Chuyên gia Mỹ: Washington – Bình Nhưỡng ‘đã xóa nhòa giới hạn đỏ’
Các nhà nghiên cứu cảnh báo xung đột quân sự giữa Mỹ và Triều Tiên có thể nổ ra mà không nằm trong chủ ý của bên nào.
Các chuyên gia cáo buộc Tổng thống Mỹ Donald Trump biến vấn đề với Triều Tiên thành mâu thuẫn cá nhân với Kim Jong-un. Ảnh: AFP.
“Những ranh giới đỏ đã bị xoá nhòa, khó mà đoán được điều gì sẽ khiến phản ứng quân sự thực sự nổ ra. Rủi ro về tính toán sai đang ở mức cao, nó tăng theo từng hành động khiêu khích của Triều Tiên và từng lời công kích”, Jenny Town, Phó giám đốc Viện nghiên cứu Mỹ – Hàn, Trường nghiên cứu quốc tế cấp cao Johns Hopkins, nói với VnExpress.
Bà Town lý giải trước đây Mỹ không vạch ra các giới hạn đỏ khi giải quyết vấn đề Triều Tiên. Từ lâu Washington cho rằng ranh giới này chính là việc Bình Nhưỡng sở hữu vũ khí hạt nhân. Nhưng thực tế Triều Tiên đã thực hiện 6 vụ thử hạt nhân, mỗi lần đều tăng thêm hiệu quả.
Khi ông Donald Trump mới nhậm chức Tổng thống Mỹ, có những dấu hiệu trong chính quyền cho thấy công nghệ tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICMB) là một loại giới hạn đỏ. Ông Trump đã đăng tweet về điều đó.
“Rõ ràng nó cũng bị vượt quá”, bà Town nói.
Bình luận việc Triều Tiên cáo buộc Mỹ tuyên chiến, doạ bắn rơi oanh tạc cơ Mỹ, chuyên gia của trường Johns Hopkins cho rằng điều đó không hẳn đáng lo ngại. Đây không phải lần đầu Bình Nhưỡng cáo buộc Washington tuyên chiến – điều họ đưa radưới thời chính quyền tổng thống Barack Obama. Khi Triều Tiên có những tuyên bố như sẵn sàng phóng tên lửa gần Guam, bắn rơi máy bay ném bom B1 của Mỹ ngoài không phận, không có nghĩa là Bình Nhưỡng sẽ làm thật. Nó chỉ là dấu hiệu cho thấy ít nhất Triều Tiên cân nhắc đến việc đó.
“Vấn đề là chúng ta không biết tính toán của họ là gì, những hành động, lời nói, sự kiện nào có thể gây ra phản ứng như vậy”, bà Town nêu vấn đề.
Cũng bày tỏ mối lo ngại, Giáo sư T. J. Pempel, Đại học California tại Berkeley, Mỹ, đánh giá thời điểm hiện nay là bước leo thang mới nguy hiểm của những lời đe doạ và châm chọc cá nhân mà lãnh đạo Mỹ và Triều Tiên đưa ra.
Trong khi Ngoại trưởng Triều Tiên Ri cáo buộc Mỹ tuyên chiến là sai trái, nhưng ông Pempel cho rằng “Tổng thống Mỹ Trump có lỗi nhiều nhất”.
Tổng thống Mỹ từng tuyên bố Triều Tiên sẽ vấp phải “lửa giận” nếu tiếp tục đe Washington, ông còn tuyên bố “huỷ diệt hoàn toàn” Triều Tiên tại phiên họp của Liên Hợp Quốc và gọi lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un là “người tên lửa bé nhỏ”.
Tuy nhiên, Giáo sư Pempel nhận định Triều Tiên sẽ không bắn hạ các chiến đấu cơ của Mỹ, vì nếu làm vậy Bình Nhưỡng sẽ “tự sát”. Mối quan ngại lớn nhất hiện nay là xung đột quân sự có thể nổ ra từ tính toán sai lầm hoặc do sự cố ngẫu nhiên, mà không phải từ quyết định chính thức từ bên nào để khơi mào chiến tranh.
