Chuyên gia nói: Biến thể XE có xu hướng ‘lành’ hơn với con người

Cát Anh22:07 03/04/2022

Theo các chuyên gia y tế, trong bối cảnh các quốc gia nới lỏng biện pháp chống dich, việc xuất hiện các biến thể kết hợp giữa các dòng sẽ phổ biến, tuy nhiên các biển thể mới sẽ ngày càng thuần với con người, độc lực nhẹ hơn.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) mới đây cho biết một biến thể mới của SARS-CoV-2 có tên là XE dường như có mức lây nhiễm cao hơn 10% so với biến thể phụ BA.2 của Omicron, dù điều này cần xác nhận thêm.

Biến thể XE được cho là biến thể lai giữa 2 biến thể phụ của Omicron là BA.1 và BA.2, hiện chiếm một tỷ lệ nhỏ trong số các ca trên toàn cầu.

Khả năng lây lan của biến thể mới XE sẽ cao hơn 43% so với Omicron

Chia sẻ với Thanh Niên Online, ngày 3.4 bác sĩ Trương Hữu Khanh, Cố vấn Khoa Nhiễm – Thần kinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP.HCM, Phó chủ tịch thường trực Liên chi hội Truyền nhiễm TP.HCM, cho rằng hiện chưa có bằng chứng cho thấy chủng mới XE có khả năng lây nhanh. Bởi biến thể này được phát hiện ở Anh từ 19.1 nhưng hiện vẫn không phải là biến thể chiếm ưu thế tại quốc gia này.

“Nếu một biến thể có tốc độ lây lan nhanh thì chỉ sau 4 tuần, sẽ lấn át biến thể cũ, trở thành biến thể chiếm ưu thế”, ông Khanh nói.

Do đó, theo ông chưa thể khẳng định biến thể mới XE lây nhanh và nếu bỏ qua yếu tố về tốc độ lây thì ông đánh giá biến thể này có độc lực nhẹ, sẽ ngày càng “thuần” với con người.

Hình ảnh do Viện Nghiên cứu Y tế quốc gia Mỹ cho thấy hình ảnh virus SARS-CoV-2 (màu vàng) trên bề mặt tế bào ở một bệnh nhân Covid-19. Ảnh AFP

Tiến sĩ Bùi Lê Minh, Trưởng ngành Công nghệ Sinh học, Viện Kỹ thuật Công nghệ cao NTT, Trường ĐH Nguyễn Tất Thành (TP.HCM), cho biết, xu hướng kết hợp các dòng, biến thể SARS-CoV-2 đang xảy ra phổ biến. Do hiện nay nhiều quốc gia đã nới lỏng các biện pháp phòng dịch, việc đi lại giữa các quốc gia đã dễ dàng hơn, cho phép virus tiến hóa trong các điều kiện khác nhau dễ dàng bội nhiễm, đồng thời ở cùng một vật chủ hơn và tái tổ hợp vật chất di truyền.

“Omicron chắc chắn không phải là biến thể kết thúc đại dịch như nhiều người vẫn nghĩ, tuy nhiên khả năng cao là những biến thể ưu thế tiếp theo sẽ ngày càng lành hơn nữa”, tiến sĩ Bùi Lê Minh nhận định.

Phó giáo sư, tiến sĩ Đỗ Văn Dũng, Trưởng Khoa Y tế Công cộng – Trường ĐH Y Dược TP.HCM, cho biết, theo ước tính ban đầu của WHO, biến thể XE (thuộc biến thể Omicron) có khả năng lây lan nhanh nhất trong các biến thể hiện nay (cao hơn các biến thể Omicron cũ khoảng 10%). Tuy nhiên do số liệu còn nhỏ nên cũng cần phải nghiên cứu thêm để xác nhận.

Ở Việt Nam do nhiều người dân đã được tiêm chủng ngừa Covid-19 nên biến thể XE không quá đáng lo ngại vì vẫn chưa có đặc tính lẩn tránh vắc xin.

WHO cho biết XE được xem là một phần của biến thể Omicron, cho đến khi xác định được khác biệt lớn về đặc tính, bao gồm mức độ lây lan và gây bệnh. Hiện biến thể BA.2 vẫn hiện vượt trội tại Anh và ước tính chiếm khoảng 93% số ca.

Theo nghiên cứu của Cơ quan An ninh Y tế Anh (UKHSA), 3 dạng tái tổ hợp mới đang lây lan tại nước này gồm XD, XE và XF, trong đó XD và XF là dạng kết hợp giữa Delta và BA.1.

