Con trai nhạc sĩ Văn Cao bức xúc chuyện Cục NTBD không cấp phép ca khúc

Mai Hoàng Minh00:43 15/04/2017

Họa sĩ Văn Thao cho rằng không cấp phép cho những sáng tác của nhạc sĩ Văn Cao là một cách “gây bão” dư luận.

Nhạc sĩ Văn Cao. Ảnh: Tư liệu

Mới đây, thông tin về việc, trong danh sách 2.587 ca khúc được Cục NTBD cấp phép phổ biến, không có bất cứ sáng tác nào của nhạc sĩ Văn Cao đã thực sự khiến dư luận vô cùng ngạc nhiên, khó hiểu.

Theo đó, trên website chính thức của Cục NTBD, ở danh mục các bài hát sáng tác trước năm 1975 được cấp phép phổ biến, không xuất hiện bất cứ sáng tác nào đề tên nhạc sĩ Văn Cao. Riêng bài Tiến Quân ca (Quốc ca), do đã được gia đình nhạc sĩ Văn Cao hiến tặng cho nhà nước, nên đương nhiên không cần phải có đơn vị nào cấp phép.

Điều khó tin hơn, trong danh sách này, có tới 7 ca khúc là sáng tác của nhạc sĩ Văn Cao nhưng lại xuất hiện trong bảng danh mục trên với tư cách tác phẩm của… một người khác, nhạc sĩ Văn Chung.

Họa sĩ Văn Thao, con trai nhạc sĩ Văn Cao. Ảnh: AM5

Cụ thể đó là những ca khúc: Buồn tàn thu, Chiều buồn trên bến Bạch Đằng, Cung đàn xưa, Đàn chim Việt, Suối mơ, Thiên thai, Trương Chi. Cả 7 ca khúc này được chú thích là “Quyết định cấp phép theo thông báo số 01, ngày 15.10.1989″, tên tác giả là nhạc sĩ Văn Chung, trong khi trên thực tế đó đều là sáng tác của nhạc sĩ Văn Cao.

Căn cứ theo bản danh mục các ca khúc sáng tác trước năm 1975 được Cục NTBD cấp phép và công khai trên website của Cục thì rõ ràng, nhạc sĩ Văn Cao chưa có sáng tác nào được phép lưu hành và phổ biến rộng rãi.

Trao đổi với PV, họa sĩ Văn Thao, con trai cả của nhạc sĩ Văn Cao, người nắm giữ nhiều nhất những tư liệu về sự nghiệp và cuộc đời cha mình, cho biết ông không quan tâm đến việc ca khúc của nhạc sĩ Văn Cao có được hay không được cấp phép.

Họa sĩ Văn Thảo chia sẻ: “Tôi không hiểu người ta cấp phép rồi sao lại ngừng cấp phép? Những sáng tác của nhạc sĩ Văn Cao đã được cất lên gần một thế kỷ nay rồi, đã trải qua những thăng trầm của lịch sử, tại sao lại phải đo đếm, nâng đặt với những nhạc phẩm ấy? Việc cấp rồi lại không cấp phép cho những sáng tác của nhạc sĩ Văn Cao là một cách gây bão dư luận”.

Video đang HOT

Chia sẻ về những ca khúc của nhạc sĩ Văn Cao bị nhầm lẫn là của nhạc sĩ Văn Chung, họa sĩ Văn Thao cười buồn. Ông nói: “Người đưa ra những thông tin này chứng tỏ không biết một chút gì về nhạc sĩ Văn Cao. Đó là điều hết sức đáng buồn”.

Nếu nhìn vào danh mục các ca khúc được nhạc sĩ Văn Cao sáng tác trước năm 1975 được cơ quan quản lý văn hóa có thẩm quyền cấp phép phổ biến thì hai tác phẩm bất hủ của vị nhạc sĩ tài ba này là “Tiến về Hà Nội” và “Trường ca sông Lô” cũng chưa được cấp phép lưu hành và phổ biến rộng rãi. Đây đều là hai tác phẩm có giá trị về cả mặt âm nhạc lẫn lịch sử.

