Chuyên gia Mỹ bình luận chuyến thăm của Tổng Bí thư là sự kiện lịch sử
“Tổng thống Mỹ thường chỉ tiếp nguyên thủ hoặc thủ tướng các nước tại phòng Bầu Dục nhưng cuộc gặp với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là ngoại lệ.”
Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng sẽ thăm chính thức Mỹ từ ngày 6-10/7 theo lời mời của Chính phủ Mỹ. Nhân dịp này, phóng viên VOV đã có cuộc trao đổi với một số chuyên gia nghiên cứu hàng đầu của Mỹ về ý nghĩa của chuyến thăm quan trọng của Tổng Bí thư.
Giám đốc Chương trình Đông Nam Á ( CSIS) Ernest Bower
Chuyến thăm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đang thu hút sự chú ý đặc biệt của dư luận Mỹ, vì đây là lần đầu tiên một Tổng Bí thư của Đảng Cộng sản Việt Nam thăm chính thức và hội đàm với Tổng thống Mỹ tại Nhà Trắng. Với 30 năm kinh nghiệm nghiên cứu quan hệ Việt-Mỹ, ông Ernest Bower, Giám đốc Chương trình Đông Nam Á thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Washington DC cho rằng đây là chuyến thăm lịch sử, cho thấy quan hệ Việt-Mỹ đang ngày một sâu sắc.
Ông Bower nhận định: “Chuyến thăm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ góp phần củng cố lòng tin và thúc đẩy sự tôn trọng lẫn nhau giữa hai nước. Chúng ta cần đẩy mạnh các cam kết của hai nước để nâng tầm quan hệ song phương. Tôi hy vọng chuyến thăm sẽ thành công tốt đẹp. Người Mỹ đã sẵn sàng và chúng ta cần chuyến thăm này như một bước tiến vô cùng quan trọng để đưa quan hệ hai nước lên một tầm cao mới.”
Theo ông Bower, chương trình nghị sự của chuyến thăm có thể bao gồm các vấn đề như thỏa thuận an ninh đã được ký giữa hai Bộ trưởng Quốc phòng, tầm nhìn chung về quan hệ đối tác toàn diện Việt-Mỹ…nhưng điểm nhấn quan trọng nhất chính là sự khẳng định và tôn trọng lẫn nhau giữa hai nước.
“Tôi cho rằng điều thực sự quan trọng là chúng ta tôn trọng nhau và đặt lòng tin vào nhau. Đây chính là điều mà tôi gọi là lòng tin chiến lược. Nếu có lòng tin chiến lược thì không có gì mà chúng ta không thể hợp tác với nhau được,” ông Bower nói.
Trong khi đó, chuyên gia nghiên cứu Đông Nam Á, Gregory Poling nhìn nhận việc Mỹ bỏ qua thông lệ để tiếp đón lãnh đạo một chính đảng nước ngoài với nghi lễ trọng thị nhất cho thấy Washington đán.h giá rất cao quan hệ với Việt Nam cũng như vai trò của Đảng Cộng sản:
“Chuyến thăm cho thấy Mỹ rất coi trọng quan hệ với Việt Nam. Thường thì Tổng thống Mỹ chỉ tiếp nguyên thủ quốc gia hoặc thủ tướng các nước tại phòng Bầu Dục nhưng cuộc gặp với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là trường hợp ngoại lệ, vượt ra ngoài nghi thức lễ tân truyền thống của Mỹ, vì đây là sự kiện đặc biệt quan trọng.”
Chuyên gia nghiên cứu Đông Nam Á Gregory Poling
Chia sẻ quan điểm trên, chuyên gia nghiên cứu Ernest Bower cho biết Mỹ coi trọng vai trò của Việt Nam trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương và hai nước đang hợp tác hiệu quả trên nhiều phương diện: “Chính quyền Tổng thống Obama coi Việt Nam là một trong những đối tác có tư tưởng chiến lược nhất của Mỹ tại châu Á. Trên thực tế thì hai nước đã cho thấy rằng chúng ta có thể hợp tác và mở rộng hơn nữa hợp tác trong các lĩnh vực như kinh tế, an ninh, quốc phòng, giao lưu nhân dân…Mỹ nhận thức rõ vai trò quan trọng của Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam trong quan hệ hợp tác giữa hai nước.”
