Còn đầy áp lực
Công dân thứ 90 triệu chào đời. Gia đình cháu bé vui vì có thêm thành viên mới. Những người làm công tác Dân số – Kế hoạch hóa gia đình phấn khởi vì giữ được cho con số này đến chậm tới 11 năm. Dân số đông, dân số trẻ trong “giai đoạn cơ cấu vàng” đi cùng với những cơ hội để phát triển nguồn nhân lực của đất nước. Song bên cạnh những niềm vui, nỗi lo còn nhiều: dân đông mà phúc lợi xã hội không tăng thì những công dân sinh sau sẽ phải chịu thiệt thòi…
Sáng 2-11, bước chân ra Bờ Hồ, thấy các ngả đường vẫn đông vui tấp nập như mọi ngày. Người lớn vội vã đến cơ quan, công sở; người già lững thững đi dạo ven hồ; trẻ nhỏ đến trường, hàng quán bắt đầu mở cửa… Đọc tin Việt Nam đón công dân thứ 90 triệu, thấy vui vui vì ông bà thường nói, thêm người thêm của. Lại vui nữa khi nhìn cuộc sống quanh mình – nhà cao, đường rộng, điều kiện kinh tế của người dân đã khá giả hơn, trẻ con được chăm lo, dành cho những thứ tốt nhất, tức là tương lai được đảm bảo phần nào.
Ngoảnh đi rồi ngoảnh lại, vẫn thấy lo lo. Đến giờ cao điểm, những ngã năm, ngã sáu chật cứng, xe cộ đều kẹt lại, ùn tắc có thể xảy ra bất cứ lúc nào nếu không có mấy đồng chí cảnh sát giao thông căng sức ra phân luồng, điều khiển. Người đưa con đến trường cáu bẳn sợ muộn giờ. Trẻ nhỏ ngồi ủ rũ hít khói thải được nhả ra từ xe trước. Không khí cũng mất đi vẻ trong lành buổi sớm, người già đang tập dưỡng sinh lác đác bỏ về.
Thêm một công dân, áp lực rõ ràng không chỉ nặng thêm một đơn vị thông thường. Dân số đông, áp lực sẽ đến từ nhiều phía: các vấn đề phúc lợi xã hội, cơ sở hạ tầng, giáo dục, y tế… lĩnh vực nào cũng có chuyện phải bàn. Bệnh viện đã trong tình trạng quá tải bấy lâu nay sẽ càng chật chội hơn. Sĩ số các lớp học không ngừng tăng lên, chất lượng giáo dục khó mà đảm bảo trong điều kiện như vậy, nên trẻ đến trường như đ.ánh vật. Kinh tế vẫn chưa thực sự phục hồi, kéo theo tình trạng thiếu việc làm, thất nghiệp gia tăng, số hộ nghèo cũng biến động… Lại nhìn tiếp sang vấn đề an ninh trật tự. Dân số đông mà không giải quyết tốt an sinh xã hội sẽ kéo theo rất nhiều hệ lụy khác nhau. Tệ nạn, tội phạm gia tăng, khiến cuộc sống của người dân khó ổn định, và tiếp theo đó là… cái vòng luẩn quẩn.
Ông Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số – Kế hoạch hóa gia đình phân tích, nước ta đang ở trong giai đoạn dân số vàng, tức là cứ 2 người lao động mới có 1 người phụ thuộc, và giai đoạn này sẽ kéo dài trong khoảng 30 năm nữa. Tuy nhiên, phải làm thế nào để tận dụng được giai đoạn “cơ cấu vàng” này mới là quan trọng. Chúng ta đang có nhiều lao động nhưng chất lượng lao động chưa được nâng cao, và đó chính là điểm yếu. Rõ ràng là đã qua rồi cái thời Việt Nam được coi như một điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư vì “nguồn nhân công dồi dào, giá rẻ”, “Quý hồ tinh, bất quý hồ đa”. Dồi dào, nhưng chất lượng thấp có nghĩa là bằng không, nghĩa là chúng ta sẽ mãi mãi chạy theo sau thế giới.
Sau niềm vui đón công dân thứ 90 triệu, mọi cơ quan công quyền sẽ phải gồng mình hơn bao giờ hết để có thể đảm đương được trách nhiệm hết sức nặng nề – đảm bảo quốc kế dân sinh, để Việt Nam không chỉ được biết đến với một “cường quốc” về dân số, mà phải là cường quốc về mọi mặt.
