Công an TP.HCM đánh sập tín dụng đen biến tướng
Các loại hình cho vay như quảng cáo phát tờ rơi hay trực tiếp bị lực lượng chức năng triệt phá khiến nhiều đường dây tín dụng đen co cụm.
Hình thức cho vay qua app với thủ tục nhanh gọn đánh trúng vào tâm lý của nhiều người và không ít người chấp nhận vay lãi suất ‘cắt cổ’.
Dẫu biết lãi suất “cắt cổ”, hàng chục %/tháng, hàng trăm %/năm nhưng nhiều người vẫn chấp nhận vay tín dụng đen. Trước tình hình phức tạp này, thực hiện kế hoạch của Bộ Công an mở đợt cao điểm tấn công tội phạm liên quan tín dụng đen, chặt đứt “vòi bạch tuộc” của các băng nhóm tội phạm, Ban giám đốc Công an TP.HCM đã chỉ đạo lực lượng hình sự toàn thành phố vào cuộc quyết liệt.
Phòng Cảnh sát hình sự (Công an TP.HCM) cho biết, thời gian vừa qua, khi các loại hình cho vay truyền thống như quảng cáo phát tờ rơi và gặp trực tiếp để cho vay, các thủ đoạn như chửi bới, tạt sơn, chất bẩn và đe dọa đánh đập người vay tiền… kiểu khủng bố đòi nợ, đã bị lực lượng chức năng triệt phá khiến nhiều đường dây tín dụng đen co cụm.
Trong khi đó, trên các trang mạng xã hội xuất hiện nhiều quảng cáo về các app vay tiền online đánh trúng vào tâm lý của người dân như giải ngân nhanh chóng, thủ tục nhanh gọn, không cần chứng minh thu nhập, không cần thế chấp. Hình thức cho vay chỉ thanh toán ngắn hạn trong vòng 7 đến 10 ngày với lãi suất cao, và nhiều người chấp nhận vay tín dụng đen.
Bị can Phạm Văn Trường cầm đầu đường dây tín dụng đen. Ảnh THANH TUYỀN
‘Khủng bố” gia đình, người thân con nợ
Mới đây nhất, Phòng Cảnh sát hình sự đã xác lập chuyên án bí số 923V để triệt xóa băng nhóm “cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự” do Phạm Văn Trường (33 tuổi, ngụ P.Tân Chánh Hiệp, Q.12) cầm đầu cùng đồng bọn thực hiện.
Trường đã xây dựng rất nhiều website như: linkedlin.com, vaynhanhtphcm.net, hotrotaichinh.com, tuvantaichinh.com để cho vay tín dụng đen. “Cứ mỗi lần ai có nhu cầu vay thì liên hệ số hotline: 0901019933. Bị can Trường cùng Phạm Văn Khu, Phạm Hùng Cường và Đỗ Võ Hoài Nhân sẽ tư vấn các khoản vay cho khách. Nếu khách hàng đồng ý thì Trường sẽ cho người đến khảo sát công ty, nhà ở, tài sản của người vay, thẩm định hồ sơ rồi ký hợp đồng, giải ngân qua tài khoản ngân hàng do người vay cung cấp”, trinh sát kể lại.
Trường cử người trong băng nhóm đến địa chỉ nơi cư trú do người vay cung cấp để xác minh người vay có thực tế sinh sống hay không, khi người vay đáp ứng đủ các điều kiện thì các đối tượng sẽ cho vay bằng cách giao tiền trực tiếp hoặc chuyển vào tài khoản ngân hàng.
Các bị can Trường, Khu, Cường và Nhân trong đường dây tín dụng đen của Trường bị bắt giữ. Ảnh THANH TUYỀN
Theo Phòng Cảnh sát hình sự (Công an TP.HCM), khi người vay tiền không trả nợ đúng hạn, băng nhóm tín dụng đen gọi điện thoại, nhắn tin để nhắc nợ. Trường hợp khách vay không trả hoặc cắt liên lạc thì sẽ bị chửi bới, đe dọa và nhắn tin với lời lẽ thô tục, xúc phạm để gây áp lực đến những người thân buộc phải trả tiền.
Cứ mỗi hồ sơ cho vay sẽ kéo dài 25 ngày, người vay phải chịu khoản phí dịch vụ từ 2 – 5% số tiền vay và lãi suất vay đứng từ 1 – 1,5% mỗi ngày (tức 30 – 45% mỗi tháng – PV), gấp 17,8 – 26,8 lần lãi suất tối đa về vay tín dụng theo quy định pháp luật.
