Cồn Cỏ – Hồi ức những ngày giữ đảo 50 năm trước
Có những ngày địch bắn phá hơn 30 lần hòng cướp đảo, biến nơi đây thành căn cứ quân sự làm bàn đạp mở rộng chiến tranh ra miền Bắc. Giữa bom đạn, thiếu thốn đủ bề, những người lính vẫn kiên trì giữ đảo – giữ một Tổ quốc thu nhỏ giữa trùng khơi.
Đại tá Nguyễn Văn Tuân, nguyên đảo phó đảo Cồn Cỏ.
82 tuổi đời, căn bệnh tim mạch khiến đại tá Nguyễn Văn Tuân (phường Hà Huy Tập, Tp Vinh, Nghệ An) không còn giữ được dáng vẻ tinh anh nhanh nhẹn như trước. Cuộc nói chuyện thỉnh thoảng phải nghỉ giữa chừng để ông ổn định sức khỏe bởi ông vừa trải qua một đợt điều trị dài ngày, mới trở về nhà được 2 hôm.
Nhắc tới đảo Cồn Cỏ, đôi mắt người cựu binh sáng lên. Một thời gian khó, hiểm nguy nhưng cũng là một chương đời rất đỗi hào hùng hiện về trong ký ức.
Cuộc chiến giữ đảo
Năm 1964, anh lính Nguyễn Văn Tuân được điều tới trung đoàn 270, thuộc Sư đoàn 341 – sư đoàn bảo vệ giới tuyến Vĩnh Linh. Thời điểm này, cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước đang ở thời kỳ ác liệt. Bằng việc dựng lên “sự kiện Vinh Bắc bộ”, Mỹ mở rộng chiến tranh phá hoại ra miền Bắc. Vĩnh Linh (Quảng Trị) trở thành giới tuyến quân sự tạm thời chia cắt hai miền đất nước. Giữa năm 1965, Nguyễn Văn Tuân được điều ra đảo Cồn Cỏ và là Đảng ủy viên, đảo phó đảo Cồn Cỏ.
“Nếu như nói Vĩnh Linh là tuyến đầu của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước thì đảo Cồn Cỏ là vị trí tiền tiêu. Đây là điểm đối đầu giữa lực lượng 2 miền Nam – Bắc. Đảo Cồn Cỏ có vị trí hết sức quan trọng về chính trị lẫn quân sự. Nếu để Cồn Cỏ rơi vào tay địch, chúng sẽ xây dựng căn cứ quân sự, cản trở giao thông tiếp tế từ Bắc vào Nam và là căn cứ quân sự, làm bàn đạp đánh phá ra miền Bắc. Bảo vệ đảo Cồn Cỏ, không để đảo rơi vào tay địch là nhiệm vụ hết sức cấp thiết và vô cùng quan trọng”, đảo phó Nguyễn Văn Tuân phân tích về tầm quan trọng của mảnh đất rộng chưa đầy 4km2, cách bờ biển Vĩnh Linh gần 30km theo đường chim bay này.
Đại tá Tuân bên những trang nhật ký những ngày chiến đấu, giữ đảo Cồn Cỏ.
Bởi tầm quan trọng đó, Cồn Cỏ trở thành mục tiêu đánh phá ác liệt của đế quốc Mỹ. Cồn Cỏ nằm riêng biệt giữa biển, mọi thứ từ lương thực, vũ khí, khí tài và cả lực lượng đều phải chi viện từ đất liền ra. Trong khi đó, muốn “làm cỏ” cộng sản trên hòn đảo này, đế quốc Mỹ dùng nhiều tàu chiến, máy bay và cả biệt kích người nhái liên tục tấn công đảo. Có những ngày, địch tổ chức hơn 30 lượt bắn phá từ máy bay, tàu chiến vào hòn đảo này.