Đức Thành
Theo ANTD
Công dân VN thứ 90 triệu sẽ là một b.é g.ái
Tổng Cục Dân số sẽ cố gắng chọn em bé có giới tính nữ là công dân thứ 90 triệu như một thông điệp về nỗ lực giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh.
Ông Lê Cảnh Nhạc (Phó tổng Cục trưởng, Tổng Cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình - Bộ Y tế) có cuộc trao đổi với chúng tôi nhân sự kiện Việt Nam đón công dân thứ 90 triệu.
Video đang HOT
Thưa ông, ngày mai (1/11), Việt Nam sẽ đón công dân thứ 90 triệu ra đời. Con số này nói lên điều gì?
Phải khẳng định con số 90 triệu là thành công trong mục tiêu quốc gia về dân số kế hoạch hóa gia đình. Con số này cũng là một thông báo về cơ cấu dân số vàng. Đáng lẽ thời điểm này, số dân Việt Nam không chỉ 90 triệu mà là 108 triệu. Nước ta đã kiểm soát mức sinh tốt.
Trước đây, chúng ta có tổ chức chào đón công dân thứ 70 triệu, 80 triệu không? Vì sao lại đón số 90?
Chúng ta chưa bao giờ tổ chức sự kiện đón công dân thứ 70, 80 triệu. Ngày mai (1/11) là lần đầu tiên Việt Nam chào đón công dân thứ 90 triệu ra đời.
Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình chọn Bệnh viện Phụ sản Trung ương vì tại đây có 70 ca sinh/ngày, nhiều nhất cả nước.
Công dân thứ 90 triệu là dấu mốc quan trọng trong cuộc đời đ.ứa b.é. Nhìn vào em bé là người ta biết được con số 90 triệu.
Tổng Cục Dân số sẽ cố gắng chọn bé là giới tính nữ, không được nhà nước nuôi. Cháu có vinh dự được Phó Chủ tịch nước đến thăm, tặng quà. Điều này mang ý nghĩa mặt tinh thần. Chúng tôi để cho cháu phát triển bình thường như các bé khác, không có gì đặc biệt.
Chúng ta chỉ chọn 1 em bé trong khoảng thời gian ấy được cho là điển hình. Nếu trong khoảng thời gian đó có 3 em chào đời thì ta nên chọn 1 em gái. Điều đó cũng như một thông điệp về nỗ lực giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh.
Ông Lê Cảnh Nhạc (Phó tổng Cục trưởng, Tổng Cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình - Bộ Y tế)
Có ý kiến cho rằng, đón công dân thứ 90 triệu vừa mừng, vừa lo. Ông nghĩ thế nào?
Điều này đúng. Mừng vì chúng ta kiểm soát mức sinh. Nhưng lo là mức sinh không đồng đều. Chất lượng dân số vẫn thấp. Mất cân bằng giới tính đang tăng cao.
Tỷ lệ sinh hiện nay là cứ 100 t.rẻ e.m gái thì có 113 t.rẻ e.m trai. Mục tiêu của nước ta đến năm 2015, hạn chế được ở mức 100 t.rẻ e.m gái/115 t.rẻ e.m trai nhưng rất khó thực hiện.
Dân số Việt Nam tính từ thời điểm đạt 80 triệu đến nay tăng trưởng thế nào, thưa ông?
Dân số Việt Nam vẫn tiếp tục tăng nhanh. Hiện nay, số phụ nữ ở độ t.uổi sinh đẻ đang ở mức độ cao nhưng chưa phải là đỉnh. Dự kiến số phụ nữ trong độ t.uổi sinh đẻ nhiều nhất là năm 2020. Và năm 2050 có thể con số này sẽ chững lại. Nhưng với điều kiện là chúng ta vẫn kiểm soát mức sinh tốt.
Dân số tăng nhanh đã ảnh hưởng gì đến chất lượng cuộc sống?
Dân số tăng nhanh những năm trước dẫn đến nhiều hệ lụy đối với đời sống người dân như công ăn việc làm, dân sinh xã hội, y tế, giáo dục...
Kiểm soát mức sinh tốt đồng nghĩa với giảm tỷ lệ tai biến sản khoa. Nhờ kế hoạch hóa gia đình nên hạn chế mức sinh, hạn chế tỷ lệ t.ử v.ong bà mẹ và t.rẻ e.m.
