Chuyên gia: “Phải tin Bộ Y tế!”
Đừng nên chỉ hướng sự chú ý của dư luận vào bi kịch của những gia đình có con mắc bệnh, đừng nên chỉ tìm cách côn.g kíc.h Bộ Y tế. Cái chúng ta cần nhất là những đứ.a tr.ẻ cần được khỏi bệnh GS.TS Lê Đăng Hà, nguyên Viện trưởng Viện Y học lâm sàng các bệnh nhiệt đới chia sẻ.
Dịch sởi không có biến chủng
Thưa GS Lê Đăng Hà, các phát ngôn của Bộ y tế trong các cuộc họp báo gần đây và của nhiều chuyên gia khác cứ luẩn quẩn trong việc nên công bố dịch sởi hay chỉ cần thông báo về bệnh này. Là người có có nhiều kinh nghiệm trong ngành lây nhiễm, quan điểm của ông thế nào?
Thời điểm này chuyện công bố dịch hay không công bố dịch không phải là vấn đề mấu chốt. Nếu công bố dịch, ta sẽ huy động được toàn bộ hệ thống chính quyền, các cơ quan nhà nước đều phải có trách nhiệm tuyên truyền. Còn thì Bộ Y tế dù có công bố dịch hay không vẫn phải làm đúng trách nhiệm của mình: phòng và điều trị cho bệnh nhân.
Bệnh Sởi thường xảy ra vào mùa Đông – Xuân, theo chu kỳ 3 -5 năm lần. Nếu số lượng các ca mắc Sởi đã giảm theo đúng quy luật mùa, thì tuyên bố dịch lúc này là không cần thiết nữa. Nếu có làm thì nên làm từ 1-2 tháng trước.
Quan trọng bây giờ là dứt khoát điều trị dứt điểm bệnh, thống nhất phác đồ điều trị đúng để không có thêm những trường hợp t.ử von.g mới.
Nhưng như phản ánh ở Bệnh viện Nhi Trung Ương thì số ca mắc Sởi nhập viện không có dấu hiệu giảm?
Cái đó chúng ta nên tin thống kê của Bộ Y tế. Khi tôi còn là Viện trưởng Bệnh viện các bệnh Nhiệt đới, tôi rất hiểu điều này. Mỗi bác sĩ ở bệnh viện chỉ nhìn thấy tình trạng bệnh nhân ở viện mình, chứ không có cái nhìn bao quát cả nước. Chúng ta không thể dự đoán tình hình dịch bệnh theo kiểu “thầy bói xem voi”. Phải tin Bộ Y tế.
h 
Dịch sởi đang ở đỉnh điểm. Ảnh: Kiến thức
Số bệnh nhân nhi t.ử von.g lên tới trên 110 trẻ theo ông có phải là bất thường?
Theo “Cẩm nang phòng chống bệnh truyền nhiễm” thì tỉ lệ mắc bệnh Sởi của chúng ta đã giảm từ 91/100.000 dân (năm 1986) xuống còn 2,35/100.000 dân (năm 2006), dịch Sởi có thể vẫn xảy ra, nhưng với quy mô cực nhỏ so với khi chưa có vắc xin.
Việt Nam cũng đã cam kết với WHO là sẽ thực hiện các chiến lược loại trừ Sởi vào năm 2017 với tỉ lệ mắc Sởi không quá 1/1.000.000 dân. Nói như vậy để thấy việc tiêm vắc xin đã hạn chế được căn bệnh này hiệu quả như thế nào, nên số người mắc Sởi và số trẻ t.ử von.g do Sởi trong những tháng Đông – Xuân vừa qua là vô cùng bất thường.
Nhưng thay vì kết tội cho biến chủng, trước hết chúng ta cần nhìn lại những vấn đề sau:
Thứ nhất, sau khi vắc xin phòng Sởi được phổ biến rộng rãi, bệnh Sởi đã giảm rất nhiều, nay tự nhiên lại bùng lên như thế, thì đó là dấu hiệu rất đáng lo trong vấn đề tiêm chủng. Nguồn lây của Sởi rất khó ngăn chặn. Bệnh Sởi lây từ lúc chưa có những triệu chứng rõ rệt, khi người mắc bệnh vẫn đang trong thời gian ủ bệnh. Đến lúc phát ban thì mới cách ly thì đã muộn. Nên cách duy nhất để phòng chống bệnh Sởi hiệu quả vẫn là tiêm chủng.