“Địch đánh suốt ngày bằng bom, bằng pháo. Đảo Cồn Cỏ có khi không còn một bóng cây, mặt đất như bị cày xới lên từng mét. Lính đảo phải đào công sự dày đặc khắp nơi để chiến đấu với quân thù. Mỗi trận địa đều được anh em đặt một cái tên như Hà Nội, Sông Hồng, Hà Nam, Hải Phòng… Với anh em chúng tôi, đảo như một Tổ quốc thu nhỏ mà nhiệm vụ giữ đảo – bảo vệ Tổ quốc là trọng trách mà Đảng và nhân dân giao phó, dù bất kỳ khó khăn, gian khổ, hiểm nguy nào chúng tôi cũng phải hoàn thành”, đại tá Tuân nhớ lại.
Lật giở bản sao của cuốn nhật ký (bản chính đang được trưng bày ở Bảo tàng Quân khu 4 – PV), ông chỉ cho tôi xem những dòng chữ dày đặc viết vội vàng. Ở đó, từng ngày, từng phút của cuộc chiến đấu giữ đảo được người đảo phó ghi lại. Có những ngày, những cái gạch đầu dòng – là một đợt Mỹ đánh đảo cứ dài mãi ra, kín hết cả trang giấy. Nhưng những đợt tấn công của địch đều bị lính đảo đẩy lùi.
Lần chỉ huy 1 trận địa pháo hiệp đồng đánh tàu thủy địch được ông ghi vào nhật ký: “4h20 phút 5 tàu địch tập kích vào đảo. Bọn xảo quyệt. Mình đợi chúng nó suốt đêm. Nó cứ gầm gừ ngoài xa. Bây giờ chúng lại đang ở phía Đông Bắc đấm lưng mình. Chúng nhát như thỏ…. Đạn chiu chíu, vượt qua hỏa lực để thực hiện hiệp đồng. Đó kìa, chúng nó đang chạy tháo mạng.
Cuộc chiến giữ đảo được vị đảo phó ghi lại từng giờ, từng phút trong cuốn nhật ký của mình.
Bắn! Bắn. Sao, sao thế? 1 tiếng nổ choáng tai, tối sầm rát mặt mũi. 1 chiến sỹ bị thương nằm xuống bên mình… 13h. Lại đi tổ chức trận địa mới. 21h, 3 tàu địch bắn vào đảo nhưng lần này không lâu đâu, 5 phút thôi. Trận địa của ta đã mở, hướng vào tàu địch nã. Hay lắm. 1 phát, 2 phát… Cừ lắm. 8 phát. Và kìa, vệt sáng lóe lên ở cái hỏa tiễn thứ 4 khổng lồ ấy. A, chúng nó chuồn, chúng nó chạy. Bắn, bắn!
Nhưng lúc đó, 1 quả đạn 40 ly đánh trượt ống nhóm tới tay. Mảnh đạn sượt qua da cổ, mũ sắt rơi xuống. Không hề gì các đồng chí ạ. A lô, a lô K2, tàu địch bỏ chạy, anh em an toàn, kết quả xác minh sau”.
Cũng bởi cuộc chiến đấu ở đảo Cồn Cỏ hết sức ác liệt nên đảo nhận được nhiều sự quan tâm, động viên của lãnh đạo Đảng và Quân ủy Trung ương. Bác Hồ còn dặn dò lính đảo trồng cây dong riềng lên nóc hầm và các trận địa, vừa có thể ngụy trang lại vừa có thể tăng gia, tự túc một phần lương thực tại chỗ.
Video đang HOT
“Thỉnh thoảng, Bác Hồ, Bác Duẩn lại gửi quà ra cho anh em. Những lúc yên bình hiếm hoi, anh em lên mũi đồi cao nhất ngóng về đất liền. Ở đó là quê hương, là cha mẹ, là vợ con yêu dấu. Nhưng ở đó cũng có niềm tin của Đảng, của Bác Hồ, của nhân dân đặt lên vai chúng tôi. Và lính đảo chúng tôi quyết giữ đảo tới cùng”, đại tá Nguyễn Văn Tuân nắm chặt bàn tay của mình tự lúc nào.
