Chủ tịch Quốc hội: Đỡ lo hơn về bô xít Tây Nguyên
Báo cáo giám sát về dự án khai thác bô xít ở Tây Nguyên không lạc quan hơn dù vấn đề bùn đỏ, đường vận chuyển bô xít đã được giải quyết. Hi vọng mới nhất nằm ở việc sản xuất sắt từ bùn đỏ…
Sáng 17/5, UB Thường vụ Quốc hội thảo luận về Báo cáo kết quả giám sát hiệu quả tổng thể kinh tế xã hội gắn với quốc phòng an ninh do UB Kinh tế thực hiện theo yêu cầu của Quốc hội. Báo cáo giám sát đưa ra nhận định, dự án có mang lại hiệu quả kinh tế nhưng hiệu quả thấp.
Thứ trưởng Công thương Cao Quốc Hưng thống nhất đ.ánh giá, dự án có hiệu quả kinh tế nhưng không cao. Chỉ số hiệu suất IR chỉ cao hơn tỷ suất chiết khấu không nhiều, ở dự án Tân Rai là 0,72% và Nhân Cơ là 0,25%.
Ông Hưng cho biết một diễn biến mới là Viện Khoa học&Công nghệ Việt Nam đã nghiên cứu thành công mô hình xử lý bùn đỏ để sản xuất sắt. Qua thử nghiệm mẻ xử lý 240 tấn bùn đỏ khô đã thu được tinh quặng sắt hàm lượng 62% phục vụ sản xuất thép. Từ 2,4 tấn bùn đỏ khô sẽ thu được 1 tấn tinh quặng sắt (giá 1,9 triệu đồng tấn trong khi chi phí sản xuất 290.000 đ/tấn). Dự kiến các thử nghiệm sẽ hoàn thành để triển khai trên thực tế thừ tháng 6/2014. Hướng nghiên cứu mới này mở ra cách thức xử lý cơ bản, triệt để bùn đỏ, đảm bảo an toàn đối với môi trường.
Mẫu sắt thành phẩm thu được từ phế thải bùn đỏ của nhà máy Tân Rai được đưa đến để các ủy viên UB Thường vụ QH “mục sở thị”.
Chủ nhiệm UB Các vấn đề xã hội Trương Thị Mai đặt một loạt câu hỏi. Trước hết, bà Mai muốn biết thời điểm cụ thể TKV có thể làm chủ được công nghệ sản xuất alumina để hoàn toàn tự vận hành được 2 nhà máy.
Bà Mai cũng tính toán, như báo cáo, ngoài trữ lượng tài nguyên là yếu tố duy nhất thuận lợi trong dự án bô xít thì 6 yếu tố khác như giá điện để sản xuất, thị trường, giá bán sản phẩm… đều chưa thuận lợi trong tình hình hiện nay. Vậy đến khi nào có thể có đủ cả 7 yếu tố để dự án có thể mang lại hiệu quả?
Đề cập riêng vấn đề đường vận chuyển bô xít, bà Mai cho biết, hiện tuyến đường Lâm Đồng đi TPHCM đang hư hỏng rất nghiêm trọng. Chuyến công tác thực tế vừa qua Chủ nhiệm UB Các vấn đề xã hội đã chứng kiến sự quan ngại của tuyến huyết mạch giao thông vùng này, nhất là vấn đề khó khăn cho hiệu quả kinh tế xã hội, đời sống người dân địa phương trong vùng khai thác bô xít.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng tỏ ý vui mừng với thông tin về kết quả nghiên cứu làm ra sắt từ bùn đỏ thải loại trong quá trình sản xuất alumina. Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội cũng nghi ngại về khả năng triển khai từ thử nghiệm khoa học sang việc tổ chức sản xuất trong thực tế.
“Nói thật nghe thông tin này tôi mừng lắm, so với sự lo lắng khi dự án trình ra xin Quốc hội chủ trương thực hiện. Lo trước hết chưa phải về hiệu quả kinh tế mà sợ bùn đỏ gây ra các vấn đề với môi trường, nhất là khi xảy ra sự cố vỡ hồ bùn đỏ xảy ra ở Hungari. Nay Bộ Công thương nói từ bùn đỏ làm ra được sản phẩm mới là đỡ được một mối lo” – Chủ tịch Quốc hội nói.
Video đang HOT
Không làm bô xít, không giải quyết được vấn đề gì ở Tây Nguyên (?!)
