Chống tr.a tấ.n bằng cách nào?
Tại hội thảo do Bộ Tư pháp vừa tổ chức tại Đà Nẵng, phát biểu củanguyên Vụ trưởng Vụ Pháp luật hình sự – hành chính (Bộ Tư pháp) NguyễnQuốc Việt đã gây chú ý khi đề ra nhiều biện pháp ngăn chặn tr.a tấ.n.
Dự thảo BLHS (sửa đổi) có bốn tội danh liên quan đến tr.a tấ.n là tội dùng nhụ.c hìn.h; tội bức cung; tội bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật và tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác.
Một loạt biện pháp
Tại hội thảo do Bộ Tư pháp vừa tổ chức tại Đà Nẵng, nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp luật hình sự – hành chính (Bộ Tư pháp) Nguyễn Quốc Việt phát biểu để đảm bảo đúng tinh thần Công ước Chống tr.a tấ.n của Liên Hiệp Quốc mà Việt Nam là thành viên thì việc giáo dục, tuyên truyền nghiêm cấm hành động tr.a tấ.n phải được đưa vào chương trình đào tạo người thực thi pháp luật, người liên quan đến việc giam giữ, thẩm vấn, đối xử với người bị bắt.
Cạnh đó phải lắp đặt hệ thống các thiết bị ghi âm, ghi hình tại các đồn cảnh sát nơi tiến hành thẩm vấn. Ngoài ra, cũng cần đào tạo cảnh sát về kỹ thuật thẩm vấn hiện đại để lấy lờ.i kha.i mà không cần hàn.h h.ạ. Đặc biệt, hệ thống pháp luật phải quy định rõ không cho phép sử dụng các chứng cứ thu được bằng cách tr.a tấ.n hoặc hàn.h h.ạ để chống lại nghi phạm.
Cũng theo ông Việt, yêu cầu của Công ước Chống tr.a tấ.n là phải có quy định nguyên tắc “trách nhiệm chỉ huy” để phạt chỉ huy cấp trên nếu biết nhân viên cấp dưới tr.a tấ.n nghi phạm. Ở chiều ngược lại, theo quy định của công ước thì “mệnh lệnh của quan chức của cơ quan có thẩm quyền cấp trên không thể được viện dẫn để biện minh cho việc tr.a tấ.n”. Như vậy, không thể xem việc nhân viên cấp dưới chấp hành mệnh lệnh tr.a tấ.n của người chỉ huy hoặc cấp trên là trường hợp loại trừ trách nhiệm hình sự.
Video đang HOT
Năm cựu công an ở TP Tuy Hòa (Phú Yên) bị xét xử về tội dùng nhụ.c hìn.h vì đán.h chế.t anh Ngô Thanh Kiều. Ảnh: T.LỘC
Song song đó, người bị tr.a tấ.n có quyền khiếu nại với cơ quan có thẩm quyền và khiếu nại đó phải được xem xét một cách khẩn trương, khách quan. Phải đảm bảo người khiếu nại và nhâ.n chứn.g được bảo vệ khỏi ngược đãi hay hăm dọa, trả thù. Kèm theo đó, hệ thống pháp luật phải có quy định nạ.n nhâ.n của hành động tr.a tấ.n được cứu chữa và có quyền được bồi thường công bằng, thỏa đáng. Trường hợp nạ.n nhâ.n chế.t do bị tr.a tấ.n thì những người phụ thuộc vào người đó có quyền được hưởng bồi thường… “Nên chăng trong việc thành lập đơn vị thực thi pháp luật độc lập để điều tra các cáo buộc về tr.a tấ.n và các t.ố cá.o đối với cảnh sát” – ông Việt đề xuất thêm.
Nguyên Thứ trưởng Bộ Tư pháp Hoàng Thế Liên góp ý: Để giảm thiểu tình trạng tr.a tấ.n nghi phạm thì việc đảm bảo cho luật sư tham gia hỗ trợ pháp lý cho nghi phạm ngay từ đầu cũng là một biện pháp rất cần thiết.
Bức cung khác dùng nhụ.c hìn.h
Bên cạnh đó, ông Việt đưa ra đề xuất nên gộp hai tội danh bức cung và dùng nhụ.c hìn.h vào một tội danh bởi hai tội này trùng lặp nhau và khung hình phạt cũng không khác gì nhau. Trong trường hợp luật muốn giữ hai tội danh bức cung và nhụ.c hìn.h riêng thì yếu tố tăng nặng hình phạt của hai tội này không được trùng nhau. Hình phạt đối với tội bức cung phải thấp hơn hình phạt đối với tội dùng nhụ.c hìn.h.
