Cơ hội nào cho tôm, cá tra xuất khẩu?
“Chúng ta cần biến nguy cơ, thách thức thành cơ hội để đảm bảo sản lượng tôm nguyên liệu cho chế biến xuất khẩu”. Ông Vũ Văn Tám – Thứ trưởng Bộ NNPTNT khẳng định như trên tại hội nghị bàn giải pháp phát triển nuôi trồng thủy sản ứng phó với tình trạng hạn hán và xâm nhập mặn tại các tỉnh ĐBSCL, diễn ra ở Cà Mau ngày 18.3.
Nguy cơ thiếu hụt nguồn nguyên liệu
Ông Như Văn Cẩn – Vụ trưởng Vụ Nuôi trồng thủy sản (Tổng cục Thủy sản) cho biết, tính đến hết tháng 2.2016, diện tích nuôi tôm nước lợ đạt 368.000ha (trong đó diện tích nuôi tôm sú chiếm 358.000ha, tôm chân trắng là 9.740ha). Hầu hết các địa phương có diện tích thả giống ít hơn so với cùng kỳ năm 2015 và chỉ đạt khoảng 50% kế hoạch. Nguyên nhân là do tình trạng xâm nhập mặn, người dân không dám thả nuôi theo lịch mà chỉ thả nuôi thăm dò.
Người dân huyện Châu Thành (Trà Vinh) thu hoạch tôm. 
Ảnh: Huỳnh Xây
“Với diện tích thả nuôi như hiện nay, dự báo sản lượng tôm sẽ đạt là thấp tương ứng với diện tích thiếu hụt, và có thể dẫn đến thiếu nguyên liệu trong những tháng tiếp theo” – ông Cẩn nhận định.
“Cần tổ chức lại sản xuất, các hộ nhỏ lẻ phải tập trung lại thành một mô hình liên kết với doanh nghiệp để tìm đầu vào đầu ra ổn định…”. Thứ trưởng Bộ NNPTNT Vũ Văn Tám
Theo Tổng cục Thủy sản, hạn hán và xâm nhập mặn đã ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp trong vùng, đặc biệt là con tôm. Riêng mô hình nuôi tôm thâm canh- bán thâm canh trong ao sẽ thiếu nước ngọt để bổ sung, để thay nước và giảm độ mặn khi độ mặn tăng cao trên 25%o, không thuận lợi cho sinh trưởng và phát triển của tôm, dễ xảy ra dịch bệnh.
Ngoài con tôm thì cá tra cũng đang gặp khó. Theo ông Như Văn Cẩn, hiện tại các vùng nuôi cá tra đều thuộc vùng an toàn, chưa bị ảnh hưởng của xâm nhập mặn, ngoại trừ một số vùng nuôi ở Bến Tre và các vùng nuôi thuộc hạ lưu sông T.iền. Tuy nhiên, do lượng nước từ thượng nguồn chảy về thấp nên việc lấy nước sẽ gặp khó khăn. Mặc khác do lũ về thấp, lưu thoát kém nên dễ bị xì phèn và ô nhiễm, tạo nguy cơ dịch bệnh cao…
Cần giải pháp thích ứng lâu dài
Theo lãnh đạo Sở NNPTNT tỉnh Bến Tre, về lâu dài, cần điều chỉnh, kiện toàn hệ thống quan trắc và cảnh báo môi trường, tăng cường đầu tư quan trắc môi trường tại các vùng nuôi tập trung. Cùng với đó, cơ cấu lại đối tượng nuôi, mùa vụ sản xuất, áp dụng phương thức, hình thức nuôi phù hợp. Tổ chức lại sản xuất theo chuỗi giá trị, gắn với thị trường…
Ông Lê Minh Quang – Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Thủy sản Minh Phú nói, Bộ NNPTNT cần nghiên cứu áp dụng các chuỗi sản xuất tôm có trách nhiệm như: Chuỗi mô hình tôm – lúa; tôm – rừng có trách nhiệm… Đặc biệt là cần thành lập doanh nghiệp xã hội (mô hình mới cao hơn hợp tác xã) chuỗi giá trị tôm – lúa, tôm – rừng có trách nhiệm. “Nếu không làm quyết liệt, thì sản lượng tôm sẽ giảm, ảnh hưởng đến xuất khẩu và sản xuất của người nông dân” – ông Quang khẳng định.
Video đang HOT
Còn ông Nguyễn Tiến Hải – Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau thì kiến nghị Chính phủ và Bộ NNPTNT nghiên cứu, sớm có quyết định đầu tư xây dựng hệ thống công trình thủy lợi mang tính quyết định cho vùng ĐBSCL. Ngoài các công trình lớn, T.Ư cần hỗ trợ đầu tư cho các địa phương trong vùng xây dựng các công trình thủy lợi ở cấp tiểu vùng, cấp khu vực. Riêng các địa phương chủ động khoanh các ô nhỏ trong phạm vi để chủ động phục vụ sản xuất.