Đáng chú ý, ở đường dây này, Trường chỉ đạo đàn em nếu trường hợp người vay lần đầu đóng lãi, trả gốc đúng hạn, thì lần thứ 2 sẽ được cho vay tiền mà không cần thẩm định hồ sơ và tài sản. Cũng vì việc cho vay dễ dàng như thế nên rất nhiều người đã chấp nhận vay bất chấp lãi suất “cắt cổ”.
Video đang HOT
Quá trình điều tra, Phòng Cảnh sát hình sự (Công an TP.HCM) xác định, với phương thức, thủ đoạn trên, băng nhóm tín dụng đen của Trường đã thu lợi bất chính số tiền 273 triệu đồng.
Bị can Phạm Văn Khu tại cơ quan công an. Ảnh THANH TUYỀN
Có thể bị bán thông tin cá nhân cho kẻ xấu lợi dụng lừa đảo
Thời gian dài điều tra, theo dõi hoạt động băng nhóm cho vay nặng lãi của Trường, ngày 18.9, Phòng Cảnh sát hình sự (Công an TP.HCM) bắt khẩn cấp 4 bị can gồm: Phạm Văn Trường, Phạm Văn Khu, Phạm Hùng Cường và Đỗ Võ Hoài Nhân về hành vi “cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.
Công an khám xét nơi ở của các bị can, thu giữ vật chứng gồm 1 xe ô tô, 2 máy tính, 1 máy iPad, 10 điện thoại di động các loại, 1 sổ hộ khẩu, 1 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và một số tài liệu khác có liên quan đến hoạt động vay tiền và cho vay tiền
Trinh sát cho biết, băng nhóm tín dụng đen này hoạt động với thủ đoạn tinh vi, luôn cảnh giác vì sợ cơ quan chức năng phát hiện nên thay đổi thủ đoạn liên tục. Do đó, quá trình theo dõi, trinh sát cũng gặp nhiều khó khăn.
“Người dân cần nâng cao cảnh giác, nếu cần nguồn vốn làm ăn, kinh doanh thì nên liên hệ các tổ chức tài chính được nhà nước cấp phép hoạt động, các ngân hàng để hưởng các chế độ, chính sách ưu đãi với lãi suất phù hợp theo quy định của nhà nước”, lãnh đạo Phòng Cảnh sát hình sự khuyến nghị.
Theo Phòng Cảnh sát hình sự (Công an TP.HCM), người dân không nên vay tiền qua các app trên mạng hoạt động trái phép, vì có nguy cơ bị lộ lọt thông tin, danh bạ điện thoại, hình ảnh cá nhân và để các đối tượng quấy rối đến bản thân và gia đình. Không những thế, các đường dây tín dụng đen có thể sẽ bán thông tin cá nhân cho kẻ xấu lợi dụng để lừa đảo hoặc thực hiện các hoạt động vi phạm pháp luật.
App cho vay nặng lãi lại hoành hành - Kỳ 3: Triệt tận gốc được không?
Lực lượng công an đã triệt phá nhiều tổ chức "tín dụng đen" cho vay qua app. TAND tối cao cũng đã ban hành nghị quyết "trị tội" tín dụng đen, nhưng xem ra việc xử lý các băng nhóm không phải là biện pháp "gốc rễ" triệt tiêu loại tội phạm này.
Một cán bộ công đoàn bị gán ghép hình ảnh để lăng mạ vì 2 công nhân vay "tín dụng đen" - Ảnh: A.LỘC
Đây là loại tội phạm mà lực lượng công an các địa phương đang tập trung đánh mạnh, nhưng để tránh sa vào bẫy nợ thì chính người dân phải biết bảo vệ mình, phải tránh xa "tín dụng đen".
Bên cạnh đó, cũng cần nâng cao vai trò, trách nhiệm của hệ thống ngân hàng vì tất cả các giao dịch cho vay qua app đều thông qua hệ thống ngân hàng...
Lãi suất 1.095%/năm
Theo Công an TP.HCM, vừa qua các lực lượng nghiệp vụ trên địa bàn đã triệt phá một đường dây cho vay nặng lãi qua app có lãi suất 1.095%/năm với hơn 60.000 nạn nhân. Trong năm 2021, Công an TP.HCM cũng nhiều lần điều tra, phát hiện nhiều đối tượng là người nước ngoài điều hành các app vay tiền, vay tín chấp với lãi "cắt cổ".
