Chuyên gia minh oan cho S-200 bắn hạ Il-20?

Nhiều chuyên gia tranh luận về hệ thống phân biệt địch-ta của S-200 khi bắn nhầm Il-20.

Đã có rất nhiều giả thuyết về nguyên nhân chiếc Il-20 bị hệ thống S-200 Syria bắn hạ được đưa ra.

Cùng với sự láu cá khi bay núp bóng của chiếc F-16 Israel cũng đã xuất hiện không ít ý kiến nói về điểm yếu của phòng không Syria, sự yếu kém của hệ thống S-200 và còn xuất hiện nghi vấn thủ phạm chưa hẳn đã là S-200.

S-200 bị mù tạm thời?

Theo nhà nghiên cứu Justin Bronk tại viện nghiên cứu an ninh và phòng thủ quốc tế ở London, một phần câu trả lời cho câu hỏi này nằm ở công nghệ quân sự của Syria.

Hệ thống S-200 Syria.

Được thiết kế từ thời Liên Xô vào thập niên 1950, các tổ hợp tên lửa đất đối không S-200 của Syria không phải là hệ thống toàn năng.

Nếu không được trang bị các hệ thống radar và kiểm soát hỏa lực tốt hơn, S-200 sẽ gặp khó khăn trong việc phân biệt giữa máy bay trinh sát và máy bay chiến đấu.

“Nếu các hệ thống phòng không của Syria đang tìm cách khóa các máy bay của Israel trong vùng lân cận có sự xuất hiện của Il-20, thì khi gặp các tín hiệu gây nhiễu, việc Syria vô tình chĩa S-200 về phía máy bay Nga là điều hoàn toàn có thể hiểu được”, ông Bronk nhận định.

Chuyên gia Bronk cho rằng Israel có thể không có ý định dàn xếp trận địa để tên lửa Syria bắn rơi máy bay Nga. Thay vào đó, máy bay Israel chỉ định núp bóng Il-20 với hy vọng Syria nhìn thấy sẽ không kích hoạt hệ thống phòng không để tấn công máy bay Israel.

Tuy nhiên, S-200 hóa ra không có khả năng phân biệt địch ta và phân biệt sự khác biệt giữa các máy bay.

Ông Bronk nói: “Ít có khả năng Israel tìm cách sắp đặt một tình huống để Syria bắn rơi máy bay Nga. S-200 không phải là hệ thống quá phức tạp. S-200 không thể phân biệt được máy bay chiến đấu và máy bay cỡ lớn”.

Tại thời điểm xảy ra vụ việc, khi hệ thống phòng không Syria đang phải đối mặt với tình trạng gây nhiễu nặng nề, kết hợp với mối đe dọa bị Israel tấn công, sự xuất hiện của một máy bay Nga ngay phía trên các máy bay F-16 của Israel gây không ít khó khăn cho S-200 trong việc nhận diện mục tiêu.

Đồng tình với quan điểm này, Đại tá Viktor Litovkin, chuyên gia quân sự Nga lại cho rằng, tổ hợp S-200 được chuyển giao cho Syria từ những năm 80 của thế kỷ trước, chính vì thế mà có thể chúng không có hệ thống nhận biết địch-ta.

‘S-200 có hệ thống phân biệt địch-ta’

Trong khi đó, cùng nói về hệ thống nhận diện địch-ta của S-200, chuyên gia Mikhail Aleksandrov thuộc Trung tâm nghiên cứu quân sự- chính trị MGIMO (Trường đại học quan hệ quốc tế Moscow) lại có nhận định khác.

Cụ thể theo ông, hiện vẫn còn rất nhiều điểm chưa rõ về việc chuyện gì đã xảy ra trên thực tế. Các tướng lĩnh của Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố là tên lửa Syria đã bắn nhầm Il-20 của chúng ta do bị mắc cái bẫy của người Israel.

Tuy nhiên, trong các tổ hợp tên lửa phòng không S-200 bao giờ cũng có hệ thống nhận biết địch-ta. Tại sao hệ thống đó lại không hoạt động để ngăn các tên lửa (Syria) phóng vào máy bay Nga?

Các tướng lĩnh của chúng ta đã lờ đi chuyện này. Trong khi lẽ ra họ phải có trách nhiệm giải trình tình huống một cách rõ ràng và chi tiết. Vì thế mà có khả năng là thủ phạm bắn hạ Il-20 của Không quân Nga lại chính các máy bay chiến đấu của Israel.

Vậy nếu Israel là thủ phạm thực sự thì họ bắn hạ Il-20 của Nga nhằm mục đích gì? Chuyên gia Mikhail Aleksandrov cho rằng, do Il-20 là máy bay trinh sát điện tử. Nó có thể ghi lại tất cả các đòn tấn công tên lửa và đường không vào lãnh thổ Syria.

Máy bay cung cấp cho các phương tiện phòng không những thông tin về tuyến, đường bay của các máy bay tấn công Israel.

Và như vậy mà làm tăng hiệu quả tác chiến của lực lượng phòng không lên hàng chục lần. Chính vì thế mà Il-20 của Nga cực kỳ gây khó chịu cho Israel. Còn bây giờ, để tránh một vụ scandal nghiêm trọng với Israel, rất có thể, Moscow đã quyết định trút hết tội lên đầu lực lượng phòng không Syria.

Không thể loại trừ một khả năng như vậy (đổ tội cho phòng không Syria để tránh vụ scandal với Israel). Chính vì thế mà nếu không có những giải thích rõ ràng và đủ sức thuyết phục của Bộ Quốc phòng Nga về những gì đã xảy ra với hệ thống nhận biết địch- ta của S-200, rất khó có thể tin vào kết luận chính thức của Bộ Quốc phòng Nga.

“Còn nếu như quả thực các tên lửa Syria không có hệ thống nhận biết địch-ta hoặc chúng hoạt động không hiệu quả thì không thể hiểu nổi là Nga trong suốt 3 năm qua đã tiến hành chiến tranh ở Syria như thế nào?

Không nhẽ trong suốt ba năm đó, lúc nào các phi công Nga cũng phải nơm nớp đối mặt với rủi ro bị phòng không Syra bắn hạ?” – vị chuyên gia này nhấn mạnh.

Hòa Bình

Theo baodatviet