Con đường “chông gai” tới Lầu Năm Góc của quyền bộ trưởng quốc phòng Mỹ
Trước khi trở thành Thứ trưởng và sau đó là Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, ông Patrick Shanahan từng vấp phải sự phản đối do lo ngại lý lịch công tác tại Boeing cũng như chưa có kinh nghiệm về quân sự.
Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan. (Ảnh: USA Today)
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis tuần trước đã tuyên bố từ chức khỏi chính quyền Tổng thống Donald Trump. Quyết định này của ông chủ Lầu Năm Góc được đưa ra sớm hơn hai tháng so với dự kiến.
Thứ trưởng Patrick Shanahan, người được Tổng thống Donald Trump chọn làm quyền Bộ trưởng Quốc phòng, sẽ thay thế ông Mattis lãnh đạo cơ quan lớn nhất và phức tạp nhất của chính phủ. Tuy nhiên điều đáng lưu ý là ông Shanahan chưa có kinh nghiệm về quân sự cũng như chính sách đối ngoại, theo CNN.
Ông Shanahan sẽ dẫn dắt Lầu Năm Góc với vai trò tạm quyền cho tới khi Tổng thống Trump chỉ định một ứng viên làm Bộ trưởng Quốc phòng mới. Ông Shanahan cũng chịu trách nhiệm thực hiện các mệnh lệnh của tổng thống về việc rút quân đội Mỹ khỏi Syria, và có thể cả Afghanistan. Một quan chức quốc phòng đã xác nhận với CNN ngày 24/12 rằng ông Shanahan đã hủy kỳ nghỉ lễ của mình và quay trở lại Washington.
Là cựu giám đốc điều hành tập đoàn Boeing, hồ sơ của ông Shanahan tại Bộ Quốc phòng Mỹ được đánh giá là hạn chế khi ông không có kinh nghiệm về các vấn đề quốc tế cũng như chống khủng bố. Lãnh đạo gần đây nhất của Lầu Năm Góc mà chưa từng có kinh nghiệm quân sự là Ashton Carter, cựu Bộ trưởng Quốc phòng dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama.
Trong suốt 17 tháng qua, ông Shanahan là nhân vật quan trọng số hai tại Lầu Năm Góc. Ông gần như phụ trách “độc quyền” các vấn đề về cải cách nội bộ, các vấn đề về ngân sách và Lực lượng Không gian Vũ trụ – một lực lượng quân sự mới do Tổng thống Trump đề xuất thành lập.
Một quan chức cấp cao trong chính quyền Mỹ đã tiết lộ với các phóng viên cuối tuần trước rằng ông Shanahan thực chất đã “điều hành Lầu Năm Góc” trong khi ông Mattis tập trung vào các vấn đề chính sách và mối quan hệ với các đồng minh.
“Có lẽ không ai biết rõ hoạt động nội bộ của Lầu Năm Góc hơn ông Shanahan”, quan chức Mỹ cho biết.
Thượng viện Mỹ đã bỏ phiếu thông qua vị trí Thứ trưởng Bộ Quốc phòng cho ông Shanahan hồi năm ngoái. Tuy nhiên, đường đến Lầu Năm Góc của cựu giám đốc điều hành Boeing không phải lúc nào cũng suôn sẻ.
Con đường chông gai
Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis (phải) và Thứ trưởng Quốc phòng Patrick Shanahan (Ảnh: Bloomberg)
Video đang HOT
Ông John McCain, thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa bang Arizona, đã không đồng tình với câu trả lời của ông Shanahan về một câu hỏi liên quan tới chính sách đối ngoại và dọa sẽ phản đối việc đưa ông vào ghế lãnh đạo cấp cao tại Bộ Quốc phòng Mỹ.
Trong phiên điều trần vào tháng 6/2017, Thượng nghị sĩ McCain nói rằng ông cảm thấy lo lắng bởi câu trả lời của ông Shanahan trong một bảng câu hỏi được nộp lên Ủy ban Quân vụ Thượng viện về việc cung cấp vũ khí cho Ukraine. Trong bản viết tay câu trả lời của mình, ông Shanahan nói rằng đây sẽ là vấn đề mà ông “lên kế hoạch xem xét chặt chẽ nếu ông được bổ nhiệm” làm Thứ trưởng Bộ Quốc phòng vì lúc này ông chưa được quyền tiếp cận với thông tin mật.
