Chuyên gia lo ngại thuốc lá điện tử trộn nhiều chất ma túy gây hại giới trẻ
Hút thuốc lá điện tử, cô gái 19 tuổi ở Hà Nội phải nhập viện cấp cứu. Kết quả kiểm nghiệm cho thấy mẫu thuốc lá bệnh nhân hút chứa nhiều chất ma túy tổng hợp, trong đó có chất lần đầu bác sĩ Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, ghi nhận.
Bệnh nhân vào Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) hồi tháng 7. Theo Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm, cô gái này có tiền sử hút thuốc lá điện tử cách đây 6 tháng.
Trước khi nhập viện khoảng 4 ngày, bệnh nhân luôn cảm giác có người theo dõi và nói trong đầu. Tại thời điểm nhập viện, bệnh nhân có tình trạng run rẩy, vã mồ hôi, rối loạn nhịp tim, rối loạn tâm thần…
Trong 2 sản phẩm thuốc lá điện tử được bệnh nhân mang đến viện, một mẫu chứa 2 chất ma túy tổng hợp (gồm: ADB – Butinaca, MDMB – Butinaca), mẫu còn lại chứa 3 chất (gồm: ADB- 4 en – Pinaca, MDMB – 4 en – Pinaca, EDMB- 4 en- Pinaca); trong đó có 2 chất là loại mới lần đầu tiên ghi nhận tại Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai).
Một trường hợp khác là nam bệnh nhân 23 tuổi (ở Hà Nội) cũng được chẩn đoán ngộ độc ma túy sau khi sử dụng thuốc lá điện tử tại phòng trọ. Thanh niên này được chủ phòng trọ phát hiện và đưa đi cấp cứu.
Cũng là bệnh nhân ngộ độc thuốc lá điện tử, nam thanh niên T.V.H (22 tuổi, ở Thái Bình) nhập viện Trung tâm Chống độc trong tình trạng tím tái, co giật, nói nhảm, hoang tưởng, mất ngủ, ảo giác, vô niệu hoàn toàn, tổn thương đa cơ quan và nguy cơ ngừng tim. Bệnh nhân phải thở máy, tình trạng tổn thương não rất nặng nề.
Người nhà bệnh nhân cho biết, nam thanh niên này gần đây có mua và sử dụng thuốc lá điện tử có tên Ampire Chill với giá hơn 600.000 đồng; có ngày hút tới 3-4 ống. Liên tục 10 ngày, cậu không ngủ được và có những hành động hoang tưởng về việc người khác xúi giục, thậm chí còn dọa giết cả bố và em trai.
Kết quả xét nghiệm phát hiện mẫu thuốc lá bệnh nhân sử dụng có 4 chất ma tuý tổng hợp, gồm: MDMB – 4 en – Pinaca, MDMB – Chminaca, ADB- 4 en – Pinaca và ADB – Binaca.
Đây cũng là lần đầu tiên, Trung tâm Chống độc tiếp nhận một mẫu sản phẩm thuốc lá điện tử của bệnh nhân có trộn tới 4 chất ma tuý, trong khi bình thường chỉ 1 chất cũng đủ gây nguy hiểm đến tính mạng và tổn thương não cho người sử dụng.
Trường học là một trong những địa điểm công cộng cấm thuốc lá. Ảnh: VietNamNet
Tình trạng phát hiện có chất gây nghiện trộn trong tinh dầu thuốc lá điện tử khiến người hút ngộ độc không hiếm. Bệnh viện Nhi Trung ương từng tiếp nhận một học sinh cấp 2 ở Hà Nội vào viện trong tình trạng khó thở, co giật, được chẩn đoán ngộ độc thuốc lá điện tử.
Các bác sĩ đã lấy mẫu thuốc lá điện tử mà trẻ đã sử dụng gửi đến Viện Pháp y Quốc gia để tìm độc chất. Kết quả cho thấy có thành phần của một số chất gây nghiện.
Video đang HOT
Một trường hợp khác, bé trai 5 tuổi, vào Khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương, trong bệnh cảnh hôn mê, co giật, đồng tử giãn, mạch chậm, suy hô hấp sau 15 phút uống dung dịch trong dụng cụ thuốc lá điện tử.
Các mẫu bệnh phẩm gồm máu, nước tiểu, dung dịch trẻ uống nhanh chóng được xét nghiệm và phát hiện ra dương tính ma tuý tổng hợp mới ADB-BUTINACA.
Từ những ca bệnh nêu trên, các bác sĩ cảnh báo, điểm chung của các ca ngộ độc ma túy thế hệ mới là tình trạng rất nặng với những biểu hiện co giật, kích thích, vật vã, ảo giác, không kiểm soát được hành vi, tổn thương não và nhiều cơ quan khác.
