Cô gái trẻ suýt mất mạng vì thực phẩm chức năng làm đẹp, thải độc
Bệnh viện Da Liễu TP.HCM vừa cứu sống một trường hợp hoại tử thượng bì nhiễm độc ( Hội chứng Lyell) nặng, tiên lượng tỷ lệ tử vong lên tới 50%.
Chị Vũ Thị H. (25 tuổi ngụ tại tỉnh Lâm Đồng) đến BV Da Liễu TP.HCM khám trong tình trạng cơ thể mệt, trên da xuất hiện các ban đỏ, bóng nước và vết trợt chiếm hơn 60% diện tích cơ thể, kèm tổn thương niêm mạc mắt, miệng, mũi.
Khai thác bệnh sử, bệnh nhân cho biết bản thân có bệnh vảy nến. Được người quen giới thiệu một số loại thực phẩm chức năng để điều trị, tăng cường sức đề kháng, làm đẹp da, thải độc tố… chị mua bộ gồm 7 sản ph ẩm thực với giá gần 5 triệu đồng. Sử dụng khoảng 5 – 7 ngày, chị thấy xuất hiện các nốt ban nhỏ, lấm tấm.
Người bán hàng nói sản phẩm đang phát huy tác dụng thải độc tố, như vậy mới tốt cho cơ thể, chị H. yên tâm sử dụng tiếp. Đến ngày thứ 18, trong miệng chị xuất hiện nhiều mụn nước, cơ thể mệt mỏi, sốt li bì, nhiều vết trợt ngoài da…
Nghĩ là sốt siêu vi nên người nhà mua thuốc hạ sốt cho chị, song tình trạng không cải thiện, các vết trợt da to hơn, nổi thành từng bọc nước. Người bán vẫn trấn an “cơ thể đang thải độc tố, nhiều người bị bệnh ung thư, bệnh máu trắng nhờ uống mấy cái này hết bệnh rồi”.
Ngày hôm sau, cơ thể đau nhức, cảm giác đau từng lỗ chân lông, từng sợi tóc, chịu không nổi, chị H. được người nhà đưa lên cấp cứu ở một bệnh viện đa khoa và được giới thiệu qua BV Da Liễu TP.HCM.
BS.CK2 Nguyễn Trúc Quỳnh – khoa Lâm sàng 1 – BV Da Liễu TP.HCM cho biết, bệnh nhân Vũ Thị H. được chẩn đoán hoại tử thượng bì nhiễm độc (hội chứng Lyell) do sử dụng thực phẩm chức năng. Hoại tử thượng bì nhiễm độc là phản ứng dị ứng thuốc nặng. Nguyên nhân do sự đáp ứng miễn dịch bất thường của cơ thể với một vài loại thuốc hoặc chất chuyển hóa trong thuốc. Đặc trưng trên lâm sàng là hoại tử tế bào thượng bì lan rộng, tách biệt với lớp trung bì, hình thành nhiều bọng nước với diện tích tổn thương trên 30% diện tích cơ thể. Với những người mắc hội chứng này thông thường nguy cơ tử vong khoảng 30%-50%.
Video đang HOT
Thực phẩm chức năng gây dị ứng. (Ảnh minh hoạ)
Với bệnh nhân Vũ Thị H., do thời gian sử dụng thực phẩm chức năng khá lâu (18-21 ngày theo lời bệnh nhân), nhập viện trễ, các vết trợt da chiếm hơn 60% cơ thể nên nguy cơ tử vong cao, lên tới 50%. Bệnh nhân được điều trị corticoid liều cao, kháng sinh mạnh, bù điện giải, bù dinh dưỡng… Bên cạnh đó, bác sĩ còn hội chẩn toàn bệnh viện, chuyên khoa mắt, tai mũi họng, chuyên khoa bỏng để hỗ trợ chăm sóc tại chỗ cho bệnh nhân… Sau hơn 5 tuần điều trị tích cực, thương tổn da lành tốt, tình trạng ổn định và đã được xuất viện.
