Còn thương rau đắng mọc sau hè
Rau đắng đất dâng hiến nhiều món ngon “thần sầu” cho dân tây Nam bộ.
Rau đắng đất chợt ẩn chợt hiện, nơi rìa mương, góc rạ, kẹt lu…, dâng hiến nhiều món ngon “thần sầu” cho dân tây Nam bộ.
Rau đắng đất đương thì con gái – Ảnh: Tạ Tri
Nhà văn Nguyễn Trọng Tín cười tủm tỉm ví von: “Rau đắng đất ẻo lả như người tình chứ không phải vợ. Ai từng bén mùi loại “phở” này thì nhớ hoài!”.
Còn cô bạn đất “Thành kinh”, lần đầu nếm chén cháo cá lóc rau đắng đất ở T.iền Giang, đã xuýt xoa than thở: “Chu choa! Đắng chi mà dễ sợ rứa!”.
Thế mới biết, khoảng cách từ quen đến hiểu – dù chỉ một loài rau – cũng khó nói lắm!
Video đang HOT
Mấy “nàng” rau đắng đất còn “ngái ngủ” nơi bờ ruộng! – Ảnh: Tạ Tri
Khi hiểu thì vương vấn, như bà má Bạc Liêu theo con định cư ở Mỹ, nhưng cứ đòi về cố hương và thách thức: “Tụi bây làm sao mỗi tuần kiếm cho tao 2 mớ rau đắng đất thiệt non và hai cử lẩu mắm thì tao chịu ở lại!”.
Có lẽ từng đêm nơi xứ lạ, câu ca ngày xưa lại da diết đến thổn thức nơi cõi lòng bà: “Rau đắng nấu với cá trê – Ai đi lục tỉnh thì mê không về” (Ca dao Nam bộ).
Rau đắng đất chợt ẩn chợt hiện, nơi rìa mương, góc rạ, kẹt lu…, dâng hiến nhiều món ngon “thần sầu” cho dân tây Nam bộ.
Rau ngon nhất lúc đương thì con gái, cao khoảng hai ba lóng tay, non mướt, mọc lẻ bạn, lả lơi cùng ngọn gió chướng mát lành. Dịp gần tháng chạp, ngay buổi giao mùa, nàng rau uống đầy âm – dương của đất trời, căng tràn nhựa sống. Thế nên rau có phong vị đặc trưng: trước đắng sau ngọt thơm thanh khiết, không lẫn vào đâu được.
Ngon quên thôi! Cháo lóc đồng “gồng” rau đắng đất – Tạ Tri
Rau đắng ngày xưa còn “chở” cả ánh trăng rằm thanh thoát, tiếng thủ thỉ hẹn hò lứa đôi, tiếng sột soạt giòn tan của những bước chân đạp rạ hối hả đi phơi bánh phồng, bánh tráng đón tết cổ truyền…
Theo đông y, rau đắng đất giúp giải nhiệt, trợ gan, tiêu thực, nhuận tràng. Một số chợ, quán thường bán rau đắng đất: chợ Nhị Thiên Đường, Q.8, TP.HCM, các chợ ở TP.Mỹ Tho, T.iền Giang, giá khoảng 10.000 – 18.000 đồng/kg. Quán Tạ Hiền, gần chùa Vĩnh Tràng, T.iền Giang. Quán Duyên Hải, Cần Thạnh, Cần Giờ, TP.HCM.
Tuy thân mềm yếu nhưng vị rau bất khuất với mọi loại đất, địa hình. Đặc biệt, rau thích mọc đâu thì mọc, nếu bị bứng đi chỗ khác sẽ … “t.ự t.ử” ngay! Cuối đời, rau gửi lại nhiều hạt nhỏ rơi vãi, chu du. Đến mùa sau, gặp lúc thuận lợi, hạt rau sẽ vươn mầm tái sinh…
Rau đắng đất thích hợp với ăn sống, nấu canh cá đồng hoặc ăn kèm cháo: gà, vịt, cá, thịt… Người ăn rau sành điệu sẽ không cho rau vào nồi từ đầu. Làm vậy, rau sẽ rục và đắng như ký ninh. Với món canh, sau khi nêm gia vị vừa ăn, tắt lửa, rồi họ mới cho rau vào sau cùng.
Gặp ngày hè nóng đổ lửa hay cảm thấy chán cơm chê phở, bạn thử tìm húp cháo cá lóc đồng hay gà đất kèm rau đắng đất sẽ thấy đời vui trở lại! Chầm chậm thưởng thức, thong thả lắng nghe… mùi thơm thuần khiết khiến thực khách sảng khoái hơn. Và vị đắng thanh dịu lại “có hậu” ngọt, sẽ dần chinh phục thần khẩu, làm mát lòng mát dạ cả người khó tính. Rồi xì xụp húp, trán lấm tấm mồ hôi, nghe tươi tỉnh hẳn!