Tiếp tế cho đảo tiền tiêu
Tháng 1/1966, Nguyễn Văn Tuân được điều về đất liền nhưng không phải để nghỉ ngơi là nhận nhiệm vụ hết sức quan trọng: chỉ huy tiếp tế cho đảo Cồn Cỏ. Địch đánh phá đảo, bao vây suốt ngày đêm. Lương thực, vũ khí, thuốc men tiếp tế cho đảo không đáp ứng được nhu cầu ngày càng ác liệt của chiến tranh. Để ngăn chặn nguồn tiếp tế từ trong đất liền ra, địch cho tàu lượn lờ trên biển, truy đuổi, bắn phá hoặc bắt tàu tiếp tế cùng các thành viên trên tàu.
Đã từng phải chịu những trận đói quay quắt trên đảo, tình trạng thiếu nước ngọt, thiếu rau xanh khiến người phù thủng, nổi mụn nhọt nên Nguyễn Văn Tuân hiểu hơn ai hết những gian khổ, khó khăn của người lính nơi vị trí tiền tiêu này. Địch tăng cường đánh phá trên biển lẫn trên đất liền. Kho hàng phải để cách xa bến 2-3km, phương tiện vận chuyển chỉ là những thuyền 2 buồm, 6 mái chèo, 1 người lái, tải trọng từ 6-10 tấn bởi vậy việc tiếp tế cho đảo gặp rất nhiều khó khăn.
Đại tá Tuân kể về những khó khăn, hiểm nguy khi tiếp tế vũ khí, lương thực cho đảo Cồn Cỏ.
Trước đó, nhiệm vụ này được giao cho lực lượng Hải quân nhưng căn cứ vào tình hình thực tế, Quân ủy Trung ương quyết định Đại đội 22 vận tải thuyền và quân dân Vĩnh Linh sẽ dảm trách nhiệm vụ nặng nề này. Là chỉ huy đại đội vận tải 22, Nguyễn Văn Tuân bắt tay vào một cuộc chiến mới. Với sự chi viện về cán bộ kỹ thuật, động cơ máy, lực lượng vận tải biển nghiên cứu cải tiến, đóng mới tàu thuyền tải trọng lớn phục vụ vận chuyển. Lần đầu tiên, ngư dân Vĩnh Linh đã đóng được tàu máy. Với sự “trợ sức” của động cơ đẩy, tàu chở được nhiều hơn, đi nhanh hơn.
Trong thời kỳ kháng chiến, bộ đội đảo Cồn Cỏ đã bắn rơi 48 máy bay, bắn chìm 17 tàu chiến và tàu biệt kích của Mỹ – ngụy. Với những chiến công vang dội đó, đảo Cồn Cỏ đã vinh dự được Đảng và Nhà nước 2 lần tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân; được Bác Hồ 3 lần gửi thư khen ngợi và tặng ảnh chân dung của Người.
“Mỗi năm, việc vận chuyển hàng tiếp tế cho đảo chỉ thực hiện được từ tháng 2 âm lịch đến tháng 4-5. Chỉ trong vòng 3 tháng, phải tiếp tế đủ lương thực, vũ khí và cả con người cho đảo trong vòng 1 năm. Từ bến ra đảo chỉ có 30km theo đường chim bay nhưng để tránh địch, mỗi chuyến tàu phải đi suốt cả đêm. Mỗi chuyến đi là cả một cuộc chiến thực sự nhưng đảo gọi, đất liền phải khắc phục tất cả những khó khăn, hiểm nguy để tiếp tế”, đại tá Nguyễn Văn Tuân nói.