Trả lời những thắc mắc này, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải khẳng định 2 dự án Nhân Cơ, Tân Rai đang thực hiện đúng theo chủ trương để đảm bảo có hiệu quả, mang lại tác dụng lan tỏa bước đầu. Dù trong điều kiện kinh tế xã hội khó khăn, không thuận lợi cho tiêu thụ alumina và thực hiện theo những dự báo bảo thủ nhất thì dự án cũng có hiệu quả nhưng hiệu quả không cao.
Ông Hải tính toán, theo dự báo, đến 2018 giá alumina sẽ lên đến mức 400 USD/tấn (cao hơn mức 341 USD đưa ra trong báo cáo giám sát), hiệu quả kinh tế của dự án sẽ rõ ràng hơn. Việc xác định dự án phải lỗ trong ít nhất 4-5 năm đầu, sau 12 năm mới thu hồi vốn, ông Hải giải thích, một dự án đầu tư lớn đến 700 triệu USD chắc chắn phải lỗ kế hoạch, không thể lãi ngay từ đầu. Tin mừng là thời gian lỗ kế hoạch sẽ giảm 1-2 năm tại mỗi dự án so với tính toán ban đầu.
Còn lo lắng về 7 yếu tố thuận hay không đối với dự án, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải xác nhận là xác đáng nhưng các khó khăn cũng sẽ từng bước sẽ khắc phục được. Ví dụ giá điện, theo ông Hải, nếu khắc phục được vấn đề phân loại giá bán với từng đối tượng khách hàng khác nhau thì dự án sẽ có hiệu quả kinh tế cao hơn vì Tây Nguyên là vùng được đặc biệt ưu đãi.
Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải khẳng định dự án bô xít có hiệu quả nhưng không cao.
Chưa yên tâm, Chủ nhiệm UB Tài chính Ngân sách Phùng Quốc Hiển phân tích, dự án đầu tư rất lớn, chủ yếu lại là vốn vay. Nếu lấy mức giá 400 USD/ tấn để tính thì so với tổng mức đầu tư 15-16 ngàn tỷ đồng bỏ ra mà mỗi năm chỉ bán sản phẩm được 7-8 ngàn tỷ đồng, hiệu suất trên vốn là rất thấp.
Ngoài ra, ông Hiển cũng chỉ rõ, chi phí vận tải không thể giảm hơn, nếu không muốn nói phải đầu tư lớn thêm nữa, giá điện cũng không thể rẻ đi. Hơn nữa, khai thác tài nguyên của đất nước, theo ông Hiển, không thể đòi hỏi hưởng điện giá rẻ, thuế tài nguyên cũng không thể ưu đãi như hiện nay để đảm bảo bình đẳng với các lĩnh vực sản xuất khác.
“Thứ ta có nhiều là 11 tỷ tấn bô xít thì thế giới lại không dùng nhiều, nhu cầu tiêu thụ mỗi năm chỉ khoảng 9 triệu tấn alumina” – ông Hiển băn khoăn, làm được nhiều sản phẩm hơn nữa thì lại khó tính khâu thị trường tiêu thụ.
Về tác động môi trường của dự án đối với Tây Nguyên, Phó Thủ tướng quả quyết, sau sự cố tại Hungari, dự án phải chậm lại 2 năm để làm thêm thiết kể, đảm bảo an toàn hồ chứa bùn đỏ. Hiện tại, tiêu chí an toàn với hồ chứa ở Tân Rai thậm chí được đ.ánh giá là… thừa. Theo đó, có những ý kiến cho rằng nên hạ tiêu chuẩn thiết kế hồ với dự án Nhân Cơ để tiết kiệm chi phí nhưng Chính phủ đã quyết định tiếp tục làm theo phương án cao.
Ngoài ra, ông Hải thông tin, một hồ chứa thứ 3 cũng được quyết định xây dựng để đề phòng biến đổi khí hậu, có mưa cực đoan ở Tây Nguyên như diễn biến đối với miền Trung 2 năm qua.
Về đường sá, do tìm được nguồn vốn đầu tư từ Ngân hàng thế giới WB với quốc lộ 20, 50 nên theo Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải, đường vận chuyển bô xít đến giờ cũng không còn là vấn đề đáng lo. Chuyện cần tính là tương lai khi quy mô các nhà máy nâng lên gấp đôi để tăng hiệu quả sản xuất nhưng sẽ phải đầu tư thêm cho đường sá hoặc làm đường sắt. Khi đó, chi phí đầu tư hạ tầng giao thông sẽ tính cho cả tuyến vận tải hàng hóa cơ bản của Tây Nguyên, không chỉ dành cho bô xít.
