Chuyên gia bày cách cực hay giúp trẻ tránh bị dâm ô

Theo dõi VGT trên

Rất nhiều trẻ tuổi mẫu giáo vẫn bị bố mẹ, hay thậm chí là họ hàng, hàng xóm nghịch vùng sinh dục.

Thời gian gần đây, liên tiếp xảy ra nhiều vụ dâm ô trẻ em hết sức đau lòng, gây hoang mang dư luận.

Gần đây nhất, Công an huyện Hoài Đức, Hà Nội đang tạm giữ một thầy giáo bị phụ huynh tố có hành vi xâm hại 9 học sinh lớp 3.

Trước thực trạng này, TS tâm lý Trần Thành Nam (ĐH Giáo dục, ĐHQG Hà Nội) đã chia sẻ cách giúp trẻ em tránh bị dâm ô.

Chuyên gia bày cách cực hay giúp trẻ tránh bị dâm ô - Hình 1

Cha mẹ phải dạy trẻ theo nguyên tắc: KHÔNG, DỪNG LẠI, TRÁNH XA, NÓI RA.

Theo TS. Trần Thành Nam, cha mẹ cần dạy trẻ từ 3 tuổi về cách phòng chống xâm hại tình dục.

Theo đó, cha mẹ nên dạy trẻ xác định được không gian riêng tư, dạy trẻ dấu hiệu cảnh báo về động chạm cơ thể.

Video đang HOT

Đặc biệt, cha mẹ phải dạy trẻ theo nguyên tắc: KHÔNG, DỪNG LẠI, TRÁNH XA, NÓI RA.

Bố mẹ dặn trẻ tuyệt đối không nhận quà của người lạ, không tiếp xúc với người lạ khi không có người lớn đi cùng, không đi một mình khi trời tối, không nên tụ tập lại những nơi công cộng. Nếu ai ngỏ ý nhờ giúp đỡ, trẻ phải chạy đi báo người lớn, công an, cảnh sát vì bản thân không đủ khả năng làm việc này. Cha mẹ phải dạy trẻ nếu con bị xâm hại (ôm hôn, vuốt ve…) phải tránh xa và nói ra với người lớn.

“Đối với vùng kín của con, bố mẹ luôn nhắc con tuyệt đối không cho ai động vào”, TS Nam nói.

TS. Trần Thành Nam đã chỉ ra những dấu hiệu để nhận biết con có bị xâm hại tình dục đó là: Hoảng hốt, sợ hãi; Thay đổi nhịp sinh hoạt; Đau vùng kín

“Các cháu sẽ khóc thét lên khi có ai đó động vào người, đặc biệt là gần phần nhạy cảm. Đó là những biểu hiện rõ nét nhất của việc bé đã bị xâm hại tình dục”, TS Nam chia sẻ.

Chuyên gia bày cách cực hay giúp trẻ tránh bị dâm ô - Hình 2

Rất nhiều trẻ tuổi mẫu giáo vẫn bị bố mẹ, hay thậm chí là họ hàng, hàng xóm nghịch vùng sinh dục.

Ths. Lã Linh Nga, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Khoa học Tâm lý Giáo dục cảnh báo, hiện nay rất nhiều trẻ tuổi mẫu giáo vẫn bị bố mẹ, hay thậm chí là họ hàng, hàng xóm nghịch vùng sinh dục. Điều này cực kỳ nguy hại cho trẻ. Trên thế giới, việc một đứa trẻ 3 tuổi bị sờ mó vào vùng nhạy cảm đã có thể coi là bị lạm dụng tình dục, bất kể đó là bé trai hay gái. Nhưng ở Việt Nam, vấn đề này chưa được quan tâm đúng mức. Họ không hề biết những đứa trẻ bị người lớn động vào bộ phận sinh dục là làm hại chúng. Người lớn vô tình đẩy trẻ bị lạm dụng tình dục từ rất sớm.

“Ngay từ lứa tuổi mầm non cũng không ai được chạm, sờ và nghịch vùng kín của trẻ. Nếu động chạm quá nhiều, trẻ sẽ có cảm giác rằng, cơ thể của mình ai cũng có thể động nên dễ dàng chấp nhận, không có ý thức về việc tôn trọng cơ thể. Từ đó trẻ sẽ dễ dàng chấp nhận những chuyện bị xâm hại tình dục”, Ths. Lã Linh Nga cho biết.