Tại Việt Nam, hiện chưa có báo cáo ghi nhận ca nhiễm biến thể XE. Các biến thể xuất hiện trong thời gian gần đây phổ biến là biến thể Omicron BA.1, BA.2…

Mỹ cấp phép thuốc uống đầu tiên trị COVID-19

Thuốc paxlovid của Pfizer đã chính thức được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ cấp giấy phép sử dụng khẩn cấp (EUA) để điều trị COVID-19 ở mức độ nhẹ đến trung bình.

Thuốc dùng trong trường hợp nhiễm COVID-19 nhẹ đến trung bình

Theo đó, paxlovid được dùng đường uống để điều trị COVID-19 ở mức độ nhẹ đến trung bình ở người lớn và bệnh nhi từ 12 tuổi trở lên cân nặng ít nhất 40 kg, có kết quả dương tính với xét nghiệm SARS-CoV-2 và những người có nguy cơ cao tiến triển thành COVID-19 nghiêm trọng.

Thuốc paxlovid vừa được Mỹ cấp phép sử dụng khẩn cấp.

Paxlovid chỉ có sẵn theo đơn và nên được bắt đầu điều trị càng sớm càng tốt sau khi chẩn đoán COVID-19 và trong vòng năm ngày kể từ khi bắt đầu có triệu chứng.

TS. Patrizia Cavazzoni, Giám đốc Trung tâm Đánh giá và Nghiên cứu Thuốc của FDA cho biết: "Sự cho phép hôm nay giới thiệu phương pháp điều trị đầu tiên cho COVID-19 ở dạng viên uống. Đây là một bước tiến lớn trong cuộc chiến chống lại đại dịch toàn cầu. Sự cho phép này cung cấp một công cụ mới để chống lại COVID-19, khi các biến thể mới xuất hiện và giúp việc tiếp cận dễ dàng hơn với thuốc kháng virus cho những bệnh nhân có nguy cơ cao tiến triển thành COVID-19 nặng".

Paxlovid không được ủy quyền để phòng ngừa trước hoặc sau phơi nhiễm với COVID-19 hoặc để bắt đầu điều trị ở những người cần nhập viện do COVID-19 nghiêm trọng. Paxlovid không thể thay thế cho việc tiêm chủng ở những người được khuyến cáo tiêm chủng COVID-19 và một liều nhắc lại. FDA khuyến cáo người dân tiêm chủng và tiêm nhắc lại nếu đủ điều kiện.

Paxlovid bao gồm nirmatrelvir, ức chế một protein SARS-CoV-2 để ngăn virus nhân lên và ritonavir làm chậm sự phân hủy của nirmatrelvir giúp thuốc tồn tại trong cơ thể lâu hơn và ở nồng độ cao hơn. Paxlovid được dùng dưới dạng ba viên (hai viên nirmatrelvir và một viên ritonavir), uống cùng nhau hai lần mỗi ngày trong năm ngày, tổng cộng là 30 viên. Paxlovid không được phép sử dụng lâu hơn năm ngày liên tục.

Paxlovid được dùng dưới dạng ba viên (hai viên nirmatrelvir và một viên ritonavir), uống cùng nhau.

Việc ban hành EUA khác với sự chấp thuận của FDA. Khi xác định xem có ban hành EUA hay không, FDA đánh giá tổng thể các bằng chứng khoa học có sẵn và cân nhắc mọi rủi ro đã biết hoặc tiềm ẩn với bất kỳ lợi ích tiềm năng hoặc lợi ích nào đã biết của sản phẩm. Dựa trên đánh giá của FDA về toàn bộ bằng chứng khoa học hiện có, cơ quan này đã xác định rằng paxlovid có hiệu quả để điều trị COVID-19 ở mức độ nhẹ đến trung bình. Những lợi ích đã biết và tiềm năng của paxlovid, khi được sử dụng phù hợp với các điều khoản và điều kiện của giấy phép, lớn hơn những rủi ro tiềm ẩn và đã biết của sản phẩm. Không có lựa chọn thay thế thích hợp, được chấp thuận và có sẵn cho paxlovid để điều trị COVID-19.

Dữ liệu chính hỗ trợ EUA này đối với paxlovid là từ EPIC-HR, một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên, mù đôi, có đối chứng với giả dược nghiên cứu paxlovid để điều trị cho những người trưởng thành có triệu chứng không nhập viện với chẩn đoán nhiễm SARS-CoV-2. Bệnh nhân là người lớn từ 18 tuổi trở lên với yếu tố nguy cơ được xác định trước để tiến triển thành bệnh nặng hoặc từ 60 tuổi trở lên bất kể tình trạng bệnh mãn tính đã xác định trước.