Mỗi chuyến đi là một cuộc chiến thực sự khi trước mặt là kẻ thù với tàu lớn, vũ khí hiện đại còn phía ta chỉ là những con thuyền thô sơ, ì ạch đè sóng. Đã có những chuyến thuyền 12 chiếc nhưng chỉ có 4 chiếc thoát khỏi vòng vây dày đặc của địch. Mất thuyền, mất hàng, mất người nhưng đau đớn hơn là hàng không kịp tiếp tế ra Cồn Cỏ phục vụ anh em chiến đấu. Bảo vệ hàng là nhiệm vụ hết sức quan trọng, bởi vậy, ngoài việc chất hàng lên tàu, việc bố trí những vũ khí gì để vừa có thể chiến đấu với địch lại không làm ảnh hưởng tới tải trọng cũng như sự an toàn của hàng khiến Nguyễn Văn Tuân cùng đồng đội trăn trở suốt mấy tháng trời.
Và phút giây nhớ về những đồng đội, đồng chí ngã xuống khi thực hiện nhiệm vụ bảo vệ đảo Cồn Cỏ.
Sau khi nghiên cứu kỹ cách xây dựng “công sự” trên thuyền, những chiếc thuyền tiếp tế được trang bị khẩu BKZ, cối 82 ly. Có thuyền lớn, có vũ khí, có kinh nghiệm đi biển của ngư dân và có lòng dũng cảm, kiên cường của những người lính vận tải biển, những chuyến hàng tiếp tế đã ra với đảo nhanh hơn, nhiều hơn để phục vụ duy nhất: giữ đảo – giữ vị trí tiền tiêu của cuộc chiến đấu chống Mỹ giữa giới tuyến phân chi 2 miền Nam – Bắc.
Năm 1967, mặt trận đường 9 được mở ra. Địch phải phân tán lực lượng ra nhiều mặt trận khác nhau, tình hình ở Cồn Cỏ “giãn” ra, bớt khốc liệt. Do yêu cầu của tình hình mới, Nguyễn Văn Tuân được phân công trực tiếp vào các chiến trường.
“Là người lính, tôi tự hào đã góp mặt trong tất cả các chiến dịch lớn, từ Điện Biên, đến Mậu Thân, chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử. Sắp tới, kỷ niệm 55 năm ngày truyền thống anh hùng LLVT đảo Cồn Cỏ (8/8/1959), cũng muốn vào thăm trận địa xưa, thăm anh em, đồng đội đã ngã xuống ở đây nhưng chỉ sợ sức khỏe không cho phép”, giọng người lính già chùng xuống. Người lính đã kinh qua những khốc liệt của chiến tranh vẫn mềm yếu khi nghĩ về những đồng đội, đồng chí của mình đã ngã xuống trên chặng đường vạn lý trường chinh của dân tộc.
Hoàng Lam
Theo Dantri
Ngủ giữa 2.000 cây pơ mu
Đỉnh núi Zi'liêng (A Xan, Tây Giang, Quảng Nam) ngút tầm mắt phủ màu xanh mướt nhờ những tán lá rừng Pơ mu cao vút. Bao đời nay, đại ngàn Pơ mu kỳ vĩ bao bọc người Cơ Tu nơi "cổng trời" Tây Giang, phía đầu ngọn nước, con suối.
Một gốc Pơ mu cổ thụ
Mê trận rừng già
Pơơ long Tới (38 tuổi, A Xan) xốc ba lô nặng trĩu, thoăn thoắt tay rựa phát quang, bước chân rắn rỏi vượt đồi. Đường vào vùng "lõi" đại ngàn Pơ mu hoang sơ. Đồi dốc trập trùng, đang bước dọc đỉnh đồi lại "rớt" xuống vực thăm thẳm, âm u dưới tán lá rừng ken đặc.
