Chống tội phạm mạng cần sự chung tay của tất cả các quốc gia

Tâm Hằng - Trần Hải04:24 24/10/2025

Nhân dịp lễ mở ký Công ước Hà Nội về chống tội phạm mạng diễn ra tại Hà Nội ngày 25 – 26/10, ông Artur Liukmanov – Giám đốc Vụ An ninh thông tin quốc tế Bộ Ngoại giao Nga kiêm Đại diện đặc biệt của Tổng thống Liên bang Nga về hợp tác quốc tế trong lĩnh vực an ninh thông tin, đã có cuộc trao đổi với phóng viên TTXVN tại Moskva , đánh giá về sự kiện quan trọng này cũng như mối quan hệ hợp tác giữa Nga và Việt Nam trong lĩnh vực an ninh mạng .

Ông Artur Liukmanov – Giám đốc Vụ An ninh thông tin quốc tế Bộ Ngoại giao Nga, Đại diện đặc biệt của Tổng thống LB Nga về hợp tác quốc tế trong lĩnh vực an ninh thông tin, trả lời phỏng vấn phóng viên TTXVN tại Nga. Ảnh: Trần Hải/TTXVN

Ông Artur Liukmanov cho biết, từ khi khởi xướng Công ước Hà Nội, Liên bang Nga đã tích cực ủng hộ Việt Nam tại phiên họp toàn thể của Đại hội đồng Liên hợp quốc (LHQ) tháng 12/2024, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các cơ quan Việt Nam để chuẩn bị cho lễ ký. Nga và Việt Nam đã cùng tổ chức nhiều hoạt động như tập huấn phòng, chống tấn công mạng quy mô lớn, hội thảo tăng cường năng lực và hỗ trợ kỹ thuật cho cuộc đấu tranh chống tội phạm mạng. Ông khẳng định Việt Nam hoàn toàn xứng đáng với vinh dự được chọn làm địa điểm tổ chức Công ước đầu tiên của LHQ về phòng, chống tội phạm mạng sau 20 năm, đồng thời Nga cũng tự hào góp phần vào nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong lĩnh vực này.

Về nỗ lực của Việt Nam trong lĩnh vực phòng, chống tội phạm mạng và hợp tác quốc tế, ông Liukmanov nhấn mạnh Nga và Việt Nam có chung quan điểm và đã ký kết nhiều thỏa thuận hợp tác giữa Bộ Ngoại giao và các cơ quan chức năng. Đặc biệt, hai bên có thỏa thuận liên chính phủ về bảo đảm an toàn thông tin quốc tế, đang được triển khai tích cực. Công ước Hà Nội sắp được ký kết cũng là kết quả của sự hợp tác song phương giữa Nga và Việt Nam cùng các đối tác quốc tế khác. Theo ông, định hướng chung của Nga và Việt Nam là các quốc gia thành viên LHQ cần xây dựng những thỏa thuận có tính ràng buộc pháp lý để bảo đảm an ninh và an toàn cho người dân.

Về hợp tác cụ thể giữa Việt Nam và Nga trong phòng, chống tội phạm mạng, ông Liukmanov cho biết hai bên thường xuyên trao đổi kinh nghiệm và phối hợp qua nhiều kênh, bao gồm Hội đồng Bảo an LHQ, Bộ Nội vụ hai nước, các hội thảo, hội nghị và chương trình đào tạo chuyên gia an ninh thông tin. Điểm chung nổi bật của hai nước là coi trọng yếu tố con người trong nhiệm vụ bảo đảm an ninh thông tin. Ngoài ra, hợp tác còn được thực hiện trong khuôn khổ đối thoại giữa Nga và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), với phiên đối thoại về an toàn thông tin diễn ra tại Sochi trong ngày 23/10, có sự tham gia của Việt Nam.

Ông cũng nhấn mạnh, dù việc xây dựng Công ước Hà Nội là bước tiến dài, nhưng vẫn tiếp tục có các nhiệm vụ mới trong lĩnh vực này.