“Làm bô xít đặt ra nhiều vấn đề nhưng nếu không làm bô xít thì cũng không giải quyết được tất cả những vấn đề về giao thông, hạ tầng, phát triển kinh tế xã hội cho Tây Nguyên” – ông Hải phân trần.
P.Thảo
Theo Dantri
“Chặn trước” việc hình thành khu ổ chuột bằng... nhà ở xã hội
"Việt Nam may mắn khi chưa phát sinh những khu nhà ổ chuột tại đô thị do người dân quá túng quẫn, bế tắc trong việc lo chỗ ở. Đầu tư nhà ở xã hội ngay từ giờ cũng là "chặn trước" tình trạng đó" - Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng nói.
Trình bày tờ trình về dự thảo luật Nhà ở sửa đổi tại phiên họp thẩm tra luật của UB Pháp luật của Quốc hội, Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng nhấn mạnh nôi dung đổi mới phương thưc thưc hiên, quy định rõ cơ chê, chính sách ưu đai đê đây manh phat triên nha ơ xa hôi nhăm phuc vu cho cac đôi tương chinh sach xa hôi, ngươi ngheo, ngươi thu nhâp thâp kho khăn vê nha ơ. Luật xac đinh ro trách nhiệm của Nhà nước (ca ơ TƯ và địa phương) cũng như khuyến khích các thành phần kinh tế, đặc biệt là cac hộ gia đình, cá nhân tham gia phat triên nha ơ xa hôi.
Thể hiện chủ trương phát triển nhà ở xã hội, Điều 69 dự thảo luật đưa ra đề xuất lập Quỹ phát triển nhà ở xã hội. Đây là tổ chức tài chính nhà nước của địa phương do UBND cấp tỉnh thành lập để hỗ trợ vốn cho các đối tượng được mua nhà ở xã hội và các đối tượng được tham gia phát triển nhà ở xã hội.
Vốn hình thành quỹ gồm 10% t.iền sử dụng đất của địa phương, vốn từ bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước trên địa bàn, vốn ngân sách địa phương cấp hàng năm cho quỹ, vốn từ phát hành trái phiếu, công trái, t.iền gửi tiết kiệm của người có nhu cầu mua, thuê mua nhà ở xã hội.
Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng tại phiên họp thẩm tra luật Nhà ở tại UB Pháp luật.
Cơ quan thẩm tra dự án luật (UB Pháp luật của Quốc hội) cho rằng, luật Nhà ở hiện hành, Điều 52 đã quy định cụ thể việc phát triển quỹ nhà ở xã hội. Vì vậy, UB Pháp luật đề nghị cơ quan soạn thảo luật (Bộ Xây dựng) làm rõ nguồn quỹ nhà ở xã hội hiện nay ở các địa phương đã được hình thành, quản lý, sử dụng như thế nào. Yêu cầu khác là so sánh với quy định mới trong dự thảo luật sửa đổi để dự kiến được quỹ nhà ở xã hội sẽ tăng như thế nào, mức độ đáp ứng yêu cầu vốn để phát triển nhà ở xã hội ra sao.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Khá - Ủy viên thường trực UB Các vấn đề xã hội đặt vấn đề, luật mới phải làm thế nào để những người nghèo, người lao động, công nhân được mua, thuê nhà tiện lợi hơn. Miêu tả lại nhiều hình ảnh những gia đình công nhân, cả vợ chồng, con nhỏ ở trong những căn nhà trọ chật chội, nóng bức, bà Khá cho rằng cần suy nghĩ rất nhiều. Điều kiện tiếp cận nhà ở dễ dàng hơn cho những đối tượng này, theo nữ đại biểu là các quy định về mua trả góp, hỗ trợ giá thuê... phải thật sự đột phá.
"Quan điểm, chính sách như Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng trình bày rất tốt nhưng vấn đề hiện nay là thực tế, đa số nhà đầu tư đều muốn làm nhà thương mại nhiều hơn nhà xã hội vì lợi ích cao hơn thấy rõ. Để khuyến khích nhà đầu tư đi vào lĩnh vực này, cần sự hỗ trợ từ ngân sách hay cơ chế đặc thù khác" - nữ đại biểu gợi ý.
