Có nên ngược dòng Vpop như Hoài Lâm?

Câu chuyện Hoài Lâm là minh chứng cho việc thị trường âm nhạc đang chuyển biến. Ở đó, chỉ những sản phẩm chất lượng, được đầu tư bài bản mới đạt thành tích cao.

Tính từ cột mốc chương trình Gương mặt thân quen, Hoài Lâm đã ghi dấu tên tuổi trên thị trường nhạc Việt khoảng 7 năm. Từng có giai đoạn Hoài Lâm được xem là đối trọng số 1 của Sơn Tùng M-TP. Nhưng theo thời gian, giọng ca sinh năm 1995 ngày càng đi xuống về sức hút và chất lượng trong âm nhạc.

Khi mà khán giả đang đề cập rất nhiều đến “ gen Z”, là những giọng ca trẻ tuổi bắt đầu trỗi dậy bằng tài năng, sự năng động và tư duy âm nhạc hiện đại để thổi làn gió mới cho Vpop, thì Hoài Lâm đang là trường hợp đi ngược xu thế của tất cả.

7 năm qua, Hoài Lâm vẫn chưa có bước đột phá mạnh mẽ cho sự nghiệp

Một Hoài Lâm chưa mới nhưng đi ngược

Hoa nở vô thường – sản phẩm mới nhất của giọng ca sinh năm 1995 – là bản ballad mang màu sắc cũ kỹ. Với phần hòa âm guitar, chất lượng âm nhạc của ca khúc không đủ chiều sâu. Trong khi, vẫn là Hoài Lâm với phần MV tối giản về mặt hình ảnh.

Mức độ lan tỏa của ca khúc được thể hiện qua con số khiêm tốn – hơn 600.000 lượt xem sau 3 tuần. Trong khi đó, các sản phẩm trước của Hoài Lâm, từ Anh cứ ngỡ , Đời có mấy khi hay Người đến sau sẽ cho người tất cũng không tạo độ phủ sóng thật sự tốt.

Với thời đại của Gen Z, cùng những giọng ca Gen Y (Millennials) đã khẳng định chỗ đứng, Vpop bắt đầu có tiến triển về chất lượng âm nhạc và cả yếu tố hình ảnh. Ballad vẫn len lỏi trong đời sống nhạc Việt, nhưng các thể loại pop/ballad, RnB hay rap bắt đầu trỗi dậy mạnh mẽ.

Một khi chất lượng thị trường đi lên, “tai nghe nhạc” của khán giả cũng khác biệt. Từ đó, Vpop hình thành chuẩn mực mới về chất lượng âm nhạc. Một ca khúc hay của giai đoạn hiện tại không chỉ xuất sắc về giọng hát và ca từ, mà yếu tố giai điệu lẫn âm nhạc cũng phải đầu tư kỹ.

Trong khi đó, Hoài Lâm đang “ ngược dòng” Vpop bằng những sản phẩm sử dụng chất liệu không khác biệt so với giai đoạn anh chập chững vào nghề. Giọng hát Hoài Lâm vẫn xuất sắc, da diết như vậy. Nhưng thứ nam ca sĩ đang thiếu là chất lượng âm nhạc (hòa âm, phối khí) để nâng giá trị sản phẩm. Bên cạnh đó, khâu hình ảnh, ngoại hình không được nam ca sĩ thật sự chăm chút.

Hoài Lâm từng khiến cục diện đảo lộn với Hoa nở không màu – một sản phẩm đơn giản, không rầm rộ, nhưng hút lượt xem cao. Nhưng sự mờ nhạt của 3 sản phẩm liên tiếp cho thấy Hoa nở không màu với Hoài Lâm chỉ là một hiện tượng.

Những gì nam ca sĩ đang đối diện mới là thực tại, sự khắc nghiệt của thị trường nhạc Việt nay đã khác xưa.

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung – “hit maker” một thời của Vpop giai đoạn 2007-2013, trò chuyện cùng Zing về sự thay đổi trên thị trường nhạc Việt. Anh cho rằng cục diện hiện tại so với trước đây hoàn toàn khác biệt và theo chiều nâng chất lượng đi lên.

“Khán giả đang yêu cầu cao hơn, khắt khe hơn cả phần nghe lẫn phần nhìn, bởi họ tiếp cận các nền tảng nghe nhạc đa dạng, do đó có thể khám phá, thưởng thức vô số thể loại và phong cách âm nhạc trên thế giới. Các nghệ sĩ trẻ bây giờ cũng giỏi hơn, năng động hơn, nhạy hơn với thị trường”, chủ nhân hit Chiếc khăn gió ấm cho biết.

