Chuyện vị Chính ủy “cãi” lệnh của Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên
Trong công việc thỉnh thoảng tôi có ý kiến khác với chỉ đạo của Tư lệnh Bộ đội Trường Sơn Đồng Sỹ Nguyên. Anh em trong đơn vị nói vui là tôi hay cãi.
Có lần tôi buộc phải chấp hành mệnh lệnh của ông, nhưng khi tổng kết tôi đã thẳng thắn phê bình và ông cũng thẳng thắn nhận lỗi”, Thiếu tướng Võ Sở, Chủ tịch Hội truyền thống Trường Sơn – Đường Hồ Chí Minh Việt Nam kể với PV Dân Việt.
Đồ họa Việt Anh.
“ Sao anh cãi tôi, cứ làm theo lệnh”
Dù đã bước sang tuổi 91, nhưng tướng Võ Sở, nguyên Phó Tư lệnh, Chính ủy Binh đoàn Trường Sơn (Chủ tịch Hội truyền thống Trường Sơn – Đường Hồ Chí Minh Việt Nam) vẫn khỏe mạnh, minh mẫn. Ông cho biết, đã có thời gian dài làm việc trực tiếp với Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên, Tư lệnh Bộ đội Trường Sơn (giai đoạn 1967 -1975) trên tuyến đường Trường Sơn huyền thoại và có những kỷ niệm không bao giờ quên.
Tướng Võ Sở kể: Vào tháng 6.1970, các trục vận chuyển do Binh trạm 42 (lúc này tôi là Chính ủy Binh chạm 42) đảm nhiệm lầy lội và ngập nước do những trận mưa chiều liên tục trút xuống rừng Lào và tây Trị -Thiên. Ở những quãng đường thấp đã chớm thành “túi nước”. Toàn Binh trạm bắt đầu triển khai kế hoạch mùa mưa.
Đột xuất vào một buổi sáng, Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên điện thoại lệnh cho Binh trạm 42 dùng 20 xe ô tô vận tải khẩn cấp chở hàng giao cho Quân khu 5. Ban chỉ huy Binh trạm hội ý chớp nhoáng. Tôi nói luôn, không thể vận chuyển bằng xe tải lúc này, vì “túi nước” tại A Lưới khá sâu và dài tới vài km, xe tải khó có thể vượt được. Nếu như địch phát hiện và tập trung đánh chặn thì xe cháy, hàng cháy là điều không tránh khỏi.
Thiếu tướng Võ Sở (ảnh hoitruongson).
Tôi đề xuất phương án, chúng ta sẽ tăng cường lực lượng công binh hộ tống cho xe con chuyển hàng theo đường thường sử dụng loại xe này, kết hợp với gùi thồ để chi viện cho Quân khu 5.
Tôi cầm điện thoại báo cáo với Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên phương án trên, ông yêu cầu chúng tôi nghiên cứu, bàn bạc kỹ lại. Chiều hôm đó tôi gọi điện báo cáo Tư lệnh rằng vẫn giữ chủ trương như đã trình bày ban sáng. Nghe thế ông ngắt lời tôi, giọng rất gay gắt: Sao anh cãi tôi, cứ làm theo lệnh.
Tôi giải thích lại với Tư lệnh, phương án của chúng tôi là căn cứ vào tình hình thực tế của công binh vừa báo cáo. Không thể sử dụng xe vận tải chạy qua “túi nước” A Lưới. Trước đó đã có bài học từ thử nghiệm xe tải cơ giới không thành trong mùa mưa năm 1968.
Tuy nhiên Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên không thay đổi quyết định, còn chúng tôi buộc phải chấp hành. Kết cục đúng như chúng tôi đã lường trước, khi đoàn xe 20 chiếc qua “túi nước” A Lưới, có mốt số xe bị bắn cháy, một số xe hỏng nặng. Chúng tôi tổ chức kéo xe vào hai bên đường, còn số hàng không cháy được tổ chức gùi thồ giao cho Trị -Thiên.
Video đang HOT
Tướng Đồng Sỹ Nguyên (người mũ vải) tại đường Trường Sơn (ảnh TL).
Sự cố A Lưới của Binh trạm 42 được nêu ra tại Hội nghị tổng kết mùa khô. Tôi đã thẳng thắn phê bình Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên. Ông cũng rất thẳng thắn tự phê bình và xin lỗi. Ông xin rút kinh nghiêm vì khi ra mệnh lệnh đã không nắm vững tình hình, không nghiên cứu kỹ đề xuất của cấp dưới. Ông còn dùng một câu ngạn ngữ đặc trưng của miền Trung “dùi đánh đục, đục đánh khăng”- nghĩa là do cấp trên thúc mạnh nên ông buộc phải thúc cấp dưới.