Do tội phạm mạng ngày càng tinh vi và nhanh nhạy, nên việc duy trì các cơ chế hợp tác hiệu quả, thường xuyên gặp gỡ và thảo luận là vô cùng cần thiết. Ông khẳng định đây là cuộc chiến chung của tất cả các quốc gia trong bối cảnh công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ hiện nay.

Ông Liukmanov cho biết tội phạm mạng là loại tội phạm xuyên biên giới và ẩn danh, tạo lỗ hổng để các đối tượng phạm tội trốn tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng. Do vậy, sự tham gia của tất cả các quốc gia là rất quan trọng trong việc ngăn chặn loại tội phạm này.

Công ước Hà Nội nhận được sự ủng hộ rộng rãi của các quốc gia thành viên LHQ vì hướng tới thiết lập cơ chế hợp tác hiệu quả, đồng thời thu hút sự tham gia của các nhà sáng tạo công nghệ thông tin trong nỗ lực bảo đảm an ninh thông tin và phòng, chống tội phạm mạng. Vấn đề chủ quyền công nghệ cũng được ông nhấn mạnh, rằng dù công nghệ thuộc về quốc gia nào thì vẫn phải đảm bảo an ninh thông tin cho người dân.

Singapore báo động đỏ khủng hoảng lừa đảo

Người dân Singapore bị lừa mất 858 triệu USD trong 51.501 vụ lừa đảo được báo cáo năm 2024 - tương đương mỗi 10 phút lại có một vụ lừa thành công.

Video đang HOT

Singapore nên làm nhiều hơn nữa để bảo vệ công dân của mình khỏi các vụ lừa đảo. Ảnh: X

Theo tờ Asia Times, mỗi sáng, khi rời căn hộ chung cư ở Singapore, bạn dễ dàng bắt gặp một cảnh tượng quen thuộc đến lạnh người. Cửa thang máy dán kín các hình vẽ lòe loẹt mô tả những kẻ lừa đảo với nụ cười nham hiểm đang moi tiền những nạn nhân ngây thơ, những người chỉ còn biết gục xuống nức nở vì khoản tiền tiết kiệm cả đời bỗng chốc tan biến.

Bên dưới, các cụ già chen chúc quanh những hòm thư in nổi đường dây nóng chống lừa đảo của chính phủ bằng những con số đỏ chói, đôi tay run rẩy bấm từng phím gọi với nỗi sợ hiện rõ trên khuôn mặt.

Những cảnh tượng thường ngày này phản ánh sự gia tăng chóng mặt của các vụ lừa đảo ở Singapore - một hiện tượng mới lạ đối với một quốc đảo vốn nổi tiếng với tỷ lệ tội phạm cực thấp. Năm 2024, đã có 51.501 vụ được báo cáo, tương đương một vụ lừa đảo thành công mỗi 10 phút - hơn gấp ba lần con số bốn năm trước, với tổng thiệt hại lên tới 1,1 tỷ đô la Singapore (tương đương 858 triệu USD).

Theo bài viết trên Asia Times, để đối phó với cuộc khủng hoảng nghiêm trọng này, Singapore cần có một chiến lược toàn diện dựa trên ba trụ cột: siết chặt các biện pháp bảo vệ trong khu vực tư nhân, nâng cao hiểu biết số và mở rộng hợp tác quốc tế.

1. Củng cố phòng tuyến khu vực tư nhân

Dù chính phủ đã đạt được tiến bộ đáng ghi nhận trong việc phối hợp với các bên chủ chốt thuộc khu vực tư nhân - đặc biệt là các ngân hàng và nền tảng công nghệ lớn - để triển khai các biện pháp chống lừa đảo, ba "điểm mù" đang phát triển nhanh chóng cần được xử lý ngay lập tức.

