Chủ tịch Trung Quốc đánh giá cao mối quan hệ với châu Phi

Ngọc Hà09:35 05/09/2024

Ngày 4/9, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tiếp các nhà lãnh đạo châu Phi đến Bắc Kinh tham dự Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn hợp tác Trung Quốc – châu Phi (FOCAC) năm 2024 – sự kiện ngoại giao lớn nhất do Trung Quốc tổ chức trong nhiều năm.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phát biểu tại Bắc Kinh ngày 20/8/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Trong bài phát biểu, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đánh giá cao mối quan hệ giữa Trung Quốc và châu Phi. Theo ông, hai bên đã duy trì hợp tác và phối hợp trong các vấn đề lớn của khu vực và thế giới, cũng như cùng đưa tiếng nói của các nước Nam Bán cầu trở nên mạnh mẽ hơn. Ông tin tưởng với sự hợp tác chặt chẽ, hai bên sẽ gặt hái được những thành quả mới.

Trước đó, cùng ngày, Chủ tịch Tập Cận Bình và Chủ tịch Hội đồng Tổng thống Libya Mohamed al-Menfi thông báo thiết lập quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước.

Cũng trong ngày 4/9, Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Cameroon Paul Biya cũng thông báo nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược toàn diện.

Thách thức và triển vọng với Trung Quốc khi thực hiện BRI

Để thực hiện khát vọng phục hưng dân tộc Trung Hoa vĩ đại, những năm qua, Trung Quốc đã đề xuất triển khai nhiều sáng kiến liên kết kinh tế và chính trị do nước này dẫn dắt nhằm giành ưu thế cạnh tranh chiến lược và gia tăng ảnh hưởng trên phạm vi toàn cầu.

Một trong số đó là Sáng kiến Vành đai và Con đường, có quy mô kết nối lớn chưa từng có trong lịch sử. Tuy nhiên, sáng kiến này dường như đang gặp phải nhiều khó khăn khi triển khai...

Video đang HOT

Sáng kiến và mục tiêu vĩ đại

Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) ban đầu có tên gọi "Một vành đai, một con đường", Trung Quốc còn gọi là "Nhất đới, Nhất lộ", được đề cập lần đầu tiên vào tháng 9/2013 trong chuyến thăm Kazakhstan của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình với ý tưởng thành lập "Vành đai kinh tế con đường tơ lụa trên đất liền" (SREB). Đến tháng 10/2013, phát biểu trước Quốc hội Indonesia, Trung Quốc đã bổ sung thêm nội hàm của sáng kiến khi đề cập đến việc thành lập "Con đường tơ lụa trên biển thế kỉ XXI" (MSR).

BRI được Trung Quốc thực hiện nhằm mục tiêu thúc đẩy kết nối Trung Quốc với các nền kinh tế châu Á, châu Âu và châu Phi bằng trọng tâm xây dựng mạng lưới liên kết cơ sở hạ tầng bao gồm hệ thống đường bộ, đường sắt, sân bay, cảng biển, đường ống (dẫn dầu, khí đốt), nhà máy năng lượng và được mở rộng kết nối trên 04 trụ cột khác bao gồm chính sách, thương mại đầu tư, tài chính và giao lưu nhân dân giữa Trung Quốc với các nước có dự án BRI đi qua và giữa các nước thành viên với nhau. Đồng thời, nước này cũng không ngừng mở rộng nội hàm triển khai sáng kiến với việc bổ sung một số nội dung mới được coi là một phần của BRI bao gồm các chiến lược về xây dựng Con đường tơ lụa kỹ thuật số (2015), Con đường tơ lụa y tế (2020), Con đường tơ lụa trên băng...

Logo của Diễn đàn cấp cao BRI lần thứ 3 tổ chức tháng 10/2023.

