Chuyên gia Carl Thayer: Việt Nam không hề thúc thủ trước Trung Quốc
Theo chuyên gia Carl Thayer, rõ ràng là Việt Nam đã không khuất phục trước sức ép của Bắc Kinh. Trong bài viết trên báo mạng The Diplomat ngày 04/08/2014, mang tựa đề Việt Nam, Trung Quốc và cuộc khủng hoảng giàn khoan : Ai chùn bước ? – Vietnam, China and the Oil Rig Crisis: Who Blinked ? , Giáo sư Carl Thayer đã kết luận như trên sau khi phân tích ý kiến trái ngược nhau của hai chuyên gia Mỹ Zachary Abuza và Alexander Vuving.
Giàn khoan Hải Dương HD-981 (DR/RFI)
Theo RFI, thông báo bất ngờ của Trung Quốc vào ngày 15 rằng họ cho rút giàn khoan ra khỏi vùng biển Việt Nam đã dẫn đến một cuộc tranh luận giữa các học giả về lý do tại sao.
Zachary Abuza, một giáo sư tại Đại học Simmons ở Boston, cho rằng Việt Nam đã oằn mình dưới áp lực của Trung Quốc, trong khi Alexander Vuving, một giáo sư tại Trung tâm Nghiên cứu An ninh Châu Á-Thái Bình Dương ở Hawaii, cho rằng Việt Nam đã đứng vững trên lập trường của mình còn Trung Quốc thì đã chùn bước.
Phân tích của Abuza xuất hiện trong phần “Phát biểu tự do” của báo mạng Asia Times ngày 29/07 có đầy tính chất khiêu khích và suy diễn.
Abuza cho rằng “Quyết định lùi bước của Hà Nội có hệ quả tiềm tàng rất hệ nghiêm trọng. Việt Nam đã xoa dịu được Trung Quốc, nhưng điều đó rất có thể sẽ dẫn đến nhiều hành vi gây hấn khác.”
Abuza kết luận rằng đa số lãnh đạo ở Việt Nam “không sẵn sàng chống lại Trung Quốc” và “có một hy vọng ở một số người rằng nếu Việt Nam nhượng bộ trên vấn đề quần đảo Hoàng Sa, Trung Quốc sẽ trả lễ trên vấn đề quần đảo Trường Sa.”
Trong khi đó chuyên gia Alexander Vuving cung cấp một cái nhìn ngược lại trong một bài bình luận với tựa đề “Có phải Trung Quốc chùng bước tại Biển Hoa Nam (Biển Đông)”, được đăng trên báo mạng The National Interest.
Vuving viết rằng cuộc khủng hoảng giàn khoan là “một trận đấu của ý chí… Bên nào có quyết tâm hơn sẽ có thể giành chiến thắng ngay cả khi nó là bên yếu hơn. Với chủ quyền của mình bị đe dọa, cả hai quốc gia đã thử quyết tâm của nhau để xem ai xao xuyến trước”.
Ngay sau khi Trung Quốc đặt giàn khoan trong vùng biển Việt Nam, các nhà lãnh đạo Hà Nội đã tìm cách thương lượng với Bắc Kinh. Trung Quốc phản ứng với bốn điều kiện tiên quyết: Việt Nam phải chấm dứt sách nhiễu giàn khoan; Việt Nam phải từ bỏ tuyên bố chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa; Việt Nam không được theo đuổi hành động pháp lý chống lại Trung Quốc; và Việt Nam không được lôi kéo môt bên thứ ba, chẳng hạn như Hoa Kỳ.
Theo Vuving, tập thể lãnh đạo của Việt Nam đã phản ứng bằng cách hủy bỏ kế hoạch xúc tiến hành hành động pháp lý chống lại Trung Quốc và trì hoãn chuyến thăm Washington của Ngoại trưởng Minh. Điều này tạo tiền đề cho Trung Quốc để thực hiện “một hành động xuống thang tương ứng.”
Vào ngày 15/07/2014, Trung Quốc thông báo rút giàn khoan HD-981 ra khỏi vùng biển Việt Nam và, trong một động thái riêng biệt, đã thả 13 ngư dân Việt Nam bị họ bắt giữ trước đó. Vuving kết luận rằng “các hành động của Bắc Kinh có thể trông giống như một sự mặc cả ngầm, nhưng bản chất thực sự của sự mặc cả là một cái gì đó rất khác.”