Theo Ths. Nga, nhiều gia đình xem việc nghịch vùng kín của con như một cách yêu con là một sai lầm. Vì thế, thay vì thể hiện tình yêu cho con bằng cách nghịch vùng nhạy cảm của con, cha mẹ hãy dạy trẻ bảo vệ cơ thể. Người lớn cũng nên nhắc nhở trẻ tránh sờ vào các vùng nhạy cảm trên cơ thể.

Cha mẹ nên dạy con rằng, nếu ai sờ chạm vào người con thì con hãy phản ứng: “Hãy tôn trọng con. Đây là cơ thể của con”.

Đặc biệt, người lớn đừng bắt trẻ ôm, hôn hoặc ngồi vào lòng ai đó mà không quan tâm đến cảm nhận của trẻ. Trên thực tế, trẻ em thường là nạn nhân của những kẻ xâm hại là người quen, hoặc thậm chí là người mà trẻ quý mến. Vì vậy, cần dạy trẻ hãy lên tiếng, đừng im lặng trước bất kỳ hành động bất thường nào của người lớn.

Không bao giờ đổ lỗi cho trẻTS tâm lý Trần Thành Nam cho biết, khi trẻ bị xâm hại tình dục cha mẹ phải sơ cứu tâm lý bằng cách: Tách trẻ ra khỏi môi trường tổn thương về mặt tâm lý; Cha mẹ phải luôn nói với con là con đã được an toàn. Đặc biệt, cha mẹ tuyệt đối không đổ lỗi con và hãy nói với con rằng, chuyện xảy ra con hoàn toàn không có lỗi. Khi làm được như vậy, cha mẹ đã củng cố lòng tin, lòng tự trọng của con.Sau khi trẻ đã ổn định, phải có chuyên gia tâm lý nói chuyện với trẻ để trẻ có thể nói lại sự việc.Bên cạnh đó, một yếu tố rất quan trọng đó là không nên cho trẻ tiếp xúc với truyền thông khi trẻ đang bị khủng hoảng, bởi như vậy sẽ khiến trẻ thêm “đau đớn” hơn.

Theo Danviet

Ấn Độ: Kinh hoàng bé gái 8 tháng tuổi bị cưỡng hiếp

BBC đưa tin, 1 bé gái 8 tháng tuổi ở Delhi (Ấn Độ) đã phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch sau khi bị "yêu râu xanh" 28 tuổi bức hại.

Cảnh sát Ấn Độ cho biết, vào ngày 28.1 vừa rồi, một bé sơ sinh đã được đưa tới bệnh viện trong tình trạng "các nội tạng quan trọng bị tổn thương". Chủ tịch Ủy ban Phụ nữ Delhi Swati Maliwal tiết lộ rằng đứa trẻ này đã phải trải qua cuộc phẫu thuật kéo dài 3 giờ đồng hồ để giữ được tính mạng.

"Tại đơn vị chăm sóc đặc biệt, hoàn toàn có thể nghe tiếng khóc của cô bé. Thật đau xót, tất cả các nội tạng đều chịu tổn thương nghiêm trọng", bà Maliwal viết trên mạng xã hội Twitter.

Ấn Độ: Kinh hoàng bé gái 8 tháng tuổi bị cưỡng hiếp - Hình 1

Không chỉ phụ nữ, trẻ em cũng là đối tượng thường xuyên bị tấn công tình dục ở Ấn Độ

Được biết, cha mẹ em bé tội nghiệp này đã gửi con mình ở nhà cho chị gái nhờ trông coi. Sau đó, "yêu râu xanh" - con trai người chị gái - đã mang bé gái lên tầng thượng để thực hiện hành vi thú tính.

Sự việc được phát hiện khi người mẹ đứa trẻ trở về nhà và thấy con mình đang khóc và chảy máu. Thủ phạm đã bị bắt giữ trên đường bỏ trốn, đồng thời thú nhận đã thực hiện việc ác nhân này khi trong người có hơi men.

