Công cụ đặc biệt có khả năng phân tích, đánh giá xu hướng công nghệ

Bộ KH&CN cho biết đã có công cụ trực tuyến chạy trên nền tảng dữ liệu lớn, có khả năng phân tích, đánh giá hiện trạng phát triển công nghệ, dự báo xu hướng công nghệ và phân tích thị trường.

Theo ông Đào Mạnh Thắng, Phó Cục trưởng Cục Thông tin KH&CN quốc gia (Bộ KH&CN), trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và chuyển đổi số mạnh mẽ hiện nay, rất cần có các công cụ hỗ trợ cho quá trình hoạch định chiến lược và xây dựng chính sách phát triển KH&CN phù hợp cho Việt Nam dựa trên thực chứng, tức là có những hệ thống phân tích thông tin, dữ liệu lớn. Từ đó, nhằm giúp các nhà chính sách, nhà quản lý đánh giá được hiện trạng KH&CN đất nước, xu thế phát triển của thế giới, phân tích được các tiềm năng và triển vọng của từng ngành, lĩnh vực để đề ra chính sách phù hợp.

TS. Hyuck Jai Lee, Giám đốc dự án, Viện Khoa học và công nghệ Hàn Quốc (KISTI) đánh giá, trong thời gian qua, Việt Nam đã có nhiều nỗ lực trong việc nâng cao năng lực công nghệ cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, Việt Nam còn gặp nhiều khó khăn trong việc làm chủ các công nghệ tiên tiến do khả năng tiếp cận thông tin KH&CN của doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ còn hạn chế.

KISTI đã xây dựng và hoàn thiện Hệ thống Dịch vụ phân tích cạnh tranh COMPAS (Competitive Analysis Service). COMPAS đã được KISTI triển khai và chứng minh hiệu quả đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Hàn Quốc. COMPAS phát hiện và phân tích tình trạng hoạt động của công nghệ cạnh tranh toàn cầu dựa theo nguồn thông tin lớn như bài báo khoa học, sáng chế,… từ đó đưa ra những dự báo và định hướng công nghệ cần phát triển. Hiện nay, COMPAS phiên bản dành cho Việt Nam đã được chuyển giao cho Cục Thông tin khoa học và công nghệ quốc gia để phục vụ cho cộng đồng nghiên cứu và đổi mới sáng tạo của Việt Nam.

Hệ thống Dịch vụ phân tích cạnh tranh COMPAS.

COMPAS giúp trả lời những câu hỏi: Ai là đối thủ cạnh tranh chính trong lĩnh vực công nghệ bạn đang quan tâm? Hiện trạng nghiên cứu công nghệ ra sao? Các tổ chức, doanh nghiệp nào cũng đang tiến hành nghiên cứu tương tự trong lĩnh vực này? Ai quan tâm đến công nghệ của bạn? Đâu là các công nghệ lõi trong lĩnh vực này? Đâu là các mảng thị trường mới? Tình hình giao dịch bằng sáng chế trong lĩnh vực này ra sao?

Trả lời được những câu hỏi này sẽ giúp đẩy nhanh quá trình phát triển công nghệ, giảm bớt chi phí cho tìm kiếm thông tin công nghệ và chuyên gia tư vấn. Đặc biệt, hệ thống COMPAS hữu dụng cho nhiều đối tượng người dùng, từ các nhà quản lý khoa học, nhà nghiên cứu đến doanh nghiệp muốn nghiên cứu phát triển công nghệ phục vụ sản xuất, kinh doanh và phát triển thị trường. Công cụ này sẽ giúp nhà quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp đưa ra các quyết định liên quan đến nghiên cứu, phát triển, đổi mới và thương mại hóa công nghệ.

Thử nghiệm hệ thống này tại Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam, bà Nguyễn Thị Vân Nga, Giám đốc Trung tâm Thông tin – Tư liệu cho hay, hệ thống giúp các nhà khoa học tại Viện Hàn lâm tìm được hướng nghiên cứu mới trong lĩnh vực quan tâm; đồng thời hỗ trợ Trung tâm Thông tin – Tư liệu đưa ra các báo cáo về xu hướng công nghệ cho lãnh đạo Viện.

Lấy ví dụ thực tế, đại diện Viện Nghiên cứu sáng chế và khai thác công nghệ cho biết đã áp dụng công cụ COMPAS cho Công ty cổ phần công nghệ môi trường Green Việt Nam để giúp công ty tìm hiểu về các công nghệ ép rác và khử nước rác thải sinh hoạt; xác định phương pháp, quy trình ép rác và khử rỉ rác; xác định thiết bị, công nghệ đốt rác ở nhiệt độ cao; phân tích xu hướng công nghệ trong xử lý rác thải bằng phương pháp đốt.

Tuy nhiên, Viện Nghiên cứu sáng chế và khai thác công nghệ cho rằng một trong những hạn chế của COMPAS là chỉ có thông tin về các công nghệ đã được đăng ký sáng chế; đề xuất hệ thống bổ sung thêm cách thức để có thể phân tích được khả năng xâm phạm quyền trước khi nộp đơn đăng ký sáng chế.