BRI được coi là sáng kiến đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng lớn nhất trong lịch sử từ trước đến nay, khi quy mô kết nối ban đầu tới 65 quốc gia với khoảng 4,5 tỉ người, chiếm khoảng 30% GDP và 75% tổng năng lượng dự trữ toàn cầu. Đồng thời, được truyền thông mô tả là "dự án thế kỉ" với thời gian thực hiện dài nhất trong lịch sử, dự kiến kéo dài 36 năm, bắt đầu từ năm 2013 và hoàn thành vào năm 2049, khi Trung Quốc kỉ niệm 100 năm lập nước. Với quy mô khổng lồ như vậy, nguồn vốn được Trung Quốc đầu tư vào sáng kiến ước tính khoảng 4.000-8.000 tỉ USD, với hàng nghìn dự án được đầu tư trải dài qua cả ba châu lục Á, Âu, Phi, bao gồm cả trên đất liền và trên biển.

Là một trong 4 trụ cột chính trong chính sách ngoại giao nước lớn của Trung Quốc, BRI được xem là một công cụ để Trung Quốc trực tiếp triển khai các hoạt động cạnh tranh, gia tăng ảnh hưởng và khẳng định vị thế cường quốc toàn cầu. Nếu thực hiện thành công, BRI có thể giúp Trung Quốc gia tăng ảnh hưởng kinh tế và chính trị tại khu vực và thế giới với việc hình thành được các hệ thống liên kết kinh tế mới, các định chế về kinh tế, thương mại, công nghệ kĩ thuật theo các tiêu chuẩn của Trung Quốc thay thế cho các tiêu chuẩn của Mỹ và phương Tây vốn đã được thừa nhận rộng rãi, từ đó giúp nước này đảm bảo thực hiện thành công các lợi ích cốt lõi của Trung Quốc liên quan vấn đề chủ quyền, an ninh quốc gia, an sinh xã hội và mục tiêu phục hưng "dân tộc Trung Hoa vĩ đại".

Theo các chuyên gia, tính đến tháng 10/2023, Trung Quốc đã ký kết hơn 200 văn bản hợp tác xây dựng BRI với 32 tổ chức quốc tế và 152 quốc gia với tổng sản phẩm quốc nội (GDP) đạt khoảng 41.000 tỉ USD và tổng các giá trị dự án đầu tư, xây dựng tại các nước thuộc BRI lên tới 1.000 tỉ USD.

Tuyến đường bộ trong khuôn khổ BRI đi qua rặng núi Karakorum (Pakistan).

Nhiều thách thức chờ đợi

Mặc dù đạt được một số thành tựu, song Trung Quốc đang phải đối mặt với một số khó khăn trong triển khai BRI.

Một là, Trung Quốc vấp phải chỉ trích và cạnh tranh mạnh mẽ từ một số nước lớn, nhất là Mỹ, Liên minh châu Âu, Nhật Bản, Ấn Độ. Nhiều nước cho rằng các nguồn vốn đầu tư, cho vay vào dự án thuộc BRI thiếu minh bạch, cáo buộc Trung Quốc thực hiện ngoại giao bẫy nợ với các nước nghèo, kém phát triển. Bên cạnh đó, các nước lớn cũng triển khai nhiều chính sách, sáng kiến tương tự như BRI của Trung Quốc để kiềm chế và duy trì lợi thế cạnh tranh với Trung Quốc. Mỹ triển khai Sáng kiến Mạng lưới điểm xanh (do Mỹ, Nhật Bản, Úc công bố), Hành lang kinh tế Ấn Độ - Trung Đông - châu Âu; Nhật Bản triển khai Sáng kiến xây dựng cơ sở hạ tầng chất lượng cao tại châu Á; EU triển khai chiến lược Liên kết Á - Âu, Sáng kiến Cửa ngõ toàn cầu...