Tất cả các bệnh nhân chưa được chủng ngừa COVID-19 và trước đó chưa bị nhiễm COVID-19. Kết quả chính được đo lường trong thử nghiệm là tỷ lệ số người phải nhập viện do COVID-19 hoặc tử vong do bất kỳ nguyên nhân nào trong 28 ngày theo dõi.

Paxlovid giảm đáng kể 88% tỷ lệ người mắc bệnh liên quan đến COVID-19 nhập viện hoặc tử vong do bất kỳ nguyên nhân nào so với giả dược ở những bệnh nhân được điều trị trong vòng năm ngày kể từ khi khởi phát triệu chứng và những người không được điều trị bằng kháng thể đơn dòng trị liệu COVID-19.

Thuốc paxlovid hiệu quả trong điều trị COVID-19

Trong phân tích này, 1.039 bệnh nhân đã được dùng paxlovid, và 1.046 bệnh nhân đã được dùng giả dược và trong số những bệnh nhân này, 0,8% người dùng paxlovid đã phải nhập viện hoặc tử vong trong 28 ngày theo dõi so với 6% bệnh nhân được dùng giả dược. Tính an toàn và hiệu quả của paxlovid để điều trị COVID-19 tiếp tục được đánh giá.

Những lưu ý khi dùng thuốc paxlovid

Các tác dụng phụ có thể xảy ra của paxlovid bao gồm suy giảm vị giác, tiêu chảy, huyết áp cao và đau nhức cơ. Sử dụng paxlovid cùng lúc với một số loại thuốc khác có thể dẫn đến tương tác thuốc đáng kể. Sử dụng paxlovid ở những người bị nhiễm HIV-1 không kiểm soát hoặc chưa được chẩn đoán có thể dẫn đến HIV-1 kháng thuốc.

Ritonavir có thể gây tổn thương gan, vì vậy cần thận trọng khi dùng paxlovid cho những bệnh nhân có bệnh gan từ trước, bất thường men gan hoặc viêm gan.

Do paxlovid hoạt động, một phần bằng cách ức chế một nhóm các enzym phân hủy một số loại thuốc nhất định, nên paxlovid được chống chỉ định với một số loại thuốc phụ thuộc nhiều vào các enzym này để chuyển hóa và nồng độ cao của một số loại thuốc có liên quan đến biến chứng nghiêm trọng và / hoặc đe dọa tính mạng.

Paxlovid không được khuyến cáo ở những bệnh nhân bị suy thận nặng hoặc gan nặng. Ở bệnh nhân suy thận mức độ trung bình, cần giảm liều paxlovid. Bệnh nhân có vấn đề về thận hoặc gan nên thảo luận với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của họ xem paxlovid có phù hợp với họ hay không.

Theo EUA, các tờ thông tin cung cấp thông tin quan trọng về việc sử dụng paxlovid trong điều trị COVID-19 theo ủy quyền phải được cung cấp cho các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe, bệnh nhân và người chăm sóc. Các tờ thông tin này bao gồm hướng dẫn dùng thuốc, tác dụng phụ tiềm ẩn, tương tác thuốc và thông tin về những người có thể kê đơn paxlovid.

Nếu chẳng may bạn là F0, cần làm gì và không nên làm gì? Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh COVID-19, bất cứ ai cũng có thể trở thành F0 nếu không biết tự bảo vệ, nhất là thời điểm dịch COVID-19 tại Hà Nội đang căng thẳng, mỗi ngày hơn 1000 ca mắc mới. Nếu không may mắc COVID-19, F0 được điều trị tại nhà nên và không nên làm gì? Đâu là những...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Danh tính nam tài xế ô tô tránh xe máy, đâm bé gái tử vong ở Tuyên Quang01:28

Cuộc gọi vô vọng của người nhà nạn nhân tử vong trong vụ cháy ở Hà Nội09:51

Lời khai của tài xế ô tô tránh xe máy, đâm bé gái tử vong ở Tuyên Quang09:54

Ông Trump 'ra tay' trước khi nhậm chức09:28

Nữ nhân viên tử vong trong quán cà phê đang nuôi con nhỏ học lớp 101:29

Tổng thống Putin: Nga sẵn sàng cho một cuộc 'đấu tên lửa' với Mỹ08:11

Truy bắt đối tượng vờ mua hàng để trộm điện thoại của nhiều người01:50

Mỹ cảnh báo khả năng Nga công nhận chương trình hạt nhân Triều Tiên15:14

Chồng tổ chức hiếp dâm tập thể đối với vợ, lãnh án 20 năm tù09:18

Liệu có một ngày tỉ phú Elon Musk thành Tổng thống Mỹ?08:01

Tin đồn 'ông Putin cho con trai đến Ukraine chiến đấu' có chính xác?06:34

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Những người nào nên hạn chế ăn chuối chín?

