ. Đối với một số khoản trả góp nhỏ hơn, Nga được phép trả bằng đồng ruble, nhưng đối với các khoản thanh toán 117 triệu USD trước đó và khoản thanh toán 2,2 tỷ USD sắp tới, các điều khoản bắt buộc Nga phải thanh toán bằng đô la Mỹ.
Nga đã tránh vỡ nợ lần trước. Tuy nhiên, các chuyên gia về nợ lại tỏ ra bi quan về những điều sắp diễn ra. Họ nói rằng họ không nghĩ việc Nga có thể thực hiện nghĩa vụ trả nợ tuần trước có nghĩa là Nga cũng có thể làm như vậy cho những lần sau, đặc biệt là vì Nga phải đối mặt với khoản thanh toán nợ gần 4,8 tỷ USD trong năm nay. Ngày 4/4 sẽ là bài kiểm tra lớn đầu tiên.
Bộ Tài chính Mỹ đã nói rõ Nga có thể sử dụng các khoản tiền bị đóng băng để thanh toán các khoản nợ cho đến ngày 25/5. Sau đó, nước này có thể cần phải lấy tiền từ các nguồn khác như vay tiền hoặc bán dầu cho các nước như Trung Quốc hoặc Ấn Độ.
Ông Newman nói: "Nếu họ đang thanh toán bằng những khoản tiền mà họ không thể tiếp cận, thì về cơ bản đó là một khoản tiền lạm phát. Nhưng một khi họ phải gom góp tiền để trả trái phiếu thay vì các khoản khác thì đó là một quyết định khó khăn hơn".
Đây không chỉ là vấn đề kinh tế. Ngay cả khi Nga có thể thanh toán nợ thì một số chuyên gia cho rằng Nga có thể từ chối thực hiện nghĩa vụ này.
Ông Newman cho rằng các biện pháp trừng phạt khắc nghiệt do Mỹ áp đặt có thể phản tác dụng và việc ngăn Nga tiếp cận thị trường và thương mại toàn cầu sẽ khiến Nga không còn động lực tiếp tục trả nợ. Ông nói: "Việc một quốc gia chịu các lệnh trừng phạt kinh tế ngày càng gia tăng và dai dẳng mà vẫn trả nợ là điều bất thường. Những lệnh trừng phạt này gây ra những hậu quả không lường trước được".
ADVERTISING
Ngoài ông Newman, các chuyên gia khác cũng cho rằng Nga có thể không thực hiện khoản thanh toán hàng tỷ đô la Mỹ vào tháng 4.
Ông Robert Kahn thuộc công ty tư vấn rủi ro chính trị Eurasia Group nói: "Tôi dự báo Nga sẽ không thanh toán hoàn toàn khoản nợ đó. Đây là vấn đề chính trị, không chỉ là vấn đề kinh tế. Tại sao họ muốn trả lại tiền cho chúng ta khi chúng ta tách họ khỏi hệ thống kinh tế?".
Mặc dù Nga nợ các ngân hàng Mỹ gần 15 tỷ USD, nhưng các nhà kinh tế cho rằng việc Nga vỡ nợ sẽ không ảnh hưởng đáng kể đến thị trường toàn cầu trong dài hạn. Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế, Nga tương đối tách biệt với phần còn lại của thế giới khiến nước này không quá liên quan đến hệ thống. Tuy nhiên, xung đột Ukraine-Nga và các hệ lụy đã gây tổn hại cho nền kinh tế toàn cầu.
Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế ước tính xung đột ở Ukraine sẽ làm giảm tăng trưởng toàn cầu một điểm phần trăm và làm tăng lạm phát hơn hai điểm phần trăm. Các chuyên gia kinh tế khác cho rằng chiến tranh đã làm tăng khả năng suy thoái của Mỹ từ 10% lên 35% trong năm tới.
Nga tránh vỡ nợ trong gang tấc Một số chủ sở hữu trái phiếu châu Âu (Eurobond) của Nga đã nhận được các khoản thanh toán đến hạn trong tuần này. Đây là dấu hiệu cho thấy Nga đã tránh được một vụ vỡ nợ trái phiếu mà nhiều người dự báo. Ảnh minh họa: Reuters Theo đài RT, khoản thanh toán được thực hiện bằng USD. Các nguồn tin...