Chuyến đi giữa tâm bão Brexit

Ngày 3-6, Tổng thống Mỹ Donald Trump đến thủ đô London, bắt đầu chuyến thăm nhà nước tới Anh trong 3 ngày. Diễn ra trong bối cảnh nước Anh đang trong tâm bão của Brexit nên chuyến công du của người đứng đầu Nhà Trắng được dư luận đặc biệt quan tâm.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đến Anh

Nhiều tranh cãi

Trong khuôn khổ chuyến thăm từ ngày 3 đến 5-6, dự kiến, Tổng thống Donald Trump sẽ dùng bữa với Nữ hoàng Anh Elizabeth, hội đàm với Thủ tướng Theresa May, dự lễ kỷ niệm 75 năm ngày D-Day và tới thăm tu viện Westminster.

Phát biểu trên trang mạng xã hội Twitter vài phút trước khi phi cơ Không lực 1 hạ cánh xuống sân bay Stansted ở thủ đô London, Tổng thống Donald Trump bày tỏ mong muốn sẽ trở thành một người bạn lớn đối với Anh, cũng như trông đợi nhiều vào chuyến thăm này. Bên cạnh đó, ông cũng nhắc lại khả năng đạt được thỏa thuận thương mại rất lớn giữa hai nước trong tương lai gần.

Chuyến thăm của ông Donald Trump hiện đang gây nhiều tranh cãi tại Anh do hàng loạt phát ngôn “phật lòng” chính giới Anh khi đưa ra những đánh giá về chuyện Anh nên rời khỏi Liên minh châu Âu (EU-Brexit) như thế nào và thậm chí chọn luôn người mà ông mong muốn thay thế Thủ tướng Anh Theresa May – người tuyên bố sẽ từ chức vài ngày sau khi đón tiếp Tổng thống Mỹ Donald Trump và chưa rõ ai sẽ kế nhiệm. Trong khi các nghị sĩ Anh vẫn chưa thể đi tới thống nhất về kế hoạch Brexit thì một viễn cảnh ra đi không thỏa thuận với EU vẫn để ngỏ và được dự báo sẽ gây hỗn loạn cho nền kinh tế. Đây cũng không phải là lần đầu, mà trước đó, ông Donald Trump cũng từng đưa ra nhiều phát ngôn gây sứt mẻ quan hệ, khiến hai nước đồng minh thêm chia rẽ.

Ngoài ra, dư luận cũng đang quan tâm đến việc Tổng thống Donald Trump có đưa vấn đề Huawei vào chương trình nghị sự giữa hai nước hay không. Theo giới phân tích, trong cuộc gặp với Thủ tướng Anh, Tổng thống Donald Trump có thể sẽ gây sức ép yêu cầu London không cho phép Tập đoàn viễn thông Huawei của Trung Quốc tham gia xây dựng mạng lưới 5G.

Không có nhiều đột phá?

Trong khi đó, Văn phòng Thủ tướng Anh cho biết, Thủ tướng Theresa May hy vọng chuyến thăm sẽ góp phần cho việc thúc đẩy quan hệ giữa hai nước. Theo bà May, chuyến thăm của nhà lãnh đạo Mỹ sẽ là cơ hội để tăng cường hơn nữa quan hệ đối tác thân thiết giữa Anh và Mỹ. Tuy nhiên, theo giới quan sát, việc Thủ tướng Theresa May từ chức vào ngày 7-6 tới khiến các cuộc thảo luận giữa hai nước sẽ mất đi nhiều giá trị. Sự bất trắc về Brexit cũng sẽ phần nào cản trở nhiều thỏa thuận đột phá giữa hai bên.

Phát biểu trên báo Sunday Times trước chuyến thăm cấp nhà nước tới Anh, Tổng thống Mỹ cho rằng, dù là ai kế nhiệm bà May thì cũng không cần phải e ngại việc rời khỏi bàn đàm phán với EU nếu không đạt được một thỏa thuận công bằng như mong muốn. Ông Donald Trump cũng kêu gọi Anh không nên chấp nhận thanh toán khoản “phí chia tay” EU đã được hai bên thống nhất trong thỏa thuận Brexit đạt được hối cuối năm 2018. Trong thỏa thuận này, chính phủ của bà May đồng ý trả cho EU 39 tỷ bảng (50 tỷ USD) cho những khoản nợ sau nhiều thập kỷ là thành viên của liên minh này.

Dự kiến, Anh sẽ rời EU vào ngày 31-10, sau hai lần gia hạn. Tuy nhiên, cho tới nay, nội bộ Anh vẫn chưa thể tìm được tiếng nói chung và thông qua thỏa thuận Brexit mà London và Brussels đã đạt được hồi cuối năm ngoái. Những diễn biến trên càng đẩy cao nguy cơ Brexit không thỏa thuận mà giới chuyên gia nhận định sẽ tác động lớn tới nền kinh tế thứ 5 thế giới cũng như tới nền kinh tế EU và toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh không ít ứng cử viên tranh cử vị trí kế nhiệm bà May khẳng định không e ngại kịch bản này.

THANH HẰNG (tổng hợp)

Theo SGGP