“Câu trả lời đó không thỏa mãn, thưa ông Shanahan. Phản ứng của ông đối với câu hỏi này, thành thật mà nói, khiến tôi rất thất vọng”, ông McCain, chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện, phát biểu tại phiên điều trần.
Ông Shanahan nói rằng ông ủng hộ việc Mỹ cấp vũ khí phòng vệ cho Ukraine. Tuy nhiên, ông McCain cảnh báo rằng: “Đó không phải là một sự khởi đầu tốt đẹp. Đừng bao giờ lặp lại chuyện đó, thưa ông Shanahan. Nếu không tôi sẽ không đưa tên ông ra bỏ phiếu trước ủy ban này”.
Ngoài ra, ông McCain cũng đặt ra lo ngại về nền tảng của ông Shanahan khi từng làm giám đốc điều hành cho Boeing – nhà thầu quốc phòng hàng đầu tại Mỹ. Sau khi phiên điều trần kết thúc, ông McCain cũng nhắc nhở ông Shanahan rằng ông không nên “quá vui mừng” với lý lịch từng làm cho Boeing. Ông McCain cho biết ông lo lắng nếu có ai đó từng làm việc cho một trong 5 nhà thầu quốc phòng lớn nhất lại được giao trọng trách lãnh đạo Lầu Năm Góc.
“Tô lo ngại rằng 90% ngân sách quốc phòng sẽ rơi vào tay 5 tập đoàn lớn, mà ông là người đại diện cho một trong số đó. Tôi phải giữ niềm tin rằng không thể đặt một con cáo vào trong chuồng gà”, ông McCain nói với ông Shanahan.
Ông Shanahan (trái) từng có hơn 30 năm kinh nghiệm làm việc tại Boeing. (Ảnh: AFP)
Ông Shanahan bắt đầu gia nhập Boeing từ năm 1986 và làm việc cho nhà thầu quốc phòng này trong hơn 30 năm trước khi đặt chân tới Lầu Năm Góc. Theo Bloomberg, Lầu Năm Góc đang lên kế hoạch về gói mua 12 máy bay F-15X của Boeing trị giá 1,2 tỷ USD.
Trong bản kê khai tài chính vào thời điểm được Tổng thống Trump bổ nhiệm làm Thứ trưởng Bộ Quốc phòng hồi năm ngoái, ông Shanahan khai rằng ông đã đầu tư vào hơn 400 loại cổ phiếu khác nhau ở hàng loạt công ty. Bản kê khai được ký nhận vào tháng 6/2017, trong đó liệt kê thu nhập của ông Shanahan tại Boeing là 1.419.864 USD và hàng triệu USD đầu tư vào tập đoàn này.
Trong bức thư đính kèm bản kê khai tài chính, Shanahan cho biết ông sẽ chuyển nhượng số cổ phiếu của mình, bao gồm cổ phiếu ở Boeing, và cam kết sẽ không tham gia vào các vấn đề liên quan tới Boeing, cả ở góc độ cá nhân và tập thể, nếu được bổ nhiệm làm Thứ trưởng Quốc phòng.
Mặc dù vấp phải sự phản đối từ Thượng nghị sĩ McCain, song ông Shanahan vẫn nhận được nhiều lời khen từ nhiều nghị sĩ khác.
“Quyết định của Tổng thống Trump khi thăng chức cho Thứ trưởng Quốc phòng Patrick Shanahan lên Quyền Bộ trưởng Quốc phòng là một lựa chọn khôn ngoan”, Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, một đồng minh của Tổng thống Trump, nói.
Tuy vậy, ông Shanahan vẫn phải đối mặt với những câu hỏi từ các nghị sĩ, những người coi quyết định từ chức của ông Mattis là một điềm xấu.
“Câu hỏi không thể tránh khỏi dành cho Patrick Shanahan là liệu ông ấy có đủ dũng cảm để bảo vệ những chính sách và nguyên tắc then chốt của ông Mattis không? Nếu không thể làm được, ông ấy sẽ đi vào con đường nguy hiểm của ông Trump”, Thượng nghị sĩ Dân chủ Richard Blumenthal nhận định.
