Chơi thể thao nước, thanh niên bị liệt vì nhiễm amip ăn não

Theo dõi VGT trên

Một lần chơi jetski đã biến thành cơn ác mộng đối với thanh niên người Baltimore này, anh đã bị liệt sau khi nhiễm phải một loại amip tấn công não.

Theo CBS Baltimore, Ryan Perry, 30 tuổi khi đang đi chơi trên sông Susquehanna ở Maryland đã rơi từ thuyền xuống, nước xộc vào khoang mũi.

Chơi thể thao nước, thanh niên bị liệt vì nhiễm amip ăn não - Hình 1

Chơi thể thao nước, thanh niên bị liệt vì nhiễm amip ăn não

Dòng nước mang theo một loại kí sinh trùng chết người vào trong khoang mũi bên phải và xâm nhập vào não. Một ngày sau đó, anh tới bệnh viện.

“Tôi đến phòng khám vào ngày sau đó bởi cơn đau quá dữ dội”, Perry kể với WMAR Baltimore – “Đó là điều cuối cùng tôi nhớ được. Tôi ở trong Bệnh viện tuyến trên Chesapeake trong một tuần và sau đó được chuyển đến Bệnh viện Đại học Trung tâm Maryland”.

Con amip sau đó đã vào dây cột sống, khiến anh không cử động được từ cổ trở xuống.

“Mười ba giờ sau khi được chuyển tuyến, anh được đặt trong máy thở và để hôn mê trong máy ICU hỗ trợ chấn thương”, Theo trang GoFundMe được thành lập bởi chị gái anh Jessica Perry.

“Tất cả những xét nghiệm họ làm cho tôi đều cho kết quả âm tính. Cuối cùng, cái họ tìm ra được chỉ là nước đã đi vào trong mũi khi tôi chơi jet ski. Vi khuẩn đã tấn công não tôi, đi đến dây cột sống và gây liệt từ cổ trở xuống”.

Perry mới trở về nhà sau 3 tháng nằm viện và 2 tháng ở trung tâm phục hồi chức năng. Hiện anh đang cố quay về với cuộc sống trước đây – và cố bước đi trở lại sau khi bác sĩ lưỡng lự liệu anh có thể hồi phục hoàn toàn hay không.

“Tôi đã gặp mặt một chuyên gia thần kinh học ở Đại học Maryland, cô ấy nói rằng cô không thể tin được những gì tôi đã trải qua và cô ấy nghĩ nếu tôi không hồi phục được hoàn toàn thì cũng sẽ hồi phục gần như thế. Tôi mới làm việc trở lại vào tuần trước, có được tự do, và khi bước trên hành trình này, tôi đã gặp được nhiều người cũng vượt qua những khó khăn mà tôi đang cố vượt qua”, anh chia sẻ với các nhà đưa tin.

Video đang HOT

Hồi tưởng lại, Perry nhớ rằng nước rất bẩn vào ngày đó. “Có thể thấy đôi khi dòng nước giống như có bọt trôi nổi. Và bạn có thể nhìn thấy rác chìm ở dưới”.

“Tôi suýt chết. Thật tuyệt vời vì tôi đã vượt qua. Chưa nói trước được ngày mai sẽ ra sao, thực sự bạn chỉ nên hưởng thụ những gì bạn có trong ngày hôm nay”, Perry chia sẻ.

Huy Hoàng

Theo nypost/vietQ

Động kinh bất ngờ phải làm sao?

Tai nạn thương tích trong bệnh động kinh có thể xảy ra bất cứ khi nào, ở đâu. Bệnh vô cùng nguy hiểm khi bệnh nhân lên cơn động kinh lúc đang lái xe, lao động trên cao, đặc biệt tại ao hồ, sông suối...

Động kinh bất ngờ phải làm sao? - Hình 1

Nên mặc áo phao cho bệnh nhân động kinh để phòng tránh lên cơn co giật dưới nước - Ảnh: NHẬT LINH

Bệnh khá phổ biến trong cộng đồng, song biện pháp sơ cấp cứu đúng cách không được nhiều người biết.