20:11:01 26/12/2024

Nếu cảm thấy khó tiêu thì hãy ăn một quả chuối để cảm thấy dễ chịu hơn. Đạt được công dụng này là do chuối chứa prebiotic làm tăng khả năng xử lý thức ăn của vi khuẩn đường ruột nên hệ thống tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn.

Kiểm soát đường huyết sau bữa tối: Nam giới trên 40 tuổi cần biết

20:08:25 26/12/2024

Chống lại sự cám dỗ của đồ ăn vặt nhiều calo hoặc nhiều đường trước khi đi ngủ. Những thói quen như vậy có thể làm thay đổi lượng đường trong máu và ảnh hưởng đến giấc ngủ ngon.

Những tác hại tiềm ẩn của việc uống nước cam không đúng cách

20:04:43 26/12/2024

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, cam chứa nhiều vitamin C, B9 (acid folic) và có tác dụng phòng ngừa bệnh tim mạch, mỡ máu cao, chống lão hóa và tăng cường miễn dịch.

Chế độ ăn giúp kiểm soát hội chứng thận hư ở người lớn

20:02:38 26/12/2024

Bệnh thận có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ vitamin và khoáng chất của cơ thể. Do đó việc cung cấp đầy đủ vitamin và khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể và hệ miễn dịch của người bệnh.

Kỳ diệu nối thành công cổ chân bị đứt lìa cho nam bệnh nhân

19:57:03 26/12/2024

Đứt lìa chi thể thường dẫn đến hoại tử nhanh chóng, nếu không xử lý kịp thời phần chi bị tổn thương sẽ không thể cứu được. Thêm vào đó, nguy cơ cao từ máu độc trong phần chi hoại tử có thể đe dọa tính mạng bệnh nhân sau nối.

Phân biệt cảm lạnh và cảm cúm khi mang thai

19:48:26 26/12/2024

Bệnh cúm thường tiến triển lành tính nhưng có thể gây biến chứng nguy hiểm ở những người có bệnh lý mạn tính về tim mạch, hô hấp hoặc suy giảm miễn dịch. Các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi nặng, suy đa phủ tạng có thể dẫn đến tử ...

Người đàn ông bị đứt rời cổ chân khi đang làm vườn

19:45:42 26/12/2024

Đây là một trường hợp hy hữu và đầy thách thức khi lưỡi máy cắt cỏ gãy văng trúng cổ chân với tốc độ cao, khiến toàn bộ cổ chân phải của bệnh nhân bị đứt lìa hoàn toàn.

Vì sao biến cố tim mạch gia tăng vào mùa lạnh?

19:39:56 26/12/2024

Bác sĩ cảnh báo, khi thời tiết chuyển sang lạnh, nguy cơ xảy ra các biến cố tim mạch như tăng huyết áp, đau thắt ngực và nhồi máu cơ tim gia tăng đáng kể.

Mổ cấp cứu kịp thời ca dây rốn thắt nút cho sản phụ lớn tuổi

19:34:06 26/12/2024

Khoa Phụ sản, bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc TCI vừa cấp cứu thành công sản phụ Nguyễn Thị Quý và thai nhi gặp tình trạng nguy hiểm: dây rốn thắt nút, tim thai dao động ít, đa ối, thai to.

5 loại thảo mộc giúp thanh lọc phổi

19:29:30 26/12/2024

Bạc hà là phương pháp chữa trị tự nhiên đã có từ lâu đời giúp điều trị các vấn đề về hô hấp. Các hợp chất dược liệu trong trà bạc hà có thể chữa đau họng bằng cách làm sạch chất nhầy và giảm viêm do nhiễm trùng phổi.

Người loang lổ sẹo do đốt thuốc của 'lang vườn' trị đau lưng

19:26:32 26/12/2024

Sau một thời gian dùng thuốc, bà B. vẫn đau lưng, sẹo vẫn y nguyên nên phải đến BVĐK Yersin Nha Trang thăm khám, điều trị. Sau một tuần điều trị tại đây, tình trạng đau lưng của bà B. giảm dần.

Chuối xanh và chuối chín có khác biệt gì về lợi ích sức khỏe?

12:02:52 26/12/2024

Tinh bột kháng có nhiều lợi ích cho sức khỏe và có ít calo hơn so với tinh bột thông thường. Do đó, nó không chỉ tốt cho sức khỏe đường ruột mà còn là thực phẩm giúp giảm và duy trì cân nặng phù hợp.