Nếu chúng ta thực hiện đủ những bước sau: Tiêm đủ 2 mũi lúc 9 tháng và 18 tháng tuổ.i; nhiệt độ bảo quản vắc xin chuẩn là 2 -10oC, nhưng lý tưởng nhất là 8oC; vacxin sau khi đã pha nước cất sẽ không được phép sử dụng sau 8 tiếng thì tỉ lệ trẻ mắc bệnh Sởi sẽ là cực thấp.
Vậy mà số ca mắc Sởi lại tăng đột biến trong mấy tháng vừa qua thì chúng ta bắt buộc phải đặt câu hỏi: Có đúng là tỉ lệ tiêm vắc xin là 99% hay đó chỉ là con số ma mà các địa phương báo cáo Bộ Y tế? Vacxin đưa về các địa phương có được bảo quản theo đúng quy định hay không? Nếu đúng thì không có lý do gì dịch Sởi bùng phát.
Việc đợt dịch Sởi này xảy ra sau những rùm beng về vắc xin năm 2013 cũng là điều đáng lo ngại. Tôi không có con số cụ thể về số trẻ ở từng độ tuổ.i cụ thể nhiễm bệnh, nhưng nếu những trẻ đó không được tiêm đủ 2 mũi vắc xin do bố mẹ lo ngại vắc xin gâ.y số.c phản vệ thì đó sẽ là chuyện hết sức đáng lo mà chúng ta cần phải đặc biệt chú ý để tuyên truyền cho người dân.
Vậy ý ông là để dịch Sởi bùng phát và gây t.ử von.g cao như thế này là do những nguyên nhân vừa nói trên? Tai sao ông không tính đến phương án biến chủng Sởi?
Video đang HOT
Tôi đã chữa cho không dưới 10.000 bệnh nhân Sởi. Tôi khẳng định là không có biến chủng. Ở miền Nam cũng có Sởi, nhưng không có trường hợp t.ử von.g. Các bệnh viện ở Hà Nội để xảy ra t.ử von.g quá nhiều thì chỉ có hai vấn đề: bệnh nhân được đưa đến quá muộn, điều trị không đúng cách và quá tải dẫn đến lây chéo. Những triệu chứng của các bệnh nhân Sởi t.ử von.g đợt vừa qua hầu như đều là do bội nhiễm phổi và viêm não chứ không có biến chủng nào cả.
Có một điều này mà tôi nghĩ chúng ta cần lo lắng, đó là bệnh Sởi đã khá lâu không xuất hiện hoặc xuất hiện khá lẻ tẻ. Nhiều bác sĩ không có kinh nghiệm chữa bệnh Sởi, nên có thể dẫn đến cách điều trị không đúng, gây ra những hậu quả đáng tiếc.
Hiện nay chúng ta dùng qúa nhiều loại kháng sinh, nên tôi cũng lo rằng có thể chúng ta đã chọn loại kháng sinh không phù hợp cho việc điều trị với những biến chứng viêm phổi ở trẻ do bội nhiễm. Cái này các bác sĩ có kinh nghiệm sẽ nắm rõ hơn. Bộ Y tế nên có những phác đồ điều trị cho các bác sĩ để họ ứng phó. Tôi nhấn mạnh là không có ý nói các bác sĩ hiện nay kém, mà là có thể là họ chưa có kinh nghiệm, vì bệnh Sởi không phải là bệnh thường gặp nhiều năm gần đây.
Ông có thể chỉ cho các ông bố, bà mẹ biết làm thế nào để phân biệt được thế nào là Sởi nặng và Sởi nhẹ để kịp thời đưa con đến bác sĩ trước khi quá muộn?
Bệnh Sởi bao giờ cũng mọc từ đỉnh trán rồi lan dần xuống toàn thân. Ngày thứ nhất mọc đến cổ, ngày thứ hai mọc đến ngực, ngày thứ ba mọc đến tay, ngày thứ tư mọc ở chân. Nếu không mọc đúng theo theo quy tắc này thì không phải là Sởi.
Nếu Sởi mọc hết ra ngoài, mọc dầy thì có nghĩa là Sởi nhẹ, không nguy hiểm, sau đó người mắc bệnh sẽ tự khỏi. Nếu các nốt Sởi chỉ mọc lưa thưa, hay mọc nửa người mà không lan xuống chân, đó chính là biểu hiện đáng lo. Lúc đó sẽ cần phải đưa trẻ đi khám xem có bị sốt cao không, có vấn đề gì về phổi không. Nếu sau 5 ngày, trẻ đã hạ sốt mà bỗng nhiên sốt trở lại, thì hoặc là viêm tai, hai là viêm phổi, chắc chắn có biến chứng.