Coi chừng khi tắm ao, hồ

Anh N.V.M.K. (ngụ tỉnh An Giang) cho biết gần đây nơi anh sống xảy ra một vụ tai nạn rất thương tâm. Đó là một bé gái 6 tuổi, bị động kinh khi em đang bơi và không ai biết, đến khi mẹ em phát hiện mới tá hỏa truy hô. Lúc đưa lên bờ thì em đã tử vong.

Tương tự, anh C.L. (30 tuổi) cũng mắc bệnh động kinh từ nhỏ. Anh L. đang tắm dưới bến rạch thì lên cơn động kinh, không ai phát hiện và anh L. tử vong.

"Sự nguy hiểm của bệnh động kinh không phân biệt người lớn hay trẻ nhỏ. Thiết nghĩ các bệnh nhân cần được người nhà và xã hội quan tâm hơn. Bà con dưới quê hay đồng nhất động kinh với bệnh tâm thần, bệnh điên. Thái độ kỳ thị khiến người bệnh tự ti, mặc cảm, khó hòa nhập với cuộc sống. Người có bệnh cũng giấu tiền sử bệnh..." - anh K. trăn trở.

Phòng ngừa bằng cách kiểm soát

ThS Nguyễn Duy Khải - trưởng khoa ngoại thần kinh Bệnh viện Nhi đồng TP.HCM - cho biết động kinh là biểu hiện lâm sàng gây ra do sự phóng điện bất thường, kịch phát, quá mức và đồng thì của một nhóm tế bào thần kinh não.

Cơn động kinh thường xảy ra cấp tính, đột ngột, tức thời liên quan đến vùng não phát điện bất thường với nhiều biểu hiện khác nhau về vận động, cảm giác, biến đổi ý thức, hành vi, tâm thần, triệu chứng tự động, giác quan...

"Bệnh động kinh là tình trạng bị nhiều cơn động kinh, ít nhất là hai cơn. Bệnh là biểu hiện một bệnh lý mãn tính, có thể tiến triển hoặc không, thường có tính định hình, xu hướng chu kỳ và lan tỏa" - BS Khải giải thích.

Về nguyên nhân gây động kinh, BS Khải cho hay đó là sự bất thường cấu trúc (bẩm sinh, sau chấn thương đầu, tổn thương não chu sinh...), bất thường chuyển hóa gen, nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương và viêm não.

Hầu hết các nguyên nhân này đều không phòng ngừa được. Hiện tại, chúng ta hầu như chỉ có thể kiểm soát cơn co giật bằng một số phương pháp chứ không phòng ngừa được bệnh động kinh.

Những phương pháp điều trị động kinh hiện nay bao gồm: thuốc động kinh, chế độ ăn keton (ăn ít carbohydrate và nhiều chất béo có lợi cho cơ thể), kích thích dây thần kinh phế vị, phẫu thuật động kinh (cắt nguồn sinh động và ngắt liên kết), kích thích não sâu...

Trong đó, thuốc chống động kinh là phương pháp điều trị động kinh phổ biến nhất, chúng làm giảm cơn co giật bằng cách kiểm soát các hoạt động điện trong não - nguyên nhân gây ra cơn co giật. Hơn 70% bệnh nhân động kinh có thể kiểm soát hoàn toàn bệnh bằng phương pháp này.

Một số bệnh nhân không kiểm soát được cơn co giật bằng thuốc chống động kinh, họ cần thêm một số phương pháp khác.

Xử trí bệnh nhân lên cơn co giật:

BS Khải cho biết việc xử lý ban đầu bệnh nhân co giật rất quan trọng, đặc biệt là ở bệnh nhân co cứng - co giật toàn thể.

Hạn chế số người quây quanh bệnh nhân. Loại bỏ những vật có thể gây nguy hiểm cạnh bệnh nhân, đặc biệt là đồ sắc nhọn.

Không cần cố giữ không cho bệnh nhân co giật.

Đặt bệnh nhân nằm nghiêng để giúp đường thở bệnh nhân được thông thoáng.

Để ý thời gian kéo dài cơn co giật.

Hạn chế chơi môn thể thao dưới nước

Người mắc bệnh động kinh khi bơi, tốt nhất nên cho bệnh nhân mặc áo phao và nên có một người đồng hành bên cạnh - người có thể giúp đỡ khi bệnh nhân lên cơn co giật.

