Chưa thể ra phán quyết với chủ nhà trọ vì vắng người tham gia tố tụng

Ngày 4-3, TAND quận Ba Đình, Hà Nội, mở phiên tòa xét xử sơ thẩm bị cáo Nguyễn Thế Hiệp (Hiệp “khùng”), SN 1947, trú tại quận Ba Đình, Hà Nội, về tội “Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy”, theo quy định tại điểm a khoản 2 và điểm d khoản 3 Điều 313 BLHS.

Theo các cơ quan tố tụng, Nguyễn Thế Hiệp kinh doanh cho thuê nhà trọ tại khu vực ngách tập thể cơ khí C70, ngõ 879 Đê La Thành, phường Ngọc Khánh, quận Ba Đình, Hà Nội, gần BV Nhi Trung ương. Bị cáo sở hữu 5 nhà trọ. Quá trình kinh doanh, Hiệp không xin phép các cơ quan có thẩm quyền mà tự ý cơi nới mở rộng nhà trọ bằng cách dựng khung sắt, sau đó làm sàn và vách ngăn phòng bằng các vật liệu: gỗ dán, tôn xốp…; tự ý lắp đặt hệ thống điện không đồng bộ, tự ý câu dẫn điện từ nhà này qua nhà khác để sử dụng, không trang bị đầy đủ các bình chữa cháy và các tiêu lệnh chữa cháy tại các nhà trọ và các nhà trọ này không có lối thoát hiểm đúng quy định.

Ngày 3-4-2018, đoàn kiểm tra liên ngành của phường Ngọc Khánh đã kiểm tra công việc kinh doanh nhà trọ, việc phòng cháy chữa cháy… tại khu nhà trọ của ông Nguyễn Thế Hiệp và đã lập biên bản ghi nhận: “Không có đăng ký kinh doanh, không có hồ sơ quản lý Phòng cháy chữa cháy (PCCC), không có phương tiện PCCC, không đảm bảo về khoảng cách PCCC, lối thoát nạn không đảm bảo theo quy định, chưa có tổ PCCC tại chỗ, hệ thống điện thiết kế lắp đặt quản lý sử dụng không đảm bảo PCCC”. Đoàn kiểm tra đã yêu cầu chủ nhà trọ dừng ngay hoạt động kinh doanh; làm các thủ tục đăng ký kinh doanh, hồ sơ phương án, phương tiện PCCC. Bị cáo đã ký biên bản và cam kết thực hiện. Tuy nhiên, ông Hiệp đã không thực hiện yêu cầu trên.

Bị cáo Hiệp “khùng” tại phiên tòa bị hoãn.

CQĐT kết luận, khoảng 17g ngày 17-9-2018, tại dãy nhà trọ của Hiệp xảy ra hỏa hoạn nghiêm trọng làm chết 2 người, làm cháy 20 nhà, gây ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của 31 hộ, 99 nhân khẩu tại ngõ 879. Tổng tài sản thiệt hại gần 1,9 tỷ đồng. Nguyên nhân vụ cháy là do chập mạch điện trên đường dây dẫn điện làm cháy lớp vỏ cách điện, sau đó cháy lan ra xung quanh. Ngày 26-9-2018, cơ quan CSĐT- CA quận Ba Đình đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự “Vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy”, xác định nguyên nhân vụ cháy xuất phát từ nhà ông Hiệp. Ngày 24-10-2019, VKSND quận Ba Đình đã tống đạt cáo trạng truy tố bị cáo về tội “Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy”.

Hơn một năm sau đám cháy, khung cảnh xung quanh khu nhà trọ không có nhiều thay đổi ngoài những đống đổ nát, tàn dư đám cháy đã được dọn sạch sẽ. Những ngôi nhà lợp tôn vẫn nham nhở tường gạch vì bị cháy được các hộ dân để nguyên trạng, không sửa chữa xây dựng vì đây là khu vực quy hoạch xây dựng đường vành đai 1 của TP Hà Nội. Nhà của ông Trần T, sát ngay cạnh nhà trọ, bị cháy 4 tầng cũng không sửa chữa mà chỉ lợp mái tôn ở tầng trên cùng để tạm sinh hoạt. Chị Thái Thị P, ở cạnh đó cho biết, nhà chị trước có nguồn thu nhập từ cho thuê trọ nhưng sau khi bị cháy, chị cũng không đầu tư sửa chữa để cho thuê nữa vì không biết bao giờ mới thu hồi vốn. Các hộ dân bị ảnh hưởng bởi đám cháy khác như hộ nhà bà L, ông K, bà T… đều trong tình trạng tương tự.

Tuy nhiên, ngay trong phần thủ tục phiên tòa, đại diện VKSND quận Ba Đình đã đề nghị HĐXX của TAND quận Ba Đình hoãn phiên tòa do vắng nhiều nhân chứng và bị hại, một luật sư của bị cáo. Cũng tại phiên tòa, luật sư Giang Văn Quyết (bào chữa cho bị cáo Hiệp) nêu thắc mắc khi toàn bộ hồ sơ vụ án được đóng dấu mật. Luật sư Quyết đề nghị HĐXX làm rõ vấn đề này và nếu đúng là đóng dấu mật thì phải giải mật để luật sư sử dụng tại phiên tòa. Luật sư cũng đề nghị HĐXX cần bổ sung lực lượng hỗ trợ tư pháp vào phiên xử sau để đảm bảo an toàn cho nhân chứng.

Trước đề nghị trên, HĐXX TAND quận Ba Đình đã tiến hành hội ý và đã quyết định hoãn phiên tòa và sẽ trở lại làm việc vào ngày 31-3-2020.

Về việc hồ sơ vụ án có đóng dấu mật, một luật sư bày tỏ, theo Điều 25 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, tòa án xét xử công khai, mọi người đều có quyền tham dự phiên tòa, trừ trường hợp do Bộ luật này quy định. Trường hợp đặc biệt cần giữ bí mật Nhà nước, thuần phong, mỹ tục của dân tộc, bảo vệ người dưới 18 tuổi hoặc để giữ bí mật đời tư theo yêu cầu chính đáng của đương sự thì tòa án có thể xét xử kín nhưng phải tuyên án công khai.

Như vậy, quy định về việc xét xử công khai là hành vi tự động giải mật đối với các tài liệu, văn bản mật có trong vụ án. Người bào chữa có thể sử dụng công khai các tài liệu có trong vụ án mà không vi phạm pháp luật. Vị luật sư cho rằng, cơ quan xét xử cần có hướng dẫn cụ thể để thống nhất trong việc sử dụng các tài liệu, văn bản mật (chưa được giải mật) đối với người bào chữa hi xét xử công khai và xử kín.

Hoa Đỗ

Theo phapluatxahoi.vn