“Khi căng thẳng lên quá cao, bất kể sai lầm nào như máy bay Mỹ vào không phận Triều Tiên rồi bị bắn, hoặc tên lửa Triều Tiên rơi ở tầm ngắn so với mục tiêu ban đầu, ở gần Nhật Bản, nó có thể bị coi là hành động tấn công. Xung đột có thể dần leo thang mà không bên nào thực sự muốn”, ông Pempel nói.
Video đang HOT
Đồng tình với ý kiến này,Tiến sĩ Jae H. Ku, Giám đốc Viện nghiên cứu Mỹ – Hàn, trường Johns Hopkins, nhận định Triều Tiên đã thách thức Mỹ đưa thêm máy bay đến gần, Washington sẽ phản ứng bằng cách điều thêm.
“Tôi rất lo ngại về các hành động quân sự sẽ leo thang”, ông Ku nói.
Mỹ – Triều ‘không còn đường lùi’
Tiến sĩ Ku nhận định quan hệ Mỹ và Triều Tiên có thể đã vượt quá dấu mốc “không thể quay trở lại” trong ngoại giao. Quan hệ giữa hai nước đang ở mức tồi tệ nhất kể từ thời Chiến tranh Triều Tiên cách đây hơn 50 năm.
Giáo sư Pempel thì cho rằng hai nước đang có mối quan hệ “xấu và nguy hiểm”. Tổng thống Mỹ Trump không hiểu về chính sách ngoại giao, trong khi Triều Tiên đang thực hiện chương trình tên lửa và hạt nhân với tiến độ cực nhanh. Việc ông Trump đăng các dòng tweet chỉ trích sẽ không làm chậm lại tiến trình đó.
Theo bà Town, một nhân tố quan trọng khiến quan hệ Mỹ – Triều trở nên xấu đi là Tổng thống Mỹ đã khiến quan hệ hai nước trở thành mâu thuẫn cá nhân với nhà lãnh đạo Kim Jong-un. Mỗi lần ông Trump đe doạ Triều Tiên, thì uy tín của Mỹ lại giảm đi.
Trong khi Triều Tiên biết rõ Mỹ và cộng đồng quốc tế phản đối các chương trình của họ, nhưng việc chỉ đích danh và đe doạ “ầm ĩ” khiến ông Kim phải phản ứng mạnh hơn.
“Đây là bản chất của khái niệm bên miệng hố chiến tranh. Câu hỏi đặt ra là hai ông sẽ đi xa đến mức nào, ai sẵn sàng đưa vai gánh lấy trách nhiệm khi nổ ra xung đột và họ có đi quá giới hạn không?”, bà Town đặt nghi vấn.
Khánh Lynh
Theo VNE
Nỗi sợ của Triều Tiên sau lời đe dọa bắn hạ oanh tạc cơ Mỹ
Triều Tiên luôn thận trọng chừa lại lối thoát cho mình trong những lời đe dọa quyết liệt nhất nhắm đến Mỹ.
Oanh tạc cơ B-1B Mỹ và tiêm kích hộ tống bay gần không phận Triều Tiên. Ảnh: USAF.
Đêm 23/9, phi đội oanh tạc cơ tầm xa B-1B dưới sự hộ tống của tiêm kích F-15 lặng lẽ bay dọc bờ biển phía đông Triều Tiên trong hành trình xa nhất về phía bắc vĩ tuyến 38 suốt nhiều thập kỷ qua. Hai ngày sau, Ngoại trưởng Triều Tiên đe dọa nước này có quyền bắn hạ máy bay ném bom Mỹ dù chúng không tiến vào không phận, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ nổ ra chiến tranh trên bán đảo Triều Tiên.
Tuy nhiên, bất chấp những tuyên bố quyết liệt, Triều Tiên chưa có bất cứ dấu hiệu nào cho thấy họ sẽ bắn máy bay Mỹ hoạt động gần không phận. Trong cuộc điều trần trước quốc hội hôm qua, các quan chức tình báo Hàn Quốc cho rằng radar phòng không của Triều Tiên có thể không phát hiện ra sự hiện diện của các oanh tạc cơ này, hoặc Bình Nhưỡng chỉ đơn giản là muốn tránh một cuộc đối đầu với Washington, theo NYTimes.