Nếu không may bệnh nhân lên cơn co giật khi đang bơi, người hỗ trợ nên đỡ đầu bệnh nhân lên trên mặt nước rồi nhẹ nhàng kéo lên bờ và chờ đến hết cơn co giật. Sau đó nhanh chóng đưa bệnh nhân vào cơ sở y tế gần nhất để kiểm tra.

"Bệnh nhân chỉ nên bơi ở nơi không có dòng nước xoáy, ví dụ như hồ bơi. Đặc biệt nên nhớ là dù cơn động kinh đã ổn nhưng nguy cơ giật vẫn còn và bất cứ khi nào bạn chơi các môn thể thao dưới nước đều tiềm ẩn nguy cơ co giật dẫn đến ngạt nước" - BS Khải lưu ý.

Theo tuoitre

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Ba không khi ăn đậu phụBa không khi ăn đậu phụ
11:54:12 21/02/2025
Món khoái khẩu của nhiều người Việt vô tình nuôi sán trong ganMón khoái khẩu của nhiều người Việt vô tình nuôi sán trong gan
11:30:07 21/02/2025
3 lưu ý quan trọng khi uống cà phê tránh tích thêm mỡ bụng3 lưu ý quan trọng khi uống cà phê tránh tích thêm mỡ bụng
11:32:38 21/02/2025
Thời điểm tốt nhất trong ngày để uống nướcThời điểm tốt nhất trong ngày để uống nước
11:12:03 21/02/2025
Nuôi sống thành công trẻ sinh non bị viêm ruột hoại tửNuôi sống thành công trẻ sinh non bị viêm ruột hoại tử
11:26:51 21/02/2025
Hàng loạt ca viêm kết mạc vào bệnh viện ở TPHCM, bác sĩ cảnh báo "nóng"Hàng loạt ca viêm kết mạc vào bệnh viện ở TPHCM, bác sĩ cảnh báo "nóng"
15:38:20 21/02/2025
3 dấu hiệu ở mắt cảnh báo ung thư gan3 dấu hiệu ở mắt cảnh báo ung thư gan
09:37:08 22/02/2025
Virus mới ở Trung Quốc có thể lây sang người giống Covid-19, nguy hiểm thế nào?Virus mới ở Trung Quốc có thể lây sang người giống Covid-19, nguy hiểm thế nào?
09:55:01 22/02/2025

Tin đang nóng

Nhân chứng kể lại giây phút kinh hoàng vụ tai nạn 6 người chết ở Sơn LaNhân chứng kể lại giây phút kinh hoàng vụ tai nạn 6 người chết ở Sơn La
08:44:08 22/02/2025
Nhan sắc thật của Lâm Tâm Như khiến 70 triệu người sốc nặngNhan sắc thật của Lâm Tâm Như khiến 70 triệu người sốc nặng
06:23:47 22/02/2025
Người đàn ông chiếm đoạt tờ vé số trúng thưởng của cụ bà 83 tuổiNgười đàn ông chiếm đoạt tờ vé số trúng thưởng của cụ bà 83 tuổi
10:16:43 22/02/2025
Náo loạn khắp Weibo: "Tiểu tam" chối đây đẩy chuyện hẹn hò Hoàng Cảnh Du, "chính thất" lên tiếng dằn mặt!Náo loạn khắp Weibo: "Tiểu tam" chối đây đẩy chuyện hẹn hò Hoàng Cảnh Du, "chính thất" lên tiếng dằn mặt!
06:33:46 22/02/2025
Vì sao "Nữ tu bóng tối" của Song Hye Kyo nhận cà chua thối?Vì sao "Nữ tu bóng tối" của Song Hye Kyo nhận cà chua thối?
06:25:29 22/02/2025
Ngay khi biết chồng được thăng chức tăng lương, tôi làm một bữa thịnh soạn ăn mừng, nào ngờ anh tức giận hất đổ mâm cơmNgay khi biết chồng được thăng chức tăng lương, tôi làm một bữa thịnh soạn ăn mừng, nào ngờ anh tức giận hất đổ mâm cơm
06:57:53 22/02/2025
Sao nam Vbiz đang bị truy lùng chỉ vì 1 phát ngôn: Hot tới mức dính tin hẹn hò đồng giới lẫn yêu Hoa hậu!Sao nam Vbiz đang bị truy lùng chỉ vì 1 phát ngôn: Hot tới mức dính tin hẹn hò đồng giới lẫn yêu Hoa hậu!
08:09:58 22/02/2025
Những đạo diễn thành công ngay phim đầu tayNhững đạo diễn thành công ngay phim đầu tay
06:24:28 22/02/2025