Trong đó, “Trường ca sông Lô” được nhạc sĩ Văn Cao sáng tác năm 1947 còn được giới chuyên môn đánh giá là đỉnh cao của nhạc kháng chiến nói riêng và của nền tân nhạc Việt Nam nói chung.

Ca khúc Bến xuân ra đời năm 1942, lấy cảm hứng từ câu chuyện tình có thật của chính tác giả Văn Cao.

Riêng bài “Quốc ca” đã được gia đình cố nhạc sĩ Văn Cao quyết định hiến tặng lại cho Nhà nước và nhân dân Việt Nam nên không có trong danh mục các ca khúc cần phải cấp phép từ Cục NTBD mới có thể lưu hành và phổ biến. Bản hiến tặng ca khúc này đã được đại diện gia đình ông trao lại cho Quốc hội vào ngày 15.7.2016.

Ca khúc Suối mơ ra đời năm 1941.

Theo họa sĩ Văn Thao, không chỉ gia đình ông mà số đông công chúng sẽ rất bất bình nếu có chuyện gì đó xảy ra với các ca khúc của nhạc sĩ Văn Cao trong vấn đề cấp phép. “Đó chỉ là vấn đề hành chính, vì sao lại phải làm khó với những ca khúc đã gắn liền với sự nghiệp cách mạng dân tộc, đã có những cống hiến lớn lao trong tiến trình phát triển nền âm nhạc đất nước”, họa sĩ Văn Thảo chia sẻ.

Theo họa sĩ Văn Thao, cuối những năm 1930, nền tân nhạc Việt Nam ra đời. Ở Hải Phòng khi đó tập trung nhiều nhạc sĩ tiên phong như Đinh Nhu, Lê Thương, Hoàng Quý… Văn Cao tham gia vào nhóm Đồng Vọng của Hoàng Quý cùng Tô Vũ, Canh Thân, Đỗ Nhuận… và bắt đầu sáng tác ca khúc đầu tay là “Buồn tàn thu” vào năm 16 tuổi. Cùng nhóm Đồng Vọng, Văn Cao còn sáng tác một số ca khúc hướng đạo vui tươi khác như “Gió núi”, “Gò Đống Đa”, “Anh em khá cầm tay”. Cũng trong thời gian ở Hải Phòng, Văn Cao làm quen với Phạm Duy, khi đó là ca sĩ trong gánh hát Đức Huy. Phạm Duy chính là người đã hát “Buồn tàn thu”, giúp ca khúc trở nên phổ biến. Năm 1940, Văn Cao có một chuyến đi vào miền Nam. Ở Huế, Văn Cao đã viết “Một đêm đàn lạnh trên sông Huế”, được coi là bài thơ đầu tay. Còn ca khúc “Đàn Chim Việt” là phiên bản thứ hai của ca khúc Bến Xuân, do nhạc sĩ Phạm Duy chắp bút viết thêm trên nền ca khúc Bến Xuân. Bài hát “Bến Xuân” là một trong những nhạc phẩm hay nhất trong cuộc đời sáng tác của nhạc sĩ Văn Cao và của nền tân nhạc Việt Nam. Ra đời đã hơn 70 năm, cho đến hôm nay, ca khúc này vẫn không hề cũ mà vẫn vẹn nguyên chất lãng mạn, thơ mộng, mới mẻ qua giọng hát của nhiều thế hệ nghệ sĩ. “Bến Xuân” là cái tên đầu tiên được tác giả đặt cho nhạc phẩm. Sau này, vì những lý do khác nhau, ca khúc được thay đổi tên gọi, thêm lời. Nhiều người đều nghĩ đây là sáng tác chung của nhạc sĩ Văn Cao và nhạc sĩ Phạm Duy. Tuy nhiên, khẳng định mới nhất của họa sĩ Văn Thao, con trai cả nhạc sĩ Văn Cao, người nắm giữ nhiều tư liệu nhất về tác giả Quốc ca cho thấy, bài hát này hoàn toàn do NS Văn Cao sáng tác từ trước khi ông và NS Phạm Duy gặp nhau. Nhưng một điều thú vị là bài hát này đã chắp cánh cho một tình bạn nghệ sĩ, kết nối hai tâm hồn âm nhạc như một định mệnh, dù cuộc đời họ có những ngã rẽ khác nhau. Bài hát “Suối mơ” là một tác phẩm thuộc dòng nhạc tiền chiến, do hai nhạc sĩ Văn Cao và Phạm Duy đồng sáng tác. Theo họa sĩ Văn Thao, bài “Suối mơ” được sáng tác với cảm hứng từ dòng suối bên đền Cấm, ở thị trấn Đồng Mỏ, Chi Lăng, Lạng Sơn. Thị trấn Đồng Mỏ là 1 thị trấn sầm uất, là nơi nhiều văn sĩ thời tiền chiến lên chơi. Khu vực quanh dòng suối ở đền Cấm ngày xưa là nơi yên tĩnh, mát dịu, đã khơi gợi cảm hứng cho rất nhiều nhà thơ, nhạc sĩ. Cùng với “Suối mơ”, “Thiên thai” cũng là một bài hát trữ tình của nhạc sĩ Văn Cao. Ông viết bài hát này vào năm 1941, khi mới 18 tuổi, phỏng theo thơ của Hoàng Thoại. Bản “Thiên thai” dài tới gần 100 khuôn nhạc, là một trường ca với nhiều nhạc cảnh biến đổi tuần tự giống như một bản giao hưởng hay một vở opera. Văn Cao viết “Thiên Thai” từ những ám ảnh về dòng sông Hương xứ Huế mà ông có dịp tới thăm vào mùa thu năm 1940, ấn tượng khi đi thuyền trên sông Phi Liệt (Thuỷ Nguyên, Hải Phòng) và cảm xúc từ việc nghe ca trù năm 1941. Năm 1944, Văn Cao đã viết lời tựa cho bài “Thiên Thai”, trong đó có câu: “Ảnh hưởng sông nước khúc Thiên Thai cổ trong khung cảnh huyền diệu của Đường Thi với hai truyện Thiên Thai và Đào Nguyên. Người Sông Ngự đã lạc cảm xúc rồi…”.