Video đang HOT
Vuving ghi nhận tính chất đối xứng và sự mong manh của sự nhượng bộ lẫn nhau của cả Trung Quốc lẫn Việt Nam. Nói cách khác bên nào cũng có thể đảo ngược hành động của mình vào bất kỳ lúc nào.
Trái với Abuza, Vuving xem xét động lực của cả Trung Quốc lẫn Việt Nam trong phân tích của mình. Vuving kết luận rằng thái độ nể trọng của Hà Nội đối với Bắc Kinh chỉ là “một phần nhỏ của các đối sách, nếu giả dụ rằng thực sự có phần đó.”
Vuving lập luận rằng cho đến lúc cuộc khủng hoảng giàn khoan nổ ra, Trung Quốc vẫn áp dụng chiến thuật “cắt lát xúc xích / salami – slicing” theo đó Bắc Kinh theo đuổi “một sự cân bằng tinh tế giữa quyết đoán và kiềm chế sao cho hành động [của Trung Quốc] đủ để thay đổi thực tế trên hiện trường nhưng không đủ để tạo ra một lý do tốt cho người khác để kiên quyết chống lại”.
Trái với Abuza vốn khẳng định rằng các lãnh đạo Việt Nam lùi bước Trung Quốc, còn “Hoa Kỳ thì đã không dấn thân một cách có ý nghĩa”, Vuving kết luận ngược lại.
Theo Vuving, động thái bắt nạt của Bắc Kinh đã dẫn tới một sự thay đổi chưa từng có trong nhận thức của Việt Nam về Trung Quốc, và “cùng với mối đe dọa về một liên minh trong thực tế với Mỹ, là một sự thay đổi lớn trong cách tiếp cận Bắc Kinh của Hà Nội.”
Hơn nữa, Vuving ghi nhận là “xu hướng chung… đã thúc đẩy thêm một số nước, trong đó có Nhật Bản, Philippines, Úc, Ấn Độ và Việt Nam, điều chỉnh tư thế quân sự của mình và sắp xếp lại chính sách đối ngoại để đối phó hiệu quả hơn với thái độ hung hăng của Trung Quốc.”
Trong phần kết luận, Vuving lập luận rằng trong quá khứ, nhiều nước, bao gồm cả Việt Nam và Hoa Kỳ, đã tạo ra một “cái trần nhà bằng thủy tinh” và “áp dụng chính sách tự kiềm chế vì sợ khiêu khích con rồng khổng lồ.”
Trung Quốc đã biết “khéo léo khai thác nỗi sợ hãi này với chiến thuật “cắt lát xúc xích”. Do tác động của cuộc khủng hoảng giàn khoan, tấm trần thủy tinh đã bị phá vỡ và Trung Quốc đã lộ rõ bộ mặt “không khác nhiều so với các tác nhân khác” trong nỗi lo ngại một cuộc leo thang. Nói cách khác, Trung Quốc đã chùn bước.
Theo Giáo sư Carl Thayer, chuyến thăm của ông Phạm Quang Nghị được cho là nhằm tôi luyện lãnh vực đối ngoại của ông và thăm dò hiện trạng quan hệ với Mỹ trước chuyến thăm của Ngoại trưởng Phạm Bình Minh.
Khó có khả năng Việt Nam thôi kiện Trung Quốc hay từ bỏ COC !
Về việc Bộ chính trị đã dẹp bỏ một quyết định kiện Trung Quốc hoặc là Việt Nam giảm nhẹ việc nhấn mạnh đến bộ Quy tắc Ứng xử tại Biển Đông, đây là một khả năng khó có thể xẩy ra.
Vào ngày 26/07, trường Đại học Luật thành phố Hồ Chí Minh tổ chức một hội nghị quốc tế về những giải pháp hợp pháp trước sự kiện Trung Quốc đặt giàn khoan HD 981 tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam . Những người Việt Nam tham dự đã nói riêng là những khuyến nghị của hội nghị sẽ được đưa lên lãnh đạo cấp cao, trước cuộc họp Ban Chấp hành Trung ương dự trù vào tháng 8 này.