Bỏ tiêm vacxin có thể là nguyên nhân dịch
GS.TS Lê Đăng Hà. Ảnhr: Lan Hương
Bệnh sởi như ông nói là căn bệnh “cổ điển”, không xa lạ. Vậy tại sao nó lại gây ra hậu quả nghiêm trọng với số trẻ t.ử von.g nhiều bất thường, gây hoang mang, hoảng hốt cho chúng ta như hiện nay?
Bộ Y tế sẽ phải xem lại vấn đề tuyên truyền về bệnh Sởi cho người dân, để họ hiểu bệnh Sởi có thể biến chứng. Và khi sốt thì phải đến bệnh viện ngay lập tức.
Nhưng quan niệm dân gian của mình hay có thói quen chữa Sởi ở nhà bằng hạt mùi chẳng hạn, cộng với việc chăm sóc, kiêng khem không đúng cách, đến khi trẻ viêm phổi rồi mới đưa vào bệnh viện, thì đến lúc đó khó cứu chữa, mà biến chứng phổi là nguyên nhân chính gây t.ử von.g ở trẻ.
Khi bị Sởi, đường hô hấp của trẻ bị tổn thương, dễ dẫn đến bội nhiễm gây ra viêm phổi, nhất là với trẻ nhỏ hệ miễn dịch chưa tốt sẽ dễ dẫn đến t.ử von.g.
Có một vấn đề là nhiều người dân tập trung đưa con về các bệnh viện tuyến Trung ương, mà bệnh viện Nhi là điển hình, khiến cho cái mà họ nhìn thấy càng kinh khủng hơn. Truyền thông trong cách đưa tin, phản ánh tình hình, cũng khiến cho người dân hoang mang.
Thú thật ngay cả tôi là bác sĩ chuyên ngành lây nhiễm, sống chung với Sởi từ thời chiến tranh đến giờ, điều trị không dưới 10.000 ca Sởi, nhưng cứ đọc báo, xem đài như mấy ngày qua, tôi cũng thấy hoảng. Người dân không có kiến thức y khoa, sẽ còn hoảng hốt đến nhường nào với cách phản ánh một chiều của truyền thông, chỉ nói đến hậu quả chứ không nói đến cách giải quyết, chỉ lên án và tìm cách quy kết trách nhiệm chứ không đưa ra biện pháp.
Thú thật ngay cả tôi là bác sĩ chuyên ngành lây nhiễm, sống chung với Sởi từ thời chiến tranh đến giờ, điều trị không dưới 10.000 ca Sởi, nhưng cứ đọc báo, xem đài như mấy ngày qua, tôi cũng thấy hoảng. Người dân không có kiến thức y khoa, sẽ còn hoảng hốt đến nhường nào.
Đừng nên chỉ chăm chăm đưa tin về tình hình hỗn loạn ở bệnh viện, đừng nên chỉ hướng sự chú ý của dư luận vào bi kịch của những gia đình có con mắc bệnh, đừng nên chỉ tìm cách côn.g kíc.h Bộ Y tế. Chúng ta quên mất một điều rằng, cái chúng ta cần nhất là những đứ.a tr.ẻ cần được khỏi bệnh.
Truyền thông cũng mắc lỗi này trong vụ vacxin Quinvaxem và vụ vacxin ở Quảng Trị. Hậu quả là nhiều đứ.a tr.ẻ không được tiêm vắc xin phòng sởi hoặc không được tiêm đủ hai mũi vì sự hoảng sợ của cha mẹ trước những thông tin đáng sợ đọc trên báo mỗi ngày.
Chúng ta làm người dân chỉ để ý đến việc đã có trẻ t.ử von.g vì tiêm vacxin rồi quy tội cho vacxin, mà khiến họ quên mất rằng tỷ lệ bị sốc phản vệ là đương nhiên có ở cả những quốc gia có nền y tế hiện đại hơn nhiều; nhưng ngoài chuyện đó ra thì phần lớn những đứ.a tr.ẻ sẽ được bảo vệ khỏi bệnh dịch.