Riêng với đề xuất gộp hai tội danh làm một thì nhiều đại biểu lại có ý kiến khác. Luật sư Đặng Thị Ngọc Hạnh (Đoàn Luật sư tỉnh Thừa Thiên-Huế) cho rằng không nên gộp bởi hai tội danh thuộc hai phạm trù hoàn toàn khác nhau. Nhụ.c hìn.h hiểu đơn giản là đán.h đậ.p, còn bức cung thì hết sức đa dạng và hệ quả bức cung cũng khác với dùng nhụ.c hìn.h. Có khi dùng nhụ.c hìn.h nhằm mục đích bức cung nhưng cũng có khi bức cung mà không hề dùng nhụ.c hìn.h.
Nguyên Thẩm phán TAND Tối cao Nguyễn Quang Lộc cũng phản đối gộp hai tội này thành một: “Việc dùng nhụ.c hìn.h có thể hiểu nôm na là tr.a tấ.n để bắt mở mồm, còn bức cung thì rộng hơn. Thêm nữa, thực tế không phải cứ bức cung là dùng nhụ.c hìn.h hay cứ dùng nhụ.c hìn.h là nhằm mục đích bức cung mà có nhiều trường hợp bức cung nhưng không dùng đến nhụ.c hìn.h và hệ quả của bức cung là không hề nhỏ. Tương tự, có nhiều trường hợp lại dùng nhụ.c hìn.h nhưng lại không hề bức cung. Như vậy thì gộp hai tội này thành một là không đảm bảo”.
Bắt ăn món không ăn được cũng là tr.a tấ.n
Dùng nhụ.c hìn.h không phải chỉ là đán.h đậ.p mà còn là việc gây đa.u đớ.n về cả thể xác lẫn tinh thần cho nghi phạm. Biết nghi phạm không thích hoặc không ăn được món ăn nào đó mà vẫn bắt họ ăn cũng phải xem là dùng nhụ.c hìn.h và phải xử lý.
Ông HOÀNG THẾ LIÊN, nguyên Thứ trưởng Bộ Tư pháp
Theo Dương Hằng
Pháp luật TPHCM
'Quy định ghi âm, ghi hình để chống bức cung nhụ.c hìn.h là... lạc quan tếu'
'Quy định về ghi âm, ghi hình để chống lại bức cung nhụ.c hìn.h là "lạc quan tếu'. Buồng hỏi cung tôi đi hết rồi, đều có ghi hình. Nhưng 60% là phạm pháp quả tang thì ghi âm ghi hình để làm gì. Rồi ai sẽ là người ghi âm, ghi hình? Đại biểu Đỗ Văn Đương nêu ý kiến.
ĐB Trương Trọng Nghĩa lại cho rằng, dự luật có tiến bộ.
Phải bỏ giấy chứng nhận bào chữa
Trong khi đó, các ĐB khác lại cho rằng, dự thảo luật mới là rất tiến bộ, nhân văn và đề cao quyền con người.
ĐB Trương Trọng Nghĩa cho hay, phải bỏ ngay tư duy cứ hễ thấy phạm tội là chú trọng vào lờ.i kha.i. Ví dụ, như vụ Hồ Duy Hải, Lê Bá Mai. Đáng lẽ các vụ án xảy ra thì phải đưa ra ngay một loạt biện pháp điều tra, thu thập chứng cứ chứ để một thời gian rồi bắt người ta, rồi trọng vào lấy cung là không được. "Vấn đề ở đây là trọng chứng hơn trọng cung, đã nói mấy chục năm nay rồi nhưng khi làm thì chúng ta lại cứ trọng cung", ĐB Nghĩa nói.
ĐB Nghĩa cũng đề nghị phải bỏ quy định về giấy chứng nhận bào chữa. "Làm gì lại quy chụp nói bỏ chứng nhận bào chữa là sẽ đi vào chỗ không người. Ngay khi vào trại giam là chúng tôi đã phải cung cấp giấy tờ rồi. Phải bỏ cái này vì nó là một sự cản trở không cần thiết", ĐB Trương Trọng Nghĩa thẳng thắn.
ĐB Trần Du Lịch thì cho rằng, về dự luật này ngay cả trong ban soạn thảo cũng có nhiều ý kiến trái nhau. Nhưng quan điểm của ban soạn thảo là tiến bộ, thể hiện tinh thần về quyền của công dân về nhân thân mà Hiến pháp đã quy định.
"Tuy nhiên, nếu như chúng ta chỉ chạy theo chương trình pháp luật, mà thực ra là viết lại cả thì tôi sợ nhất là đi đến thỏa hiệp, thà không đổi mới thì thôi chứ đổi mới là phải căn bản", ĐB Lịch nói.
Theo_PLO
Vì sao Tòa án áp dụng hình phạt tù nhiều hơn phạt tiề.n, án treo? Nhận thức của xã hội và cả thẩm phán về mục đích áp dụng hình phạt là nhằm trừng trị, răn đe hơn là giáo dục phòng ngừa. Luật hình sự quy định 7 loại hình phạt chính, gồm: cảnh cáo, phạt tiề.n, cải tạo không giam giữ, trục xuất (hình phạt không tước quyền tự do), tù có thời hạn, tù chung...