Công cuộc truy tìm vaccine phổ quát chống virus Corona
Khi các nhà sản xuất vaccine chạy đua để đối phó với những biến thể mới của virus SARS-CoV-2, một số nhà khoa học lại đặt ra mục tiêu cao hơn, hướng đến loại vaccine phổ quát có thể xử lý mọi biến chủng và thậm chí ngăn cản một đại dịch khác từ virus Corona.
Y tá chuẩn bị vaccine phòng COVID-19 tại Bệnh viện Nhi đồng Quốc gia Mỹ ở Washington. Ảnh: AP
Hãng thông tấn AFP (Pháp) cho biết kể từ cuộc đua phát triển vaccine đầu tiên phòng COVID-19, một thế hệ công nghệ vaccine mới đã ra đời. Ngoài ra, còn có nhiều nỗ lực để phát triển miễn dịch với các chủng virus corona.
Ông Drew Weissman tại Đại học Drew Weissman (Mỹ) đang dẫn đầu một dự án như vậy. Trước đó ông là một người tiên phong trong công nghệ mRNA sử dụng ở vaccine Pfizer.
Ông Drew Weissman nhận định rằng vấn đề liên quan tới nâng cấp loại vaccine hiện nay là “biến chủng mới chuẩn hiện sau mỗi 3 hoặc 6 tháng”. Theo ông, sau hơn 2 năm “cố gắng lây nhiễm” cho nhiều người, virus SARS-CoV-2 đang biến đổi nhắm đến việc vượt qua miễn dịch thu được từ vaccine. Do vậy, đội ngũ của ông đang bắt tay vào nghiên cứu vaccine chống mọi virus Corona.
Họ đang tìm kiếm “trình tự yếu tố quyết định kháng nguyên được bảo tồn”-phần quan trọng của virus không thể dễ dàng biến đổi bởi chúng sẽ c.hết nếu thiếu thành phần này. Ông Weissman cho biết thêm: “Có thể phát triển được vaccine phổ quát trong 2 đến 3 năm tới nhưng chúng ta vẫn phải làm việc và thay đổi chúng để có thể đi trước virus”.
Video đang HOT
SARS-CoV-2 không phải là virus Corona đầu tiên lây từ động vật sang người ở thế kỷ này. Các “họ hàng” của virus này đã gây ra Hội chứng suy hô hấp tính nặng (SARS) khiến 800 người t.hiệt m.ạng trong khoảng thời gian từ 2002-2004 và Hội chứng hô hấp cấp vùng Trung Đông (MERS) năm 2012.
Khi VBI Vaccines tuyên bố về dự án chống virus Corona vào tháng 3/2020, doanh nghiêp công nghệ sinh học Mỹ này muốn nhắm đến cả COVID-19, SARS cùng MERS. Ông Francisco Diaz-Mitoma tại VBI Vaccines giải thích: “Chúng tôi đang cố gắng dạy hệ thống miễn dịch đối đầu với các biến thể của virus mà nó nhận diện được ngay từ đầu”.
Ông Francisco Diaz-Mitoma cho biết vaccine của công ty này đã gặt hái được kết quả khả quan và hy vọng nghiên cứu lâm sàng sẽ khởi động trong những tháng tới.
Trong khi đó, nỗ lực tạo vaccine hạt nano ferritin do Giám đốc Viện Vaccine Con người thuộc Đại học Duke (Mỹ) Barton Haynes dẫn đầu đã nhận được tài trợ từ Viện Bệnh truyền nhiễm và Dị ứng Quốc gia Mỹ (NIAID). Ông Barton Haynes cho biết loại vaccine này đã thể hiện phản ứng tốt chống lại biến thể Omicron.
Bà Pamela Bjorkman tại Viện Công nghệ California (Mỹ) cho biết tính khả dụng của một loại vaccine dựa vào tốc độ chúng được thử nghiệm ở người.
Ông Francisco Diaz-Mitoma nói: “Nếu một vaccine phòng virus Corona có thể thành công trong tạo nền tảng miễn dịch rộng hơn chống virus Corona, nó sẽ tạo điều kiện cho chúng ta, một xã hội toàn cầu, đi từ tụt hậu sang đi trước một bước so với đại dịch”.
Liên minh Đổi mới Sẵn sàng cho dịch bệnh (CEPI) có trụ sở tại Mỹ đã lên kế hoạch 3,5 tỷ USD giúp phát triển một loại vaccine nhắm đến “bệnh X tiếp theo” trong vòng 100 ngày một dịch bệnh mới xuất hiện.
Mỹ tìm kiếm giải pháp cho vấn đề cập nhật vaccine ngừa COVID-19
Sau hai năm đại dịch COVID-19 hoành hành, giới chức y tế Mỹ vẫn đang vật lộn tìm cách cập nhật vaccine để bảo vệ người dân tốt nhất trước virus SARS-CoV-2 đang không ngừng biến đổi.