Việt Nam vẫn hoàn toàn gắn kết với ASEAN và hậu thuẫn cho một bộ Quy tắc ứng xử (COC) ở Biển Đông. Năm ngoái Trung Quốc đã thay đổi thái độ và đồng ý gặp các viên chức trong ASEAN để bàn về Quy tắc ứng xử COC, trong khuôn khổ tiến trình thảo luận về việc thực thi Bản Tuyên bố về ứng xử các bên ở Biển Đông (DOC).
Rất khó có khả năng Việt Nam giảm hậu thuẫn cho COC để được lòng Trung Quốc. Cả hai bên đều dấn thân vào tiến trình ngoại giao. Bây giờ Việt Nam có thực sự nghĩ là COC sẽ được đúc kết hay không, đó là một chuyện khác. Như một viên chức cao cấp Việt Nam trả lời tờ Diplomat, “hành trình quan trọng hơn là điểm đến”.
Cuộc họp thường niên các ngoại trưởng ASEAN, Diễn đàn ARF, các cuộc gặp gỡ với các đối tác ASEAN, tất các cuộc họp đó sẽ bàn thảo về cuộc khủng hoảng do giàn khoan Trung Quốc gây ra, về hướng đi sắp tới.
Điều rõ ràng là Trung Quốc sẽ bị sức ép ngoại giao rất mạnh để &’đóng băng’ các hành động khiêu khích ở Biển Đông.
Việt Nam sẽ không thúc thủ trước Trung Quốc, nhưng cũng không liên minh với Mỹ
Sự cố giàn khoan đã chứng tỏ khả năng của Việt Nam đứng lên chống Trung Quốc, và cho thấy quyết tâm của mình. Việt Nam có lẽ sẽ không khóa cửa đối với bất kỳ giải pháp nào, kể cả việc kiện Trung Quốc. Vì quyền lợi của mình, Việt Nam nên giữ lại biện pháp này để phòng hờ.
Các lãnh đạo thận trọng của Việt Nam có lẽ sẽ không xuôi tay trước sức ép của Trung Quốc cũng như sẽ không liên minh với Hoa Kỳ.
Việt Nam và Trung Quốc phải nỗ lực rất nhiều để hàn gắn quan hệ song phương đã bị tổn thương và tái lập sự tin tưởng chiến lược vào nhau. Việt Nam có lẽ sẽ dấn thân sâu hơn vào quan hệ đối tác với Hoa Kỳ…
Theo NTD/Bizlive
10 điều Trung Quốc cần làm để có hòa bình ở Biển Đông
Carl Thayer, chuyên gia uy tín về Biển Đông, đưa ra 10 lời khuyên với Trung Quốc, khuyến cáo nước này không chà đạp luật pháp quốc tế, ngừng các hành động đơn phương trên Biển Đông.
Carl Thayer là nhà nghiên cứu khoa học xã hội nổi tiếng, giáo sư danh dự của Đại học New South Wales, Úc. Ông được biết đến trên phạm vi quốc tế qua các nghiên cứu và bài viết về chính trị Việt Nam và các vấn đề an ninh Đông Nam Á. Bài viết dưới đây có tiêu đề "Muốn có ủng hộ Trung Quốc cần tôn trọng luật pháp quốc tế" được đăng trên tờ People Daily, báo chính thức của chính phủ Trung Quốc.
Nỗ lực của Trung Quốc nhằm thuyết phục các quốc gia trong khu vực rằng họ có "quyền lịch sử" và "chủ quyền không thể chối cãi" trên biển Đông tới lúc này này xem như thất bại. Các nhà hoạch định chiến lược Trung Quốc chắc hẳn cũng nhận ra sự thật đó. Bắc Kinh từng thành công trong giải quyết tranh chấp biên giới với nhiều nước láng giềng. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là tại sao thắng lợi không đến với họ trong xung đột lãnh hải với các quốc gia Đông Nam Á? Tại sao chúng lại dẫn tới tình thế đối đầu khiến căng thẳng gia tăng.
Giáo sư Carl Thayer. Ảnh: CSIS
Bài viết này đưa ra mười đề xuất nhỏ mà nếu được thực hiện sẽ dẫn tới sự thay đổi lớn trong thái độ cũng như phản ứng của các nước trong khu vực đối với Trung Quốc, đồng thời mang tới cho quốc gia này nhiều lợi ích.