Theo trung tướng Trần Ngọc Hà - cục trưởng Cục Cảnh sát hình sự (C02) Bộ Công an, các đối tượng hoạt động "tín dụng đen" chuyển hướng lợi dụng công nghệ, mạng xã hội mời chào, dụ dỗ người kinh doanh nhỏ lẻ, người lao động thu nhập thấp, công nhân, thanh thiếu niên... vay tiền.
Các đối tượng lập doanh nghiệp để "núp bóng", cho vay trực tuyến, vay qua ứng dụng hoặc lập các tài khoản, hội nhóm trên mạng xã hội Zalo, Facebook... để len lỏi, tiếp cận, mời chào người có nhu cầu vay tiền.
Cục C02 dự báo tình hình tội phạm liên quan đến "tín dụng đen" sẽ vẫn tiềm ẩn nhiều phức tạp. Nguyên nhân là vừa qua do tình hình dịch bệnh làm ảnh hưởng đến thu nhập của người dân.
Do đó, Cục C02 tham mưu lãnh đạo các cấp chỉ đạo công an các địa phương siết chặt công tác quản lý nhà nước về an ninh trật tự, phối hợp với các đơn vị có liên quan để kịp thời phát hiện bắt giữ các băng nhóm "tín dụng đen".
"Đặc biệt là sau khi Hội đồng thẩm phán TAND tối cao ban hành nghị quyết số 01/2021 về hướng dẫn áp dụng điều 201 của Bộ luật hình sự về việc xét xử án hình sự cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự.
Đây là văn bản pháp lý rất quan trọng, tạo hành lang pháp lý vững chắc để xử lý các hành vi cho vay lãi nặng", trung tướng Trần Ngọc Hà nói.
Người dân phải tự biết bảo vệ mình
Thượng tá Trần Bình Hưng, trưởng Công an huyện Cư M'gar (Đắk Lắk), cho rằng để không sập bẫy thì người dân phải tránh xa app "tín dụng đen".
"Người dân phải tránh xa các app cho vay trên mạng. Các nhóm cho vay thường quảng cáo rất hấp dẫn nhưng sau đó đều lừa người dân để lấy tiền. Khi có nhu cầu, người dân nên đến các tổ chức tín dụng uy tín, được công nhận để vay theo quy định.
Nếu lỡ là nạn nhân của tín dụng đen thì phải trình báo ngay với công an địa phương để kịp thời xử lý, ngăn chặn", thượng tá Hưng khuyến cáo.
Đồng quan điểm, luật sư Tạ Quang Tòng, chủ nhiệm Đoàn luật sư tỉnh Đắk Lắk, cho rằng thủ đoạn, chiêu thức cho vay tiền của các app online không mới, truyền thông đã cảnh báo nhưng vẫn nhiều người vướng vào.
Đây là loại hình kinh doanh siêu lợi nhuận. Cách tốt nhất là người dân tuyệt đối không nên vay từ app. "Chúng ta phải hiểu rằng không có hình thức kinh doanh tài chính nào cho vay không lãi suất hoặc lãi suất thấp mà không cần thế chấp, lại giải ngân đơn giản như vậy.
Chỉ có lừa đảo, tín dụng đen bằng cách khủng bố tinh thần người vay khi không thực hiện cam kết mới làm theo kiểu như thế", luật sư Tòng nhắn nhủ.
Còn theo luật sư Đỗ Trúc Lâm - Đoàn luật sư TP.HCM, Bộ luật dân sự quy định các bên tự thỏa thuận lãi suất vay nhưng không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay (1,666%/tháng). Nếu thu lãi vượt quá mức này thì được xem là cho vay lãi nặng và tùy từng trường hợp cụ thể người cho vay có thể bị xử lý hành chính hoặc hình sự.
Trường hợp cho vay với lãi suất gấp 5 lần so với mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự (tương đương 100%/năm) trở lên và thu lợi bất chính từ 30 triệu đồng thì cấu thành tội cho vay nặng lãi theo pháp luật hình sự.
Trong đó, số tiền thu lợi bất chính là số tiền lãi thu vượt quá mức lãi suất cao nhất theo quy định và các khoản thu trái pháp luật khác của người vay như phí cho vay, lãi phạt...
"Thực tế nhiều người khi vay qua app cũng không biết cách tính toán, không ngờ mức lãi suất cao như vậy mà vội nhận tiền vì quá dễ vay, dẫn đến mất khả năng trả nợ và bị đòi nợ bằng cách đe dọa, khủng bố tinh thần, xúc phạm danh dự, sức khỏe, tính mạng của người vay và thân nhân của họ.
