Công cuộc truy tìm vaccine phổ quát chống virus Corona

Khi các nhà sản xuất vaccine chạy đua để đối phó với những biến thể mới của virus SARS-CoV-2, một số nhà khoa học lại đặt ra mục tiêu cao hơn, hướng đến loại vaccine phổ quát có thể xử lý mọi biến chủng và thậm chí ngăn cản một đại dịch khác từ virus Corona.

Y tá chuẩn bị vaccine phòng COVID-19 tại Bệnh viện Nhi đồng Quốc gia Mỹ ở Washington. Ảnh: AP

Hãng thông tấn AFP (Pháp) cho biết kể từ cuộc đua phát triển vaccine đầu tiên phòng COVID-19, một thế hệ công nghệ vaccine mới đã ra đời. Ngoài ra, còn có nhiều nỗ lực để phát triển miễn dịch với các chủng virus corona.

Ông Drew Weissman tại Đại học Drew Weissman (Mỹ) đang dẫn đầu một dự án như vậy. Trước đó ông là một người tiên phong trong công nghệ mRNA sử dụng ở vaccine Pfizer.

Ông Drew Weissman nhận định rằng vấn đề liên quan tới nâng cấp loại vaccine hiện nay là “biến chủng mới chuẩn hiện sau mỗi 3 hoặc 6 tháng”. Theo ông, sau hơn 2 năm “cố gắng lây nhiễm” cho nhiều người, virus SARS-CoV-2 đang biến đổi nhắm đến việc vượt qua miễn dịch thu được từ vaccine. Do vậy, đội ngũ của ông đang bắt tay vào nghiên cứu vaccine chống mọi virus Corona.

Họ đang tìm kiếm “trình tự yếu tố quyết định kháng nguyên được bảo tồn”-phần quan trọng của virus không thể dễ dàng biến đổi bởi chúng sẽ chết nếu thiếu thành phần này. Ông Weissman cho biết thêm: “Có thể phát triển được vaccine phổ quát trong 2 đến 3 năm tới nhưng chúng ta vẫn phải làm việc và thay đổi chúng để có thể đi trước virus”.

SARS-CoV-2 không phải là virus Corona đầu tiên lây từ động vật sang người ở thế kỷ này. Các “họ hàng” của virus này đã gây ra Hội chứng suy hô hấp tính nặng (SARS) khiến 800 người thiệt mạng trong khoảng thời gian từ 2002-2004 và Hội chứng hô hấp cấp vùng Trung Đông (MERS) năm 2012.

Khi VBI Vaccines tuyên bố về dự án chống virus Corona vào tháng 3/2020, doanh nghiêp công nghệ sinh học Mỹ này muốn nhắm đến cả COVID-19, SARS cùng MERS. Ông Francisco Diaz-Mitoma tại VBI Vaccines giải thích: “Chúng tôi đang cố gắng dạy hệ thống miễn dịch đối đầu với các biến thể của virus mà nó nhận diện được ngay từ đầu”.

Ông Francisco Diaz-Mitoma cho biết vaccine của công ty này đã gặt hái được kết quả khả quan và hy vọng nghiên cứu lâm sàng sẽ khởi động trong những tháng tới.

Trong khi đó, nỗ lực tạo vaccine hạt nano ferritin do Giám đốc Viện Vaccine Con người thuộc Đại học Duke (Mỹ) Barton Haynes dẫn đầu đã nhận được tài trợ từ Viện Bệnh truyền nhiễm và Dị ứng Quốc gia Mỹ (NIAID). Ông Barton Haynes cho biết loại vaccine này đã thể hiện phản ứng tốt chống lại biến thể Omicron.

Bà Pamela Bjorkman tại Viện Công nghệ California (Mỹ) cho biết tính khả dụng của một loại vaccine dựa vào tốc độ chúng được thử nghiệm ở người.

Ông Francisco Diaz-Mitoma nói: “Nếu một vaccine phòng virus Corona có thể thành công trong tạo nền tảng miễn dịch rộng hơn chống virus Corona, nó sẽ tạo điều kiện cho chúng ta, một xã hội toàn cầu, đi từ tụt hậu sang đi trước một bước so với đại dịch”.

Liên minh Đổi mới Sẵn sàng cho dịch bệnh (CEPI) có trụ sở tại Mỹ đã lên kế hoạch 3,5 tỷ USD giúp phát triển một loại vaccine nhắm đến “bệnh X tiếp theo” trong vòng 100 ngày một dịch bệnh mới xuất hiện.