Đầu tiên, Trung Quốc phải ý thức được rằng các nước trong khu vực đều rất hoan nghênh sự phát triển trong hòa bình của họ. Không quốc gia nào muốn đối đầu hay kìm chế họ lại. Vì thế Trung Quốc nên xem xét kỹ lưỡng năm nguyên tắc cùng tồn tại hòa bình và nghiêm túc áp dụng chúng trong quan hệ ngoại giao với láng giềng. Trung Quốc và các quốc gia nhỏ hơn nên tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau, không xâm lược lẫn nhau, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, bình đẳng cùng có lợi và chung sống hòa bình.
Thứ hai, Trung Quốc cần tái khẳng định sự tuân thủ của mình đối với luật pháp quốc tế và Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS), đảm bảo rằng những quy định trong nước phải phù hợp với luật pháp quốc tế. Điều này sẽ tạo cơ sở pháp lý vững chắc và nền tảng quy chuẩn cho chính sách ngoại giao của Bắc Kinh.
Thứ ba, Trung Quốc cũng nên làm rõ yêu sách của mình về cái gọi là "quyền lịch sử" và "chủ quyền không thể tranh cãi" trên biển Đông một cách chính xác hơn. Cho đến nay, cơ quan phát ngôn của Trung Quốc liên tục tuyên bố họ có đủ lý lẽ chứng minh cho các "quyền" này. Tuy nhiên, thực tế cho thấy họ chưa sẵn sàng để đi vào làm rõ chi tiết. Ví dụ rõ nhất chỉ là một bản đồ đường chín đoạn. Các chuyên gia luật quốc tế động thuận đó chỉ là "mẩu thông tin", không phải tài liệu xác thực và đủ thẩm quyền để tuyên bố chủ quyền.
Thứ tư, Trung Quốc cũng cần xây dựng một Sách Trắng nêu rõ cơ sở của tuyên bố "quyền lịch sử" và "chủ quyền không thể chối cãi" trên biển Đông. Giới quan chức Trung Quốc đôi khi sử dụng một "luật pháp quốc tế khác nào đó". Những bản đồ có niên đại từ thời nhà Nguyên không thể được xem như bằng chứng đối với luật pháp quốc tế hiện đại. Ví dụ, nếu tuyên bố chủ quyền đối với các đảo trên Biển Đông, Trung Quốc phải chứng minh bằng các dẫn chứng như khi nào đảo đó thuộc về họ và phương thức quản lý chi tiết như thế nào.
Thứ năm, các quốc gia có liên quan bao gồm cả Trung Quốc buộc phải tham gia đàm phán trực tiếp nếu muốn giải quyết triệt để các tranh chấp chủ quyền lãnh thổ trên biển Đông. Nhiều nhà ngoại giao uy tín ở Đông Nam Á nhận định, Trung Quốc luôn áp đặt một điều kiện tiền đề có lợi cho mình và đòi hỏi đàm phán song phương. Cụ thể là, các nước buộc phải chấp nhận tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc trước tiên, sau đó mới tính đến bàn thảo về hợp tác và phát triển. Đây là một điều kiện vô lý và Trung Quốc cần loại bỏ nó ngay lập tức.
Giàn khoan HD981 của Trung Quốc đặt tại vùng biển chủ quyền Việt Nam suốt hơn hai tháng là một trong những nguyên nhân làm gia tăng căng thẳng trong khu vực.
Thứ sáu, Trung Quốc nên gác sang một bên "tuyên bố chủ quyền" của mình và giải quyết các vấn đề tồn tại bằng cách tôn trọng luật pháp quốc tế. Nói một cách khác, Bắc Kinh cần tránh các hoạt động đơn phương "thực thi chủ quyền" trên các vùng biển tranh chấp.