Video đang HOT
Các chuyên gia Mỹ đều khẳng định chính sách châu Á của Mỹ là nhất quán và cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa đều sẽ tiếp tục ủng hộ quan hệ Việt-Mỹ.
Ông Gregory Poling nhìn nhận: “Cả hai đảng đều hiểu rõ rằng quá trình hòa giải với Việt Nam rất quan trọng và đã thành công, và một kỷ nguyên mới trong quan hệ song phương đều quan trọng đối với cả hai bên. Việt Nam là một đối tác an ninh chiến lược của Mỹ, không chỉ vì vấn đề Biển Đông mà còn trong nhiều vấn đề an ninh khác tại châu Á-Thái Bình Dương. Việt Nam cũng là đối tác kinh tế quan trọng của Mỹ mà minh chứng là hai bên đang tham gia đàm phán Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Dù Mỹ và Việt Nam còn khác biệt trong một số lĩnh vực trong đó có nhân quyền nhưng cả hai chính đảng của Mỹ đều thống nhất rằng vấn đề này sẽ không làm chệch hướng quan hệ tổng thể giữa hai nước.”/.
Theo Nhật Quỳnh, Huy Hoàng/VOV-Washington
Quan hệ Việt- Mỹ tiến nhanh, Việt Nam có lợi ích gì?
"Sự thúc đẩy quan hệ với Mỹ đã giúp đẩy nhanh quá trình hội nhập của Việt Nam vào thế giới, giúp cho nền kinh tế Việt Nam phát triển, và giúp cho mối quan hệ giữa Việt Nam với các tổ chức quốc tế, trung tâm kinh tế - tài chính thế giới, trở nên khăng khít hơn".
LTS: Nhân kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ Việt - Mỹ, Tuần Việt Nam có bài phỏng vấn nguyên thứ trưởng ngoại giao Lê Công Phụng, người từng làm Đại sứ Việt Nam tại Mỹ (2007-2011).
(Từ trái sang): Thượng nghị sĩ John Kerry, cựu Tổng thống Bill Clinton và Đại sứ Lê Công Phụng trong một cuộc tiếp xúc tại Mỹ. (Ảnh: Thế giới và Việt Nam)
Quan hệ phát triển vượt hình dung
Việt Nam và Hoa Kỳ chuẩn bị kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao. Quan hệ về mọi mặt giữa hai nước đã phát triển như thế nào để từ hai cựu thù trở thành hai đối tác toàn diện (năm 2013)?
Quan hệ Việt - Mỹ là mối quan hệ rất đặc biệt, chuyển từ quan hệ thù địch trở thành mối quan hệ hợp tác và đối tác toàn diện.
Nhân dịp kỷ niệm 20 năm, các đại sứ Mỹ tại Việt Nam và các đại sứ Việt Nam tại Mỹ, hồi đầu năm, đã có dịp ngồi lại với nhau để chia sẻ những nhìn nhận. Chúng tôi thống nhất quan điểm là 20 năm trước, hai bên đều không có ý nghĩ là quan hệ sẽ phát triển đến mức như hôm nay. Phía Việt Nam cũng cho rằng quan hệ Việt - Mỹ là một mối quan hệ song phương phát triển nhanh nhất trong hoạt động đối ngoại của Việt Nam.
Về mặt kinh tế không phải bàn cãi nhiều. Từ khi Hiệp định Thương mại song phương có hiệu lực (cuối 2001), Mỹ luôn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam.
