Chuyện tình dã quỳ ở ‘xứ sở ngàn hoa’ và bài thuốc diệu kỳ

Lên ‘xư sơ ngan hoa’, bât cư ai cung co cơ hôi đươc ngăm nhưng rừng thông uôn lươn cùng hoa dã quỳ vang ong dọc hai bên đường.

Chuyện tình hoa dã quỳ và bài thuốc chữa bệnh ngoài dai không mất tiền

Chuyên tinh hoa da quy

Chiều Tây Nguyên thật đẹp, cái nắng vàng óng a chiếu vat theo những sườn đồi trên cao nguyên cang khiên màu vàng như nắng mật của loai hoa dai thêm nôi bât. Điểm hấp dẫn nhất của dã quỳ đó là khi đến mùa nở rộ, chúng có thể bao phủ cả một vùng bằng màu vàng rực rỡ như môt tham lua. Vào dịp này, rất nhiều khách du lịch, dân phượt, nhưng đôi uyên ương ở khắp các nơi đổ về vơi mong muôn co đươc nhưng bưc anh tuyệt đẹp dưới cánh dã quỳ.

Vẻ đẹp của Hoa dã quỳ

Nhưng ngay thang lang thang khăp cao nguyên Lâm Viên, đươc tro chuyên vơi nhiêu gia lang ngươi dân ban đia, tôi đươc biết liên quan đến loai hoa da quy la một câu chuyện tình rất bi thương. Già Ma Jơn (SN 1938, ngu xa Tu Tra, huyên Đơn Dương, tinh Lâm Đông) không giấu được nỗi xúc động khi kể lại, từ xa xưa, tai buôn nọ có chàng trai của núi rừng tên là K’Lang đem lòng yêu tha thiết nàng H’Limh của con suối. Ngày ngày K’Lang vào rừng săn bắt thú rừng còn H’Limh khéo léo dệt tấm chăn kiệu chồng (theo tục lệ của bộ tộc con gái trước khi lấy chồng phải dệt một tấm chăn thật đẹp để mang về nhà chồng-PV). Tối tối, hai ngươi cung quây quần đốt lửa và múa hát vơi dân làng trong buôn. Cuộc sống vui vẻ hạnh phúc của họ cứ thế trôi đi.

Một ngày kia, H’Limh chờ hoài đến tối mà vẫn không thấy bóng dáng K’Lang trở về. Ngay ngay mòn mỏi chờ mong trong tuyệt vọng, lo lắng đã có chuyện chẳng lành xảy ra, nàng quyết định rời buôn làng đi tìm người yêu. Nàng đi ngày đi đêm, băng qua biết bao con suối, biết bao ngọn núi nhưng bóng dáng người yêu vẫn biệt tăm. Tiêt trơi sang đông trên vùng cao nguyên càng khiến cho canh vât thêm lạnh lẽo, con H’Limh thi hiu quạnh và cô đơn tuyệt vọng. Đói, rét, nàng không đủ sức chịu đựng với thời tiết khắc nghiệt nên đa ngủ thiếp đi, trong giấc mơ nàng thấy K’Lang xuât hiên ơ phia sau môt con suôi trươc măt.

H’Limh giật mình tỉnh giấc, nang choàng dậy chay qua môt con suôi. Một cảnh tượng hãi hùng và vô cùng đau xót hiện ra trước mắt: K’Lang đang bị người bộ tộc Lasiêng trói chặt và chuân bi hanh hinh. Không kip suy nghi cho ban thân, H’Limh lao mình đến ôm lấy ngươi yêu mặc cho những mũi tên, những ngọn giáo đâm vào da thịt nang. H’Limh bị trúng mũi tên độc của chàng LaRihn – con trai tộc trưởng Lasiêng. Do quá hờn ghen với tình yêu của H’Limh dành cho K’Lang, nên LaRihn đã buông lơi mũi tên hận tình. Anh ta cũng không ngờ người lãnh trọn mũi tên nghiệt ngã ấy lại là H’Limh – người con gái ma minh ngày đêm thầm thương trộm nhớ.