Thứ nhất, là sự bùng nổ của các vụ lừa đảo liên quan đến tiền điện tử - chiếm tỷ trọng gấp gần 4 lần so với năm trước trong tổng giá trị thiệt hại năm 2024. Những vụ lừa đảo này đặc biệt nguy hiểm vì các giao dịch tiền số có tính ẩn danh và không thể đảo ngược.

Sau khi thông qua luật cho phép cảnh sát phong tỏa các giao dịch ngân hàng khả nghi, Singapore cần áp dụng các biện pháp tương tự đối với sàn giao dịch tiền điện tử, dịch vụ chuyển tiền và ví điện tử.

Ngoài ra, do bọn lừa đảo thường ép nạn nhân phải ra quyết định vội vàng, các nền tảng này nên được yêu cầu áp dụng các cơ chế "ma sát hữu ích" như tạm hoãn rút tài sản số - tương tự như mô hình đang áp dụng tại Hàn Quốc.

Thứ hai, là sự gia tăng của các vụ lừa đảo thương mại điện tử - hiện là loại hình phổ biến nhất. Chính phủ cần khuyến khích người tiêu dùng sử dụng các nền tảng đã được xác minh như Facebook Marketplace và Carousell - những nền tảng đã áp dụng biện pháp kiểm tra danh tính người bán bằng giấy tờ do chính phủ cấp.

Đồng thời, các công cụ tìm kiếm cần được yêu cầu đánh dấu những đường link mạo danh dễ gây nhầm lẫn như carousellpay.com hoặc carousell.xxx.com - thường được sử dụng để giả mạo các nền tảng uy tín.

Ngoài ra, cần ban hành cảnh báo có mục tiêu đối với các mặt hàng thường bị kẻ gian lợi dụng, tiêu biểu là vé xem ca nhạc - chiếm hơn 20% tổng thiệt hại từ lừa đảo thương mại điện tử.

Thứ ba, chính phủ cần có biện pháp cứng rắn hơn đối với ứng dụng Telegram - vốn ngày càng bị giới lừa đảo ưa chuộng do khả năng kiểm soát nội dung lỏng lẻo và thiếu xác minh danh tính. Các vụ lừa đảo liên quan đến Telegram tăng 137,5% chỉ trong nửa đầu năm 2024, và xu hướng này sẽ còn tiếp diễn khi đây đã là ứng dụng được tải nhiều thứ năm ở Singapore.

2. Nâng cao nhận thức số

Dù việc triển khai ứng dụng ScamShield - công cụ phát hiện lừa đảo sử dụng trí tuệ nhân tạo của chính phủ - là bước tiến đáng hoan nghênh, nó không thể thay thế phòng tuyến thiết yếu nhất: trình độ hiểu biết số. Điều này càng quan trọng khi ứng dụng không tương thích với các nền tảng nhắn tin mã hóa phổ biến như Telegram hay WhatsApp.

Mặc dù có các khóa học như SG ScamWISE và Tertiary Courses Singapore, tỷ lệ tham gia vẫn rất thấp, phần lớn do tâm lý chủ quan đang lan rộng. Có tới 84% người Singapore tự tin cho rằng mình có thể phát hiện lừa đảo, nhưng chỉ 40% thực sự nhận diện đúng email giả mạo - cho thấy sự cần thiết của việc đưa giáo dục chống lừa đảo trở thành bắt buộc tại trường học và nơi làm việc.

Giáo dục chống lừa đảo cũng nên bắt đầu sớm hơn - hiện nay học sinh ở Singapore thường chỉ bắt đầu được học về lừa đảo ở tuổi 13, trong khi trung bình các em đã dùng điện thoại từ năm 10 tuổi.

Các chiến dịch giáo dục công cộng cũng cần cảnh báo về mối đe dọa ngày càng lớn từ các chiêu trò siêu tinh vi dựa trên AI - như giả mạo giọng nói và hình ảnh để bắt chước người quen. Các hoạt động này nên tập trung vào người cao tuổi - nhóm thường không quen với công nghệ mới - và hướng dẫn họ cách xác minh thông tin từ người gửi đáng ngờ.