Theo Đào Bích (VOV.VN)

Các ca sĩ nói gì về việc ca khúc "Con đường xưa em đi" bị tạm dừng?

Thông tin một số ca khúc sáng tác trước năm 1975 bị dừng phát hành khiến nhiều người ngơ ngác...

Ca khúc Con đường xưa em đi là 1 trong 5 ca khúc sáng tác trước năm 1975 bị tạm dừng phát hành.

Mới đây, cục Nghệ thuật Biểu diễn (NTBD) đã quyết định tạm dừng việc lưu hành một số bài hát nổi tiếng được sáng tác trước năm 1975 khiến nhiều người bất ngờ, bởi đã từ lâu, các ca khúc này, đặc biệt là ca khúc Con đường xưa em đi được nhiều nghệ sĩ biểu diễn, thậm chí ra MV, album... Nhiều khán giả "ngơ ngác" không biết vì lý do gì mà các ca khúc ấy lại bị "tuýt còi"?

"Điểm mặt" những ca khúc bị tạm dừng lưu hành

Chia sẻ với PV báo Người Đưa Tin, ông Nguyễn Đăng Chương - Cục trưởng cục NTBD - bộ VH-TT&DL cho biết, cục NTBD đã ra văn bản quyết định tạm dừng lưu hành 5 bài hát được sáng tác trước năm 1975 bao gồm: Cánh thiệp đầu xuân (Lê Dinh - Minh Kỳ), Rừng xưa, Chuyện buồn ngày xuân (Lam Phương), Đừng gọi anh bằng chú (Diên An), Con đường xưa em đi (Châu Kỳ - Hồ Đình Phương). Các ca khúc này sẽ bị tạm dừng lưu hành để đơn vị này thẩm định lại về vấn đề ca từ và tác giả.