Hiện tại, bạo lực tình dục đang là 1 vấn đề gây nhức nhối ở Ấn Độ. Tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn sau vụ cưỡng bức tập thể nữ sinh Delhi hồi năm 2012 và vụ sát hại 1 sinh viên 23 tuổi khác trên 1 chuyến xe bus cũng tại vùng này.

Những vụ việc này đã thổi bùng lên các cuộc biểu tình, buộc chính phủ phải ban hành bộ luật chống cưỡng dâm cứng rắn hơn, trong đó quy định mức án cao nhất là tử hình. Tuy nhiên, những cuộc tấn công tình dục thảm khốc nhằm vào phụ nữ và trẻ em vẫn không hề có dấu hiệu thuyên giảm tại đất nước này.

Theo Danviet

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Vụ tai nạn 7 người tử vong ở Nam Định: Nữ tài xế đột ngột đánh lái sang phảiVụ tai nạn 7 người tử vong ở Nam Định: Nữ tài xế đột ngột đánh lái sang phải
20:31:27 02/02/2025
Xác minh video tài xế ô tô bị hành hung tại bến phà ở Nam ĐịnhXác minh video tài xế ô tô bị hành hung tại bến phà ở Nam Định
09:13:47 02/02/2025
Vụ tai nạn ô tô 7 người tử vong ở Nam Định: Bé gái sống sót tiến triển khả quanVụ tai nạn ô tô 7 người tử vong ở Nam Định: Bé gái sống sót tiến triển khả quan
13:33:43 02/02/2025
4 ô tô va chạm liên hoàn, cao tốc qua Thanh Hóa ùn tắc4 ô tô va chạm liên hoàn, cao tốc qua Thanh Hóa ùn tắc
18:41:47 02/02/2025
Ô tô 7 chỗ rơi xuống kênh ở TPHCM, 1 người tử vongÔ tô 7 chỗ rơi xuống kênh ở TPHCM, 1 người tử vong
06:55:36 02/02/2025
Công an tiết lộ tin nóng vụ ô tô lao xuống mương khiến 7 người tử vong, đã có kết quả nồng độ cồnCông an tiết lộ tin nóng vụ ô tô lao xuống mương khiến 7 người tử vong, đã có kết quả nồng độ cồn
14:18:24 03/02/2025
Về ngoại chơi Tết, cháu bé 8 tuổi gặp nạn ở hồ nướcVề ngoại chơi Tết, cháu bé 8 tuổi gặp nạn ở hồ nước
13:11:42 02/02/2025
Tài xế ô tô chờ 7 tiếng chưa qua được phà Cát Lái tối mùng 5 TếtTài xế ô tô chờ 7 tiếng chưa qua được phà Cát Lái tối mùng 5 Tết
07:16:43 03/02/2025

Tin đang nóng

Từ Hy Viên vừa qua đời: Chồng mới - chồng cũ lao vào cuộc chiến tranh chấp tài sản?Từ Hy Viên vừa qua đời: Chồng mới - chồng cũ lao vào cuộc chiến tranh chấp tài sản?
22:00:06 03/02/2025
Mẹ khóc nghẹn bên thi thể Từ Hy Viên, cầu xin truyền thông và khán giả cùng làm 1 điều vì tâm nguyện của conMẹ khóc nghẹn bên thi thể Từ Hy Viên, cầu xin truyền thông và khán giả cùng làm 1 điều vì tâm nguyện của con
21:53:27 03/02/2025
Nhan sắc Doãn Hải My sau 10 ngày thẩm mỹ, khoe ảnh ở quê Đoàn Văn Hậu mà dân tình tấm tắc khen: Quá đẹp!Nhan sắc Doãn Hải My sau 10 ngày thẩm mỹ, khoe ảnh ở quê Đoàn Văn Hậu mà dân tình tấm tắc khen: Quá đẹp!
20:56:43 03/02/2025
Ninh Bình: Bé trai bị bỏ rơi trong đêm lạnh mùng 4 Tết Nguyên đán kèm 1 khoản tiềnNinh Bình: Bé trai bị bỏ rơi trong đêm lạnh mùng 4 Tết Nguyên đán kèm 1 khoản tiền
21:48:41 03/02/2025
Chồng cũ Từ Hy Viên về đến sân bay: Mắt sưng húp, còn làm 1 hành động gây bất ngờChồng cũ Từ Hy Viên về đến sân bay: Mắt sưng húp, còn làm 1 hành động gây bất ngờ
22:39:56 03/02/2025
Nóng: Không tìm thấy chồng Từ Hy ViênNóng: Không tìm thấy chồng Từ Hy Viên
22:50:17 03/02/2025
Rò rỉ thỏa thuận tiền hôn nhân "3 không" của Từ Hy Viên, chồng ca sĩ Hàn sẽ mất quyền thừa kế?Rò rỉ thỏa thuận tiền hôn nhân "3 không" của Từ Hy Viên, chồng ca sĩ Hàn sẽ mất quyền thừa kế?
22:34:31 03/02/2025
Văn Hậu khoe ảnh chụp cùng nhà vợ toàn cực phẩm, mẹ Doãn Hải My gây chú ý với nhan sắc trẻ đẹp tuổi U50Văn Hậu khoe ảnh chụp cùng nhà vợ toàn cực phẩm, mẹ Doãn Hải My gây chú ý với nhan sắc trẻ đẹp tuổi U50
22:35:09 03/02/2025