Thứ bảy, quy định quan trọng của luật pháp quốc tế là các nước có tranh chấp nên thiết lập các thỏa thuận tạm thời cho đến khi bất đồng được giải quyết, không làm thay đổi hiện trạng, tránh các mối đe dọa có thể xảy ra hoặc nguy cơ sử dụng vũ lực. Theo đó, Trung Quốc và các quốc gia trong khu vực nên hợp tác xây dựng ranh giới hàng hải tạm thời. Nếu đạt được đồng thuận các bên có thể tiến tới những thương lượng xa hơn như quản lý nghề cá, phát triển chung các nguồn tài nguyên dầu khí và tìm kiếm cứu hộ.
Thứ tám, Trung Quốc nên xem xét lại quyết định từ chối trọng tài quốc tế của mình. Nhiều quốc gia trong khu vực như Indonesia, Malaysia và Singapore đã dàn xếp được tranh chấp lãnh thổ bằng hình thức này. Bắc Kinh nên chấp nhận sự hữu ích của trọng tài quốc tế trong giải quyết tranh chấp lãnh thổ của mình.
Thứ chín, dù từ chối tham gia Tòa án Trọng tài trong tranh chấp với Philippines, Trung Quốc cũng không nên đưa ra chỉ trích nhằm vào quá trình này. Hành động của Trung Quốc được xem như đang hủy hoại hệ thống luật pháp quốc tế. Trung Quốc sử dụng UNCLOS làm cơ sở cho đường ranh giới, lãnh hải, vùng tiếp giáp, khu đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của mình. Philippines không trực tiếp thách thức chủ quyền của Trung Quốc hay đặt nghi vấn những đòi hỏi miễn trừ mà nước này tự tuyên bố khi tham gia UNCLOS. Tất cả những gì Philippines đang làm chỉ là hỏi Tòa án Trọng tài liệu họ những quyền tương đương theo UNCLOS hay không. Trong khi đó Trung Quốc vẫn tiếp tục đơn phương khẳng định chủ quyền.
Thứ mười, nếu Tòa án Trọng tài xác định Philippines có quyền lợi tương đương và Tòa án có thẩm quyền với các vấn đề nêu ra, Trung Quốc nên ngừng tẩy chay và tuân thủ thủ tục tố tụng của Tòa án. Điều này rất quan trọng vì theo UNCLOS, quyết định của Tòa án Trọng tài phải được thi hành ngay lập tức và không bị kháng cáo. Sự khước từ của Trung Quốc đối với Tòa án trọng tài là sự chà đạp lên luật pháp quốc tế. Nếu như Trung Quốc thực sự có chủ quyền không thể chối cãi, theo như nhiều tuyên bố trước đây, họ phải lập luận và chứng minh được điều đó.
Nếu Trung Quốc duy trì và tuân thủ luật pháp quốc tế, điều này sẽ hỗ trợ chuyển đổi các tranh chấp lãnh thổ và hàng hải từ căng thẳng đối đầu, có nguy cơ bùng phát bạo lực sang đấu tranh pháp lý. Việc Trung Quốc và các quốc gia khác trong khu vực chấp nhận các quyết định của trọng tài độc lập sẽ góp phần to lớn hiện thực hóa mục tiêu biến Đông Nam Á thành một khu vực hòa bình, hợp tác và phát triển. Đây là tình thế đôi bên cùng có lợi đối với cả Trung Quốc và các nước láng giềng.
Theo Vnexpress
Giàn khoan Trung Quốc chắc chắn sẽ trở lại, Việt Nam sẽ tiếp tục phải đấu tranh Giàn khoan Trung Quốc sẽ quay lại, điều quan trọng là kế hoạch chiến lược lâu dài của Trung Quốc và ảnh hưởng đối với quan hệ với các nước láng giềng. Trang mạng quân sự sina Trung Quốc ngày 31 tháng 7 dẫn tờ "Học giả Ngoại giao" Nhật Bản ngày 30 tháng 7 có bài viết cho rằng, Trung Quốc rút...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Những tỉnh chưa từng sáp nhập từ khi thành lập tới nay