"Phải đổ mồ hôi và cả máu mới vào nổi vùng lõi Pơ mu", anh Tới vừa dứt lời, phía dưới chân từng đàn vắt rừng túa ra từ kẽ lá. Vài người chậm chân, bị dính vắt, chân tóe máu. Pơơ long Tới bảo: Người bản địa cái chân đã thạo với rừng, con suối, đi còn khó. Người ngoài càng gian nan, nguy hiểm. Nếu không có người dẫn đường, rất dễ lạc vào "mê trận".
Đội tuần tra bảo vệ rừng Pơ mu
Con đường mới đang được huyện Tây Giang khảo sát thành nỗi ám ảnh người đầu tiên đi rừng. Cả đoàn tự tìm cách giữ thăng bằng, di chuyển giữa vệt đường tí tẹo, hiểm trở.
Mặt trời đứng bóng, nhưng phải thêm 2 tiếng đi bộ, đỉnh núi Zi'liêng mới ẩn hiện trước mắt. Cả đoàn lọt thỏm vào đại ngàn cây phủ, mặt đất bỗng xốp nhẹ bập bềnh. Hàng loạt cây cao lớn, đâm lên từ mặt đất đón nắng. Trong quần thể dổi hương, dổi đá và ít loài gỗ tạp, từng cây Pơ mu nổi bật đầy kiêu hãnh vút tầm cao nhất với độ thẳng hiếm có, chắc nịch.
Tăng Tấn Lộc - kiểm lâm viên huyện Tây Giang - đo đếm thủ công bằng sải tay. Mỗi gốc chừng 3-4 người ôm không xuể. Gốc cây như hóa đá chai sần vết tích thời gian, phủ rong rêu xanh rì, lộ những bộ rễ đầy mê hoặc.
Anh Lộc bảo: Từ trung tâm đỉnh trời Zi'liêng này phóng tầm mắt theo hướng các ngón tay sẽ là bạt ngàn quần thể Pơ mu hiếm có. Pơ mu thích độ cao, nhiệt độ mát mẻ, chủ yếu phân bổ từ vệt nửa đỉnh đồi núi trở lên. Dáng vẻ Pơ mu kiêu hãnh, thân Pơ mu vặn chắc với những đường vân huyền ảo, hương thơm khó lẫn. Đang mùa hanh nắng nhưng dưới tán lá rừng Pơ mu ken đặc chẳng khác nào đứng cạnh chiếc tủ lạnh khổng lồ mát rượi. Ban ngày, mặt trời như tắt nắng vì không thể xuyên thủng tán rừng Pơ mu.
Đánh số Pơ mu
096, 097, 098... đội tuần tra rừng thôn A Rầng 1 (A Xan) cẩn thận kiểm đếm từng vệt dấu trên các thân cây Pơ mu. Thân cây đánh dấu bằng sơn đỏ, theo số thứ tự. Sải bước chưa đầy trăm mét, có vài chục gốc Pơ mu nối nhau lừng lững.
Đánh số thứ tự cho cây Pơ mu mới vừa phát hiện
Theo anh Lộc, vừa có thêm vài trăm cây được phát hiện, đánh số thứ tự, nâng tổng số đã kiểm đếm lên gần 1.200 gốc Pơ mu. Vương quốc Pơ mu trải dài trên 6 thôn, 2 xã A Xan, Tr'Hy của Tây Giang. Trong đó, đỉnh Zi'liêng đóng vai trò "thủ phủ".
Theo ước tính của Hạt Kiểm lâm Tây Giang, tổng diện tích cây Pơ mu phân bổ lên đến trên 300 ha, từ tiểu khu 94 đến tiểu khu 97, kéo dọc sang tận biên giới với Lào. Zơ Râm Kiên (28 tuổi, A Rầng 1), tự hào: Cái chân mình đi nhiều nơi, xuyên nhiều rừng nhưng chỉ đỉnh đồi con suối Zi'liêng bao quanh mới có Pơ mu.