Theo dantri.com.vn
Người "lọt mắt xanh" của Tổng thống Trump cho ghế ông chủ Lầu Năm Góc
Người được Tổng thống Donald Trump đề cử vào vị trí thay thế Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis vừa từ chức từng là giám đốc điều hành của Boeing - nhà thầu quốc phòng hàng đầu tại Mỹ.
Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis (phải) và Thứ trưởng Quốc phòng Patrick Shanahan (Ảnh: Bloomberg)
Tổng thống Donald Trump ngày 23/12 cho biết Thứ trưởng Quốc phòng Patrick Shanahan sẽ đảm nhận chức vụ quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ từ ngày 1/1/2019 để thay thế vị trí của ông Jim Mattis - người vừa viết đơn từ chức sau một loạt bất đồng với ông chủ Nhà Trắng.
"Tôi vui mừng thông báo rằng Thứ trưởng Quốc phòng rất tài năng của chúng ta, ông Patrick Shanahan, sẽ đảm nhận vị trí Quyền Bộ trưởng Quốc phòng bắt đầu từ ngày 1/1/2019. Ông Patrick đã đạt được một danh sách dài thành tựu khi còn giữ chức thứ trưởng và trước đây là tại Boeing. Ông ấy sẽ làm rất tốt (trên cương vị mới)!", ông Trump viết trên Twitter.
Ông Patrick Shanahan từng là cựu giám đốc điều hành tập đoàn Boeing. Người phát ngôn của ông Shanahan, Trung tướng Joseph Buccino, cho biết ông Shanahan sẵn sàng chấp thuận đề cử làm quyền bộ trưởng Quốc phòng của Tổng thống Trump.
Lầu Năm Góc rất hiếm khi có vị trí quyền bộ trưởng Quốc phòng. Thông thường, khi một bộ trưởng từ chức, họ vẫn sẽ đảm nhận chức vụ cho tới khi người kế nhiệm được phê chuẩn. Chẳng hạn, khi cựu Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama thông báo từ chức vào tháng 11/2014, ông Hagel vẫn ở lại cho tới khi người kế nhiệm là ông Ash Carter được phê chuẩn cho vị trí này vào tháng 2 năm sau.
Sự nghiệp tại Boeing
Tổng thống Trump và ông Patrick Shanahan (Ảnh: AP)
Ông Shanahan được bổ nhiệm làm thứ trưởng Quốc phòng Mỹ từ đầu năm 2017. Sau khi bắt đầu sự nghiệp tại Boeing từ năm 1986, ông Shanahan đã trải qua nhiều cấp quản lý. Ông chịu trách nhiệm giám sát các chiến lược chuỗi cung ứng toàn cầu của Boeing cũng như các vấn đề liên quan tới hoạt động sử dụng công nghệ sản xuất tiên tiến. Ông cũng là nhân vật then chốt đưa dòng máy bay Dreamliner 787 của Boeing phát triển đúng hướng sau các sự cố về sản xuất trong những năm đầu của chương trình này.
Xuất thân là một kỹ sư, ông Shanahan có hai bằng cao cấp của Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT), gồm bằng thạc sĩ cơ khí và bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh từ Trường Quản lý Sloan thuộc MIT.
Cha ông Shanahan là cựu binh từng tham gia chiến tranh Việt Nam. Trong phiên điều trần trước Ủy ban Quân vụ Thượng viện, Shanahan cho biết cha ông từng dạy các anh em ông phải thấm nhuần tư tưởng của nước Mỹ đó là "phụng sự đất nước trước khi nghĩ đến bản thân".
Với đề cử quyền bộ trưởng Quốc phòng của Tổng thống Trump, ông Shanahan không cần sự phê chuẩn của Thượng viện Mỹ. Năm ngoái, trước khi Thượng viện Mỹ thông qua với tỷ lệ phiếu ủng hộ 92-7 để bầu ông Shanahan vào vị trí thứ trưởng Quốc phòng Mỹ, cố Thượng nghị sĩ bang Arizona John McCain từng nói ông không hài lòng khi một giám đốc điều hành trong ngành công nghiệp quốc phòng, người chưa từng có kinh nghiệm quân sự trước đây, tới dẫn dắt Lầu Năm Góc.