Từ đó, cứ độ tháng 10 hang năm, nơi nàng H’Limh chết lại nở ra một loài hoa dại có màu vàng rực rỡ mà người cao nguyên thường gọi là hoa dã quỳ (nghĩa là chết trong rừng hoang). Sau nay, gio đa giup loai hoa dai nay nơ rô trên khăp đât trơi Tây Nguyên.

Những con đường hoa dã quỳ ở Tây Nguyên

Tac dung diêu ky

Cây hoa dã quỳ co sưc sông manh liêt không chi co y nghia như tình yêu chung thủy, tỏ ý lòng kiêu hãnh không khuất phục trươc cai ac, ma no con co kha năng chưa đươc rât nhiêu bênh vê đương da. Đăc biêt ơ Tây Nguyên, ngươi đông bao thương dung no đê tri bênh mân ngưa, mun nhot, ghe ơ tre em.

Gia Ma Jơn he lô: “Gia vôn không phai la thây thuôc nhưng gia biêt ro vê tac dung cua loai da quy nay. Loai hoa đa găn vơi gia bao ky niêm, ngay tư khi sinh ra gia đa thây loai hoa nay rôi, gân như cuôc đơi gia lơn lên cung vơi no, tư nhưng buôi lên rây lao đông, đên nhưng buôi đi hoc, chô nao cung vang rưc săc da quy. Bao nhiêu năm nay, gia vân thây ngươi dân lang minh dung no đê tri mun nhot, mân ngưa. Bât cư ai bi mân ngưa, mun nhot chi cân dung da quy la khoi. Loai cây dai nay moc ơ khăp cac bui cây ven đương, trên rây nên cung dê dang tim. Không phai dung đên thuôc tây ma lai nhanh, tiên va không tôn đên môt đông”.

“Môt ngươi vung xuôi khoảng gần 10 năm bị nổi những hạt nước ở tay, chân, nhất là ở kẽ tay và gan bàn chân, nhiều đêm không thể ngủ được, phải nấu nước nóng với muối ngâm thì mới đỡ được nhưng da tay và chân cứ dày lên. Năm 2010, ngươi nay trong môt lân đi du lich thây gia hai da quy ben hoi chuyên, khi biêt da quy co kha năng tri nổi hột ngứa nên đa xin tôi bay cho cach chưa khoi. Hai tuân sau, cô ây điên lên cam ơn tôi riu rit, rôi còn gưi qua biêu tôi nưa”, gia Ma Jơn tâm sư.

Bai thuôc nay ky thưc rât đơn gian, chi duy nhât môt loai thuôc la cây da quy. Phương phap chưa bênh cung vô cung dê dang, chi cân hai vai năm ngon va la da quy tươi, rưa sach, cho vao thau cung 1/2 muông canh muôi hat, nâu nươc thât sôi đô vao, đê môt luc cho bơt nong ngâm chô bi nôi hôt ngưa, vừa ngâm vừa vò lá vào đo. Những đợt ngứa thì ngâm 2 lần/ngày, nếu đỡ thì ngâm 1 lần. Lần sau nếu còn bị nữa thì ngâm tiếp sẽ dứt hẳn. Nêu tre bi ngưa thi tăm luôn cho tre, chi cân tăm liên tiêp tư 3-7 ngay thi bênh se thuyên giam va khoi hăn. Hơn hêt la loai nươc la da quy hoan toan không đôc hai, không co tac dung gi tơi sưc khoe cua ngươi sư dung.