Đằng sau những tuyên bố "đao to búa lớn" mà cường quốc hạt nhân Triều Tiên đưa ra gần đây để chứng tỏ quyết tâm đối đầu với Mỹ, nhiều nhà phân tích nhận thấy nỗi lo lắng của giới lãnh đạo nước này trong việc tránh một cuộc chiến mà họ không thể thắng và cẩn trọng để lại lối thoát ngay cả trong những lời đe dọa nghiêm trọng nhất.
"Tôi có thể cảm nhận thấy nỗi sợ trong giọng điệu của họ", tướng Shin Won-sik, cựu chiến lược gia hàng đầu của quân đội Hàn Quốc, cho biết. "Họ không thể khai chiến với Mỹ khi chiến đấu cơ của họ không bay được xa vì thiếu nhiên liệu hoặc có nguy cơ bị rơi cao".
Theo các quan chức tình báo Hàn Quốc, ngay cả khi đưa ra lời đe dọa bắn hạ máy bay Mỹ, quân đội Triều Tiên vẫn ra chỉ thị cho các đơn vị đóng quân ở gần biên giới Hàn Quốc không có những quyết định bốc đồng và yêu cầu họ thực hiện đúng trình tự báo cáo trước khi thực hiện bất cứ hành động nào.
"Họ rất muốn tránh hành vi khiêu khích quân sự hay đụng độ bất ngờ", Lee Cheol-woo, chủ tịch ủy ban tình báo quốc hội Hàn Quốc, dẫn lời các quan chức tình báo nước này nói trong cuộc họp kín.
Nhiều người cho rằng sự khó lường của Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo trẻ tuổi Triều Tiên Kim Jong-un có thể làm bùng lên xung đột bất ngờ giữa hai quốc gia ngay cả khi đội ngũ cố vấn ra sức can ngăn họ. Tuy nhiên, các chuyên gia về Triều Tiên đều nhất trí rằng sẽ không hề khôn ngoan khi phản ứng thái quá với những tuyên bố đầy khiêu khích của Bình Nhưỡng.
"Họ có thể có thừa ý chí nhưng không đủ phương tiện để chống lại người Mỹ", Shin In-kyun, chuyên gia quân sự điều hành nhóm dân sự Mạng lưới Phòng vệ Hàn Quốc, cho biết.
Theo các chuyên gia, dù Triều Tiên trước đây đã bắn hạ hai máy bay quân sự Mỹ vào năm 1969 và 1994, Bình Nhưỡng ngày nay gần như không thể diệt được oanh tạc cơ B-1B, tiêm kích F-15 hay chiến đấu cơ tàng hình F-35, đặc biệt là khi chúng bay trên không phận quốc tế ngoài khơi bờ biển Triều Tiên.
Về lý thuyết, các hệ thống tên lửa phòng không Triều Tiên như KN-06 hay S-200 có thể đạt tầm bắn khoảng 250 km, nhưng hệ thống radar cảnh giới và dẫn bắn của họ khó có thể chống lại công nghệ gây nhiễu hiện đại trên các máy bay hộ tống Mỹ. Phi đội tiêm kích MiG già cỗi của Triều Tiên cũng gần như không có cơ hội sống sót trước chiến đấu cơ F-15 hay F-35 của Mỹ, Shin và các chuyên gia quân sự khác nói.
Chừa lại lối thoát
Theo các chuyên gia, nhà lãnh đạo Kim Jong-un cần phải có những động thái cứng rắn trước lời lẽ đe dọa "hủy diệt hoàn toàn Triều Tiên" của Tổng thống Mỹ Donald Trump, nhằm chứng minh cho người dân nước này thấy rằng Bình Nhưỡng không chịu khuất phục trước sự dọa dẫm của ngoại bang.
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un thị sát một cuộc phóng tên lửa. Ảnh: KCNA.