Việc không đi tiêm vắc xin có thể là một trong những nguyên nhân gây ra đợt dịch Sởi này. Và nếu vẫn còn tâm lý không cho con đi tiêm vắc xin vì e sợ, thì việc xuất hiện những đợt dịch khác, nghiêm trọng hơn, với hậu quả nặng nề cũng sẽ là điều không có gì phải ngạc nhiên.
GS. TSKH Lê Đăng Hà tốt nghiệp Trường Lômônôxốp (Matxcova). Về nước, ông được bổ nhiệm là Bí thư Đảng ủy- Trường Đại học Y Hà Nội, Trưởng ban điều trị và chăm sóc bệnh nhân HIV/AIDS, Viện trưởng Viện Y học lâm sàng các bệnh nhiệt đới. Hiện ông đã nghỉ hưu. Năm 2003, GS Lê Đăng Hà cùng các cộng sự của mình lập một kỳ tích là chặn đứng dịch SARS đã từng lan ra toàn cầu. Ngày 21/10/2009 Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam đã phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động.
Lan Hương(Thực hiện)
Theo_VietNamNet
Giảm tắc đường: Chờ phương tiện bánh sắt?
Trong tương lai, khi mạng lưới vận tải hành khách công cộng khối lớn hoàn thành, nó sẽ thay đổi hoàn toàn bộ mặt đô thị nói chung và giao thông đô thị nói riêng.
Vận tải bằng bánh sắt
Thực tế cho thấy, tất cả các quốc gia và các thành phố giàu có, văn minh trên thế giới (trừ Hoa Kỳ và Úc do mật đô dân số rất thấp) đều có hệ thống vận tải bằng bánh sắt phát triển.
Phương tiện này có khả năng chuyên chở lớn, tốc độ di chuyển cao và thân thiện với môi trường.
Đường sắt 1 ray.
Tuy nhiên, trong mấy chục năm qua, Việt Nam đã xem nhẹ vai trò của loại hình vận tải này, trên cả bình diện quốc gia lẫn các đô thị.
Chủ trương xây dựng hệ thống vận tải hành khách khối lớn cho các thành phố trực thuộc trung ương do vậy là không có gì phải bàn cãi, thậm chí như Hà Nội và TP.HCM đã quá chậm so với thực tiễn đặt ra.
Hai thành phố hiện nay nằm trong số 30 siêu đô thị đông dân nhất thế giới và là 2 trong 4 siêu đô thị chưa có bất cứ một đoạn đường sắt nào được khai thác (2 thành phố còn lại là Karachi của Parkistan và Dahka của Bangladesh).
Kinh nghiệm từ các đô thị của các nước phát triển cũng chỉ ra rằng, không phải là thành phố đầu tư cho giao thông công cộng (GTCC) nhiều nhất, cũng không phải là đô thị có hệ thống GTCC hiện đại nhất sẽ đưa đến những thành công.
Một hệ thống GTCC thành công là hệ thống được quy hoạch và thiết kế hài hòa với quy hoạch sử dụng đất.
Một hệ thống GTCC bền vững cũng không chỉ dựa vào một loại hình phương tiện mà đó phải là sự tích hợp của nhiều loại phương tiện với nhau, từ loại hình có khả năng chuyên chở lớn nhất là tàu điện ngầm cho đến loại nhỏ hơn như tàu điện một ray, xe điện mặt đất, thậm chí kể cả xe buýt nhanh, xe buýt có làn đường riêng và xe buýt thông thường.
Việc tích hợp này được thực hiện trên nguyên tắc các phương tiện có sức chuyên chở thấp, tốc độ thấp nhưng tính linh hoạt cao sẽ hỗ trợ hoặc trung chuyển cho các phương tiện có sức chuyên chở lớn hơn để từ đó tạo thành một mạng lưới GTCC hoàn chỉnh.
Động mạch chính của giao thông đô thị
Khu vực nội đô của Hà Nội hay TP.HCM hiện nay có mật độ thậm chí còn đông hơn rất nhiều thành phố ở châu Á, do vậy, với nhu cầu đi lại ngày càng tăng trong tương lai thì việc xây dựng một hệ thống GTCC lấy các phương tiện bánh sắt làm chủ đạo là điều bắt buộc.
Dự án đường sắt đô thị đang 'lỡ hẹn'. (Ảnh: Giao thông vận tải)
Mạng lưới giao thông bánh sắt này sẽ như là những động mạch chính trong cơ thể cho hệ thống giao thông đô thị bền vững trong tương lai.