Theo Bộ NNPTNT, tình hình hạn hán, xâm nhập mặn đang tác động lớn đến việc nuôi trồng thủy sản ở ĐBCSL. Xâm nhập mặn có khả năng kéo đài đến đầu tháng 6 năm nay, dự báo về thị trường có nhiều biến động, con tôm của Việt Nam nói chung và ĐBSCL cần chú trọng đến hai khâu chất lượng và sản lượng, vì đó là thu nhập chính của bà con nông dân.
Ngoài ra, phải đảm bảo tốt khâu quan trắc xâm nhập mặn để thông báo kịp thời đến người dân. Các địa phương và Tổng cục Thủy lợi phải có giải pháp cục bộ điều tiết nước ở các vùng thả nuôi; kiểm tra bám sát các đối tượng đang thả nuôi để ứng phó bằng những giải pháp kỹ thuật. Tăng cường các biện pháp tăng cao năng suất các loại hình nuôi…
Theo Thứ trưởng Bộ NNPTNT Vũ Văn Tám, các ngành có liên quan cần rà soát quy hoạch thủy lợi, thống nhất quy hoạch, và sản xuất theo quy hoạch. Tới đây, Bộ sẽ tăng cường nguồn vốn đầu tư cho ngành thủy sản. Riêng về mặt kỹ thuật phải tăng cường, điều tiết lại lịch thời vụ cho linh hoạt phù hợp với tình hình thực tiễn; nghiên cứu các loại giống thích hợp, chịu mặn thích ứng với biến đổi khí hậu.
Theo Danviet
Lo ngại hạn hán, ngập mặn: Tranh nhau mua lúa gạo
Lý giải nguyên nhân khiến giá lúa gạo "nhảy múa", nhiều ý kiến cho rằng do năng suất, sản lượng lúa ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long giảm do bị ảnh hưởng nặng nề của xâm nhập mặn và hạn hán gay gắt.
Đã xuất hiện tình trạng thương lái tích trữ lúa gạo rất nhiều để chờ giá lên cao. Nông dân cũng giữ lúa, không bán dù giá cao.
Giá cao vẫn khó mua
Ở tỉnh T.iền Giang, thương lái đang lùng sục tìm mua lúa của nông dân. Thậm chí nhiều thương lái phải nhờ "cò" lúa nhưng vẫn không mua được bao nhiêu.
Đang ngồi giữ đống lúa to đùng, thương lái Nguyễn Văn Hải ở xã Phú Nhuận, huyện Cai Lậy khoe: "Tôi đã trữ được trên 170 tấn lúa các loại. Với giá lúa tăng 700-1.000 đồng/kg so với trước đây, sau khi trừ chi phí, tôi có thể lãi trên 100 triệu đồng. Năm nay, hạn hán gay gắt và tình hình xuất khẩu gạo của Việt Nam cũng tốt nên tôi quyết định vay t.iền để mua tạm trữ lúa".
Ông Hồ Văn Minh, thương lái mua lúa ở tỉnh Đồng Tháp đã dự trữ được gần 100 tấn lúa IR50404, OM 4900 và đang tìm mua thêm khoảng 50 tấn nữa. Tuy vậy, ông Minh than thở: "Tôi đậu ghe ở vùng này gần ba ngày rồi mà chỉ mua được trên năm tấn lúa. Nhiều nông dân chất lúa đầy nhà mà không chịu bán".
Vận chuyển lúa ở huyện Trần Văn Thời, Cà Mau.
Phó Giám đốc Công ty Lương thực T.iền Giang Lê Thanh Khiêm nhận định: "Hiện các công ty lương thực đang phải mua lúa gạo với giá rất cao. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến các hợp đồng đã ký kết với đối tác nước ngoài thời điểm giá còn thấp".
Việc các doanh nghiệp và thương lái tranh nhau mua đã đẩy giá lúa gạo liên tục tăng cao. Lúa khô IR 50404 hiện khoảng 5.600-5.700 đồng/kg, lúa Jasmine 85 giá 6.100 - 6.200 đồng/kg.
Nói thêm về vấn đề này, ông Phạm Thái Bình, Giám đốc Công ty TNHH Trung An, cho hay: "Giá lúa đã tăng khoảng 500 đồng/kg so với đầu vụ. Giá lúa tăng đều ở tất cả tỉnh, thành trong vùng".
Vì sao tăng mạnh?
Lý giải nguyên nhân khiến giá lúa gạo "nhảy múa", nhiều ý kiến cho rằng do năng suất, sản lượng lúa ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long giảm do bị ảnh hưởng nặng nề của xâm nhập mặn và hạn hán gay gắt.
Số liệu của Bộ NN&PTNT cho thấy tính đến giữa tháng 2 vừa qua, diện tích vụ lúa đông xuân ở khu vực này có nguy cơ bị xâm nhập mặn và hạn hán trên 340.000 ha, chiếm gần 22% toàn vùng. Trong đó diện tích đã bị ảnh hưởng nặng lên đến 104.000 ha. Trước thông tin này, nhiều người có tâm lý tích trữ lúa gạo chờ giá cao nữa mới bán.
