Chuyến trở về mạo hiểm đ.ánh dấu mốc lịch sử của 4 phi hành gia tư nhân
Sáng 15/9, nhóm phi hành đoàn tham gia nhiệm vụ Polaris Dawn của SpaceX đã đáp xuống Vịnh Mexico về lại Trái Đất, khép lại sứ mệnh kéo dài 5 ngày lên quỹ đạo bao gồm chuyến đi bộ ngoài không gian tư nhân đầu tiên trên thế giới.
Theo đài truyền hình CNN, tàu vũ trụ Crew Dragon chở 4 phi hành gia đã hạ cánh ngoài khơi bờ biển Dry Tortugas, bang Florida, lúc 3h37 sáng ngày 15/9 (theo giờ miền Đông Mỹ).
Sứ mệnh Polaris Dawn đã đi vào lịch sử khi đạt đến độ cao lớn hơn bất kỳ độ cao nào mà con người từng đi trong 5 thập kỷ. Chuyến đi bộ ngoài không gian được thực hiện vào sáng sớm ngày 12/9 cũng đ.ánh dấu lần đầu tiên một sứ mệnh như vậy được hoàn thành bởi một nhóm phi hành gia tư nhân thamgia.
Trong quá trình thực hiện sứ mệnh không gian, việc trở về Trái Đất được đ.ánh giá là một trong những chặng nguy hiểm nhất.
Để về nhà an toàn, tàu vũ trụ Crew Dragon phải trải qua quá trình “đốt quỹ đạo”, xuyên qua phần dày nhất của bầu khí quyển Trái Đất.
Video đang HOT
Trong quá trình này, tàu vũ trụ đạt đến nhiệt độ cực cao lên tới 1.900 độ C do áp suất và ma sát gây ra khi va chạm với không khí trong khi vẫn di chuyển với tốc độ khoảng 27.000 km/h. Nhiệm vụ lúc này của nhóm phi hành gia là duy trì ở nhiệt độ dễ chịu, bằng tấm chắn nhiệt của Crew Dragon, nằm ở đáy khoang rộng 4 mét. Việc kéo ngược lại không khí sẽ bắt đầu làm chậm phương tiện trước khi Crew Dragon bung dù để giảm tốc độ hạ xuống.
Sau khi chạm xuống bề mặt đại dương, các đội cứu hộ đã có mặt sẵn để sẵn sàng ứng phó, kéo tàu ra khỏi mặt nước. Trước khi các phi hành gia rời khỏi khoảng, các tổ kiểm tra sẽ thực hiện nhiệm vụ đ.ánh giá an toàn và cuối cùng đưa các phi hành gia trở về đất liền.
Chuyến đi bộ ngoài không gian lịch sử
Phi hành đoàn tham gia sứ mệnh Polaris Dawn bao gồm chỉ huy trưởng Jared Isaacman, tỷ phú kiêm giám đốc điều hành công ty tài chính Shift4 Payments; cựu phi công Không quân Mỹ Scott “Kidd” Poteet; và các kỹ sư vận hành SpaceX Anna Menon và Sarah Gillis.
“Bộ tứ” phi hành gia đã khởi động sứ mệnh này bằng cách phá vỡ kỷ lục về độ cao đi ngoài không gian, đạt đến quỹ đạo quanh Trái đất mở rộng tới 1.400 km. Đó là quỹ đạo Trái đất cao nhất mà con người từng đi qua, phá vỡ kỷ lục năm 1966 do sứ mệnh Gemini 11 của NASA thiết lập, với 1.373 km.
Điểm xa nhất tính từ Trái đất đã đưa hai phi hành gia Gillis và Menon trở thành những người phụ nữ đầu tiên bay xa hành tinh xanh nhất từ trước đến nay. Chuyến đi cũng đ.ánh dấu hành trình xa nhất của con người kể từ khi Chương trình Apollo của NASA kết thúc vào năm 1972.
Sau khi đạt được độ cao kỷ lục, tàu vũ trụ Crew Dragon hạ độ cao để thực hiện chuyến đi bộ ngoài không gian. Tỷ phú Isaacman và nữ phi hành gia Gillis rời khỏi tàu trong khoảng 10 phút, thực hiện một loạt các bài kiểm tra để hiểu chức năng của bộ đồ phi hành gia EVA, trước khi rút lui vào bên trong tàu vũ trụ. Chuyến đi bộ ngoài không gian diễn ra mà không ghi nhận bất kỳ vấn đề lớn nào.
Nữ phi hành gia Gillis bên ngoài không gian. Ảnh: SpaceX
Thời gian còn lại của phi hành đoàn trên quỹ đạo được dành để thực hiện gần 40 thí nghiệm khoa học và nghiên cứu, bao gồm một số thí nghiệm nhằm hiểu rõ hơn về hội chứng thích nghi với không gian.
Chuyến đáp cánh thành công vào ngày 15/9 đã đ.ánh dấu sự kết thúc của chuyến đi thứ ba vào không gian đối với tàu Crew Dragon.