Cũng theo BS Trúc Quỳnh, nếu bệnh nhân nghe lời người bán tiếp tục uống các sản phẩm trên, không được điều trị kịp thời và đúng cách thì nguy cơ tử vong là rất cao. Hội chứng Lyell hay còn gọi là hoại tử thượng bì nhiễm độc, là phản ứng nặng của da và niêm mạc, khả năng đe dọa tính mạng. Bệnh thường xảy ra ở những bệnh nhân có tiền sử sử dụng thuốc trước đó khoảng 1-4 tuần.
Bệnh thường khởi phát đột ngột với các triệu chứng ban đầu như sốt cao, nhức đầu, cơ thể nhức mỏi, sau đó sẽ xuất hiện những dát đỏ trên mặt, cổ, thân và lan rộng ra phần còn lại của cơ thể. Khi bệnh tiến triển, những dát đỏ trở nên sẫm màu, hình thành mụn nước, bóng nước, vết trợt da trên diện rộng, giống như bị bỏng…
Ngoài tổn thương trên da, bệnh nhân còn tổn thương mắt nguy cơ gây viêm dính kết mạc, loét giác mạc, nặng hơn có thể gây mù lòa nếu không điều trị kịp thời, tổn thương niêm mạc môi, miệng, họng gây khó khăn trong việc ăn uống dẫn đến cơ thể suy kiệt và tổn thương niêm mạc sinh dục…Bệnh nhân thường tử vong do các biến chứng như nhiễm khuẩn huyết, nhiễm khuẩn phổi, rối loạn nước- điện giải, xuất huyết tiêu hóa, dinh dưỡng kém…
Thời gian qua, BV Da Liễu TP.HCM tiếp nhận nhiều trường hợp dị ứng với thuốc, thực phẩm chức năng trong đó có nhiều trường hợp nặng phải nhập viện điều trị. BS Quỳnh cho rằng các dược thảo, chế phẩm bắt nguồn từ thực phẩm có trong thực phẩm chức năng không gây dị ứng nhưng các tá dược hay chất bảo quản có trong thực phẩm chức năng đều có nguy cơ gây dị ứng, thậm chí gây dị ứng rất nặng. Do đó, cũng giống như thuốc, thực phẩm chức năng cũng gây dị ứng và trong trường hợp này cũng có thể gọi là “dị ứng thuốc”.
Dị ứng thuốc hay dị ứng thực phẩm chức năng biểu hiện bằng nhiều dạng. Nặng nhất là sốc phản vệ, hoại tử thượng bì nhiễm độc… có thể gây chết người. Hoặc biểu hiện nhẹ hơn ở nhiều cơ quan khác nhau: trên da nổi mề đay, mẩn ngứa; trên hệ hô hấp khó thở, hen suyễn; trên hệ tiêu hóa đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy; trên mắt bị viêm đỏ kết mạc.
BS Nguyễn Trúc Quỳnh khuyến cáo người dân không tùy tiện sử dụng thuốc, thực phẩm chức năng, chỉ dùng thuốc khi thật sự cần thiết và phải có chỉ định của bác sĩ. Đối với thực phẩm chức năng cũng thế, chỉ dùng khi thật sự cần thiết và luôn cảnh giác rằng nguy cơ dị ứng có thể xảy ra. Khi đang dùng thuốc hay bất cứ thực phẩm chức năng nào nếu xảy ra các phản ứng bất thường như ngứa, phát ban, nổi mề đay, khó thở, hoặc cảm thấy rất khó chịu thì ngưng ngay thuốc đó và đến ngay bệnh viện để được thăm khám. Khi đã bị dị ứng loại thuốc hay thực phẩm chức năng nào thì người dân tuyệt đối không dùng loại thuốc đó.
Lạm dụng thuốc xịt mũi chứa corticoid, trẻ suy tuyến thượng thận
Lạm dụng thuốc xịt mũi chứa corticoid trẻ bị suy tuyến thượng thận, người mọc lông, mặt tròn xoe.
Các bác sĩ Khoa Nhi, Bệnh viện Bãi Cháy (Quảng Ninh) tiếp nhận điều trị trường hợp trẻ bị suy tuyến thượng thận do dùng thuốc xịt mũi chứa thành phần Corticoid liên tục trong một năm. Đó là bệnh nhi N.H.T. (10 tuổi, trú tại Sơn Động, Bắc Giang).