Đại biểu Trần Thanh Hải (TPHCM) cũng phân tích, nhà ở xã hội hiện nay, để mua được vẫn cần phải có thu nhập khá cao. Với diện tích chỉ khoảng 25m2, giá dưới 15 triệu đồng/m2 thì với thu nhập bình quân 5 triệu/tháng của công nhân, bài toán mua nhà vẫn khó tính. Ông Hải đề nghị nâng quy định cho vay 5 năm lên mức 10 năm.
Ông Hải cũng kiến nghị tăng cường quỹ nhà cho thuê thay vì nhà để bán.
Về quy định xây dựng Quỹ nhà ở xã hội, đại biểu cho rằng Điều 52 chưa thấy sự hiện diện, vai trò của khu vực doanh nghiệp, trách nhiệm đang dồn cho ngân sách nhà nước. Cụ thể, ông Hải đặt vấn đề, doanh nghiệp ở trong và ngoài khu công nghiệp đều cần tham gia công việc làm nhà ở xã hội cho người lao động.
Ngoài ra, đại biểu kiến nghị bổ sung thêm nguồn lực huy động cho chính sách phát triển nhà ở xã hội, tạo điều kiện khuyến khích doanh nghiệp có đất đầu tư làm nhà ở xã hội hay luật hóa cả hình thức doanh nghiệp thưởng cho lao động xuất sắc bằng một căn hộ như một số nơi đã thực hiện thời gian qua.
Đ.ánh giá chính sách phát triển nhà ở xã hội là một điểm sáng của dự thảo luật Nhà ở sửa đổi nhưng Phó Chủ nhiệm UB Pháp luật Lê Minh Thông cũng còn băn khoăn khi các quy định mới chỉ hướng đến những biện pháp ưu đãi để huy động doanh nghiệp kinh doanh BĐS tập trung làm nhà ở xã hội. Cùng quan điểm với đại biểu Hải, ông Thông cho rằng cần hướng chính khối doanh nghiệp sản xuất xây nhà ở cho người lao động công nhân của mình, cho thuê với giá thật thấp.
Dẫn ví dụ về thành công của Nhật Bản trong việc này, Phó Chủ nhiệm UB Pháp luật ủng hộ lập luận, nhà ở xã hội nên hướng đến mục đích cho thuê là chính vì lương công nhân, thu nhập của lao động phổ thông không biết bao giờ đủ để mua một căn nhà đến mấy trăm triệu đồng.
Ghi nhận các ý kiến đưa ra, Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng cũng làm rõ thêm quan điểm, khác với trước đây, nhà ở được hỗ trợ như một loại hàng hóa cho không, luật sửa đổi lần này xác định mức hỗ trợ theo hướng kiểm soát để DN làm nhà ở xã hội chỉ lãi 10%, quy định giá trần của sản phẩm, tổ chức khâu cung cấp cạnh tranh theo cơ chế thị trường nhưng giá lại thấp hơn giá thị trường. Người dân có thể dược hỗ trợ 20-30%, thậm chí 40% giá trị căn nhà.
"Nếu không tính t.iền sử dụng đất nữa thì không lý gì nói nhà giá vẫn cao cả vì giá nhà đội lên là do giá đất. Mặt khác, thu t.iền sử dụng đất, mục đích cuối cùng cũng là để đưa vào ngân sách, để đầu tư hạ tầng đất nước. Vậy thì không thu t.iền sử dụng đất để khuyến khích đầu tư vào nhà ở cũng là một kênh đầu tư" - Bộ trưởng Dũng cho biết, đây là kinh nghiệm học được từ các nước, khi khủng hoảng, nhà nước bỏ t.iền v.ào đầu tư nhà ở xã hội để vừa kích cầu kinh tế, vừa hỗ trợ cho người nghèo.
Người đứng đầu ngành Xây dựng phân tích, như đ.ánh giá của nhiều tổ chức quốc tế, Việt Nam may mắn khi chưa phát sinh những khu nhà ổ chuột tại đô thị do người dân quá túng quẫn, bế tắc trong việc lo chỗ ở. Đầu tư nhà ở xã hội ngay từ giờ cũng là "chặn trước" tình trạng đó.
P.Thảo
Theo Dantri
Bố Hà Nội, mẹ TPHCM - “tắc” khai sinh cho con Lãnh đạo Bộ Tư pháp cũng phải "kêu trời" về thủ tục đăng ký hộ tịch khi có cháu nội chào đời tại Hà Nội mà không khai sinh được chỉ vì mẹ cháu bé có hộ khẩu tại TPHCM... Ngày 19/3, Bộ Tư pháp và Cơ quan phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam tổ chức diễn đàn đối thoại...