Theo 24h
Ngói – Đặc sản Việt Nam đã đi vào dĩ vãng
Ngói là tên gọi được dân gian dùng để chỉ món ăn được làm từ đất. Ở nhiều vùng như Vĩnh Phúc, Phú Thọ, người ta ăn đất thành nghiện, giống như hút thuốc lào, ăn trầu vậy. Trước đây, ngói được bày bán ở chợ như một thức quà được yêu thích. Ngày nay, món bánh ngói đã chẳng còn người ăn, thậm chí trở nên xa lạ với chính người dân bản địa.
Bánh ngói là món lạ, món quý đối với những người ở xa, nhưng đối với người Vĩnh Phúc, Phú Thọ thì nó vô cùng gần gũi. Nếu như những người ở Bắc Giang, Hà Giang phải nhờ người mua bánh ngói như một thứ đặc sản thì người dân vùng Vĩnh Phúc, Phú Thọ có thể thưởng thức món ăn độc đáo này hàng ngày.
Đất được dùng để làm bánh ngói không phải là loại đất ta thường thấy. Đất ấy chỉ xuất hiện ở nơi có địa chất đặc biệt. Nổi tiếng về loại đất này là đồi Vàng ở Vĩnh Phúc. Người dân đào đất ở độ sâu vài mét để tìm loại "ngói" có màu vàng sậm. Mang loại đất này ra, cạo sạch lớp vỏ bên ngoài sẽ được một khối có màu trắng như cơm nắm. Đó mới là nguyên liệu chính của món ngói.
Ngói có màu trắng như cơm nắm (Ảnh: internet)
Nguyên liệu của món ngói không phải nơi nào cũng có được. Có ngói để chế biến đã khó, chế biến ngói đúng kiểu, hấp dẫn cũng cần có những bí quyết riêng. Trước hết, ngói phải được cắt miếng mỏng, vừa tay cầm như cái bánh. Sau đó, các ông các bà ngày xưa đem nướng ngói. Tuy nhiên, ngói không được nướng trực tiếp trên lửa mà hun cây lá cho tỏa khói bắt vào. Bên dưới rổ ngói, người ta lót lá sim, thứ lá của núi rừng. Hun cành tế cho tỏa khói. Khói ấy bắt vào lá sim, từ lá sim lại thấm vào, nhuộm vàng bánh ngói. Không chỉ "lên màu" cho bánh, mùi hương của lá sim, cành tế tạo nên hương thơm độc đáo đặc trưng rất riêng. Nét tinh tế của bánh ngói là ở chỗ đấy.
Ngói sau khi chế biến xong có vị bùi bùi, càng nhai càng thấy thấm vị ngon của đất mẹ và hương thơm của núi rừng. Ăn đất được coi là một phong tục của người Việt Nam. Nhiều người chưa từng thưởng thức món ăn độc đáo này vẫn có thái độ kì thị không nên có. Các nhà khoa học đã nhận thấy trong ngói có các canxi, tốt cho xương. Từ rất lâu, bánh ngói đã có vị trí nhất định trong đời sống của nhân dân trong vùng. Trong "Lĩnh Nam chích quái" có viết thời Hùng Vương, "việc hôn lễ lấy gói đất làm đầu". Phải chăng, gói đất ấy chính là bánh đất?
Ngói có vị bùi bùi, thấm vị ngon của đất mẹ và hương thơm của núi rừng (Ảnh: internet)
Tục ăn đất gắn liền với bánh ngói đã biến mất ở Việt Nam. Tuy nhiên, không thể phủ nhận, đây đã từng là món ăn ưa thích, một đặc sản độc đáo của nước ta. Nghe nói, ở châu Phi, vùng đất đỏ Tanazia người ta cũng ăn đất. Đất ở đấy họ mang về lọc bỏ sạn rồi hòa cho nhão trong nước, lọc lấy bột rồi nướng lên thành bánh. Cùng là bánh làm từ đất nhưng chắc hẳn chất đất ở Tanzania và Việt Nam có khác nhau. Thêm vào đó, bánh đất ở vùng châu Phi ấy không thể có hương vị của cây rừng, lá rừng đậm phong vị Việt Nam như bánh ngói. Chợt nghĩ, nếu bánh ngói được quay trở lại đời sống, được giới thiệu tới bạn bè năm châu thì du lịch Việt Nam sẽ có thêm một điều hấp dẫn đối với những vị khách ưa tìm tòi, khám phá.
Theo Amthuc365.vn
Kèo nèo - rau ngon vùng sông nước Có ăn thử mới biết tại sao người miền Tây "kết" loài rau bình dị này đến vậy. Trong vô số loài rau mà đất trời ban tặng cho vùng sông nước Nam bộ, không thể không nhắc đến kèo nèo, loài cây cỏ tên nghe yếu ớt, nhưng lại có một sức sống mãnh liệt. Loài cây được coi như một thứ...