“Vấn đề đáng chú ý là dụng cụ thuốc lá điện tử không chứa nicotine thông thường mà lại là vỏ bọc nguỵ trang của người lớn sử dụng ma tuý tổng hợp”, Thạc sĩ, bác sĩ Trần Đăng Xoay, Khoa Điều trị tích cực nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết.
Đáng chú ý, các mẫu xét nghiệm ma túy có trong thuốc lá điện trước đây thường chỉ phát hiện 1 chất, chứ không trộn tới 3-4 chất như gần đây. Khi thuốc lá điện tử phối trộn thêm các chất lạ, chất kích thích, ma túy thì không thể lường trước được hậu quả và có thể dẫn tới những hệ lụy đau lòng, trong khi đối tượng sử dụng hầu hết là người trẻ, học sinh…
Nicotine trong thuốc lá điện tử độc hại cho não trẻ em
ThS.BS Nguyễn Tuấn Lâm - Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam cảnh báo tác hại của nicotine trong thuốc lá điện tử đến não thế hệ trẻ; đồng thời nêu rõ khuyến cáo của WHO cấm nhập khẩu và bán thuốc lá điện tử nhằm ngăn ngừa sự gia tăng nhanh chóng tỷ lệ sử dụng trong giới trẻ.
Thông tin 8 học sinh tiểu học phải cấp cứu do hút thuốc lá điện tử khiến cha mẹ lo lắng. Gần đây, Bệnh viện Nhi Trung ương cũng liên tục tiếp nhận trẻ co giật, hôn mê... sau khi hút loại chất độc này. Có thể thấy rõ, ngày càng có nhiều bằng chứng về tác hại của các loại thuốc lá thế hệ mới đến sức khỏe thế hệ trẻ.
Theo ThS. BS Nguyễn Tuấn Lâm, các nhóm sản phẩm thuốc lá mới bao gồm:
- Thuốc lá điện tử có nicotine (Electronic nicotine delivery systems - ENDS)
Tăng thuế thuốc lá để giảm hút thuốc, bảo vệ sức khỏe người dân
ENDS nung nóng một loại dịch chứa nicotine (e-liquid) tạo ra khí aerosol người sử dụng sẽ hít vào. Trong dung dịch thuốc lá điện tử thường có các chất tạo mùi và được pha trong chất Propylene Glycol và/hoặc Glycerin (đóng vai trò dung môi cho nicotine).
Ngoài thuốc lá điện tử còn có các hình thức khác như xì gà điện tử (e-cigar), shisha điện tử (e-shishas).
Thuốc lá điện tử không chứa nicotine (Electronic non - nicotine delivery systems - ENDS): ENNDS có cơ chế hoạt động tương tự ENDS, nhưng không chứa nicotine. Tuy nhiên một số mẫu vẫn có nicotine, có thể xếp chung nhóm ENDS.
- Thuốc lá nung nóng (Heated tobacco products - HTP)
HTPs nung sợi thuốc lá tới nhiệt độ nhất định bằng thiết bị làm nóng sử dụng pin. Nhiệt độ này thấp hơn nhiệt độ cháy ở đầu điếu thuốc lá (khoảng 600 C).
- Nhóm sản phẩm hỗn hợp (hybrid): có cả sợi thuốc lá và dung dịch nicotine.
Nicotine là hóa chất có trong thuốc lá khiến người dùng không thể ngừng hút thuốc. Sau khi hít khói thuốc lá vào phổi, chất gây nghiện nicotine nhanh chóng giải phóng vào máu và sau đó đi đến não chỉ trong vòng vài giây. Nicotine ở trong não làm tăng các chất dẫn truyền thần kinh, giúp điều chỉnh tâm trạng và hành vi.
Hơn 15.000 loại hương vị khác nhau trong dung dịch điện tử, trong đó có nhiều chất độc
Chuyên gia của Tổ chức Y tế thế giới nhấn mạnh, thuốc lá thế hệ mới chứa nhiều chất độc giống như thuốc lá truyền thống, nhiều trường hợp đã phát hiện tổn thương nhu mô phổi, viêm phổi tăng bạch cầu ái toan cấp tính... Có đến hơn 15.000 loại hương vị khác nhau trong dung dịch điện tử được biết là có nhiều chất độc. Nếu hương liệu được trộn chung cùng các loại nguyên liệu khác nhau sẽ gây độc hơn.
Bên cạnh đó, các chất độc được tìm thấy trong thuốc lá điện tử như: Formaldehyde, Hydrooxycarbonyls, Acetaldehyde, Polycyclic Aromatic Hydrocarbons, phân tử Ultrafine... gây ra bệnh tật, tử vong và ảnh hưởng đến sức khỏe của người sử dụng.
Thuốc lá điện tử gây bệnh tim mạch, đột quỵ, hô hấp, viêm phổi cấp, tiêu hóa, ngộ độc, động kinh, các bệnh về răng miệng và gây ung thư...