Bên lề hội nghị, Thư ký của Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên cho tôi biết: Nhiều người ở cơ quan Bộ Tư lệnh biết chuyện ông Võ Sở khăng khăng không đồng ý cho 20 xe vận tải qua “túi nước” A Lưới đã ví: Ông Sở giống ông đồ “gàn” xứ Nghệ Nguyễn Văn Lạn (Binh trạm 31) dám cự lại Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên phản đối quyết định thử nghiệm vận tải mùa mưa năm 1967.
Sự nghiệp của Tướng Đồng Sỹ Nguyên gắn với đường Trường Sơn huyền thoại (ảnh TL).
“Ông có nhược điểm đáng quý”
Một kỷ niệm nữa đáng nhớ nữa của tôi với Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên. Vào tháng 12.1972, Quân khu 5 và Mặt trận Tây Nguyên giải phóng phần lớn tỉnh Kom Tum. Nhiệm vụ cấp bách đặt ra với Quân khu 5 là cung cấp ngay một lượng lớn lương thực cứu đói cho nhân dân vùng giải phóng. Ông Trần Kiên (tức Nguyễn Tấn Tài), Ủy viên Thường vụ Khu ủy Khu 5, phụ trách tỉnh Kom Tum tức tốc gặp chúng tôi yêu cầu chi viện cho Kom Tum 300 tấn gạo.
Vì yêu cầu trên ngoài kế hoạch nên tôi gọi điện báo cáo Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên. Ở đầu dây điện thoại bên kia, Tư lệnh cứ khụt khịt liên tục (thường khi xúc động hoặc có biểu bực bội là ông Nguyên lại có cử chỉ đó). Rồi ông ra chỉ thị: Anh Trần Kiên đã nói thế thì tình thế căng lắm. Không chỉ 300 tấn mà Sư đoàn 471 chuyển giao cho Kom Tum 500 tấn gạo và thực phẩm, nhớ chuyển thẳng, không qua Sư đoàn 470 và Mặt trận Tây Nguyên.
Qua việc này tôi càng hiểu thêm tính cách của Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên. Ông là vị chỉ huy không chỉ nắm vững, vận dụng sáng tạo đường lối, chủ trương của Trung ương Đảng và Quân ủy Trung ương mà còn nhạy cảm chính xác với những quyết định chiến lược. Ông luôn tìm cái mới, chú trọng bám sát thực tế. Ông cũng là người coi trọng tổng kết kinh nghiệm qua mỗi giai đoạn.
Trong sử dụng cán bộ, Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên là người biết động viện cao độ nhiệt tình cũng như năng lực của anh em, khoan dung với những khuyết điểm anh em phạm phải…Tuy nhiên ông cũng có vài nhược điểm mà anh em chúng tôi nói vui “nhược điểm đáng quý”. Do quá tin tưởng cán bộ nên có trường hợp cán bộ cấp dưới đã lợi dụng báo cáo thêm thành tích.
Cá nhân tôi được ông tin giao nhiều nhiệm vụ, thường là khó khăn, tôi đã học hỏi ở ông được nhiều điều, đặc biệt là sự quyết đoán, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; tác phong thực sự thực tế, giống như ông đã tổng kết “ba bám, bốn nhanh, năm trực tiếp”. Trong suốt thời gian làm Tư lệnh Bộ đội Trường Sơn, Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên luôn đặt nhiệm vụ chi viện, đảm bảo cho chiến trường lên hàng đầu, kể cả chiến trường Nam, Trung, Hạ Lào và Campuchia. Ông không để hụt một kg hàng nào so với kế hoạch chi viện, nếu điều kiện cho phép.
Theo Danviet
Tướng Đồng Sỹ Nguyên sống giản dị, đậm chất "người lính cụ Hồ"
Mấy tháng trước chúng tôi có qua nhà thăm tướng Đồng Sỹ Nguyên, bác còn hứa kỷ niệm 60 năm ngày Truyền thống Bộ đội Trường Sơn này sẽ thu xếp đến dự và thăm bảo tàng.
Vậy mà giờ chưa kịp đến ngày bác đã ra đi...", bà Hoàng Oanh, Phó giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh chia sẻ với Dân Việt.
Chiều qua (4.4), chúng tôi tìm về Bảo tàng đường Hồ Chí Minh, lúc này có hàng trăm học sinh của Trường TH Trung Liệt đang đến tham quan. Tiếp chúng tôi, bà Hoàng Oanh - Phó Giám đốc Bảo tàng không giấu được nỗi buồn khi nhận được tin Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên vừa trút hơi thở cuối cùng.