Bên cạnh đó, theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), xuất khẩu gạo tháng 2 vượt kế hoạch đề ra 400.000 tấn, cao hơn tháng trước đó 5,44% và cao hơn cùng kỳ năm ngoái 117%.
Xuất khẩu tăng đột biến là do hợp đồng gối đầu chuyển sang từ năm ngoái còn nhiều, đặc biệt là các hợp đồng tập trung với Indonesia, Philippines và hợp đồng thương mại với Trung Quốc. Tuy vậy VFA lưu ý mặc dù giá thị trường đang có xu hướng tăng do nguồn cung giảm nhưng nhu cầu vẫn còn yếu nên chưa tạo động lực mới.
Đại diện một số công ty lương thực cũng nhìn nhận giá lúa gạo bị đẩy lên cao do ai cũng có tâm lý cho rằng hạn hán dẫn đến thiếu lúa gạo, thậm chí có cả tâm lý đầu cơ.
"Đúng là hạn và xâm nhập mặn góp phần làm tăng giá lúa gạo. Nhưng có thể tới đây mặt hàng này sẽ giảm vì với mức giá cao như hiện nay thì gạo Việt Nam khó cạnh tranh với các nước" - ông Nguyễn Văn Đôn, Giám đốc Công ty TNHH Việt Hưng, cảnh báo.
Chủ động sẽ giảm thiệt hại
Giá lúa gạo tăng cao có lợi cho nông dân. Tuy nhiên, không ít doanh nghiệp lại "méo mặt". Bởi mức giá gạo cao không tốt cho doanh nghiệp xuất khẩu gạo, thậm chí có công ty không dám thu mua.
"Với một loại gạo cùng phẩm cấp, lâu nay gạo Việt Nam sẽ khó có thể bán với giá cao hơn so với gạo Thái Lan. Thế nhưng hiện giá gạo 5% tấm ở trong nước 380-390 USD/tấn, trong khi Thái Lan chỉ 360 USD/tấn nên chúng ta rất khó bán cho thị trường thế giới" - ông Bình dẫn chứng.
Song với các công ty chủ động được nguồn nguyên liệu, ký hợp đồng bao tiêu với nông dân thì không gặp nhiều khó khăn. Đơn cử Công ty Trung An nhờ chủ động xây dựng vùng nguyên liệu nên đảm bảo nguồn hàng chất lượng cao cho các đơn hàng xuất khẩu và ký được giá tốt. Tính đến hết quý I-2016, công ty này đã ký được hợp đồng xuất khẩu 15.000 tấn gạo các loại. Đặc biệt các đơn hàng đều là gạo thơm chất lượng cao với giá thấp nhất 420 USD/tấn, cao nhất 780 USD/tấn.
Xuất khẩu gạo cấp thấp tăng hơn 20 lần
Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho biết vụ đông xuân năm nay không đề xuất thu mua tạm trữ lúa gạo như các năm trước. Bởi với mức giá cao như hiện nay, mua tạm trữ là không cần thiết.
Cũng theo VFA, so với cùng kỳ năm ngoái xuất khẩu gạo nước ta trong hai tháng đầu năm nay tăng mạnh. Cụ thể gạo trắng tăng 4,7 lần, gạo thơm tăng 48%, gạo cấp thấp tăng hơn 20 lần và nếp tăng 3,7 lần.
Đáng chú ý, mặc dù xuất khẩu gạo trong hai tháng đầu năm tăng mạnh nhưng hợp đồng còn lại chưa thực hiện vẫn còn nhiều, gần 1,4 triệu tấn. Điều này sẽ giúp giữ được tiến độ xuất khẩu trong vài tháng tới, chưa tính các hợp đồng ký mới.
Nông dân phấn khởi
Nhiều nông dân ở Cà Mau, Long An, Đồng Tháp... cho hay năm nay lúa thu hoạch bao nhiêu đều được thương lái, doanh nghiệp thu mua hết, không bị ép giá như trước đây.
Anh Phan Văn Tuấn, nông dân ở xã Phong Thạnh Tây A, huyện Giá Rai, Bạc Liêu tính toán với giá lúa bình quân 5.300 đồng/kg như những ngày qua, anh lãi khoảng 56%. Cụ thể, 1 ha lúa của anh với năng suất ước đạt 7,5 tấn, sau khi trừ chi phí khoảng 17 triệu đồng, lãi 22 triệu đồng. "Giá lúa như thời điểm này khiến nông dân rất phấn khởi vì có lời" - anh Tuấn nói.
Theo_VietNamNet
Phản ứng trái chiều khi Trung Quốc tuyên bố xả nước Trong khi người dân, lãnh đạo các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long mừng vui ngóng nước từ Trung Quốc thì các chuyên gia thủy lợi cho rằng không nên quá hy vọng, bởi lượng nước về không đáng kể. Trước việc Trung Quốc tuyên bố sẽ xả nước từ một đ.ập ở tỉnh Vân Nam xuống hạ lưu sông Me Kong đến...