Tin mới nhất

9 ngày nghỉ Tết, CSGT TPHCM xử lý hơn 4.800 trường hợp vi phạm

9 ngày nghỉ Tết, CSGT TPHCM xử lý hơn 4.800 trường hợp vi phạm

14:24:13 03/02/2025
Phòng CSGT cho biết, trong 9 ngày nghỉ Tết, lực lượng CSGT đã lập biên bản xử lý 4.804 trường hợp, tạm giữ 2.489 phương tiện, tước quyền sử dụng GPLX có thời hạn 664 trường hợp, trừ điểm GPLX đối với 375 trường hợp.
Đốt pháo nổ khi đến nhà người thân chúc Tết, một thanh niên tử vong

Đốt pháo nổ khi đến nhà người thân chúc Tết, một thanh niên tử vong

14:20:55 03/02/2025
Được biết, trong kỳ nghỉ Tết, Công an các đơn vị, địa phương trên địa bàn đã vận động nhân dân giao nộp 33,5kg pháo nổ; đồng thời lực lượng chức năng xử lý hành chính 4 trường hợp đốt pháo trái phép
Người dân đợi hơn 5 tiếng vẫn chưa qua được phà Cát Lái để trở lại TPHCM

Người dân đợi hơn 5 tiếng vẫn chưa qua được phà Cát Lái để trở lại TPHCM

18:30:11 02/02/2025
Chiều mùng 5, hàng ngàn người dân từ các tỉnh thành quay trở lại TPHCM làm việc, học tập khiến sân bay Tân Sơn Nhất, phà Cát Lái và các cửa ngõ chật kín người.
9 ngày nghỉ Tết, cả nước có 209 người tử vong vì tai nạn giao thông

9 ngày nghỉ Tết, cả nước có 209 người tử vong vì tai nạn giao thông

18:26:18 02/02/2025
Chiều 2/2, Cục CSGT (Bộ Công an) thông tin, trong 9 ngày nghỉ Tết Nguyên đán (từ 25/1 đến 10h ngày 2/2), toàn quốc xảy ra 445 vụ tai nạn giao thông làm chết 209 người, bị thương 373 người.
Ô tô chạy "quá chậm" có bị phạt không?

Ô tô chạy "quá chậm" có bị phạt không?

14:01:44 02/02/2025
Theo Nghị định 168, tài xế sẽ bị phạt nếu điều khiển xe chạy dưới tốc độ tối thiểu trên đoạn đường bộ có quy định tốc độ tối thiểu cho phép.
Liên tiếp xảy ra động đất ở Kon Tum trong dịp Tết Nguyên đán

Liên tiếp xảy ra động đất ở Kon Tum trong dịp Tết Nguyên đán

13:26:38 02/02/2025
Ngày 2/2, Trung tâm Báo tin động đất và cảnh báo sóng thần, Viện Vật lý địa cầu thông báo về một trận động đất có độ lớn 3.1 vừa xảy ra tại huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum.
11 thanh niên tắm biển ngày Tết, 2 người bị sóng cuốn trôi

11 thanh niên tắm biển ngày Tết, 2 người bị sóng cuốn trôi

09:11:31 02/02/2025
Tối 1/2, một lãnh đạo huyện Phù Mỹ (tỉnh Bình Định) xác nhận, trên địa bàn vừa xảy ra một vụ đuối nước khiến hai thanh niên đuối nước và mất tích.
Chạy ô tô quá tốc độ bị trừ bao nhiêu điểm giấy phép lái xe?