Theo tim hiêu, không chi đươc sư dung ơ Viêt Nam ma ơ trên cac nươc khac, da quy đa đươc sư dung vơi nhưng tac dung khac nhau. Tại Nhật Bản, vào cuối thời kỳ Minh Trị, loài cây này được nhập khẩu như là cây cảnh mặc dù nó đã từng được trồng tại đây. Vơi vị đắng đặc trưng, nó được sử dụng để chống lại ngộ độc, mặc dù không được sử dụng cho các mục đích y học trực tiếp. Người ta cho rằng loài này được Nitobe Inazo đưa vào Nhật Bản, vì thế mà có tên gọi trong tiếng Nhật là cúc Nitobe (Nitobegiku). Ơ Mexico, da quy được sử dụng để chữa bong gân, gãy xương, các vết thâm tím và các vết bâm dập. Con ơ Trung Quốc, no được sử dụng để chữa trị một số bệnh đường da (như bệnh nấm bàn chân), ra mồ hôi trộm ban đêm va la vi thuôc của toa thuốc lợi tiểu, nhuận gan, chữa bệnh vàng da và viêm bàng quang. Hơn thê nưa, dã quỳ được bán tại thị trường thuốc thảo mộc ở Đài Loan như một loại trà để cải thiện chức năng gan.

Con tai Việt Nam, dã quỳ được người Pháp đưa vào các đồn điền ở Lâm Đồng. Nó được trồng khi đó để làm phân xanh cho các vườn cà phê, cao su. Thân dã quỳ chứa nhiều chất P, Ca, Mg nên làm phân hữu cơ khá tốt. Nhờ hạt dễ phát tán, cây dễ trồng nhờ giâm cành nên loài cây rât dê sông. Tên dã quỳ xuất hiện trên văn chương từ thập niên 1970, trước đó người ta gọi nó là sơn quỳ. Đăc biêt, dã quỳ đã được sử dụng làm biểu tượng chính cho lễ hội hoa Đà Lạt năm 2005.

Môt phat hiên thu vi, mang tinh chât sinh hoc thân thiên vơi môi trương rât hưu ich cua nhom tac gia gôm 3 hoc sinh lơp 11 chuyên Toan (Trương THPT chuyên Thăng Long, Đa Lat) đa thi nghiêm thanh công vơi sang kiên “tac dung cua cây da quy trong phong trư sâu hai”. Khi thi nghiêm trên 2 châu cây sen can, nhom tac gia nay đa tha 10 con sâu tơ tư 2-3 ngay tuôi trên môi châu. Sau đo tiên hanh phun dung dich chiêt xuât da quy nguyên chât trưc tiêp lên thân sâu tơ va phun vao la sen. Theo doi 1 giơ đông hô thi sâu không di chuyên đươc, khoang 20 phut sau thi sô sâu chêt hêt. Vơi sang kiên nay cua nhom tac gia đa đăt ra vân đê cân han chê sư dung thuôc trư sâu hoa hoc, tăng cương sư dung thuôc trư sâu sinh hoc đê cân băng bên vưng môi trương sinh thai, bao vê sưc khoe cho ngươi san xuât, tăng đô an toan cua san phâm trên cây trông vangươi sư dung.

Ngâm ngui chia tay thanh phô hoa xinh đep, khách lai lên đương xuôi theo nhưng con dốc dài hun hút, vơi bóng núi, cây rừng đê đên nhưng vung đât mơi. Du biêt đên nhiêu loai hoa, song loài hoa dai mang tên da quy sẽ còn lưu mãi trong tâm thức của khách, cung vi nó gắn liền với câu chuyện tình bi thương, ai oán nên it khi nhưng đôi tinh nhân hai da quy tăng nhau.

BOX: Dã quỳ còn gọi cúc quỳ, sơn quỳ, quỳ dại, hướng dương dại, hướng dương Mexico, cúc Nitobe (danh pháp hai phần: Tithonia diversifolia) làmột loài thực vật trong họ Cúc (Asteraceae). No đươc phân bô rộng khắp trong các khu vực cận nhiệt đới và nhiệt đới như Trung Mỹ, Đông Nam Á và châu Phi. Phụ thuộc vào khu vực, nó có thể là cây một năm hay cây lâu năm, dạng cây bụi cao tới 2-3 m với thân cây mọc thẳng và đôi khi hóa gỗ. Hoa màu vàng đến vàng cam. Ở Việt Nam, dã quỳ thường ra hoa nhiều nhất vào mùa đông, vàng rực cả triền đồi và thảo nguyên ở Đà Lạt, Pleiku…

Theo Xahoi