Hai là, BRI đối mặt với khó khăn về tài chính. Theo thống kê, 26,8% các quốc gia dọc tuyến đường triển khai BRI có sự gia tăng rủi ro về tín dụng, điều này không những ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ triển khai các dự án mà còn khiến Trung Quốc phải bỏ ra một số tiền khổng lồ để giải cứu, nhiều dự án có nguy cơ phải hủy bỏ, không thể thu hồi vốn đầu tư hoặc kéo dài tiến độ thực hiện dẫn đến đội vốn, làm gia tăng áp lực tài chính cho Trung Quốc và các nước tham gia.

Theo Chính phủ Trung Quốc, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, năm 2020 có 1/5 dự án thuộc BRI đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng, 30-40% dự án bị tác động một phần. Hiện nay, có khoảng gần 60% các khoản vay nước ngoài của Trung Quốc là do các quốc gia gặp khó khăn về tài chính nắm giữ, trong khi con số này chỉ là 5% vào năm 2010. Trong bối cảnh kinh tế thế giới phục hồi chậm, dư địa nặng nề từ đại dịch COVID-19, tỉ lệ thất nghiệp gia tăng, nhu cầu tiêu dùng giảm, trao đổi thương mại giảm, Trung Quốc dường như đang phải đối mặt với nguy cơ giảm sút nguồn lực cấp vốn cho BRI.

Ba là, tính hiệu quả của BRI chưa được đánh giá rõ ràng do đầu tư dàn trải, thiếu tập trung và thiếu trọng điểm. Trong quá trình triển khai BRI, Trung Quốc đã mở rộng quy mô hợp tác từ 65 quốc gia lên hơn 100 quốc gia, mở rộng nhiều lĩnh vực hợp tác kinh tế từ nhiều khía cạnh khác nhau như tài chính, năng lượng, thông tin, khoa học - kĩ thuật, văn hóa... khiến tính định hướng và giá trị thiếu sự rõ ràng.

Theo các chuyên gia đánh giá, BRI chủ yếu mới chỉ hiện diện dưới dạng các cơ chế đối thoại song phương và đa phương, thiếu hệ thống điều phối mang tính thể chế và các cơ chế giải quyết tranh chấp thực chất. Ngoài ra, quá trình xây dựng một hệ thống quy tắc hợp tác, liên kết chất lượng thống nhất cũng gặp nhiều thách thức do các nước thành viên tham gia có nhiều khác biệt về quan điểm, chế độ chính trị, vị trí địa lý, tài nguyên, hệ thống pháp luật, văn hóa, môi trường kinh doanh...

Hợp tác về thúc đẩy sử dụng năng lượng sạch luôn là một trọng tâm của BRI.

Triển vọng của BRI

Sau 10 năm triển khai, Trung Quốc đã nhận ra những khó khăn trong triển khai thực hiện BRI và đã đưa ra những thay đổi chiến lược và giải pháp điều chỉnh phù hợp trong triển khai các dự án thuộc BRI. Theo đó, trong tương lai BRI có thể sẽ bao gồm nhiều dự án phù hợp với xu hướng nhỏ nhưng đẹp, quy mô nhỏ nhưng mang lại hiệu quả cao.

BRI sẽ triển khai các dự án quy mô nhỏ hơn, chất lượng cao hơn nhằm khắc phục tình trạng phân tán, thiếu trọng điểm trước đây. Việc triển khai các loại dự án loại này sẽ giúp Trung Quốc giảm bớt được gánh nặng tài chính, có điều kiện phân bổ nguồn lực tốt hơn, quản lý, kiểm soát chặt chẽ các rủi ro đầu tư tài chính hơn so với các dự án quy mô lớn ở nước ngoài trước đây. Bên cạnh đó, các dự án thuộc BRI sẽ tập trung vào phát triển xanh, nhằm phù hợp với xu thế phát triển trong tương lai và các cam kết của Trung Quốc về phát triển bền vững.