Tin mới nhất

Loại vi khuẩn gây ung thư dễ dàng lây trong cả gia đình

Loại vi khuẩn gây ung thư dễ dàng lây trong cả gia đình

10:41:55 22/02/2025
Bác sĩ kết luận bé H. bị viêm dạ dày - loét hành tá tràng, HP dương tính. Ngay lập tức, trẻ được yêu cầu nhập viện nội trú và điều trị theo phác đồ. Bác sĩ tư vấn cả gia đình của bé H. nên làm test vi khuẩn HP để có kế hoạch điều trị ph...
Loại rau Việt được coi là 'vua thảo mộc', dược tính cực cao, ăn vào bổ đủ đường

Loại rau Việt được coi là 'vua thảo mộc', dược tính cực cao, ăn vào bổ đủ đường

10:39:01 22/02/2025
Trong lá ngải cứu chứa đựng một lượng lớn các vitamin và khoáng chất quan trọng, đóng vai trò then chốt trong việc tăng cường hệ miễn dịch, lá chắn bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của các tác nhân gây bệnh.
Có nên dùng lá trầu không chữa đau mắt đỏ?

Có nên dùng lá trầu không chữa đau mắt đỏ?

10:15:05 22/02/2025
Tuy vậy, tôi khuyến cáo không nên sử dụng tùy tiện những cách này do tinh dầu nóng trong lá trầu không có thể gây bỏng giác mạc, loét giác mạc và nhiễm khuẩn nặng hơn.
Cảnh báo biến chứng của cúm mùa: Ai dễ mắc bệnh?

Cảnh báo biến chứng của cúm mùa: Ai dễ mắc bệnh?

10:02:58 22/02/2025
Thông thường, triệu chứng cúm sẽ xuất hiện và khỏi sau khoảng 1 tuần. Nhưng nhiều trường hợp biến chứng viêm phổi, thường gặp ở trẻ nhỏ, người có tuổi, người mắc bệnh mạn tính, bệnh mạch vành, suy tim hay tiểu đường.
PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu: 'Lọc máu mà ngừa được đột quỵ thì tôi thất nghiệp'

PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu: 'Lọc máu mà ngừa được đột quỵ thì tôi thất nghiệp'

09:57:34 22/02/2025
Như vậy lọc máu là kỹ thuật chuyên sâu và hiện đại được chỉ định cho những trường hợp mắc các bệnh lý nghiêm trọng thậm chí đe dọa đến tính mạng.
Thường xuyên buồn ngủ có phải là dấu hiệu nguy hiểm?

Thường xuyên buồn ngủ có phải là dấu hiệu nguy hiểm?

09:51:23 22/02/2025
Mặc dù có nhiều loại bệnh tim khác nhau nhưng tất cả chúng đều có thể khiến máu lưu thông kém và khiến các sản phẩm trao đổi chất (chủ yếu là axit lactic) tích tụ trong các mô, có thể kích thích các đầu dây thần kinh và gây mệt mỏi.
Bạn có nhận đủ acid béo omega-3 trong chế độ ăn uống không?

Bạn có nhận đủ acid béo omega-3 trong chế độ ăn uống không?

09:47:25 22/02/2025
Acid béo là thành phần của chất béo có trong thực phẩm. Tùy thuộc vào cấu trúc hóa học của chúng, acid béo có thể được chia thành các nhóm khác nhau: acid béo bão hòa, không bão hòa đơn và không bão hòa đa.
Vì sao phải uống thuốc đúng thời điểm?

Vì sao phải uống thuốc đúng thời điểm?

09:41:29 22/02/2025
Theo đó, một số loại thuốc có hiệu quả hơn khi uống vào những thời điểm nhất định trong ngày, trong khi một số khác sẽ tăng nguy cơ tác dụng phụ bất lợi nếu uống không đúng thời điểm.
Bài tập cho người bệnh lao thanh quản

Bài tập cho người bệnh lao thanh quản

09:32:02 22/02/2025
Đứng trên thảm, hai chân dang rộng hơn vai, xoay bàn chân phải ra ngoài sao cho các ngón chân hướng về phía cạnh ngắn của tấm thảm, bàn chân trái đặt nằm ngang.
Ăn ít có thực sự giúp kéo dài tuổi thọ?