Chạy ô tô quá tốc độ bị trừ bao nhiêu điểm giấy phép lái xe?

09:01:52 02/02/2025
Theo Nghị định 168, tài xế ô tô có thể bị trừ tới 6 điểm giấy phép lái xe nếu chạy quá tốc độ quy định trên 35km/h.
Tài xế vi phạm nồng độ cồn gấp 5 lần mức 'kịch khung' trên cao tốc

Tài xế vi phạm nồng độ cồn gấp 5 lần mức 'kịch khung' trên cao tốc

07:00:24 02/02/2025
Đại diện Cục CSGT (Bộ Công an) cho biết, Đội Tuần tra kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc số 2 đã phát hiện nam tài xế vi phạm nồng độ cồn gấp khoảng 5 lần mức kịch khung trên cao tốc.
Tai nạn liên hoàn trên cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây, 3 người đi cấp cứu

Tai nạn liên hoàn trên cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây, 3 người đi cấp cứu

06:53:44 02/02/2025
Tối 1/2 (mùng 4 Tết), xảy ra vụ tai nạn giao thông liên hoàn giữa 3 ô tô trên cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây khiến 3 người bị thương, giao thông ùn tắc cục bộ.
8 ngày nghỉ Tết, có 481 người phải cấp cứu do pháo nổ

8 ngày nghỉ Tết, có 481 người phải cấp cứu do pháo nổ

03:00:38 02/02/2025
Tổng cộng trong 8 ngày nghỉ Tết có 481 trường hợp khám, cấp cứu do pháo nổ, pháo hoa; 47 trường hợp khám, cấp cứu tai nạn do vũ khí, vật liệu nổ tự chế, chưa ghi nhận ca tử vong.
Tai nạn liên hoàn trên cao tốc TPHCM - Long Thành, giao thông ùn tắc

Tai nạn liên hoàn trên cao tốc TPHCM - Long Thành, giao thông ùn tắc

19:03:32 01/02/2025
Tại hiện trường, các phương tiện đều bị hư hỏng nặng phần đầu và đuôi. Mảnh vỡ văng tung tóe trên mặt đường, may mắn vụ việc không gây thương vong về người.

Có thể bạn quan tâm

'Sự ra đi của Từ Hy Viên là nỗi đau khắc sâu trong lòng chị'

'Sự ra đi của Từ Hy Viên là nỗi đau khắc sâu trong lòng chị'

Sao châu á

23:37:47 03/02/2025
Sự ra đi bất ngờ của Từ Hy Viên để lại niềm xót thương vô hạn cho người thân, khán giả và cả những người đồng nghiệp thân thiết trong showbiz.
Mỹ Tâm như nàng thơ bên hoa, ca sĩ Hoài Lâm tiều tụy

Mỹ Tâm như nàng thơ bên hoa, ca sĩ Hoài Lâm tiều tụy

Sao việt

23:35:11 03/02/2025
Mỹ Tâm đăng ảnh cắm hoa thạch thảo tím. Nhan sắc nữ ca sĩ khiến fan xuýt xoa, khen như nàng thơ . Hoài Lâm gây chú ý bởi ngoại hình tiều tụy, xuống sắc.
Hình ảnh đẹp nhất cuộc đời Từ Hy Viên: Nhan sắc kinh diễm như xé truyện bước ra, cả showbiz không ai thay thế nổi

Hình ảnh đẹp nhất cuộc đời Từ Hy Viên: Nhan sắc kinh diễm như xé truyện bước ra, cả showbiz không ai thay thế nổi

Hậu trường phim

23:28:46 03/02/2025
Trước thông tin về sự ra đi đột ngột của Từ Hy Viên thì rất nhiều những hình ảnh, vai diễn của của cô cũng được khán giả nhắc lại.
Phim Việt hay đến mức được tăng 166% suất chiếu, cặp chính gây bão mạng vì ngọt từ phim đến đời