Năm 2021, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tuyên bố Trung Quốc không xây dựng các dự án nhiệt điện than mới ở nước ngoài và cam kết tăng cường hỗ trợ các nước đang phát triển khác trong việc phát triển năng lượng xanh, ít carbon, hướng trọng tâm đầu tư vào các dự án phát triển công nghệ cao, có chất lượng thuộc các lĩnh vực về năng lượng tái tạo, công nghệ mới, bảo vệ môi trường, phát triển bền vững. Sự chuyển đổi khác mà Trung Quốc cũng hướng tới trong triển khai BRI là chuyển đổi từ kết nối cơ sở hạ tầng cứng sang hạ tầng mềm với trọng tâm là phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số, công nghệ trí tuệ nhân tạo, đổi mới sáng tạo và thương mại điện tử. Đồng thời, phát huy hơn nữa vai trò của doanh nghiệp tư nhân trong tham gia đầu tư, thực hiện các dự án thuộc về BRI thay vì chỉ doanh nghiệp, tập đoàn nhà nước như trước đây nhằm đa dạng hóa nguồn lực, công nghệ đầu tư, hạn chế rủi ro về rào cản thương mại và thuế quan do cạnh tranh từ các nước lớn khác.

Tuy nhiên, liệu BRI có thực sự thành công hay không còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố. Trong tương lai, ngoài các khó khăn hiện tại, BRI dường như sẽ khó có thể mở rộng được quy mô tại khu vực châu Âu do hầu hết các quốc gia này đều là những nước phát triển, có nền tảng tiêu chuẩn khoa học, kinh tế, kỹ thuật công nghệ tiên tiến, có lịch sử quan hệ hợp tác ổn định, lâu dài với Mỹ và đồng minh... Đây sẽ là một thách thức lớn đòi hỏi Trung Quốc phải điều chỉnh chiến lược một cách căn cơ, phù hợp nếu muốn sáng kiến BRI phát triển ở quy mô toàn cầu và hoàn thành giấc mơ phục hưng dân tộc Trung Hoa vĩ đại

Đằng sau việc Trung Quốc gia tăng ảnh hưởng trở lại ở châu Phi Hậu COVID-19, Trung Quốc quay trở lại châu Phi với những mục tiêu mới. Nhưng dữ liệu cho thấy một mối quan hệ phức tạp hơn, vốn phần lớn vẫn mang tính khai thác. Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa (thứ 6, trái) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (thứ 7, trái) cùng các đại biểu chụp ảnh chung tại Đối...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Thực hư tin Campuchia điều binh sĩ tới biên giới với Thái Lan sau vụ đối đầu08:43

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Xung đột Nga - Ukraine trước bước ngoặt08:59

Vụ trộm bồn cầu làm bằng 98 kg vàng: nghi phạm ra tay trong 5 phút09:08

Báo Mỹ: Ông Trump "khó chịu" vì trang phục của ông Zelensky01:28

Lãnh đạo Mỹ - Ukraine khẩu chiến kịch liệt08:41

'Ông Trump rất thất vọng về ông Zelensky, muốn Ukraine thỏa thuận khoáng sản 500 tỉ USD'09:08

Ông Trump sẽ đích thân kiểm kê kho vàng trị giá 425 tỉ USD của Mỹ09:43

Ông Trump khen ông Zelensky dũng cảm, không cam kết hỗ trợ lực lượng châu Âu tại Ukraine08:00

Phát sốt đoạn phim ông Trump, ông Netanyahu nhâm nhi cocktail ở bãi biển Gaza08:01

Không chỉ Mỹ, Pháp cũng đàm phán về khoáng sản quan trọng với Ukraine09:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Vai trò của BRICS trong chính sách đối ngoại của Trung Quốc

14:40:57 04/03/2025

Định dạng này không chỉ giúp Bắc Kinh gây ảnh hưởng tại các nước đang phát triển mà còn đóng vai trò là yếu tố quan trọng trong hợp tác chiến lược với Nga và là nền tảng đối thoại với Ấn Độ.