Dựa trên các biểu hiện lâm sàng như bộ mặt cushing, chân tay rậm lông, xét nghiệm cận lâm sàng cho thấy chỉ số cortisol thấp (3,43 nmol/l), các bác sĩ chẩn đoán trẻ bị suy tuyến thượng thận do dùng thuốc có corticoid, viêm mũi xoang cấp. Trẻ được điều trị bù can xi, sử dụng thuốc hydrocotisol.
Bác sĩ CKI Nguyễn Thị Sơn - Phó trưởng Khoa Nhi, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết, Corticoid là thuốc thông dụng nhưng khi sử dụng phải có sự kiểm soát của bác sĩ. Dùng thuốc thành phần Coticorid dài ngày không theo hướng dẫn của bác sĩ là một trong những nguyên nhân gây suy tuyến thượng thận với bệnh nhi.
Trẻ suy tuyến thượng thận được bác sĩ điều trị.
Corticoid sử dụng đúng chỉ định, liều lượng vừa phải trong thời gian nhất định có thể điều trị hiệu quả một số bệnh lý nguy hiểm như hen phế quản, sốc phản vệ, lupus ban đổ hệ thống, viêm khớp dạng thấp... và không gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới cơ thể.
Tuy nhiên dùng Corticoid liều cao và kéo dài dẫn đến nguy cơ suy tuyến thượng thận, làm trẻ chậm phát triển do tuyến này quen với tình trạng có thuốc trong cơ thể sẽ ngưng hoạt động, không còn duy trì chức năng nội tiết.
Trẻ bị tổn thương tuyến thượng thận cấp với các triệu chứng điển hình như hội chứng cushing (tăng cân, mặt tròn, béo trung tâm, tích tụ mỡ ở vùng cổ, sau gáy...), rậm lông, da mỏng, rạn da, suy giảm chức năng miễn dịch gây nhiễm trùng cơ hội, tăng đường huyết, rối loạn điện giải, rối loạn tâm thần, chậm phát triển chiều cao, loãng xương...
Triệu chứng nặng có thể xuất hiện bất thường như đau bụng; nôn và tiêu chảy nhiều gây mất nước nặng, xuất huyết tiêu hóa, tụt huyết áp, lơ mơ, có thể hôn mê.
Corticoid (hay corticosteroid) là nhóm hoạt chất có tác dụng kháng viêm mạnh, chống dị ứng, ức chế miễn dịch, thường được sử dụng để điều trị cho nhiều bệnh lý khác nhau, từ các bệnh về da như kích ứng do côn trùng đốt, eczema, chàm, vẩy nến..., các bệnh như viêm khớp, viêm phổi, các bệnh tự miễn như dị ứng, lupus ban đỏ hệ thống.
Việc cha mẹ tự ý sử dụng các thuốc có corticoid không theo hướng dẫn của bác sĩ tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại cho sức khỏe và tính mạng của trẻ nhỏ.
Bác sĩ Sơn khuyến cáo phụ huynh cần hiểu thành phần, công dụng, hướng dẫn sử dụng để biết thuốc chứa thành phần Corticoid hay không. Có nhiều tên thuốc khác nhau chứa Corticoid như Medron, Menison, Hydrocortison, Kacor, Prednisolone, Prednisone, Methylprednisolone, Betamethasone, Dexamethasone,... Có thể dựa vào ký hiệu tên thuốc có đuôi "sone" ("son") hoặc "olone" ("olon") để nhận biết nhóm thuốc có chứa Corticoid.
Người phụ nữ phải cắt cụt chân do căn bệnh nhiều người Việt mắc phải Bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật cấp cứu cắt tháo chi trái để bảo toàn tính mạng do vết loét hoại tử lan rộng. Khoa Điều trị tích cực, Bệnh viện Nội tiết Trung ương tiếp nhận bệnh nhân Phạm Thị Q. 40 tuổi. Chị được chuyển tuyến trong tình trạng nhiễm trùng cẳng bàn chân lan rộng do biến chứng thần...