Bên cạnh đó, không ít trường hợp vay qua app với mục đích cờ bạc, sử dụng vào những việc phi pháp... tạo điều kiện cho các băng nhóm tín dụng đen len lỏi vào đời sống. Theo tôi, ngoài việc tuyên truyền, phổ biến, giúp người dân nâng cao nhận thức về tín dụng đen thì cũng cần hoàn thiện những quy định về hình thức cho vay qua hệ thống app, thậm chí quy định rõ việc thu phí vay như thế nào để có cơ sở xử lý", luật sư Lâm nói.
Cần nâng cao vai trò của hệ thống ngân hàng
Luật sư Hà Hải - phó chủ nhiệm Đoàn luật sư TP.HCM - đánh giá tội phạm "tín dụng đen" càng ngày càng tinh vi, có tổ chức và hoạt động xuyên biên giới. Trong đó, đa số các giao dịch cho vay nặng lãi qua app hiện nay đều thông qua hệ thống ngân hàng (chuyển khoản giữa cho vay, đóng lãi, trả nợ...).
Luật sư Hà Hải cho biết theo thông tư 09/2020 của Ngân hàng Nhà nước thì hệ thống dịch vụ giao dịch trực tuyến phải được áp dụng các biện pháp để giám sát chặt chẽ và phát hiện, cảnh báo về giao dịch đáng ngờ dựa vào các tiêu chí tối thiểu gồm: thời gian giao dịch, địa điểm giao dịch (vị trí địa lý, địa chỉ IP mạng), tần suất giao dịch, số tiền giao dịch...
Do đó, ngân hàng có quyền giám sát và phát hiện đối với các giao dịch trực tuyến đáng ngờ để kịp thời ngăn chặn và xử lý.
Ngoài ra, luật sư Hải cũng cho rằng cần tránh trường hợp để tổ chức "tín dụng đen" vay tiền từ ngân hàng với lãi suất thấp rồi dùng tiền đó để cho người khác vay lại với lãi suất cao.
Cảnh báo "tín dụng đen" xâm nhập dữ liệu điện thoại
Theo Sở Thông tin và truyền thông TP.HCM, khi người vay không trả tiền đúng hạn hoặc mất liên lạc thì bên cho vay sẽ xâm nhập, sử dụng dữ liệu danh bạ điện thoại của người vay để nhắn tin, gọi điện thoại để đòi nợ một người bất kỳ dù không liên quan đến các khoản vay.
Bẫy lừa kiểu mới dưới hình thức cho vay qua app. Các đối tượng tìm đủ lý do để moi tiền "con mồi" - Ảnh: ĐAN THUẦN
Hành động này làm ảnh hưởng đến cuộc sống của những người không có nghĩa vụ trả nợ. Nghiêm trọng hơn, nhiều trường hợp còn bị các đối tượng cho vay nợ sử dụng công nghệ, cắt ghép hình ảnh với những nội dung thô tục, nhạy cảm... để đăng lên các trang mạng xã hội, làm ảnh hưởng danh dự, uy tín của người bị đòi nợ.
Kiến nghị sửa luật, tăng nặng hình phạt
Mới đây, Ban chỉ đạo phòng, chống tội phạm và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc TP.HCM (Ban chỉ đạo 138) đã đề xuất Bộ Công an kiến nghị Quốc hội xem xét, sửa đổi, bổ sung quy định của điều 201 Bộ luật Hình sự theo hướng tăng nặng hình phạt đối với hành vi cho vay lãi nặng.
Mức hình phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm quy định tại Bộ luật Hình sự hiện hành còn nhẹ so với lợi nhuận của hoạt động "tín dụng đen" nên chưa đủ sức răn đe.
Ban chỉ đạo 138 TP.HCM còn đề xuất Bộ Công an kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước kịp thời hỗ trợ, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong việc tiếp cận nguồn vốn để người dân có nhu cầu vay tiền chính đáng không phải tìm đến "tín dụng đen".
Công an TP.HCM triệt phá 2 băng nhóm 'tín dụng đen', khủng bố bằng clip nhạy cảm Để khống chế người vay, băng nhóm 'tín dụng đen' yêu cầu ngoài các giấy tờ liên quan, người vay phải gửi thêm ảnh, clip nhạy cảm. Ngày 22.9, Phòng Cảnh sát hình sự (PC02) Công an TP.HCM thông tin, đơn vị vừa phối hợp các lực lượng nghiệp vụ triệt phá 2 băng nhóm "tín dụng đen", cho vay lãi nặng, cưỡng...