Châu Âu đề xuất giải pháp thay thế Starlink cho Ukraine

14:38:59 04/03/2025

Tuy nhiên, Govsatcom có một hạn chế lớn: chương trình này không bao gồm việc phóng các vệ tinh chuyên dụng. Thay vào đó, nó dựa vào các vệ tinh quân sự và thương mại sẵn có của châu Âu.

Liban, Saudi Arabia nỗ lực khôi phục quan hệ song phương

14:37:04 04/03/2025

Ông hy vọng chuyến công du của mình tới Riyadh sẽ mở đường cho việc trao đổi đoàn cấp cao giữa hai nước nhằm tiến tới ký các thỏa thuận về tăng cường quan hệ song phương.

Nhiều nước châu Âu phản đối 'hồi sinh' Dòng chảy phương Bắc 2

14:33:21 04/03/2025

Cùng ngày, Ngoại trưởng Estonia Margus Tsahkna cũng cho rằng việc tái khởi động xuất khẩu khí đốt qua Nord Stream 2 là một bước đi sai hướng đối với an ninh năng lượng châu Âu.

Anh - Pháp bất đồng về kế hoạch sử dụng tài sản đóng băng của Nga

14:30:37 04/03/2025

Theo ước tính, khoảng 240 tỷ USD trong số tài sản bị đóng băng của Nga đang nằm tại EU, khoảng 28-30 tỷ USD ở Anh, phần còn lại phân bổ tại nhiều quốc gia khác.

Tác động với Ukraine khi bị Mỹ ngừng viện trợ vũ khí

14:28:59 04/03/2025

Liên minh châu Âu cũng đang phát triển một giải pháp thay thế có thể sử dụng mạng vệ tinh Govsatcom, dự kiến hoạt động đầy đủ vào cuối năm nay.

Khả năng Mỹ nới lỏng trừng phạt đối với Nga

14:27:22 04/03/2025

Trong khi đó, Nga cũng đã để ngỏ khả năng hợp tác kinh tế với Mỹ. Điện Kremlin hồi tuần trước cho biết Nga sở hữu nhiều mỏ kim loại đất hiếm và sẵn sàng thực hiện các thỏa thuận để khai thác loại khoáng sản được sử dụng...

Trung Quốc tuyên bố đáp trả thuế quan của Mỹ liên quan đến fentanyl

14:24:14 04/03/2025

Tuy nhiên, nước này cho rằng phía Mỹ đã nhiều lần sử dụng vấn đề fentanyl để đổ lỗi và áp đặt thêm thuế quan đối với hàng xuất khẩu của Trung Quốc.

Hàng loạt máy bay chuẩn bị hạ cánh tại thủ đô Mỹ nhận cảnh báo va chạm không chính xác

13:16:56 04/03/2025

Chiếc CRJ700 Bombardier chở 64 hành khách và phi hành đoàn, trong khi trên trực thăng BlackHawk có 3 quân nhân. Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 30/1 xác nhận không có người sống sót sau vụ va chạm xảy ra vào sáng sớm cùng ngày này.

Dải Gaza rơi vào vòng xoáy căng thẳng mới

13:11:11 04/03/2025

Israel và Hamas tiếp tục bất đồng sâu sắc sau khi kết thúc giai đoạn 1 của thỏa thuận ngừng bắn, với căng thẳng dẫn đến quyết định của Israel dừng mọi viện trợ vào Dải Gaza.

Châu Âu đối mặt chi phí khổng lồ để bảo vệ Ukraine

12:45:49 04/03/2025

Việc chấm dứt cuộc xung đột Nga-Ukraine sẽ đòi hỏi những chi phí lớn. Thủ tướng Anh Keir Starmer đã đưa ra một kế hoạch 4 điểm vào cuối tuần qua tại một cuộc họp của các nhà lãnh đạo châu Âu với Tổng thống Zelensky.