Theo đó, quyết định trên được cục NTBD đưa ra xuất phát từ đề xuất của sở VH&TT TP.HCM. Cụ thể, sở này đã chủ động gửi công văn lên cục NTBD để đề nghị việc xem xét lại nội dung một số ca khúc được sáng tác trước năm 1975.

Ca sĩ Dương Ngọc Thái - người chuyên hát nhạc bolero chia sẻ: "Khi nghe được thông tin tạm dừng lưu hành 5 ca khúc trên, tôi rất suy nghĩ, những ca khúc trên đã đi vào lòng người từ lâu lắm rồi. Khi còn nhỏ, tôi cũng đã từng được nghe những bài hát đó, rồi lớn lên hát trên sân khấu. Tôi không hiểu sao các ca khúc lại bị "tuýt còi"? Là một người chuyên hát nhạc bolero, tôi cho rằng, cũng nên có những giải thích thỏa đáng".

Còn ca sĩ Thu Trang thì chia sẻ: "Tôi buồn vì những bài hát quen thuộc với nhiều thế hệ khán giả Việt Nam vừa bị tạm dừng lưu hành. Tôi thấy nhiều khán giả thích những bài như: Con đường xưa em đi hay Cánh thiệp đầu xuân lắm. Để ra một album, nghệ sĩ chúng tôi đã phải mất nhiều thời gian để xin cấp phép biểu diễn. Ví dụ bản thân tôi năm vừa qua khi ra MV Tôi bước vào yêu cũng rất vất vả, phải đợi khá lâu mới được hát bài này. Tôi có trao đổi với phía cục NTBD thì họ nói vì ca khúc Tôi bước vào yêu chưa nằm trong danh sách ca khúc được cấp phép nên cần phải có thời gian để thẩm định bài hát...".

Ca sĩ Thu Trang

Ca sĩ Hồ Quang 8 - người chuyên hát nhạc xưa cho biết: "Tôi có thể hiểu rằng, việc tạm dừng lưu hành 5 ca khúc này là do chưa thống nhất lời bài hát và hiện nhiều bản thu âm ca khúc bị sai lời. Bản thân tôi, 10 năm nay rồi là người trực tiếp đi xin phép phát hành nhiều ca khúc lắm. Tôi đã từng đích thân vào TP.HCM để gặp nhạc sĩ Thanh Sơn, nhờ ông viết thư, làm giấy chứng nhận bài hát Trả lại thời gian và bài Tâm sự hai người lính là một. Trước năm 1975, nhạc sĩ Thanh Sơn để tên bài hát là Tâm sự hai người lính, sau giải phóng, chú ấy mới đổi thành Trả lại thời gian cho hợp xu thế. Thực tế hai bài hát này là một, đây là ví dụ về việc lời và tên bài hát có sự thay đổi. Tôi cầm thư tay của chú Thanh Sơn ra cục NTBD để xin cấp phép bài hát này mới được đồng ý và mới cấp phép cho ca khúc được lưu hành...".

Ca sĩ Hồ Quang 8

Ca sĩ Hồ Quang 8 chia sẻ thêm: "Có lẽ lời bài hát không còn nguyên bản gốc nên cục NTBD đối chiếu lại thật chính xác về ca từ mới cho phát hành. Có một thực tế là bài hát sáng tác đã lâu, nhưng khi ca sĩ hát đã làm sai lời khiến bài hát có nhiều dị bản. Có thể, đó là lý do mà nhiều bài hát bị dừng phát hành...".