"Khi nãy chúng tôi đang tập văn nghệ để chuẩn bị biểu diễn chào mừng kỷ niệm 60 năm Ngày mở đường Hồ Chí Minh - Ngày truyền thống bộ đội Trường Sơn thì nhận được tin bác (Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên - PV) mất. Nghe tin này mọi người đều lặng đi... ", bà Oanh mở đầu câu chuyện.
Cán bộ Bảo tàng đường Hồ Chí Minh Nguyễn Hải Bình giới thiệu và kể những câu chuyện về tướng Đồng Sỹ Nguyên ở Trường Sơn. Ảnh. T.An
Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên, sinh năm 1923, nguyên là Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng kiêm Bộ trưởng Bộ GTVT, nguyên Tư lệnh Binh đoàn Trường Sơn, đã từ trần vào hồi 11 giờ 42 phút ngày 4.4.2019. Năm 2015, Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên gửi đơn đến UBND tỉnh Quảng Trị mong muốn sau khi từ trần được an nghỉ ở khu đồi Văn Bia, nghĩa trang Trường Sơn cùng với những đồng đội của mình và UBND tỉnh này đã đồng ý.
Là người gắn bó với Bảo tàng đường Hồ Chí Minh ngay từ khi được thành lập (1995), bà Hoàng Oanh đã nhiều lần chứng kiến Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên đến thăm và tham quan bảo tàng. Cách đây khoảng 4 tháng, bà vinh dự cùng nhiều người khác có dịp đến thăm Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên tại ngôi nhà riêng trên phố Nguyễn Bỉnh Khiêm, quận Hai Bà Trưng, TP.Hà Nội.
Với bà Oanh, Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên đúng là vị tướng của Trường Sơn, luôn chân tình, mộc mạc và chủ động làm mọi thứ. Đặc biệt, bản chất người lính cụ Hồ với lối sống chuẩn mực; tinh thần quyết chiến quyết thắng, vượt qua mọi khó khăn gian khổ, hiểm nguy; luôn gan dạ dũng cảm kiên cường mưu trí và sáng tạo; tính kỷ luật tự giác nghiêm minh... đã ngấm sâu vào trong con người của vị tướng Trường Sơn năm xưa.
"Mấy tháng trước chúng tôi có qua thăm bác, mọi người trò chuyện rất vui vẻ, lúc về bác còn tặng chiếc la bàn và ống nhòm gắn liền với năm tháng chiến đấu ở Trường Sơn của bác cho Bảo tàng. Bác còn hứa kỷ niệm 60 năm ngày Truyền thống Bộ đội Trường Sơn này sẽ thu xếp đến dự và thăm bảo tàng. Vậy mà giờ chưa kịp đến bác đã ra đi...", bà Oanh xúc động.
Chiếc ống nhòm của tướng Đồng Sỹ Nguyên sử dụng trong những ngày chiến tranh gian khổ ở Trường Sơn được chính Trung tướng tặng bảo tàng đường Hồ Chí Minh gần đây. Ảnh: T.An
Dẫn chúng tôi đi tham quan bảo tàng, cán bộ Bảo tàng đường Hồ Chí Minh Nguyễn Hải Bình giới thiệu, Bảo tàng Đường Hồ Chí Minh được thành lập ngày 13.7.1995 trên cơ sở của Bảo tàng Trường Sơn trong những năm chiến tranh.
Đây được coi là đường Trường Sơn thu nhỏ. Và Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên là người hiểu rõ, sâu sắc nhất về Trường Sơn - về những năm tháng gian khổ "xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước".
Tại bảo tàng, mọi người sẽ chứng kiến những khoảnh khắc của tướng Đồng Sỹ Nguyên - Tư lệnh Binh đoàn Trường Sơn, một trong những người có vai trò quan trọng trong việc xây dựng Đường mòn Hồ Chí Minh trong thời kỳ Chiến tranh Việt Nam, đưa con đường vận tải chiến lược này thành một trong những mấu chốt thành bại trong chiến tranh.
Nữ cán bộ bảo tàng kể, đến giờ mọi người vẫn truyền tai nhau những câu chuyện về tướng Đồng Sỹ Nguyên với Trường Sơn. Ví như, khi mới vào nhận nhiệm vụ tại Trường Sơn, tướng Đồng Sỹ Nguyên nghe cán bộ, chiến sỹ kể lại việc vận chuyển rất khó khăn, máy bay địch thường xuyên ném bom làm hỏng đường, hỏng xe, mỗi lúc thấy máy bay địch ném bom mọi người lại phải chạy tìm nơi ẩn nấp.
Tướng Đồng Sỹ Nguyên có vai trò rất quan trọng trong việc hình thành và mở rộng đường Trường Sơn - nay là đường Hồ Chí Minh.