Tuy nhiên, hệ thống này đòi hỏi nguồn vốn đầu tư không hề nhỏ. Do vậy, kinh nghiệm các nước cho thấy rằng, nguồn vốn đầu tư cho hệ thống GTCC thường là sự kết hợp từ nhiều nguồn khác nhau.
Khác với lĩnh vực đường bộ, việc đầu tư vào GTCC, đặc biệt là các phương tiện bánh sắt thường khó thu hút nhà đầu tư tư nhân. Nguyên nhân là do vốn đầu tư ban đầu rất lớn trong khi lợi ích tài chính thu được thường không nhiều.
Trên thế giới, chỉ duy nhất Hồng Kông là nơi chính quyền không phải trợ giá cho GTCC.
Tuy nhiên, đặc khu hành chính này là nơi có tỷ lệ người dân sử dụng phương tiện GTCC cao nhất thế giới và thêm vào đó cơ quan quản lý GTCC của Hồng Kông được phép khai thác một quỹ đất rất lớn xung quanh (thậm chí cả phía trên) các nhà ga.
Các thành phố khác nếu có sự tham gia của nhà đầu tư tư nhân thì thường cũng theo hình thức công tư kết hợp (PPP) vì bên cạnh hiệu quả tài chính thấp thì những dự án này cũng thường có mức độ rủi ro cao.
Hiệu quả tài chính của dự án chủ yếu đến từ việc khai thác quỹ đất xung quanh các nhà ga chứ không phải từ nguồn bán vé.
Một vấn đề khác cũng đáng nói là trong các tuyến đường sắt đô thị đang triển khai hiện nay ở cả Hà Nội và TP.HCM thì chi phí xây dựng thường cao hơn tương đối nhiều so với mức chung của thế giới.
Điều này có lẽ bắt nguồn từ việc đây là những dự án đầu tiên nên chúng ta chưa có kinh nghiệm và thực tế là chúng ta phải nhập khẩu thiết bị, công nghệ 100% từ nước ngoài.
Hơn nữa, điều này xảy ra không chỉ có ở Việt Nam mà ở rất nhiều nước khi bắt đầu xây dựng hệ thống đường sắt đô thị.
Tuy nhiên, với các nước khác thì mọi thứ sẽ thay đổi ngay sau dự án đầu tiên, bằng cách họ đứng ra làm chủ công nghệ như Trung Quốc, Hàn Quốc hay đảm nhận một phần lớn các phần việc không liên quan đến thiết bị như Tây Ban Nha để giảm bớt chi phí.
Trong tương lai, nếu chúng ta chủ động thực hiện một số hạng mục của các dự án như việc đào hầm, xây cầu cạn, xây nhà ga, depot, thậm chí sau này nếu chủ động được cả việc đóng mới toa xe, làm đường ray và cung cấp các thiết bị phụ trợ khác thì chắc chắn vốn đầu tư sẽ giảm nhiều.
Khi mạng lưới vận tải hành khách công cộng khối lớn hoàn thành, nó sẽ thay đổi hoàn toàn bộ mặt đô thị nói chung và giao thông đô thị nói riêng. Một nghiên cứu của Tập đoàn Siemens phỏng vấn các chính trị gia và thị trưởng của hàng trăm thành phố trên thế giới cho thấy rằng, hạ tầng giao thông - trong đó chủ yếu là mạng lưới vận tải hành khách khối lớn, chứ không phải là giáo dục, an ninh, môi trường,... mới là yếu tố quyết định để thúc đẩy kinh tế và thu hút đầu tư.
Bên cạnh lợi ích về kinh tế và thay đổi diện mạo đô thị, việc đầu tư vào hệ thống GTCC cũng là cách thức tốt nhất để giải quyết bài toán môi trường và góp phần thu hẹp khoảng cách giàu nghèo trong xã hội.
TS Nguyễn Quốc Hiển
Theo_VietNamNet
Bộ trưởng Malaysia bị chỉ trích vì gọi MH370 là "phúc trong họa" Quyền Bộ trưởng giao thông Malaysia Hishammuddin Hussein đã bị chỉ trích vì đồng tình với một phóng viên rằng vụ mất tích bí ẩn của chuyến bay MH370 là "phúc trong họa". Bộ trưởng giao thông Hishammuddin Hussein. Một nhà báo tại Kuala Lumpur, Ismail Amsyar, hôm 2/4 đã viết trên mạng xã hội Twitter rằng: "MH370 là một điều phúc trong...