Trước câu hỏi: Khi làm đơn xin cấp phép các bài hát thì cục NTBD có tạo điều kiện cho nghệ sĩ không? Ca sĩ Hồ Quang 8 cho hay: "Chúng tôi nhận được sự giúp đỡ rất nhiệt tình từ phía cục NTBD. Nếu có gì không hiểu, các cán bộ của cục giải thích, giúp đỡ nghệ sĩ, nếu bài hát đủ điều kiện về ca từ, nhạc điệu, thì cục NTBD cấp phép luôn cho chúng tôi. Bản thân tôi thường muốn hát những bài hát mới, không muốn hát những bài đã cũ, nên thường làm đơn xin hát bài chưa có trong danh sách phổ biến, tuy nhiên, chỉ những bài nào đủ điều kiện mới được cấp phép, còn không thì cũng chịu. Trước đây, trên cục NTBD không có nhiều danh sách cấp phép phổ biến, nhưng nhờ những ca sĩ đi đầu về dòng nhạc xưa, nhạc bolero như tôi, mà danh sách ấy ngày một dài thêm. Tôi cho rằng, cục NTBD cần có thời gian để thẩm định và kiểm duyệt những bài hát trên thì mới tính tiếp được...".

Lãnh đạo cục Nghệ thuật biểu diễn lên tiếng

Chia sẻ với PV, ông Nguyễn Thu Đông - Trưởng phòng Quản lý băng đĩa, cục NTBD xác nhận: "Chúng tôi đã ra quyết định tạm dừng 5 ca khúc để xác minh và thẩm định thêm, tôi cũng nói trước là 5 ca khúc trên không gặp vấn đề gì nghiêm trọng về mặt nội dung, mà chỉ vì có sự chưa đồng nhất về mặt ca từ, không rõ về tên tác giả và có nhiều dị bản khác nhau, thậm chí nhiều bài được cho là phần lời không đúng với nguyên gốc. Đơn cử như ca khúc Đừng gọi anh là chú... thường được chú thích là của nhạc sĩ Di An, nhưng trên thực tế đây lại là tác phẩm do nhạc sĩ khác sáng tác... Chính vì vậy, chúng tôi mới có văn bản để tạm dừng lưu hành các ca khúc này...".

Theo ông Đông, việc thẩm định các ca khúc này cần có thời gian, vì phiên bản 5 ca khúc từng được đơn vị này cấp phép lưu hành với các bản nhạc gốc do các đơn vị, cá nhân cung cấp và các nguồn dữ liệu từ việc thu thập, sưu tầm. Việc cấp phép trở lại đối với 5 ca khúc này sẽ hoàn thành cho tới khi quá trình thẩm định này kết thúc.

Ca sĩ Hồ Quang 8 từng ra MV về bài Chuyện buồn ngày xuân.

Ông Nguyễn Đăng Chương, Cục trưởng cục NTBD cho PV biết: "Việc thẩm định ca khúc là vì những ca khúc ấy bị vướng hai điều: Thứ nhất, các bài hát ấy được sở cấp phép khi chưa có Nghị định số 79/2012/NĐ-CP ngày 5/10/2012, nhưng khi rà soát lại thì ca từ của những ca khúc này không đúng với bản gốc. Thứ hai, tên tác giả không đúng. Vì thế, chúng tôi tạm dừng lưu hành để xác minh lại. Nhiều ca khúc, khi được trình lên xin cục NTBD cấp phép biểu diễn, lời khác với bản gốc. Hay những bài hát chưa xác định được tác giả, nhưng khi đưa lên cục NTBD, các đơn vị lại đưa nhầm tác giả vì thế cũng cần thời gian xác minh lại. Nếu tìm được tác giả gốc, chúng tôi sẽ sớm công bố lưu hành bài hát thôi...".

Dừng cấp phép ca khúc, cần có lý do cụ thể Ca sĩ Thu Trang cho hay: "Những ca sĩ hát dòng nhạc bolero, nhạc xưa hiện tại nhiều khán giả nghe hơn, nên các bài hát cần phong phú để ca sĩ có một "kho" bài hát mới, muốn làm được điều này, thì các ca khúc phải được cấp phép. Hiện tại, chỉ có các ca khúc nhạc xưa nhất định nên nhiều nghệ sĩ phải đi xin phép phổ biến ca khúc. Chúng tôi mong rằng, cục NTBD sẽ tạo điều kiện cho chúng tôi để ca sĩ có thể hát và lưu giữ những ca khúc ấy. Hoặc nếu dừng ca khúc nào, cũng cần có lý do cụ thể...".

Theo Lạc Thành (Người đưa tin)

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không