Lái ô tô liên tục quá 4 giờ, tài xế có thể bị phạt tới 5 triệu đồng

Xe cứu thương cháy rụi trên cao tốc TPHCM Trung Lương

Xử phạt cán bộ Sở Tài chính vì bình luận khiếm nhã về chủ trương sáp nhập tỉnh

Phát hiện thi thể 2 vợ chồng trong rẫy cà phê

Lúa khô cháy, người dân bất lực cắt cho bò ăn

8 ngư dân rời tàu mắc cạn bơi vào bờ, một người mất tích

Hệ lụy đau lòng từ một vụ tai nạn do tự chế pháo

Du khách Canada vui mừng nhận lại giấy tờ tùy thân đánh rơi ở Việt Nam

Gia sư sinh viên chật vật tìm việc làm mới sau khi "siết" dạy thêm

Tài xế ô tô bật đèn xi nhan, suýt gây tai nạn trên cao tốc TPHCM - Dầu Giây

Hai bé gái di chuyển cả nghìn km vì lời hứa hẹn "việc nhẹ, lương cao"
Có thể bạn quan tâm

Nữ ca sĩ 23 tuổi bị tấn công bằng dao đến mù mắt và hủy dung nhan, bản án cho kẻ ác gây phẫn nộ
Sao châu á
06:57:27 10/03/2025
Nguyễn Đình Như Vân đăng quang Miss Global, BTC xin lỗi vì ồn ào 'đường lưỡi bò'
Sao việt
06:51:43 10/03/2025
Tìm ra phương pháp giúp khôi phục khứu giác, vị giác ở bệnh nhân hậu Covid-19
Thế giới
06:50:45 10/03/2025
Cách nấu hủ tiếu bò viên cực ngon
Ẩm thực
06:10:16 10/03/2025
Phim Hàn mới chiếu đã nhận bão lời khen, nam chính vừa đẹp vừa ngầu nhờ màn lột xác cực chất chơi
Phim châu á
06:05:05 10/03/2025
Lee Min Ho đang gặp nguy hiểm
Hậu trường phim
06:04:35 10/03/2025
Dấu hiệu trên da cảnh báo bệnh truyền nhiễm nguy hiểm
Sức khỏe
05:31:20 10/03/2025
Xem phim "Sex Education" cùng chồng, tôi đỏ mặt NGƯỢNG NGÙNG vì một câu nói và đúc rút BÀI HỌC ĐẮT GIÁ trong hôn nhân
Góc tâm tình
05:30:11 10/03/2025
Tử vi ngày 10/3/2025 của 12 cung hoàng đạo: ngày thuận lợi đối với Sư Tử
Trắc nghiệm
23:59:33 09/03/2025
Phim 18+ hot nhất lúc này: Loạt lời thoại nhạy cảm khiến cõi mạng nóng rần rần
Phim việt
23:30:48 09/03/2025