Chuyên gia Anh đánh giá về cuộc phản công của Ukraine

Cuộc phản công gần đây của Ukraine nhằm thay đổi cục diện chính trị nhiều hơn, thay vì mục tiêu quân sự.

Xe tăng chở binh sĩ Ukraine ở Kharkiv. Ảnh: AFP

Ông Gav Don, Giáo sư thỉnh giảng tại Đại học Edinburgh (Anh) nhận định, gần đây, các lực lượng vũ trang Ukraine đã thực hiện cuộc phản công phòng tuyến của Nga ở phía Tây bắc từ Izyum đến Kharkiv. Phòng tuyến mà Ukraine tấn công có lẽ không quá 5.000 người, phân tán dọc theo chiều dài khoảng 80 km, có nghĩa với mật độ 60 người/km.

Theo ông Gav Don, Ukraine đã lựa chọn mục tiêu tốt. Các lực lượng của Nga đã nhanh chóng rút lui, bỏ lại một phần nguồn cung cấp thiết bị và đạn dược, nhưng chịu ít thương vong vì cuộc rút lui của họ được yểm trợ bởi hỏa lực pháo binh hạng nặng và các cuộc không kích gần như liên tục nhằm vào lực lượng tiến công của Ukraine.

Kết quả là quân đội Ukraine đã kiểm soát được một vùng tam giác rộng khoảng 100km và chiều sâu 50km, với thị trấn Kupyansk ở đỉnh và Izuym ở góc phía Nam. Các lực lượng Nga đã khiến cuộc phản công bị chặn lại trên sông Oskil, chỉ cách biên giới Nga 40 km.

Mặc dù vậy, theo báo cáo của Bộ Quốc phòng Nga, cuộc phản công đã khiến quân đội Ukraine tổn thất khoảng 2.500 quân. Nếu điều đó là đúng với số liệu học quân sự bình thường thì sẽ có thêm 5-7.000 người khác bị thương. Với tổng số thương vong như vậy, các đội hình tấn công giờ đây sẽ không còn hiệu quả về mặt quân sự, cần được bổ sung bởi các đơn vị mới từ phía sau để giữ và kiểm soát thực địa đã giành được.

Trong các cuộc xung đột bình thường, tỷ lệ tử vong và bị thương cao như thế này được coi tương đương với một thất bại quân sự. Tuy nhiên, cuộc phản công này của Ukraine có một ý nghĩa khác. Mặc dù vùng lãnh thổ tái kiểm soát có ít tầm quan trọng chiến lược (đó là lý do tại sao nó bị giành lại quá nhanh), nhưng cuộc phản công nhằm kiểm soát 2.000 km vuông trên sẽ tiếp thêm sinh lực và khích lệ ý chí kháng cự của Ukraine, đồng thời tạo động lực tiếp tục hỗ trợ cho Ukraine trong liên minh phương Tây.

Giáo sư Gav Don nhấn mạnh, cuộc phản công của Ukraine cũng có thể tác động đến cuộc trưng cầu dân ý ở ​​Kherson và Zaporizhiya sắp tới về việc sáp nhập vào Nga hoặc trở thành khu vực tự trị, đang được lên kế hoạch vào đầu tháng 11. Trong khi chiến dịch ở Kherson của Ukraine đã bị dập tắt một cách dễ dàng, cuộc phản công ở Kharkiv có thể làm giảm đáng kể sự ủng hộ dành cho Nga trong hai cuộc bỏ phiếu quan trọng này. Do đó, sẽ không có gì ngạc nhiên nếu các cuộc bỏ phiếu tiếp tục bị trì hoãn.

Với phương Tây, chiến dịch ở Kharkiv sẽ tiếp thêm sinh lực đối với sự ủng hộ vốn đang ngày càng dao động của họ dành cho Ukraine. Thủ tướng mới của Anh Liz Truss từ lâu đã là một người chống Nga, và cuộc phản công ở Kharkiv sẽ củng cố khuynh hướng chính sách của bà.

Một số quốc gia châu Âu đã tỏ ra dao động về việc tiếp tục hỗ trợ Ukraine nhưng giờ đây chiến dịch trên của Ukraine được kỳ vọng sẽ củng cố lập trường của phe “diều hâu” ở EU. Tại Mỹ, Ukraine có thể mong đợi phe diều hâu của Bộ Ngoại giao sẽ giành lợi thế hơn khi tranh luận về viện trợ tiền bạc và vũ khí trước những người thực dụng của Bộ Quốc phòng.