‘Có 4-5 làn sóng COVID-19 âm thầm trong cộng đồng ở Phú Yên’

TS.BS. Đỗ Thái Hùng – viện trưởng Viện Pasteur Nha Trang, tổ trưởng Tổ hỗ trợ phòng chống dịch COVID-19 tại Phú Yên của Bộ Y tế – nhận định về tình hình dịch COVID-19 tại Phú Yên.

TS.BS. Đỗ Thái Hùng (bên phải) trao đổi với ông Phạm Đại Dương – bí thư Tỉnh ủy Phú Yên – về công tác phòng chống dịch COVID-19 tại tỉnh này – Ảnh: QUỐC HỘI

Phú Yên phát hiện ca COVID-19 trong cộng đồng đầu tiên vào ngày 23-6. Liên tục những ngày sau, dịch lây lan nhanh trong cộng đồng do lây từ các chợ truyền thống.

Đến ngày 2-7, toàn tỉnh Phú Yên đã ghi nhận 186 ca mắc COVID-19 tại 7/9 huyện, thị xã, thành phố. Bộ Y tế đã lập Tổ hỗ trợ phòng chống dịch COVID-19 tại Phú Yên gồm 18 thành viên, do TS.BS Đỗ Thái Hùng làm tổ trưởng.

Chiều 2-7, ông Hùng trả lời Tuổi Trẻ Online một số vấn đề xung quanh tình hình dịch COVID-19 tại Phú Yên và hướng ứng phó để kiềm chế, dập dịch tại tỉnh này.

* Thưa ông, với kinh nghiệm theo dõi, hỗ trợ xử lý dịch COVID-19 tại các tỉnh miền Trung thời gian qua, ông đánh giá mức độ dịch ở Phú Yên hiện nay thế nào? Theo ông vì sao dịch ở Phú Yên tăng nhanh liên tục như vậy?

- Ca COVID-19 đầu tiên ở Phú Yên (bệnh nhân 13960, bà chủ quán cơm Yến Nam – PV) liên quan đến bệnh nhân là tài xế xe tải đi từ TP.HCM – Đà Nẵng (cả chiều đi và về đều ăn ở quán cơm Yến Nam). Do không được thông báo về ca mắc này nên bà chủ quán cơm không biết mình là F1 và đã “tung tăng” ngoài cộng đồng mười mấy ngày, tạo ra sự lây lan rất rộng rồi.

Bây giờ phát hiện ca mắc chỉ là phát hiện thêm thôi, chứ nếu xét nghiệm hết toàn bộ cộng đồng thì chắc chắn số ca mắc còn tăng lên một thời gian nữa.

Thứ hai là những người nhiễm hiện nay là ở cộng đồng xung quanh như khu dân cư, chợ… mà ca bệnh đầu tiên (bệnh nhân 13960) đến đấy. Rất nhiều người buôn bán ở chợ không đi đâu cả nhưng vẫn mắc COVID-19.

Tôi nhận định COVID-19 trong cộng đồng ở Phú Yên đã có 4-5 làn sóng, bây giờ phát hiện ra nhiều vì virus và dịch đã âm thầm ở đấy rất lâu rồi.

Thứ ba là hiện nay tất cả trường hợp dương tính phát hiện gần đây ở ngoài cộng đồng là ít, mà chủ yếu là ở trong các khu cách ly tập trung.

Thứ tư là hiện Phú Yên đã có cách ly, giãn cách xã hội một số khu vực nhất định, nên sẽ hạn chế lây lan ra cộng đồng.

Bây giờ mỗi ngày Phú Yên phát hiện mấy chục ca dương tính. Trước đây, công tác phòng chống dịch ở Phú Yên chủ yếu đối tượng là những người từ nước ngoài về, chở thẳng đến khu cách ly của quân đội, nhưng chống dịch ngoài cộng đồng thì Phú Yên chưa có kinh nghiệm nào hết.

Do vậy ngày 24-6, khi Phú Yên thông báo có những ca dương tính đầu tiên thì ngày 25-6, Viện Pasteur Nha Trang đã điều quân ra ngay để hỗ trợ.

Chúng tôi hỗ trợ ngay 3 mảng: nhóm thứ nhất điều tra dịch tễ học, hướng dẫn truy vết, lập tổ cộng đồng…; nhóm thứ hai là mang toàn bộ dàn máy móc, thiết bị và con người để thiết lập một phòng xét nghiệm khẳng định tại CDC Phú Yên ; nhóm thứ ba là cấp tốc hiệu chỉnh các trang thiết bị mà Phú Yên đang có để đảm bảo các chuẩn.

Cán bộ của Viện Pasteur Nha Trang tập huấn, hướng dẫn cho cán bộ của CDC Phú Yên về xét nghiệm khẳng định SARS-CoV-2 – Ảnh: QUỐC HỘI

* Tổ hỗ trợ của Bộ Y tế tại Phú Yên có kế hoạch tư vấn, hỗ trợ, giúp đỡ Phú Yên như thế nào để sớm ngăn chặn sự phát triển của dịch COVID-19 hiện nay?

- Hôm 30-6, bộ trưởng Bộ Y tế có quyết định thành lập tổ hỗ trợ Phú Yên phòng chống COVID-19, nhưng như tôi nói là chúng tôi đã chủ động có mặt ở Phú Yên sớm và đã làm việc bình thường từ ấy đến nay; giờ có tăng cường thêm các lực lượng từ Bệnh viện Trung ương Huế vào hỗ trợ thêm công tác điều trị.

Thực ra là anh em Phú Yên hồi giờ chưa ra “chiến trường” chống COVID-19 thực thụ nên chưa có kinh nghiệm. Sáng 25-6, chúng tôi ra đã họp khẩn với Ban chỉ đạo phòng chống dịch của tỉnh, có sự tham dự của bí thư Tỉnh ủy Phú Yên, yêu cầu các điểm nóng dịch COVID-19 của tỉnh ngay chiều đó cử các nhân viên, cộng tác viên của Đoàn Thanh niên đến để chúng tôi hướng dẫn, tập huấn về truy vết.

Từ đó đến nay anh em Phú Yên đã làm và đang quen dần. Còn khi Bộ Y tế lập tổ hỗ trợ thì các công tác sẽ tốt hơn trong thời gian tới.

* Theo ông dự báo thì khả năng bao lâu Phú Yên sẽ dập được dịch COVID-19?

- Cái này rất khó trả lời. Mà đối với Phú Yên theo tôi bây giờ là phải có sự ra quân quyết liệt hơn nữa. Dù Viện Pasteur Nha Trang đã hỗ trợ nhiều nhưng phần lớn lực lượng ở Phú Yên do chưa có kinh nghiệm nên vẫn chưa theo kịp các yêu cầu.

Chúng tôi vừa cử thêm một đoàn nữa để đến Phú Yên xử lý môi trường. Dự kiến đầu tuần tới chúng tôi sẽ họp với Ban chỉ đạo phòng chống dịch của tỉnh để hướng dẫn triển khai thêm một số biện pháp quyết liệt hơn nữa. Phải nỗ lực hết sức thì mới thắng lợi.

Khi đã cách ly hết F0, truy vết được F1, F2 và xét nghiệm tổng thể, tôi nghĩ trong thời gian tới Phú Yên sẽ sớm kiểm soát được dịch.

* Xin cám ơn ông.