Phim Việt hay đến mức được tăng 166% suất chiếu, cặp chính gây bão mạng vì ngọt từ phim đến đời

Phim việt

23:24:35 03/02/2025
Giữa thời điểm bộ phim Bộ Tứ Báo Thủ chiếm sóng MXH, gây sốt ngoài phòng vé thì còn một tựa phim Việt cũng bất ngờ trở thành hiện tượng hot dù ban đầu không được truyền thông rầm rộ.
Tổng kết Grammy 2025: Taylor Swift trắng tay, Beyoncé hoàn thành giấc mơ kèn vàng, một siêu sao "thắng đậm"

Tổng kết Grammy 2025: Taylor Swift trắng tay, Beyoncé hoàn thành giấc mơ kèn vàng, một siêu sao "thắng đậm"

Nhạc quốc tế

23:18:28 03/02/2025
Giải Grammy lần thứ 67 đã khép lại vào sáng 3/2 (theo giờ Việt Nam), đánh dấu một năm sôi nổi của làng nhạc thế giới.
Bảo Anh gọi 1 Anh Trai là "thợ đụng", từng cùng tham gia band nhạc giao lưu Việt - Ấn rồi tan rã ngay lập tức

Bảo Anh gọi 1 Anh Trai là "thợ đụng", từng cùng tham gia band nhạc giao lưu Việt - Ấn rồi tan rã ngay lập tức

Nhạc việt

23:11:33 03/02/2025
Bảo Anh đã lên tút PR miễn phí cho Song Luân và COEM Cô dành lời khen có cánh về năng lực thợ đụng của Song Luân khi anh chiến hết từ ca hát, sáng tác, đóng phim tới viết kịch bản, quay phim.
Cách chăm sóc, bảo vệ da trong mùa Xuân

Cách chăm sóc, bảo vệ da trong mùa Xuân

Làm đẹp

22:17:45 03/02/2025
Sửa rửa mặt dạng gel hoặc sữa là lựa chọn tốt vì chúng cung cấp độ ẩm mà không làm bong tróc lớp biểu bì. Các sản phẩm có chứa axit hyaluric hoặc glycerin cũng rất hiệu quả để bổ sung độ ẩm cho da.
Uống bao nhiêu cốc bia khiến nồng độ cồn lên mức phạt kịch khung?

Uống bao nhiêu cốc bia khiến nồng độ cồn lên mức phạt kịch khung?

Sức khỏe

22:13:52 03/02/2025
Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng cách tính nồng độ cồn trong máu, quy định chung về đồ uống chỉ là ước tính. Tình trạng sức khỏe (chẳng hạn như bệnh gan), thuốc men cũng có thể ảnh hưởng đến tốc độ chuyển hóa cồn trong cơ thể.
Mở cửa phòng trọ sau khi nghỉ Tết, các nam thanh nữ tú đua nhau khoe chùm ảnh "xem là phải bịt mũi"

Mở cửa phòng trọ sau khi nghỉ Tết, các nam thanh nữ tú đua nhau khoe chùm ảnh "xem là phải bịt mũi"

Netizen

21:48:11 03/02/2025
Sau kỳ nghỉ Tết dài đằng đẵng, sinh viên hớn hở kéo vali trở lại phòng trọ với tâm thế tràn đầy năng lượng, nhưng chưa kịp đặt hành lý xuống thì một cơn ác mộng mang tên...
Dò kim loại, 2 người đào được 'kho báu' quý giá

Dò kim loại, 2 người đào được 'kho báu' quý giá

Lạ vui

20:02:46 03/02/2025
404 đồng tiền xu được phát hiện vào mùa thu năm 2023 tại thị trấn Bunnik, cách Amsterdam khoảng 24 dặm (39 km) về phía đông nam.
Arda Guler bất mãn với Real Madrid

Arda Guler bất mãn với Real Madrid

Sao thể thao

19:58:48 03/02/2025
Tài năng trẻ của Real Madrid tiếp tục không được sử dụng phút nào sau trận thua 0-1 của đội nhà trước Espanyol ở vòng 22 La Liga.