Chú trọng hóa giải mâu thuẫn gia đình

Thời gian qua, tình trạng giết người thân, ruột thịt như: cha, mẹ, vợ, chồng, con… diễn biến phức tạp, gây bất bình trong dư luận.

Bị cáo Nguyễn Tiến Lưu phải lãnh mức án tù chung thân vì giết con ruột. Ảnh: T.Tâm

Nguyên nhân được xác định là do những mâu thuẫn bộc phát trong cuộc sống, thiếu kiềm chế khi xảy ra xung đột hoặc những mâu thuẫn tích tụ lâu ngày không được giải quyết khiến cho đối tượng thực hiện hành vi giết người một cách tàn nhẫn…

Khi người thân thành nạn nhân

Điều đáng lo ngại, chỉ vì lợi ích vật chất hoặc mâu thuẫn nhỏ trong cuộc sống, có người ra tay tàn ác để tước đi tính mạng của người thân, ruột thịt trong gia đình.

Như mới đây, chỉ vì mâu thuẫn nhỏ với những người thân trong gia đình, Nguyễn Thị Hồng Bích (38 tuổi, ngụ xã Vĩnh Thanh, huyện Nhơn Trạch) đã cho cháu ruột N.H.B.T. (18 tuổi, ngụ xã Vĩnh Thanh, huyện Nhơn Trạch) uống chất độc xyanua phải nhập viện cấp cứu. Sau khi mở rộng điều tra, cơ quan công an còn phát hiện trước đó, Bích đã dùng chất kịch độc này để giết chồng và 2 người cháu ruột khác.

Mặt khác, cũng có những người chỉ vì ghen tuông mù quáng đã ra tay giết chồng, vợ một cách tàn nhẫn. Họ đã tự đẩy cuộc hôn nhân của bản thân đi vào ngõ cụt, không chỉ khiến cho người trong cuộc phải chịu tổn thương mà còn khiến cho cuộc sống của các con trở nên bất hạnh.

Đơn cử, vào cuối tháng 12-2023, Tòa án nhân dân tỉnh đã tuyên phạt bị cáo Đỗ Minh Tuấn (34 tuổi, ngụ phường Long Bình, thành phố Biên Hòa) 16 năm tù về tội giết người. Theo nội dung vụ án, Tuấn và chị L. là vợ chồng, có 2 con chung. Vào ngày 13-12-2022, Tuấn đi làm về và hỏi con nhỏ về vợ là chị L. thì biết vợ đã được một người đàn ông chở đi từ trưa. Vì ghen tức, Tuấn đã đi mua xăng đốt vợ khiến chị L. bỏng nặng với tỷ lệ thương tật 79%.

Bên cạnh đó, cũng có những vụ án xảy ra rất đau lòng khi các con trở thành nạn nhân của bạo lực gia đình. Có những trẻ phải trả giá bằng cả tính mạng vì chính cuộc hôn nhân bất hạnh của cha mẹ.

Điển hình như ngày 25-1, TAND tỉnh tuyên phạt bị cáo Nguyễn Tiến Lưu (39 tuổi, ngụ phường Trảng Dài, thành phố Biên Hòa) mức án tù chung thân về tội giết người. Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh, Lưu và vợ là chị T.V. (39 tuổi) sống chung tại phường Trảng Dài, có với nhau 2 con. Lưu nghi ngờ chị V. có quan hệ tình cảm bất chính với người khác nên xảy ra mâu thuẫn. Ngày 11-9-2023, bực tức vì chuyện vợ bỏ nhà đi, Lưu dùng dao đâm cháu K.N. (sinh năm 2013, con ruột Lưu) tử vong.

“Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định tình tiết định khung tăng nặng giết ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng, thầy, cô giáo… nhằm trừng trị và giáo dục người phạm tội ý thức tôn trọng những người đã có ơn dưỡng dục mình. Do đó, hành vi giết người thân thường bị xử nghiêm khắc với mức án cao” – Trưởng phòng Thực hành quyền công tố, xét xử án hình sự về trật tự xã hội, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh DOÃN CAO SƠN cho hay.

Hóa giải mâu thuẫn ngay từ trong gia đình

Theo các cơ quan chức năng, thời gian qua, tội phạm sát hại người thân diễn biến phức tạp. Điều này gióng lên hồi chuông cảnh báo về tình trạng đạo đức xã hội xuống cấp, đáng báo động.

Trưởng phòng Thực hành quyền công tố, xét xử án hình sự về trật tự xã hội, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Doãn Cao Sơn cho hay, nguyên nhân trực tiếp làm phát sinh ý định phạm tội, thúc đẩy đối tượng ra tay sát hại người thân thường là do nóng giận bộc phát nhất thời khi xảy ra mâu thuẫn, xung đột về tranh chấp tài sản, do ghen tuông… Bên cạnh đó, có nhiều trường hợp có thể là do những bức xúc tâm lý bị dồn nén, tích tụ từ lâu trong cuộc sống thường ngày và thường có sự kích động về mặt tâm lý. Cũng có trường hợp, các đối tượng đặt lợi ích cá nhân lên trên tính mạng của cả người thân; cái tôi ích kỷ; coi thường pháp luật đã thúc đẩy hung thủ ra tay sát hại chính những người thân, ruột thịt của mình.

Theo ông Sơn, hành vi giết người thân (ông, bà, cha, mẹ…) sẽ làm tăng đáng kể mức độ lỗi của người phạm tội so với trường hợp giết người thông thường. Hành vi này còn làm đảo lộn các giá trị xã hội và báo động tình trạng xuống cấp nghiêm trọng về đạo đức, nhân cách. Bởi lẽ, hành vi này không chỉ vi phạm pháp luật, mà còn vi phạm nghiêm trọng đạo đức, mất hết nhân tính nên cần phải bị nghiêm trị.

Cũng theo đại diện Tòa án nhân dân tỉnh, để ngăn chặn, kéo giảm tình trạng giết người thân, gốc rễ vẫn là việc giáo dục nhân cách con người, nhất là giáo dục từ những người trẻ hiện nay. Từ trong gia đình phải biết nói không với bạo lực, dùng sự yêu thương để đối đãi với nhau và khi xảy ra xích mích, mâu thuẫn thì cần bình tĩnh giải quyết triệt để các vấn đề. Hơn nữa, từ góc độ nhà trường, cần chú trọng việc giáo dục đạo đức cho học sinh hơn; thường xuyên uốn nắn, định hướng cho các em biết sống yêu thương, bao dung và có kỹ năng ứng xử tốt hơn trong mọi trường hợp, nhất là khi xảy ra xung đột trong gia đình.

Đặc biệt, cần tăng cường thông tin các vụ án giết người xảy ra trên địa bàn, hậu quả xảy ra để mọi người lấy đó làm bài học răn dạy chính bản thân và các con trong gia đình. Đừng để đến khi hậu quả xảy ra mới hối hận thì quá muộn màng. Mặt khác, các cơ quan chức năng cần phải chủ động nắm tình hình, phát hiện các mâu thuẫn phát sinh trong các gia đình để kịp thời hóa giải các mâu thuẫn, xung đột, tạo môi trường an toàn, lành mạnh và yêu thương hơn