Cơn phẫn nộ ‘thần thánh’ ở Trung Đông

Người Iran đập phá Đại sứ quán Ả Rập Xê Út trong khi lãnh tụ tối cao tại Tehran cảnh báo về “sự trả thù thần thánh” trước việc Riyadh xử tử một giáo sĩ đạo Hồi dòng Shiite.

Lửa khói bốc lên từ bên trong Đại sứ quán Ả Rập Xê Út ở Tehran – Ảnh: AFP

Theo Reuters, những người biểu tình Iran hôm qua 3.1 đã tụ tập trước cổng Đại sứ quán Ả Rập Xê Út tại Tehran để phản đối vụ tử hình giáo sĩ dòng Shiite nổi tiếng Sheikh Nimr al-Nimr trước đó. Họ đã xông vào tòa nhà, đập phá đồ đạc và đốt phá trước khi bị cảnh sát đẩy lui. Bộ Ngoại giao Iran đã kêu gọi bình tĩnh và thúc giục người biểu tình tôn trọng các cơ sở ngoại giao.

Theo cảnh sát Tehran, một số “phần tử ngang ngạnh” đã bị tạm giữ vì tấn công sứ quán bằng bom xăng và đá. Truyền thông Iran cho hay 40 người đã bị bắt.

Lãnh tụ tối cao Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei hôm qua 3.1 đã chỉ trích việc xử tử giáo sĩ Nimr là “một sai lầm chính trị của chính phủ Ả Rập Xê Út” vốn sẽ “ám ảnh các chính trị gia của nước này”. “Sự đổ máu bất công của người tử vì đạo này sẽ có hậu quả nhanh chóng. Thượng đế sẽ không tha thứ”, AFP dẫn lời ông Khamenei nói với các giáo sĩ tại Tehran.

Lực lượng Vệ binh cách mạng Iran đã thề “trả thù tàn khốc” Hoàng gia Ả Rập Xê Út về vụ xử tử giáo sĩ Nimr. Ông này được coi là nhân vật hàng đầu trong các cuộc biểu tình chống chính phủ ở Ả Rập Xê Út vào năm 2011 trước khi bị bắt vào năm sau đó. Ông bị tử hình cùng 47 người khác về tội khủng bố. Tuy nhiên, tại Iran, giáo sĩ trên được ca ngợi như người tiên phong bảo vệ quyền của cộng đồng thiểu số Shiite ở nước láng giềng. Phía Iran đã triệu đại biện lâm thời Ả Rập Xê Út để phản đối trong khi Riyadh than phiền với đại diện ngoại giao của Tehran về “sự can thiệp trắng trợn” vào công việc nội bộ.

Vụ xử tử hàng loạt nói trên cũng đã dẫn đến các cuộc phản đối của người Shiite tại ít nhất một thành phố ở tỉnh miền Đông của Ả Rập Xê Út, theo AFP. Tại Bahrain, một đồng minh của Ả Rập Xê Út, cảnh sát đã sử dụng hơi cay để giải tán hàng chục người biểu tình thuộc cộng đồng Shiite phản đối các vụ xử tử.

Tại Iraq, hàng trăm người ở thành phố Karbala và nghị sĩ người Shiite Khalaf Abdelsamad đã kêu gọi đóng cửa sứ quán vừa được mở lại ở Baghdad và trục xuất đại sứ Ả Rập Xê Út. Các quan chức hàng đầu ở Syria và Li Băng cùng giới học giả ở Yemen cũng đã lên án mạnh mẽ vụ xử tử.

Theo Reuters, Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon đã bày tỏ quan ngại nhưng cũng kêu gọi bình tĩnh và kiềm chế trong các phản ứng. Mỹ và EU thì cảnh báo rằng việc xử tử giáo sĩ Nimr “có thể làm tăng căng thẳng giáo phái vào thời điểm cần phải giảm đi”. Giới quan sát cho rằng vụ việc sẽ xóa đi hy vọng rằng sự xuất hiện kẻ thù chung IS sẽ mang lại sự hòa hoãn nhất định giữa Iran và Ả Rập Xê Út, vốn ủng hộ những phe phái đối lập nhau trong các cuộc xung đột ở Syria và Yemen.

Trùng Quang

Theo Thanhnien