Lúc này tướng Đồng Sỹ Nguyên chỉ đạo toàn bộ lực lượng chỉ huy đang đóng ở sâu trong rừng, ở những địa điểm an toàn phải ra những trọng điểm - nơi địch thường xuyên ném bom ác liệt nhất để trực chốt trực tiếp thấy được những khó khăn để tìm cách khắc phục chỉ đạo anh em chiến sỹ làm nhiệm vụ tốt nhất.
Hay như, khi nhìn thấy anh em chiến sỹ dùng cành cây để hạn chế trơn trượt khi trời mưa nhưng cách này khiến lốp xe bị hỏng nhanh, tướng Đồng Sỹ Nguyễn đã đề nghị phải "làm con đường bằng đá" để anh em lái xe đi an tâm hơn.
"Có thể nói tướng Đồng Sỹ Nguyên là linh hồn của Trường Sơn. Chính từ những đóng góp thiết thực, chính xác của tướng Đồng Sỹ Nguyên mà đường Trường Sơn được mở rộng, trở thành tuyến đường huyết mạch, an toàn chi viện cho toàn miền Nam đến khi giải phóng, thống nhất đất nước", bà Bình nhấn mạnh.
Một số hình ảnh tư liệu về nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Đồng Sỹ Nguyên khi còn ở cương vị Tư lệnh Binh đoàn Trường Sơn - chịu trách nhiệm vận hành đường mòn Hồ Chí Minh trong kháng chiến chống Mỹ:
Đại tướng Võ Nguyên Giáp (đứng đầu bàn) cùng Bộ Tổng tham mưu, Bộ tư lệnh miền và tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên (đứng, cầm cây chỉ bản đồ) bàn kế hoạch tác chiến chuẩn bị chiến dịch đường 9 Nam Lào, tháng 9-1970.
Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên - Tư lệnh Bộ đội Trường Sơn thăm cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn vận tải 101 thuộc Tiểu đoàn 3 trong một chiến dịch vận chuyển, mùa khô năm 1970-1971.
Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên (đội mũ vải) nghe báo cáo về kế hoạch triển khai tuyến xăng dầu khu vực 471.
Binh Đoàn Trường Sơn có lịch sử xây dựng và chiến đấu kéo dài 16 năm thì tướng Đồng Sỹ Nguyên có hơn 8 năm trên cương vị là tư lệnh.
Trong thời gian tướng Đồng Sỹ Nguyên làm tư lệnh Binh đoàn Trường Sơn (Đoàn 559), đường Trường Sơn từ một con đường mòn nhỏ trở thành một tuyến giao thông vận tải chiến lược với cả hệ thống đường được mệnh danh là "trận đồ bát quái xuyên rừng rậm". Con đường này lúc cao điểm có hơn 12 vạn binh sĩ, trong đó có hơn một vạn là lực lượng thanh niên xung phong, phiên chế thành tám sư đoàn và một sư đoàn cao xạ tên lửa phối thuộc.
Con "đường mòn" vĩ đại ấy cuối cùng có tới 14 tuyến với 20.000 km đường bộ, 800 km đường kín, 1.500 km đường rải đá, 200 km đường nhựa, 1.500 km đường ống xăng dầu, 1.350 km cáp thông tin, 3.800 km đường giao liên, 500 km đường sông.
Không chỉ là vị tướng tài ba và có tầm nhìn sắc sảo, tướng Đồng Sỹ Nguyên còn là một vị chỉ huy có tâm, có tình thương yêu đồng chí, đồng đội tha thiết. Ông hiểu hơn ai hết nỗi khát khao cháy bỏng của những người mẹ, người cha đã hiến dâng những người con thân yêu cho Tổ quốc là được chăm lo mộ chí cho người đã khuất.
Từ cuối năm 1974, kế hoạch xây dựng Nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn đã được ông vạch ra. Ông chỉ thị cho các cơ quan chuyên môn dành thời gian để thiết kế, xây dựng nghĩa trang. Và tháng 3.1975, ông là người đầu tiên động thổ xây dựng Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn, điểm đến thường xuyên đối với thân nhân và đồng đội tri ân các liệt sĩ.
Theo Danviet
Vĩnh biệt tướng Trường Sơn huyền thoại Đồng Sỹ Nguyên! Một vị tướng tài ba, một nhà lãnh đạo của Đảng, Nhà nước có đức độ và tài năng, một người học trò ưu tú của Bác Hồ. Chỉ còn hơn hai tháng nữa là kỷ niệm 60 năm mở đường Trường Sơn, nơi ghi dấu bao kỷ niệm, ân tình của Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên với bộ đội Trường Sơn. Ban...