Bí thư huyện ủy Tây Giang, B'hriu Liếc khoe: Có đến gần chục cây thuộc hàng "khủng" nhất, là điểm nhấn của đại ngàn Pơ mu. Như cây đánh số 477, có chiều cao gần 50m, đường kính 2,5m, số lượng gỗ lên đến 50m3. Tại thân cây mang số 200, vỏ cây như tấm áo giáp rách bươm sau thăng trầm thời gian, xẻ những đường rãnh dài.
Tuy nhiên, thử bóc tách thớ vỏ này phải dùng đến sức khỏe của cánh trai tráng bản địa. Hàng ngàn cây, nhưng mỗi cây mang dáng vẻ với "mật danh" khác nhau. Kỳ dị như cây Pơ mu Voi do chính vị Bí thư huyện ủy này gọi tên, bởi cội rễ, gốc cây chẳng khác gì hình thù con voi to lớn. Nhìn trực diện, gốc cây 168 mang hình thù đầu một chú voi với vòi dài thòng xuống đất, hốc cây sâu hoắm tạo thành cặp mắt đen ngòm, mặt voi tô điểm hai cái ngà dang rộng.
"Huyện đang chụp hình toàn bộ cây Pơ mu Voi để làm thành biểu tượng vương quốc Pơ mu của Tây Giang", ông B'hriu Liếc nói.
Độc đáo Pơ mu Voi
Ít nhất đã 4 lần cắt rừng vào vương quôc Pơ mu, nhưng ông Liếc nói "đi miết mà chưa thấy nhàm". Mỗi lần đi, ông cùng đoàn lại phát hiện thêm vô số những cây Pơ mu mới cần đưa vào danh sách bảo vệ. Đêm ngủ lại giữa núi rừng Pơ mu. Trận mưa rừng xối xả khiến cái lạnh càng thêm sâu. Một cây Pơ mu bị sét đánh dọc thân.
Ông Cơ lâu Hạnh, Phó chủ tịch HĐND huyện Tây Giang, cho hay: Dọc đường mới, nhiều cây chưa thể đánh số. Con số Pơ mu chắc chắn không chỉ dừng lại ở hơn 1.200, mà có thể đến 2.000 cây.
Hướng về Rừng di sản
"Dadinh Jaliêng hangêê"... lời khấn của già làng Pơơ Long Jim (68 tuổi, A Rầng 1) đến Plêêng (Trời) nhằm cùng người dân Cơ Tu chung sức bảo vệ cho từng cội cây rừng. Bàn thờ kết bằng cây rừng, đặt chính giữa lá cờ Tổ quốc, ảnh Bác Hồ. Đồ lễ đầy đủ gà, đầu heo, 2 quả trứng, 2 chén cơm, rượu, thuốc, hương, vàng mã mang phong tục của người Cơ Tu.
Già Jim đốt nhang khấn vái, rồi lấy huyết gà trong bát bôi vào vị trí đánh số thứ tự của cây Pơ mu lớn nhất đỉnh Zi'liêng. Già Jim bảo: Người Cơ Tu lớn lên với cây thiêng Rê rê (còn gọi cây Đà) nhưng chết đi chỉ mong gởi thân xác vào cỗ quan tài bằng gỗ Pơ mu cao quý. Cây Rê rê trồng ngay bản làng, gỗ dùng làm nhà truyền thống.
Không người nào được tự ý chặt phá. Còn cây Pơ mu giữa những đỉnh núi xa tít tắp, đi bộ cả ngày trời chưa tới. Khi trong làng có người chết, người dân cắt rừng vào đại ngàn Pơ mu, thắp hương cúng rừng rồi chọn một cây đủ kích cỡ làm quan tài, đốn hạ mang về.