Năm 2002 tỷ lệ t.ử v.ong ở mẹ và t.rẻ e.m là 91/100.000 người. Nhưng hiện nay con số này giảm, chỉ còn 68/100.000 người. Dự kiến, tỷ lệ t.ử v.ong sẽ tiếp tục giảm. Mục tiêu của chúng tôi là đến 2015 chỉ còn 58/100.000 người. Như vậy, tính từ năm 1990 đến nay, chúng ta giảm tỷ lệ số bà mẹ t.ử v.ong.
Mặt khác, kiểm soát mức sinh cũng là gia tăng t.uổi thọ. Dự báo năm 2050, người dân Việt Nam sẽ có t.uổi thọ trung bình là 80,4 t.uổi.
Tuy nhiên, hiện nay, cơ cấu, mức độ sinh nở ở nước ta không đồng đều giữa các vùng. Ở TP.HCM, mỗi phụ nữ chỉ có 1,33 con. Trong khi đó ở Tây Nguyên, mỗi phụ nữ có trên 3 con. Những vùng chất lượng cuộc sống cao thì mức sinh thấp, nơi cuộc sống thấp thì ngược lại.
Nếu TP.HCM là 1 quốc gia riêng lẻ thì mức sinh như hiện nay rất đáng báo động. Nhưng ở TP.HCM nằm trong tổng thể nên phải điều phối mức sinh cụ thể là sinh đủ 2 con. Điều phối mức sinh tốt sẽ chuẩn bị tốt nguồn lao động cho tương lai.
Hiện nay, giới trẻ thường có xu thế sinh 1 con rồi dừng lại. Theo ông, do những nguyên nhân nào?
Đúng là xu thế sinh con 1 con rồi dừng lại đang diễn ra ở giới trẻ. Là người phụ nữ, vị thế và điều kiện của họ được nâng cao. Họ không muốn lệ thuộc vào chồng, con gia đình. Thậm chí nhiều phụ nữ không muốn lấy chồng. Khi người phụ nữ thoát ra khỏi vòng cương tỏa của gia đình thì họ muốn có cuộc sống thanh nhàn hơn. Nhưng nếu phụ nữ nào cũng có ý định chỉ đẻ 1 con là hiểm họa của đất nước.
Mức sinh giảm làm suy giảm dân số và nguồn lực lao động sẽ thiếu trong tương lai. Lực lượng lao động giảm, đẩy nhanh tốc độ già hóa dân số.
Sinh ít sẽ dân đên tình trạng, đầu tiên 6 người nuôi 1 đứa con, nhưng sau một giai đoạn, 1 người lại phải nuôi 6 người. Do đó, suy giảm dân số là vấn đề hiểm họa không khác gì bùng nổ dân số.
Ở Việt Nam định bao giờ đón công dân thứ 100 triệu?
Dự kiến năm 2050 dân số của Việt Nam sẽ đạt mức 108 triệu.
Mục tiêu dân số của Việt Nam hiện nay như thế nào?
Hiện nay, chúng tôi nỗ lực làm sao để cân đối tỷ lệ sinh nở giữa các vùng.Tỷ lệ phụ nữ trong độ t.uổi sinh đẻ ở nước ta luôn rất cao nên nhu cầu kế hoạch hóa gia đình cũng rất cao. Làm sao để cả nước có mức sinh đồng đều, tất cả đều 2 con.
Ngày mai (1/11), Việt Nam đón công dân thứ 90 triệu. Bộ trưởng Bộ Y tế - Nguyễn Thị Kim Tiến sẽ thăm, tặng quà chúc mừng công dân thứ 90 triệu chào đời vào thời khắc đầu tiên của ngày này tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương (Hà Nội). Với 90 triệu dân, Việt Nam có quy mô dân số đứng thứ 14 trên thế giới, thứ 3 Đông Nam Á. Tốc độ tăng dân số tuy đã giảm nhiều song quy mô dân số nước ta còn khá lớn, đồng thời là nước nằm trong nhóm các nước có mật độ dân số cao nhất thế giới. Theo dự báo, khi đạt ngưỡng 90 triệu người, đồng nghĩa Việt Nam đối diện với nạn già hóa dân số. Cụ thể, số người cao t.uổi sẽ tăng nhanh trong giai đoạn tới.
Theo Khampha
Không “thả nổi” việc sinh đẻ Những thông tin về việc Bộ Y tế khuyến khích phụ nữ ở TP.HCM sinh 2 con, đồng thời khẳng định Việt Nam chưa bao giờ có chính sách xử phạt với người sinh trên 2 con... xuất hiện thời gian gần đây khiến nhiều người hiểu lầm rằng Nhà nước sẽ thả nổi việc sinh đẻ. Theo TS Dương Quốc Trọng, Tổng...