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung cho rằng độ thành công của một sản phẩm phụ thuộc vào dấu ấn thị trường của thời đó, nhất là giai đoạn phát hành.

10 năm trước, các giai đoạn phát hành một ca khúc theo chia sẻ từ Nguyễn Văn Chung bao gồm: nhạc sĩ bán độc quyền ca khúc 2 năm cho ca sĩ hoặc công ty quản lý. Ca sĩ sẽ tự tìm cộng sự phù hợp để thực hiện khâu thu âm, hòa âm và phát hành.

Còn với thị trường hiện tại, một sản phẩm thành công thường được ê-kíp sản xuất mọi quy trình. Từ khâu thu âm, hòa âm, thực hiện MV, quảng bá hay phát hành sẽ có những người chuyên trách từng mảng để tối ưu chất lượng ca khúc, đồng thời nắm bắt thị hiếu khán giả để đi đến đích thành công trọn vẹn.

“Muốn đi xa phải đi cùng nhau”

Sơn Tùng M-TP, Jack, Binz – những giọng ca nổi bật, hút lượt xem khủng ở Vpop trong 2 năm qua – có điểm chung là thành công bằng sự hậu thuẫn của ê-kíp hùng hậu. Sơn Tùng, Binz được hỗ trợ bởi một ê-kíp khép kín, chuyên trách ở công ty. Trong khi đó, Jack và nhiều giọng ca hàng đầu khác lựa chọn cộng sự phù hợp tùy theo sản phẩm.

Những ca khúc hàng đầu Vpop trong 3 năm qua, thường đi kèm với ê-kíp sản xuất lên tới vài chục người. Trong đó, những vai trò chủ chốt bao gồm: sáng tác, sản xuất âm nhạc (producer). Nếu sản phẩm gắn mác MV, vai trò của đạo diễn hình ảnh, khâu quay dựng phim quan trọng không kém.

Trong số đó, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung cho rằng producer nắm vai trò “đặc biệt quan trọng”. Nếu nhạc sĩ sáng tác là người phát họa ra bài hát, thì producer sẽ quyết định tô lên những mảng màu gì.

“Producer sẽ quyết định trong khâu hòa âm, hát như thế nào và đóng khung các bức tranh (mastering – PV) như thế nào để ra một sản phẩm hoàn thiện, hoàn chỉnh và nhất quán. Với tôi, những yếu tố đó rất cần cho một sản phẩm âm nhạc”, Nguyễn Văn Chung lý giải.

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung là chủ nhân của hàng chục bản hit Vpop 10 năm trước.

Nhạc sĩ Châu Đăng Khoa đang thành công theo mô hình làm “bệ đỡ” cho nghệ sĩ. Sofia – tân binh của Superbrothers – ra mắt MV đầu tiên cách đây 5 tháng, nhận hơn 20 triệu lượt xem. Trước đó, Orange khi còn hoạt động dưới bàn tay Châu Đăng Khoa từng khuynh đảo Vpop bằng Người lạ ơi, Tình nhân ơi, Chân ái , đều hút lượt xem khủng.

“Việc có ê-kíp hậu thuẫn vẫn còn điểm được và chưa được. Nhưng rõ ràng chuyên môn hóa mỗi người một việc luôn mang lại hiệu quả hơn, bởi khi ấy ca sĩ chỉ cần hát thật hay, diễn thật tốt, còn lại ê-kíp lo”, Châu Đăng Khoa nhận định cùng Zing về tầm quan trọng của ê-kíp trên thị trường nhạc Việt hiện tại.

Anh chia sẻ thêm: “Nghệ sĩ có thể đi xa tới đâu còn phụ thuộc vào yếu tố may mắn, thiên thời địa lợi nhân hòa. Nhưng chắc chắn nhiều cái đầu sẽ hơn một cái đầu, và mọi thứ sẽ hiệu quả hơn khi bạn làm một mình”.

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung cũng cho rằng sự hậu thuẫn từ ê-kíp đang nắm tỷ lệ phần trăm rất lớn cho một sản phẩm thành công trên thị trường hiện tại.

“Muốn đi nhanh thì đi một mình, muốn đi xa phải đi cùng nhau, là câu nói rất đúng để chỉ về trường hợp này”, anh nhấn mạnh.

Chủ nhân hit Nhật ký của mẹ chốt lại vấn đề: “Một người giỏi đến đâu cũng khó có thể tự lo cho mình hoàn chỉnh mọi khâu trong công việc, và trên con đường sự nghiệp lâu dài. Vì thế, nếu muốn thành công vững bền, phải quy tụ người giỏi ở các chuyên môn khác nhau. Nghệ sĩ cũng phải có các cộng sự giỏi quản lý và điều phối công việc hiệu quả”.