Con tàu này trước đây được các phi hành gia NASA đặt tên là “Resilience” – đã thực hiện chuyến đi đầu tiên vào không gian vào tháng 11/2020 và thực hiện sứ mệnh thứ 2 mang tên gọi Inspiration 4 vào năm 2021. Chuyến đi năm 2021 do tỷ phú Isaacman tài trợ, với sự tham gia của anh và ba thành viên phi hành đoàn bay vòng quanh Trái Đất trong ba ngày như một phần của hoạt động gây quỹ cho nghiên cứu ung thư ở t.rẻ e.m.
Nhiệt độ nước biển tăng làm bão Francine mạnh lên
Giới chuyên gia cho biết nước ấm ở Vịnh Mexico đã làm cho bão Francine mạnh lên nhanh chóng, gây nguy hiểm hơn khi đổ bộ vào bang Louisiana (Mỹ).
Mây đen bao phủ bầu trời khi bão Francine bắt đầu đổ bộ New Orleans, bang Louisiana, Mỹ ngày 11/9/2024. Ảnh: REUTERS/TTXVN
Nước biển ấm là yếu tố cần thiết để hình thành và tăng cường bão. Nhiệt giúp nước bốc hơi nhanh hơn, tiếp thêm nhiên liệu cho bão và tạo ra nhiều mưa hơn. Cơn bão Francine hiện nay đã đi qua vùng nước có nhiệt độ bề mặt cao hơn mức trung bình, có nhiệt độ khoảng 30 - 31 độ C.
Mức nhiệt ở tầng nước sâu hơn bên dưới biển cũng đóng vai trò quan trọng khi bão qua. Gần đây, tầng nước này đã ấm lên kỷ lục. Theo chuyên gia nghiên cứu cấp cao tại Trường Khoa học Biển, Khí quyển và Trái đất Rosenstiel của Đại học Miami, ông Brian McNoldy, lớp này hiện giữ nhiệt nhiều hơn bất kỳ thời điểm nào trong thập kỷ qua. Và bão Francine đã đi qua một vùng xoáy nước đặc biệt nóng.
Tuy nhiên, chuyên gia McNoldy cho biết rất may là Francine vốn không phải là cơn bão lớn, nên không tác động đến nước ở tầng sâu hơn tại Vịnh Mexico. Hơn nữa, gần bờ biển, nước mát hơn một chút so với mức trung bình, nghĩa là có ít năng lượng hơn để khiến cơn bão tăng cấp.
Theo chuyên gia trên, "đây là tin tốt". Ngoài ra, theo ông Bob Smerbeck, một nhà khí tượng học cao cấp tại AccuWeather, không khí khô gần đó đã làm suy yếu sự phát triển của bão.
Mặc dù vậy, gió là một điều kiện để cơn bão mạnh lên nhanh chóng. Vào chiều 10/9, bão Francine có sức gió 105 km/h. Một ngày sau, sức gió đã lên tới 161 km/h. Kiểu thay đổi nhanh này có thể khiến bão trở nên nguy hiểm hơn, nhanh hơn, gây bất ngờ trên đường đi của nó.
Nhà nghiên cứu về bão tại Đại học Princeton, đồng thời là Giám đốc Viện Môi trường High Meadows, ông Gabriel Vecchi cho biết: "Các mô hình dự báo cho biết hiện tượng này sẽ trở nên phổ biến hơn nhiều trong thế kỷ 21, khi tình trạng nóng lên toàn cầu tiếp tục gia tăng".
Trước đó, các nhà dự báo thời tiết liên bang Mỹ đã dự đoán một mùa bão dữ dội. Bão Beryl hình thành sớm hơn dự kiến, vào cuối tháng 6 và đạt Cấp 5. Nhưng vào giữa mùa, hoạt động của bão khá ôn hòa, chỉ có 6 cơn bão được đặt tên trong mùa bão Đại Tây Dương này. Chuyên gia nghiên cứu bão và khí hậu tại Đại học Miami, ông Robert West cho biết tháng 8 năm nay đặc biệt yên tĩnh. Tuy nhiên, ông cảnh báo nhiệt độ ấm hơn ở Vịnh Mexico sẽ tiếp tục cung cấp nhiên liệu cho các trận bão. Mặc dù vậy, các nhà dự báo liên bang cho rằng với hiện tượng La Nina, nhiệt độ bề mặt nước sẽ mát hơn ở một số vùng của Thái Bình Dương, nhờ đó sẽ giảm gió và suy yếu bão.
Nga phóng tàu đưa phi hành gia lên ISS Ngày 11/9, Nga đã phóng tàu vũ trụ Soyuz MS-26 của nước này từ sân bay vũ trụ Baikonur, miền Nam Kazakhstan, lên Trạm vũ trụ quốc tế (ISS). Tàu vũ trụ Soyuz MS-25 tại sân bay vũ trụ Baikonur ở Kazakhstan, ngày 18/3/2024. Ảnh: AFP/TTXVN Tàu Soyuz MS-26 mang theo 2 phi hành gia người Nga là Alexei Ovchinin và Ivan Vagner,...