Dù các công cụ AI vẫn đang trong giai đoạn sơ khai, chính phủ cần phổ biến các dấu hiệu nhận biết như hình ảnh bị méo mó, khẩu hình không khớp giọng nói, và khuyến khích cài đặt phần mềm phát hiện AI, trong bối cảnh công nghệ deepfake ngày càng tiến hóa.

Giáo dục cộng đồng cũng phải giải quyết vấn nạn không báo cáo - một yếu tố cản trở lớn trong việc truy lùng tội phạm. Có tới 64% người nhận tin nhắn lừa đảo không báo cáo - phần vì tin rằng mình không thể bị lừa, phần vì nghĩ rằng báo cũng chẳng ích gì.

Do đó, các sáng kiến nâng cao hiểu biết số cần nhấn mạnh rằng phòng chống lừa đảo là trách nhiệm chung - rằng ngay cả những người cảnh giác nhất cũng có thể là nạn nhân, và rằng báo cáo kịp thời sẽ giúp phá vỡ các mạng lưới tội phạm.

Một nguyên nhân khác khiến nhiều người không báo cáo là xấu hổ - theo khảo sát ở Anh, 27% nạn nhân không trình báo vì ngại ngùng. Singapore cần xóa bỏ định kiến này bằng cách khắc họa lừa đảo như một hiểm họa phổ biến và dễ gặp, đồng thời phát động chiến dịch với các nhân chứng thực tế chia sẻ việc báo cáo giúp họ lấy lại tài sản.

Các dịch vụ tiếp nhận tố cáo cũng cần cho phép ẩn danh và cung cấp hỗ trợ tâm lý, nhằm xóa bỏ cảm giác tủi nhục vốn khiến nhiều nạn nhân chọn cách im lặng.

3. Thắt chặt hợp tác khu vực

Trụ cột thứ ba trong chiến lược chống lừa đảo của Singapore phải là tăng cường hợp tác xuyên quốc gia. Dù khoảng 90% vụ lừa đảo ở Singapore có nguồn gốc từ nước ngoài, nước này mới chỉ tham gia một số chiến dịch truy quét xuyên biên giới với số lượng hạn chế.

Bên cạnh việc mở rộng các chiến dịch như vậy, lực lượng cảnh sát Singapore nên phối hợp nhiều hơn với các nước láng giềng trong các cuộc diễn tập mô phỏng chung - nhằm kiểm tra khả năng phản ứng và phối hợp, điều đặc biệt quan trọng trong bối cảnh các hoạt động lừa đảo ngày càng tinh vi và khó truy vết.

Là quốc gia giàu nhất Đông Nam Á tính theo thu nhập bình quân đầu người, Singapore luôn là mục tiêu hấp dẫn của giới lừa đảo. Và chúng ta đang chạy đua với thời gian - mỗi ngày trôi qua, các đường dây gian lận lại tinh vi hơn và tận dụng công nghệ mới nhanh hơn.

Chúng ta đã có bước khởi đầu đáng khích lệ, nhưng nếu muốn bảo vệ hàng chục nghìn người dân khỏi cảnh tan cửa nát nhà, chúng ta phải hành động quyết liệt hơn nữa.

Thụy Điển bất cẩn tiết lộ thông tin của gần như mọi công dân Dữ liệu cá nhân của hàng triệu hành khách cùng nhiều bí mật quân sự của Thụy Điển đã vô tình bị tiết lộ trong sự cố bảo mật lớn nhất lịch sử nước này. Thụy Điển bất cẩn tiết lộ thông tin của gần như mọi công dân. Theo báo The Local (Thụy Điển), sự cố này đáng tiếc lại do chính...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Chủ đề: tội phạm mạng hợp tác quốc tế an ninh mạng bộ ngoại giao nga an ninh thông tin moskva công ước hà nội artur liukmanov