Ăn ít có thực sự giúp kéo dài tuổi thọ?

09:26:19 22/02/2025
Theo lời khuyên của các chuyên gia, trước hết, mọi người nên kiểm soát lượng thức ăn nạp vào cơ thể và tuân thủ nguyên tắc 70% đến 80% no . Theo đó, no 70% làm cảm giác chưa no hẳn, ham muốn ăn giảm, tốc độ ăn cũng chậm lại đáng kể.
Cỏ 'nghìn rễ' mọc dại khắp Việt Nam, ở nước ngoài hái bán là ra tiền

Cỏ 'nghìn rễ' mọc dại khắp Việt Nam, ở nước ngoài hái bán là ra tiền

09:21:32 22/02/2025
Cỏ sữa lá nhỏ vốn là một loại cỏ dại phổ biến ở các vùng nông thôn. Nó còn có tên gọi là "cỏ nghìn rễ" vì bộ rễ phát triển tốt, sinh sôi nhanh. Chúng thậm chí có thể xuất hiện trong các khe nứt trên sàn xi măng cũ, ở ven tường.
Bước tiến mới trong sàng lọc ung thư cổ tử cung

Bước tiến mới trong sàng lọc ung thư cổ tử cung

09:14:53 22/02/2025
Kết quả cho thấy không có sự khác biệt đáng kể giữa hai phương pháp xét nghiệm khi phân tích 15 chủng HPV nguy hiểm nhất. Nghiên cứu này khẳng định rằng xét nghiệm tự lấy mẫu có độ chính xác tương đương với phương pháp truyền thống.

Có thể bạn quan tâm

Ngoại hình gây sốc của 1 Chị Đẹp: Mặt xinh như thiên thần mà nhìn xuống body thì lạ lắm!

Ngoại hình gây sốc của 1 Chị Đẹp: Mặt xinh như thiên thần mà nhìn xuống body thì lạ lắm!

Hậu trường phim

12:47:24 22/02/2025
Sao nữ sinh năm 1995 chia sẻ mới đánh cầu lại mà thấy oke ghê , ẩn ý body được độ do bộ môn thể thao này. Tuy nhiên, một bộ nhóm netizen đã tinh mắt nhận ra có gì không ổn, chỉ ra đây chỉ là sản phẩm photoshop.
Nữ rapper vừa "phá đảo" cùng Jennie: Quá khứ thất nghiệp, nghiện chất cấm nay là chủ nhân Grammy ở tuổi 27

Nữ rapper vừa "phá đảo" cùng Jennie: Quá khứ thất nghiệp, nghiện chất cấm nay là chủ nhân Grammy ở tuổi 27

Nhạc quốc tế

12:43:55 22/02/2025
Doechii - nữ rapper cực slay vừa kết hợp cùng Jennie trong single mới có hành trình sự nghiệp không hề dễ dàng.
Tài xế lái xe riêng của tỷ phú Lý Gia Thành từ chối 6,5 tỷ vì đã tiết kiệm được 65 tỷ: Ai cũng sốc khi nghe cách để giàu

Tài xế lái xe riêng của tỷ phú Lý Gia Thành từ chối 6,5 tỷ vì đã tiết kiệm được 65 tỷ: Ai cũng sốc khi nghe cách để giàu

Netizen

12:22:40 22/02/2025
Lý Gia Thành (SN 1928) từng là người giàu nhất xứ Cảng Thơm trong nhiều năm với khối tài sản ước tính gần 39 tỷ USD. Câu chuyện về hành trình từ cậu bé nghèo mồ côi bố mẹ trở thành tỷ phú của Warren Buffett châu Á
Binz bị "bóc trần" điểm yếu theo cách không ngờ tới

Binz bị "bóc trần" điểm yếu theo cách không ngờ tới

Nhạc việt

12:05:22 22/02/2025
Sau nhiều năm, Binz đã để lộ điểm yếu của mình theo cách không ngờ. Tuy chưa thể bằng được những Anh Tài có chuyên môn về vũ đạo nhưng nỗ lực của Binz vẫn đáng ghi nhận.
Sử dụng alpha arbutin làm trắng da như thế nào cho đúng?

