Cơn thịnh nộ của Trump với các đồng minh

Nửa tháng 10 đã trôi qua và triển vọng về “món quà bất ngờ” mà Trump từng kỳ vọng có thể giúp ông tăng tốc cuộc đua vào Nhà Trắng đang hẹp dần.

“Món quà” đó có thể là tuyên bố về việc Mỹ sẽ có vaccine Covid-19 trước ngày bầu cử hay một gói kích thích kinh tế mới với giá trị lên tới 1.800 tỷ USD, điều Trump hy vọng các đồng minh trong chính quyền của mình có thể giúp ông đạt được.

Từng lạc quan rằng ông có thể dùng quyền lực tổng thống để cán đích các mục tiêu đề ra đúng thời hạn, nhưng nay Trump dường như nhận ra thực tế không như những gì mình mong muốn.

Tổng thống Donald Trump tại bãi cỏ phía nam Nhà Trắng hồi tháng 5. Ảnh: Reuters.

Giận dữ với những quan chức dưới quyền vì không thể hoàn thành các mục tiêu, Trump đang cân nhắc lại về nội các của mình trong nhiệm kỳ thứ hai nếu ông tái đắc cử, theo các nguồn tin am hiểu vấn đề. Tại Nhà Trắng, những nỗ lực để đạt được những chiến thắng về chính sách quan trọng vào phút chót cũng bị cản trở bởi một đợt bùng phát Covid-19 mới, khiến cả Tổng thống Trump cũng nhiễm virus.

Ngay cả các quan chức được coi là trung thành nhất như Bộ trưởng Tư pháp William Barr, Ngoại trưởng Mike Pompeo hay Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin, cũng không thoát khỏi cơn thịnh nộ của ông. Trump hôm 14/10 từ chối trả lời câu hỏi trong cuộc phỏng vấn qua điện thoại với trang tin Newsmax về việc liệu ông có cân nhắc để Bộ trưởng Barr phục vụ trong nhiệm kỳ thứ hai của mình hay không.

“Tôi không bình luận”, ông nói. “Không thể bình luận về việc này. Còn quá sớm. Tôi không hài lòng”.

Một ngày sau, đến lượt Bộ trưởng Mnuchin, người đang dẫn dắt các cuộc đàm phán tại quốc hội về một gói kích thích mới nhằm hỗ trợ nền kinh tế trước đại dịch, trở thành mục tiêu “trút giận” của Trump.

“Ông ấy không mang được thứ mong chờ trở về”, Trump nhắc tới Mnuchin, ám chỉ việc Bộ trưởng Tài chính Mỹ chưa thể đạt được thỏa thuận về gói kích thích kinh tế với quốc hội.

Trong một lần khác, Trump đã khiển trách các phụ tá vì không đồng thanh ủng hộ những thông báo quan trọng trong chặng cuối của chiến dịch tranh cử, có thể tác động mạnh mẽ tới các nhóm bầu cử chủ chốt như nhóm công dân lớn tuổi hay phụ nữ.

Ngay cả khi đã trở lại Nhà Trắng sau ba ngày điều trị Covid-19 tại Trung tâm Quân y Quốc gia Walter Reed, Tổng thống Trump vẫn tức giận với chánh văn phòng của mình vì đã nói với các phóng viên rằng những triệu chứng bệnh ban đầu xuất hiện ở ông là đáng lo ngại.

Tuần trước, Ngoại trưởng Pompeo cũng bị Tổng thống Trump chỉ trích khi chậm trễ công bố các email của cựu ngoại trưởng Hillary Clinton được lưu trữ tại Bộ. Chưa rõ những email này có nằm trong 35.000 email từ máy chủ cá nhân của Clinton đã được công bố hay không. Ngoại trưởng Clinton từng đối diện chỉ trích vì sử dụng email cá nhân để xử lý việc công trong thời gian giữ chức ngoại trưởng dưới thời tổng thống Barack Obama.

“Họ có chúng ở Bộ Ngoại giao, nhưng Mike Pompeo không thể đưa chúng ra, điều thực sự đáng buồn. Tôi không hài lòng với ông ấy vì việc này. Ông ấy không thể đưa chúng ra. Tôi không hiểu lý do là gì. Ông ấy đang điều hành Bộ Ngoại giao, ông ấy hoàn toàn có thể”, Tổng thống Trump nói với kênh Fox Business hôm 8/10.

Nhằm trấn an Tổng thống, Ngoại trưởng Pompeo cho biết ông đang cố gắng làm việc nhanh chóng để công bố các email trước ngày bầu cử.

Nỗi thất vọng của Trump còn nhắm tới các cơ quan y tế chính phủ vì đã thông qua các quy định siết chặt quy trình phê chuẩn vaccine, khiến vaccine Covid-19 gần như không thể được cấp phép sử dụng khẩn cấp trước ngày 3/11. Trump từng công khai tuyên bố rằng chính quyền sẽ sẵn sàng phân phối một loại vaccine Covid-19 trước ngày bầu cử.

Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã làm rõ trong hướng dẫn mới nhất hồi tuần trước rằng họ cần nắm đủ dữ liệu an toàn toàn diện về các ứng viên vaccine trước khi cấp phép khẩn cấp. Điều này gây khó khăn rất lớn cho các nhà sản xuất vaccine trong việc xin cấp phép khẩn cấp trước ngày bầu cử.

Chỉ vài giờ sau, Trump lập tức thể hiện thái độ giận dữ. “Lại là một đòn chính trị khác”, ông chủ Nhà Trắng viết trên Twitter.

Về gói kích thích kinh tế mới, sau khi Trump sáng 15/10 nói ông sẵn sàng chấp nhận mức hỗ trợ cao hơn mức đề nghị trị giá 1.800 tỷ USD của chính phủ hiện nay, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mitch McConnell đã nhanh chóng bác bỏ, nhấn mạnh rằng một đề xuất như vậy là không phù hợp.

“Đó không phải thứ mà tôi sẽ đem ra thảo luận”, ông nói với các phóng viên ở Kentucky.