"Người Cơ Tu chết đi, mọi thứ mang theo chỉ đặt trên nấm mồ, chỉ quan tài là theo họ vùi sâu vào lòng đất. Pơ mu là gỗ quan tài tổ tiên ao ước. Loài gỗ này chắc, nhẹ, chôn dưới đất vẫn tươi rói, không bị mục ruỗng, gỗ có tinh dầu thơm. Chỉ gia đình giàu có mới đủ điều kiện dùng", già Jim nói.
Từ nhỏ, già Jim đã theo cha vào đại ngàn Pơ mu. Rừng nguyên vẹn hoang sơ. Sau này một số người dùng gỗ Pơ mu đóng vật dụng trong nhà. Già Jim quả quyết: Giờ nhà nước tuyên truyền, hướng dẫn rồi, không ai được tự phát đốn hạ Pơ mu nữa. Các bản làng đều chung tay bảo vệ.
Theo anh Pơơ long Đội, Trưởng thôn A Rầng 1, từ năm 2007, thôn lập đội tự vệ bảo vệ rừng với khoảng 5-7 thành viên. Mỗi ca có 2 người cùng các thôn bản khác tuần tra dọc rừng Pơ mu. Zơ Râm Bung (38 tuổi, thôn A Rầng 1) thành viên đội, bảo: Mọi người tự nguyện gác việc nhà, lo việc rừng. Mỗi buổi tuần tra kéo dài từ sáng sớm đến tối mịt.
Hôm nào gặp mưa rừng, cả đoàn mắc võng, che bạt ngủ ngay giữa rừng, vì đường về trơn trượt. Mới đây, anh Bung men con đường mới hiểm trở, trượt ngã gãy chân. Vừa hồi phục, anh lại hăng hái cắt rừng vào canh giữ Pơ mu.
"Huyện huy động sức dân cùng bảo vệ rừng, trong đó thanh niên mở đường tuần tra. Rừng Pơ mu, cây đa cổ thụ gần 900 năm, rượu sâm Ba kích, sâm Ngọc Linh... sẽ tạo thành chuỗi giá trị du lịch cao, vừa phát triển kinh tế, vừa bảo vệ rừng bền vững cho Tây Giang" . Bí thư Huyện ủy B'hriu Liếc
Bí thư huyện ủy B'hriu Liếc cho hay: Viện sinh thái học miền Nam (thuộc Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam) đã khảo sát rừng Pơ mu, lấy mẫu gởi ĐH Columbia (Mỹ). Dự kiến tháng 8 tới có kết quả. Nhưng ước tính nhiều gốc Pơ mu cổ thụ phải tới hàng ngàn năm tuổi.
"Huyện đang lập đề án xin công nhận đây là Rừng di sản", ông Liếc nói.
Đích thân vị Bí thư huyện ủy 49 tuổi, hiện là Uỷ viên dự khuyết T.Ư Đảng, trực tiếp nhiều lần cùng lực lượng chức năng khảo sát tuyến đường mới vào rừng.
Ông Liếc bảo: Đường mới xa hơn, hiểm trở hơn nhưng phải kéo dãn đường ra để tránh tác động đến môi trường tự nhiên. Ý tưởng gắn bảo vệ với phát triển du lịch sinh thái đường rừng đã hình thành. Huyện Tây Giang nghiên cứu tổ chức các điểm tham quan, dựng lán trại, chọn những thân cây to để làm "nhà cây".
Đây chắc chắn sẽ là điểm đến của những người yêu rừng, thích khám phá vẻ hoang sơ tự nhiên.
Theo Nguyễn Huy
Tiền Phong
Vĩ tuyến 17 và khát vọng thống nhất Sau ngày đất nước thống nhất, nhân dân ta khẩn trương bắt tay vào việc khôi phục hậu quả chiến tranh. Từ trong đau thương mất mát, bằng niềm tin và ý chí, chúng ta đã xây dựng một nước Việt Nam phát triển, ổn định, hòa bình... Cách đây tròn 60 năm, ngày 20/7/1954, Hiệp định Giơnevơ về đình chỉ chiến sự...