Mặc dù không gần gũi với Bộ trưởng Mattis, song ông Shanahan được Nhà Trắng rất quý mến. Kể từ khi đặt chân tới Lầu Năm Góc, ông Shanahan đã nhấn mạnh tới việc đưa cơ quan này hoạt động hiệu quả hơn. Ông cũng nhận được nhiều sự tán dương từ Nhà Trắng khi thúc đẩy tầm nhìn của Tổng thống Trump về lực lượng không gian vũ trụ của Mỹ, dù điều này đi ngược lại với quan điểm của nhiều tướng lĩnh tại Lầu Năm Góc.
"Ông ấy không phải kiểu người ra chính sách hay địa chính trị. Ông ấy là một doanh nhân. Nhưng ông ấy dành cả năm 2017 để học hỏi những điều tốt nhất. Và Shanahan có mối quan hệ tốt với cả Tổng thống Trump và Phó Tổng thống Mike Pence", một nguồn tin tiết lộ với Defense News.
Xung đột lợi ích
Ông Patrick Shanahan khi còn công tác tại tập đoàn Boeing. (Ảnh: Sputnik)
Mặc dù vậy, với kinh nghiệm hơn 30 năm công tác tại Boeing, nhà thầu quốc phòng lớn thứ hai của Mỹ, ông Shanahan cũng vấp phải một số ý kiến phản đối cho vị trí lãnh đạo tại Lầu Năm Góc vì lo ngại vấn đề xung đột lợi ích. Mặc dù ông Shanahan từng cam kết sẽ đứng ngoài mọi quyết định liên quan tới Boeing, song mối quan hệ giữa bộ Quốc phòng và nhà thầu này vẫn khiến nhiều người hoài nghi, trong đó có ông John McCain.
Một trong những quyết định trước mắt mà quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phải đưa ra là liệu Lầu Năm Góc có đồng ý tiếp nhận mẫu máy bay tiếp dầu mới của Boeing hay không dù máy bay này vẫn mắc nhiều lỗi chưa được giải quyết. Bộ trưởng Mattis trước đây từng tuyên bố sẽ không chấp nhận mẫu máy bay này nếu chúng vẫn còn lỗi.
Trong vòng 6 tháng qua, Boeing đã giành được 3 hợp đồng trị giá hàng tỷ USD để phát triển các chương trình máy bay chính của bộ Quốc phòng Mỹ. Hiện các lãnh đạo cấp cao của Lầu Năm Góc cũng đang hối thúc Không quân Mỹ mua thêm phiên bản mới của máy bay chiến đấu F-15 huyền thoại của Boeing, dòng máy bay sải cánh lần đầu tiên từ năm 1972.
Thương vụ được cho là có giá 1,2 tỷ USD để mua 12 phiên bản mới của "F-15X", tương tự dòng máy bay Boeing đang chế tạo cho Qatar, đã cho thấy tầm ảnh hưởng khổng lồ của Boeing đối với chính quyền Trump ngay từ khi ông Trump bắt đầu đặt chân tới Nhà Trắng.
Từ hồi tháng 2/2017, ông Trump đã bật đèn xanh cho việc mua thêm các máy bay chiến đấu F/A-18 Super Hornet của Boeing, thay vì mua F-35 của tập đoàn Lockheed Martin. Hải quân Mỹ cũng đặt hàng hơn 100 chiếc Super Hornet mới vào mùa xuân năm nay.
Tổng thống Trump cũng có mối quan hệ cá nhan gần gũi với giám đốc điều hành Boeing Dennis Muilenburg. Hai nhà lãnh đạo đã đàm phán trực tiếp với nhau để đạt được thỏa thuận trị giá 3,9 tỷ USD cho việc chế tạo chuyên cơ Không Lực Một mới dành cho tổng thống Mỹ. Ông Trump cho biết thương vụ này đã tiết kiệm cho ngân sách của Mỹ 1,4 tỷ USD.
Thành Đạt
Theo Dantri/ Fox, FT
Mỹ giải bài toán xung đột với Trung Quốc trên Biển Đông Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc trên Biển Đông đang làm dấy lên nhiều quan ngại về nguy cơ xảy ra xung đột giữa hai lực lượng quân sự. Tuy nhiên, Washington vẫn đang tìm cách để kịch bản đối đầu với Bắc Kinh không xảy ra. Hai tàu chiến của Mỹ và Trung Quốc áp sát "thiếu an toàn" trên Biển...