Ngoài ra, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới do sử dụng pin để làm nóng và tạo ra dạng hơi, vì vậy cũng làm tăng nguy cơ bỏng và các tai nạn khác, bao gồm các vụ nổ từ thiết bị sạc điện bị lỗi hoặc sử dụng sai.
Các chuyên gia nhận định tác hại của thuốc lá điện tử không hề kém cạnh thuốc lá thông thường.
Nicotine ảnh hưởng xấu tới sự phát triển não trẻ em và vị thành niên
Thuốc lá điện tử tạo nồng độ nicotine cao và phụ thuộc vào thiết kế, cách sử dụng như: Pin mạnh hay yếu, nồng độ nicotine trong dung dịch, cách hút thế nào... Người ta nhận thấy hàm lượng nicotine trong khói ENDS tương đương với thuốc lá thông thường.
Một điểm đặc biệt lưu ý nữa là nicotine trong thuốc lá điện tử ảnh hưởng xấu tới sự phát triển não trẻ em và vị thành niên. Theo ThS.BS Nguyễn Tuấn Lâm, não ở trẻ tiếp tục phát triển đến 25 tuổi. Khi hút thuốc lá điện tử hoặc hít phải khói thuốc lá thì nicotine trong thuốc lá điện tử dễ gây hại cho phát triển ở não thai nhi và trẻ nhỏ.
"Nicotine có thể đi qua nhau thai. Nicotine được cung cấp trong thời kỳ mang thai có thể dẫn đến nhiều hậu quả bất lợi, bao gồm hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh, giảm thính lực và béo phì. Sử dụng nicotine ở tuổi thiếu niên gây hại cho các phần của não kiểm soát sự chú ý, học tập, tâm trạng.
Không những thế, nicotine thay đổi làm ảnh hưởng xấu tới quá trình các khớp thần kinh (Synapse) được hình thành. Các khớp nối này cần thiết cho bộ nhớ của não" - ThS.BS Nguyễn Tuấn Lâm cảnh báo.
Sử dụng nicotine ở tuổi vị thành niên cũng có thể làm tăng nguy cơ nghiện các chất gây nghiện khác trong tương lai.
Nhiều loại thuốc lá điện tử được thiết kế tiện dụng với các ống dung dịch được đóng gói cho hàng trăm hơi hút, hầu như không có định lượng về nồng độ nicotine trong mỗi ml. Điều này dẫn đến nguy cơ người sử dụng tăng liều lượng, mức độ dung nạp nicotine và gây nguy cơ ngộ độc cấp tính.
ThS.BS Nguyễn Tuấn Lâm - Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam chia sẻ về tác hại của thuốc lá thế hệ mới.
Khuyến cáo quan trọng của WHO về các loại thuốc lá thế hệ mới
Một nghiên cứu cho thấy, người trẻ tuổi thử sử dụng thuốc lá điện tử có nguy cơ bắt đầu sử dụng thuốc lá truyền thống cao hơn 3,5 lần so với nhóm không dùng thuốc lá điện tử. BS. Lâm chỉ rõ những nguy cơ nếu cho phép các loại thuốc lá mới sẽ gây:
Tăng nhanh tỷ lệ sử dụng thuốc lá mới, dẫn tới nghiện nicotine và sử dụng thuốc lá thông thường ở giới trẻ.Tăng nguy cơ tổn thương phổi cấp và chấn thương do nổ pin thuốc lá điện tử.Nguy cơ lạm dụng ma túy với thuốc lá điện tử.Nguy cơ thất thu thuế do việc phân loại thiết bị thuốc lá mới thành thiết bị điện tử, dung dịch thuốc lá điện từ thì phân thành hóa chất.Nguy cơ nhiều biến tướng quảng cáo khuyến mại thuốc lá mới....
Chính vì vậy, WHO khuyến cáo các quốc gia nên duy trì và tăng cường các quy định luật pháp hiện tại về cấm nhập khẩu và bán các loại thuốc lá thế hệ mới để ngăn ngừa sự gia tăng nhanh chóng tỷ lệ sử dụng trong giới trẻ. Đồng thời tăng cường thực thi quy định chống buôn lậu, quảng cáo, và bán các sản phẩm này.
Nguy hiểm chết người từ thuốc lá điện tử Thông tin từ Bệnh viện đa khoa tỉnh Lạng Sơn, chỉ trong khoảng hơn 1 tháng trở lại đây, cơ sở y tế này đã tiếp nhận ít nhất 5 trường hợp bệnh nhân là học sinh nhập viện do ngộ độc nicotine sau khi hút thuốc lá điện tử. Nhiều thanh thiếu niên ngộ độc do thuốc lá điện tử Một trường...