Xem thêm Share

Xem nhiều

Mẹ của kẻ xả súng ở Australia khẳng định con là 'người ngoan hiền'12:12

Miss Cosmo làm điều đặc biệt cho LGBT, Hương Giang vả mặt MU, 1 thí sinh bỏ về?02:36

Lý do 67 ô tô đâm liên hoàn trên cao tốc Nhật Bản gây chết người04:15

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Tổng thống Zelensky nêu lằn ranh đỏ và cảnh báo cứng rắn của Tổng thống Putin

22:02:20 28/12/2025

Bên cạnh đó, phát biểu trong cuộc họp báo trực tuyến trên đường sang Mỹ, ông Zelensky cũng cho biết các bảo đảm an ninh vẫn là ưu tiên hàng đầu.

Người dân Bulgaria vừa mừng vừa lo khi chuyển sang dùng euro

21:50:35 28/12/2025

Du lịch là một trong những ngành được dự báo hưởng lợi rõ nét nhất tại Bulgaria quốc gia nằm bên bờ Biển Đen khi lĩnh vực này đóng góp khoảng 8% GDP vào năm 2025.

Hàn Quốc đóng cửa hàng nghìn trường học do thiếu học sinh

21:49:41 28/12/2025

Tình hình nhân khẩu học tổng thể của đất nước cho thấy sự suy giảm này sẽ chỉ càng trầm trọng hơn trong những năm tới, thậm chí là nhiều thập kỷ nữa.

Hàn Quốc triển khai dịch vụ công trông trẻ đến tối muộn

21:40:26 28/12/2025

Các biện pháp này dành cho trẻ em từ 6 - 12 tuổi, được triển khai sau các vụ cháy chung cư gây chết người vào tháng 6 và tháng 7 vừa qua, khi trẻ em không có người lớn chăm sóc.

Tổng thống Putin bình luận về Ukraine và những 'nhân vật thông thái' phương Tây

21:37:59 28/12/2025

Phát biểu này được đưa ra trong bối cảnh quân đội Nga thông báo đã giành quyền kiểm soát thị trấn chiến lược Gulaypole thuộc tỉnh Zaporozhye cùng một số khu định cư khác trong đợt tiến công mới nhất.

Quốc tế phản ứng việc Israel công nhận Somaliland là quốc gia độc lập

21:35:47 28/12/2025

Somaliland - vùng lãnh thổ ly khai ở Sừng châu Phi, tuyên bố độc lập từ Somalia năm 1991 và đã nhiều lần nỗ lực được công nhận trên trường quốc tế.

Trung Quốc: Chiến lược toàn diện thúc đẩy các ngành công nghiệp mới nổi

20:54:26 28/12/2025

Trong bối cảnh bất ổn kinh tế toàn cầu, lĩnh vực công nghiệp của Trung Quốc đã thể hiện khả năng phục hồi và sức sống đáng kể, đạt cả tiến bộ về chất lượng và tăng trưởng định lượng hợp lý.

Tai nạn giao thông nghiêm trọng tại Brazil, nhiều người thiệt mạng

14:35:28 28/12/2025

Theo truyền thông địa phương, cả 2 xe đều đã bốc cháy sau vụ va chạm, buộc nhà chức trách phải đóng đường cao tốc để điều tra nguyên nhân tai nạn.

Sản phẩm AI kém chất lượng tràn ngập mạng xã hội toàn cầu

10:28:55 28/12/2025

Theo ước tính, các kênh AI kém chất lượng này đã tích lũy hơn 63 tỷ lượt xem và 221 triệu người đăng ký, tạo ra khoảng 117 triệu USD doanh thu mỗi năm.

Trung Quốc luật hóa quản lý UAV nhằm thúc đẩy kinh tế tầm thấp

09:28:06 28/12/2025

Động thái này vừa nhằm khắc phục khoảng trống an toàn, vừa phát tín hiệu ủng hộ phát triển kinh tế tầm thấp - lĩnh vực được Bắc Kinh kỳ vọng trở thành động lực tăng trưởng mới.