Khả năng Trung Quốc thay đổi chiến lược kinh tế trước chính sách thuế của Tổng thống Trump

12:43:46 04/03/2025

Một số chính sách, như việc cắt giảm lương của công chức và nhân viên ngành tài chính trong chiến dịch "thịnh vượng chung", có thể không có lợi cho việc phục hồi tiêu dùng.

Có thể bạn quan tâm

Không thời gian - Tập 53: Tài lừa bắt cô giáo Tâm

Phim việt

15:21:21 04/03/2025

Tài lại gọi điện tới, lừa rằng đã nghe tin nhà của một trong số các em học sinh bị sạt lở nên muốn đưa cô tới xem tình hình. Tâm không nghi ngờ mà lập tức tin tưởng lời Tài nói.

Cà Mau: 4 người nhập viện cấp cứu vì ăn cá nóc

Tin nổi bật

15:16:06 04/03/2025

Các chuyên gia y tế khuyến cáo, cá nóc chứa độc tố cực mạnh, có thể gây tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời. Do đó, người dân tuyệt đối không chế biến hoặc sử dụng loại cá này làm thực phẩm để tránh hậu quả đáng tiếc...

Ảnh chụp từ camera trong biệt thự vào nửa đêm hé lộ cuộc sống không như tưởng tượng của nàng dâu hào môn

Netizen

15:01:18 04/03/2025

Vừa qua, cặp đôi hot girl Mai Tây (Nguyễn Tuý Xuân Mai, sinh năm 2000) và thiếu gia Hoàng Đình Khang đã thông báo chính thức chào đón quý tử đầu lòng.

Mạc Anh Thư gặp sự cố hậu ly hôn Huy Khánh

Sao việt

14:03:29 04/03/2025

Sáng 4/3, Mạc Anh Thư tiết lộ gặp sự cố mất trang page bán hàng gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới công việc kinh doanh.

"Rosé (BLACKPINK) tự nhiên bao nhiêu Lisa lại giả tạo bấy nhiêu"

Sao châu á

13:43:00 04/03/2025

Lisa - Rosé vốn có tính cách khác biệt nên biểu cảm không giống nhau khi cùng thực hiện thử thách ăn cánh gà cay cũng là điều dễ hiểu.

Bắt 4 người trong vụ cầm hung khí chém thực khách ở quán nhậu TPHCM

Pháp luật

13:23:07 04/03/2025

Ngày 4/3, Công an TPHCM đang củng cố hồ sơ, để xử lý nhóm người cầm hung khí đuổi chém thực khách trong quán nhậu ở phường Tăng Nhơn Phú A, TP Thủ Đức.

Ngôi sao đang thực sự thống trị màn ảnh Trung Quốc hiện tại: Cái tên gây sốc với nhiều người

Hậu trường phim

13:21:57 04/03/2025

Đàn Kiện Thứ vượt mặt Trương Lăng Hách và Bạch Kính Đình để dẫn đầu bảng xếp hạng Vlinkage ngày 2/3. Thực tế, anh đã chiếm ngôi quán quân suốt từ ngày 24/2.

Cô trợ lý đẹp nhất Trung Quốc hiện tại: Nhan sắc đỉnh cao ở phim mới, càng nhìn càng thấy yêu

Phim châu á

13:19:18 04/03/2025

Từ chỗ từng bị miệt thị ngoại hình, những năm gần đây Lý Lan Địch được khen visual ngày càng thăng hạng, cân được nhiều dạng vai khác nhau

Lý Nhã Kỳ sang trọng, tỏa sáng khi 'dát' kim cương dự sự kiện

Phong cách sao

12:56:24 04/03/2025

Lý Nhã Kỳ không chỉ nổi tiếng với vẻ đẹp không tuổi và gu thời trang đẳng cấp, mà còn được biết đến là một nữ doanh nhân sở hữu khả năng giao tiếp khéo léo và thông minh.