Về đầu tư nước ngoài, người ta vẫn nói Mỹ đứng thứ ba, hay thứ tư, trong những nền kinh tế nước ngoài đầu tư vào Việt Nam. Nhưng xét cho cùng, nhiều công ty đầu tư vào đây nếu không phải từ Mỹ, thì cũng là do Mỹ đầu tư vào nước thứ ba trước khi đầu tư vào Việt Nam. Nên tôi có thể nói Mỹ là nước hàng đầu trong lĩnh vực đầu tư vào Việt Nam.
Về văn hóa, giáo dục, Việt Nam đã đẩy giao lưu trong hai lĩnh vực này lên rất mạnh mẽ. Lúc tôi sang làm đại sứ ở Mỹ, Việt Nam mới có 6 ngàn sinh viên đang học tập ở nước này, nhưng đến nay, sau 8 năm con số đó đã lên tới mức 16 -17 ngàn.
Anh định hỏi lý do tại sao ư? Đó là bởi người Việt Nam muốn học hỏi những kiến thức và văn hóa trong hệ thống giáo dục của Mỹ. Bây giờ, nhiều người có điều kiện đều đưa con cái sang Mỹ học, và về cơ bản các cháu sau khi tốt nghiệp ở Mỹ về làm việc tốt, chuyên nghiệp trong ý thức nghề nghiệp và cách thức làm việc.
Về an ninh chính trị, hai bên đã đạt được một bước tiến lớn. Hai nước đã đạt tới mức là đối tác hợp tác toàn diện. Nhưng đó chỉ là cái tên gọi thôi, còn điều cốt lõi là hai nước đã từ mối quan hệ đối địch mà trở thành đối tác toàn diện, hợp tác ngày càng có hiệu quả.
Về hợp tác quốc phòng giữa Việt Nam và Mỹ, mối quan hệ này phát triển tương đối thuận, nhưng không nhanh. Về phía Mỹ, họ muốn đẩy mạnh hơn nữa, chẳng hạn như họ sẵn sàng mời sĩ quan quân đội Việt Nam sang đào tạo, chi tiề.n cho mình đào tạo. Mình hoan nghênh ý tưởng của họ, nhưng lúc đầu chỉ đưa được một số sỹ quan quân y sang thôi.
Tại sao vậy? Là vì Việt Nam không ở trong cái thế muốn làm gì thì làm, vẫn phải cảnh giác, với Mỹ một phần và các nước khác một phần, để Việt Nam khỏi bị rơi vào thế kẹt. Trong chuyện này Việt Nam vẫn phải tính lợi đến đâu và bất lợi đến đâu.
Tóm lại, trong 20 năm vừa rồi, chúng ta đã giải quyết được căn bản những khác biệt giữa Mỹ và Việt Nam, và hai nước đang hiểu nhau rất nhiều, sâu sắc, đa dạng và trên cơ sở chia sẻ lợi ích. Hai bên cũng xác định được cái gì còn khác biệt, thì định hình và khoanh lại vào để từng bước xử lý. Đặc biệt trong 20 năm qua, giữa Mỹ và Việt Nam không hình thành các khác biệt thêm, và đó là điểm được chúng tôi đán.h giá cao.
Đối thoại để xử lý khác biệt
Ông vừa nói đến việc hai bên định hình, "khoanh vùng" những gì còn khác biệt để xử lý. Vậy đó là những khác biệt gì, thưa ông?
Từ khi hai nước bình thường hóa quan hệ, những khác biệt lớn lắm, đó là sự thù địch giữa hai nước. Vì vậy hệ lụy của cuộc chiến tranh khốc liệt, cũng như sự đối đầu, tồn tại cả ở Mỹ và Việt Nam. Cả hai bên đều ý thức được rằng hệ lụy của chiến tranh đang ngăn cản hai nước xích lại gần gũi hơn, và hai bên cần có nhiều cố gắng để giảm nhẹ nó đi.