Tuy nhiên, trong những lời lẽ đáp trả mạnh mẽ nhất, Triều Tiên cũng rất cẩn thận chừa lại lối thoát cho riêng mình.
Khi tuyên bố sẽ phóng 4 tên lửa đạn đạo tới vùng biển gần đảo Guam của Mỹ hồi tháng 8, Triều Tiên còn rào trước đón sau rằng kế hoạch này đang được "xem xét nghiêm túc". Khi đáp trả bài phát biểu "Triều Tiên sẽ không trụ được lâu" của Trump tại Liên Hợp Quốc cuối tuần trước, Kim Jong-un vẫn nói rằng ông sẽ "xem xét biện pháp phản ứng ở mức độ cao nhất trong lịch sử".
Trong lời đe dọa của mình hôm thứ hai, Ngoại trưởng Triều Tiên Ri Yong-ho không hề nói rằng Bình Nhưỡng sẽ bắn hạ oanh tạc cơ Mỹ, mà chỉ khẳng định họ "có quyền" làm như vậy.
"Triều Tiên rất biết cách lựa chọn từ ngữ của mình", Cheon Seong-whun, chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Chính sách Asan ở Seoul, nhận định. "Họ biết phải tính toán các bước đi của mình như thế nào. Họ không hề bất cẩn".
Với những lời đe dọa này, Triều Tiên đang tìm cách khiến Mỹ phải suy xét thận trọng về những hành động phô trương sức mạnh trong tương lai, thậm chí là đóng vai nạn nhân đang phải tự vệ trước hành vi bắt nạt của Mỹ, theo Lee Sung-yoon, chuyên gia về Triều Tiên tại Trường Luật và Ngoại giao Fletcher thuộc Đại học Tufts.
Bình Nhưỡng đồng thời cũng hy vọng rằng Trung Quốc và Hàn Quốc sẽ kêu gọi các bên kiềm chế, trong khi sử dụng lời lẽ đe dọa của ông Trump như một cái cớ để tiến hành các vụ thử tên lửa và hạt nhân tiếp theo, Lee nói.
"Triều Tiên phải mạnh miệng vì họ sợ rằng nếu họ lùi bước trước sức ép hiện nay của Mỹ, họ sẽ không bao giờ lấy lại được vị thế của mình", Kim Yong-hyun, giáo sư nghiên cứu về Triều Tiên tại Đại học Dongguk ở Seoul, nói. "Họ lo sợ rằng nếu nhún mình, Trung Quốc và Nga sẽ không giúp họ nữa".
Pháo binh Triều Tiên trong một cuộc diễn tập. Ảnh: KCNA.
Giới quan sát cho rằng việc thiếu một kênh ngoại giao cấp cao thường xuyên giữa Bình Nhưỡng và Washington làm gia tăng nguy cơ hai bên hiểu nhầm ý đồ của nhau, khiến những lời đe dọa mà lãnh đạo hai nước tung ra gần đây trở nên nguy hiểm hơn.
"Mức độ hiểu biết lẫn nhau giữa Mỹ và Triều Tiên là rất thấp, trong khi nguy cơ tính toán sai lầm lại rất cao", ông Cheon nói.
Lục Khảng, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, hôm qua nói trong họp báo thường kỳ ở Bắc Kinh rằng Trung Quốc "rất không hài lòng với khẩu chiến leo thang giữa Mỹ và Triều Tiên", bổ sung rằng sẽ "không có ai giành chiến thắng khi châm ngòi chiến tranh trên bán đảo".
Trí Dũng
Theo VNE
Nhóm tác chiến siêu tàu sân bay Mỹ đến Hàn Quốc diễn tập Siêu tàu sân bay USS Ronald Reagan và 6 chiến hạm hộ tống sẽ tham gia diễn tập hải quân tại bán đảo Triều Tiên vào tháng 10. Nhóm tác chiến siêu tàu sân bay USS Ronald Reagan diễn tập gần Nhật Bản. Ảnh: USNI. Hải quân Mỹ hôm 27/9 công bố kế hoạch triển khai nhóm tác chiến siêu tàu sân bay...