Sử dụng alpha arbutin làm trắng da như thế nào cho đúng?

Làm đẹp

11:48:38 22/02/2025
Mặc dù được đánh giá là lành tính, nhưng alpha arbutin vẫn có thể xảy ra một số tác dụng phụ nhỏ như kích ứng da, phát sinh mụn trứng cá mức độ nhẹ, viêm da tiếp xúc dị ứng hoặc trở nên mẫn cảm hơn với ánh nắng mặt trời.
Dồn dập các vụ côn đồ đường phố, tự cho mình quyền 'mạnh được, yếu thua'

Dồn dập các vụ côn đồ đường phố, tự cho mình quyền 'mạnh được, yếu thua'

Pháp luật

11:33:48 22/02/2025
Liên tiếp các vụ côn đồ đường phố xảy ra ở nhiều nơi dù đã được lực lượng chức năng xử nghiêm theo hướng khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt khẩn cấp nhưng kiểu hành xử tự hung hãn vẫn cứ tái diễn khiến người dân bức xúc, bất bình.
Cubarsi muốn học theo phong cách chơi của Van Dijk

Cubarsi muốn học theo phong cách chơi của Van Dijk

Sao thể thao

11:28:43 22/02/2025
Thần đồng bóng đá của Barca và Tây Ban Nha, Pau Cubarsi, vừa tiết lộ hình mẫu lý tưởng của anh. Theo đó, Virgil van Dijk chính là idol của cầu thủ 18 tuổi này.
Ba Lan đề nghị Kiev hợp tác với Tổng thống Mỹ

Ba Lan đề nghị Kiev hợp tác với Tổng thống Mỹ

Thế giới

11:22:25 22/02/2025
Nghị sĩ Stanislav Balabanov của đảng ITN trong liên minh cầm quyền ở Bulgaria giải thích: Mục đích của tuyên bố là để trấn an người dân Bulgaria và nhấn mạnh rằng sẽ không có một binh lính Bulgaria nào được đưa đến Ukraine .
Cô gái bất ngờ nổi rần rần nhờ góc ban công 3m2 ngập tràn hoa tươi, cư dân mạng cảm thán: "Tuyệt đối điện ảnh"

Cô gái bất ngờ nổi rần rần nhờ góc ban công 3m2 ngập tràn hoa tươi, cư dân mạng cảm thán: "Tuyệt đối điện ảnh"

Sáng tạo

11:06:08 22/02/2025
Góc ban công có diện tích siêu nhỏ (chỉ 3m2) nhưng may mắn lại sở hữu vị trí thuận lợi khi luôn đón được lượng ánh sáng lý tưởng, vô cùng thích hợp cho việc trồng hoa.
Nữ thạc sĩ Cambridge xin vào sở thú làm công việc 'bốc mùi', 8h sáng đến 5h chiều chỉ quanh quẩn chăm thú

Nữ thạc sĩ Cambridge xin vào sở thú làm công việc 'bốc mùi', 8h sáng đến 5h chiều chỉ quanh quẩn chăm thú

Lạ vui

11:05:16 22/02/2025
Mã Nhã, 25 tuổi, từng tốt nghiệp Đại học ngoại ngữ Nam Kinh. Sau khi du học Anh, cô gái tài năng lần lượt tốt nghiệp ngành Khoa học sinh học tại Imperial College London và Viện Thú y thuộc Đại học Cambridge.
Vợ sao nam Vbiz nổi đóa trước thềm đám cưới, đáp trả căng: "Nghiệp từ miệng mà ra!"

Vợ sao nam Vbiz nổi đóa trước thềm đám cưới, đáp trả căng: "Nghiệp từ miệng mà ra!"

Sao việt

11:03:12 22/02/2025
Vào tối 21/2, Ngọc Trà gây hoang mang khi đăng tải dòng trạng thái bày tỏ rõ sự bức xúc trên mạng xã hội. Cô ẩn ý nhắc tới việc bị một người chọc phá, kiếm chuyện gây ảnh hưởng tới cuộc sống.