Khác biệt thứ hai là sự khác nhau về chế độ: một bên từng là đế quốc, một bên là cộng sản, rất khó hòa hợp nhau. Thế nhưng đến bây giờ đã hòa hợp được. Điều đó đã chỉ cho chúng ta, và cả thế giới, thấy một điều việc hợp tác và liên kết với nhau, trên cơ sở cùng có lợi, không nhất thiết cần đặt trên cơ sở là phải tương đồng về thể chế chính trị.
Khác biệt thứ ba là về cơ bản Mỹ muốn xóa chế độ cộng sản. Tuy nhiên, đến giờ nhiều giới của Mỹ cho rằng thà làm với anh cộng sản cầm quyền nhưng có chế độ ổn định và có thể hợp tác tốt với Mỹ, còn hơn là làm với anh đa đảng mà nội bộ chính trị xã hội không ốn định.
Nói tóm lại xu hướng chủ đạo ở Mỹ là tiếp tục hợp tác với người cộng sản ở Việt Nam theo hướng có lợi cho lợi ích chung của Mỹ. Những khác biệt nói trên được cả Việt Nam và Mỹ ý thức rằng không nên phát triển lên, phải thông qua đối thoại để xử lý dần dần, và quan trọng nhất sự hiểu biết lẫn nhau ngày càng lớn.
Quan hệ Việt - Mỹ là mối quan hệ rất đặc biệt, chuyển từ quan hệ thù địch trở thành mối quan hệ hợp tác và đối tác toàn diện. (Ảnh minh họa)
Sự hòa hợp giữa Việt Nam và Mỹ đã mang lại những lợi ích gì cho Việt Nam?
Trong hoạch định chính sách chúng tôi đã từng nói với nhau rằng với Mỹ mình còn hòa hợp được, vậy tại sao mình là không đạt được sự hòa hợp với những nước khác, và đặc biệt giữa người Việt với nhau?
Trên thực tế, việc quan hệ Việt - Mỹ tiến nhanh như vậy đã giúp chúng ta xử lý và củng cố quan hệ với các đồng minh của Mỹ, nhất là trong ASEAN, và quan hệ với cộng đồng người Việt tại Mỹ trở nên dễ dàng hơn nhiều.
Sự thúc đẩy quan hệ với Mỹ đã giúp đẩy nhanh quá trình hội nhập của Việt Nam vào thế giới, giúp cho nền kinh tế Việt Nam phát triển, và giúp cho mối quan hệ giữa Việt Nam với các tổ chức quốc tế, trung tâm kinh tế - tài chính thế giới, trở nên khăng khít hơn.
Việt Nam và Mỹ đang hướng tới quan hệ đối tác chiến lược. Hiện còn những gì còn ngăn cản mối quan hệ này?
Mỹ rất muốn có quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam. Chúng ta, vì nhiều lý do, đang tính toán mối quan hệ này.
Nhưng, theo tôi, đối tác hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Mỹ chỉ là cái tên thôi, chứ về mặt nội hàm thì không khác với đối tác chiến lược lắm.
Trong quan hệ đối tác toàn diện với Mỹ, Việt Nam phải chú ý là chỉ hợp tác chứ không liên minh. Bởi liên minh là vấn đề phức tạp, trở thành đồng minh của Mỹ thì Việt Nam sẽ rơi vào thế khó xử trong quan hệ với những nước khác, chẳng hạn như với Nga. Hay trong các nước ASEAN có những nước thích Mỹ, nhưng cũng có những nước không. Mà xu hướng trên thế giới hiện nay là tập hợp lực lượng trên cơ sở lợi ích quốc gia.
(Còn tiếp)
Theo Huỳnh Phan
Vietnamnet
Việt - Mỹ: "Quá khứ không quyết định tương lai" Việt Nam và Mỹ đã bước vào thời kỳ mới của hợp tác và thân hữu. Mối quan hệ này là một minh chứng rõ nét rằng quá khứ không quyết định tương lai - Chủ tịch Hội Việt-Mỹ, cựu Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Nguyễn Tâm Chiến nói. Được sự đồng ý của Liên hiệp các Tổ chức hữu nghị Việt...