Tiêm vaccine phòng COVID-19 cho người dân tại Los Angeles, bang California, Mỹ. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Ngày 6/4, một ủy ban cố vấn về vaccine cho Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) đã dành nhiều giờ để thảo luận các vấn đề quan trọng về đổi mới vaccine và tiến hành các chiến dịch tiêm mũi tăng cường trong tương lai. Tuy nhiên, họ đã không đạt được kết luận cụ thể nào. Các vấn đề mà chuyên gia đang nỗ lực tìm hướng giải quyết bao gồm tần suất cập nhật vaccine để chống lại các biến thể mới, vaccine cần phải hiệu quả tới mức nào mới được phê duyệt và liệu việc cập nhật vaccine có cần sự phối hợp với giới chức y tế toàn cầu hay không.
Tuần trước, FDA đã phê duyệt việc tiêm mũi 4 bằng vaccine của Pfizer hoặc Moderna cho những người từ 50 t.uổi trở lên, hoặc những người trẻ hơn nhưng có hệ miễn dịch bị suy yếu nghiêm trọng. Đây là một phần trong nỗ lực nhằm phòng ngừa nguy cơ xảy ra làn sóng dịch bệnh mới. Tuy nhiên, tại cuộc họp, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và đ.ánh giá sinh học của FDA, Tiến sĩ Peter Marks thừa nhận rằng không thể chỉ đơn giản tiêm mũi tăng cường thường xuyên như hiện nay.
Theo ông, chiến dịch tiêm mũi tăng cường chỉ là biện pháp bảo vệ những người dễ bị tổn thương nhất, trong lúc nhà chức trách quyết định có nên cập nhật vaccine hiện này và cách thức thực hiện. Ông cảnh báo rằng khả năng bảo vệ của vaccine đang giảm dần, sự xuất hiện của biến thể mới và thời tiết lạnh hơn vào mùa Thu có thể làm tăng nguy cơ xảy ra các đợt dịch mới. Chuyên gia này nhấn mạnh mục đích của Mỹ hiện nay là phòng ngừa các biến thể và các đợt bùng phát trong tương lai, cố gắng giảm thiểu tổn thất và số ca t.ử v.ong do COVID-19.
Để đẩy nhanh việc cung cấp vaccine cho thị trường, FDA phải dựa vào các nghiên cứu ngắn hạn để đ.ánh giá hiệu quả của sản phẩm, trong đó chủ yếu tập trung vào tác động ban đầu đối với nồng độ kháng thể trong hệ miễn dịch. Một số thành viên trong ủy ban cố vấn của FDA mong muốn có thêm nhiều dữ liệu nghiên cứu thông qua việc theo dõi các bệnh nhân trong một thời gian dài xem liệu họ có mắc bệnh hoặc t.ử v.ong hay không. Tuy nhiên, cách tiếp cận này sẽ mất nhiều thời gian.
Ông Robert Johnson, đại diện của Cơ quan Nghiên cứu và Phát triển y sinh tiên tiến Mỹ (BARDA), cảnh báo nếu không xúc tiến thử nghiệm lâm sàng vào đầu tháng 5, các nhà sản xuất sẽ khó kịp thay đổi công thức, nghiên cứu và sản xuất hàng loạt vaccine cập nhật vào tháng 9 tới.
Một đại diện của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã đề xuất thử nghiệm áp dụng quy trình cập nhật vaccine cúm hằng năm. Cụ thể, cứ hai lần một năm, các chuyên gia của WHO lại khuyến nghị cập nhật vaccine cúm để ứng phó với các chủng mới. FDA có thể đưa mô hình này vào thảo luận trong ủy ban cố vấn về vaccine, tiến hành bỏ phiếu xem liệu quy trình này có khả thi tại Mỹ, vạch ra các giai đoạn để nhà sản xuất cập nhật vaccine và tiến hành sản xuất quy mô lớn.
Mặc dù vậy, COVID-19 lại chưa có mô hình dễ dự báo như cúm. Virus SARS-CoV-2 vẫn tiếp tục biến đổi, nhiều biến thể khác nhau có thể trở thành biến thể chủ đạo tại nhiều khu vực khác nhau trên thế giới. Do đó, các chuyên gia cho rằng cần có thêm các cuộc họp với nhiều dữ liệu và đề xuất hơn từ FDA để đưa ra chiến lược cuối cùng.
Dự kiến, ủy ban về vaccine sẽ còn nhiều cuộc họp trong những tháng tới.
Canada khuyến nghị triển khai nhanh mũi vaccine tăng cường thứ hai Theo phóng viên TTXVN tại Ottawa, Ủy ban Tư vấn quốc gia về tiêm chủng của Canada (NACI) hiện đang khuyến nghị nhanh chóng triển khai mũi tiêm tăng cường thứ hai vaccine phòng COVID-19 cho người từ 80 t.uổi trở lên trong cộng đồng và những người sống trong các cơ sở chăm sóc sức khỏe dài hạn. Nhân viên y tế...