Chơi chiêu ‘lỡ miệng’ để răn đe
Theo chính phủ Nam Phi, Đại sứ Mỹ ở nước này chính thức xin lỗi vì đã vượt quá giới hạn cho phép khi lên tiếng cáo buộc Nam Phi cung cấp vũ khí cho Nga trong xung đột ở Ukraine.
Động thái mới này gây bất ngờ lớn, bởi trong vụ việc liên quan vừa nêu có nhiều điều rất đáng chú ý.
Cụ thể, Đại sứ Mỹ ở Nam Phi đưa ra cáo buộc nặng nề trên cách đây đã 5 tháng, mà mãi vừa rồi mới bị Bộ Ngoại giao Nam Phi triệu lên để phản đối và yêu cầu giải thích. Sau đó, nhà ngoại giao mới xin lỗi. Hơn nữa, đích thân Tổng thống Nam Phi tuyên bố sẽ điều tra vụ việc theo cáo buộc, mà phải sau tận 5 tháng thì Bộ Ngoại giao nước này mới hành động.
Khi đưa ra các cáo buộc liên quan, Đại sứ Mỹ đã tỏ ra rất tự tin, quả quyết rằng mọi thông tin được Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) cung cấp rất xác thực.
Đại sứ Mỹ tại Nam Phi Reuben Brigety. Ảnh ĐẠI SỨ QUÁN MỸ
Trên danh nghĩa, lời xin lỗi của Đại sứ Mỹ là sự xác nhận đã bị vạ miệng. Nhưng vạ miệng do sai sót hay chủ ý là hai chuyện khác nhau. Trong thực chất, ở đây có chuyện phía Mỹ chủ ý răn đe và cảnh báo Nam Phi, có thể dùng cả cách lỡ miệng này để răn đe.
Ở châu Phi, nhiều quốc gia không theo phương Tây để đối địch với Nga liên quan chiến sự Ukraine.
Bị Mỹ cáo buộc cung cấp vũ khí cho Nga, Nam Phi bác bỏ, hứa điều tra
Là quốc gia có ảnh hưởng trong khu vực, Nam Phi hiện đang là Chủ tịch của nhóm BRICS (Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi). BRICS hiện là một chỗ dựa của Nga về nhiều phương diện trong cuộc đối đầu với Mỹ và phương Tây. Cơn ác mộng đối với Mỹ và phương Tây là kịch bản BRICS hậu thuẫn Nga về quân sự. Cho nên Mỹ có lợi ích cấp thiết với việc răn đe Nam Phi và dùng Nam Phi phân rẽ nội bộ nhóm BRICS.
Mỹ tố Nam Phi lén cung cấp vũ khí cho Nga
Đại sứ Mỹ tại Nam Phi mới đây cáo buộc nước này cung cấp vũ khí và đạn dược cho Nga trong cuộc chiến ở Ukraine, sử dụng tàu chở hàng có liên hệ với một công ty bị trừng phạt, bí mật cập cảng căn cứ quân sự gần Cape Town hồi tháng 12/2022.
Tổng thồng Nga Vladimir Putin và Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa tại một sự kiện song phương năm 2019. Ảnh AP.
Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa cho biết cơ quan chức năng đang điều tra về chuyến ghé thăm của một tàu Nga có tên Lady R đến căn cứ hải quân chính của nước này. Cuộc điều tra được tiến hành với sự giúp đỡ của các cơ quan tình báo Mỹ trước khi Đại sứ Reuben Brigety công khai cáo buộc Nam Phi cung cấp đạn dược và vũ khí cho Nga tại một cuộc họp báo ở tại thủ đô Pretoria.
Đại sứ Brigety cho biết Mỹ chắc chắn rằng thiết bị quân sự đã được chất lên tàu Lady R tại căn cứ hải quân của Nam Phi khoảng thời gian từ ngày 6 đến ngày 8/12, sau đó được vận chuyển đến Nga. Đại sứ Mỹ bày tỏ nghi vấn về lập trường được cho là trung lập của Nam Phi đối với cuộc chiến ở Ukraine và những lời kêu gọi chấm dứt xung đột.
"Việc Nga trang bị vũ khí là cực kỳ nghiêm trọng và chúng tôi không cho rằng vấn đề này sẽ được giải quyết", Đại sứ Brigety cho biết.
Nếu Nam Phi bị phát hiện viện trợ quân sự cho Nga, điều này có nguy cơ làm r.ạn n.ứt mối quan hệ giữa Mỹ và một đối tác quan trọng ở châu Phi. Bất chấp lập trường trung lập của Nam Phi đối với cuộc chiến ở Ukraine, chính quyền Tổng thống Biden vẫn hy vọng đây vẫn có thể là vùng đệm quan trọng chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Nga và Trung Quốc tại châu Phi.
Trong khi đó, văn phòng của Tổng thống Ramaphosa ngày 11/5 nhấn mạnh hiện "không có bằng chứng" nào chứng minh cho cáo buộc rằng vũ khí đã được chất lên tàu Lady R.
Hình ảnh được cho là tàu Lady R neo đậu tại cảng của Nam Phi. Ảnh AP.
Theo hãng tin AP, con tàu này có liên quan đến một công ty đã bị Mỹ rừng phạt vào năm ngoái vì tham gia vận chuyển thiết bị quân sự cho chính phủ Nga. Lady R đã được mua bởi một công ty của Nga, Transmorflot LLC, vào năm 2019. Vào tháng 5/2022, Mỹ đã trừng phạt Transmorflot và một số tàu mà họ cáo buộc là do công ty này kiểm soát, bao gồm cả Lady R, vì đã hỗ trợ Nga.
Văn phòng của Tổng thống Ramaphosa thừa nhận rằng tàu Lady R đã cập cảng Nam Phi, nhưng không cho biết thời gian cụ thể, ở đâu hoặc vì lý do gì. Tuyên bố từ văn phòng này cũng chỉ trích đại sứ Mỹ vì đã công khai thông tin chưa kiểm chứng.
MarineTraffic, một dịch vụ thu thập dữ liệu bộ phát đáp vô tuyến và vệ tinh từ tàu, đã phát hiện tàu Lady R ngoài khơi bờ biển Nam Phi vào đầu tháng 12/2022, nhưng tín hiệu đã bị mất vào ngày 5/12.
Chính phủ Nam Phi đã nhiều lần tuyên bố trung lập về cuộc chiến ở Ukraine và muốn cuộc xung đột được giải quyết một cách hòa bình thông qua ngoại giao, nhưng những biểu hiện gần đây về sự gần gũi với Nga đã khiến quốc gia phát triển nhất châu Phi này bị cáo buộc rằng họ đã đứng về phía Nga.
Đức tiếp tục mạnh tay trục xuất nhà ngoại giao Nga, Moscow tuyên bố đáp trả tương xứng Bộ Ngoại giao Nga ngày 22/4 tuyên bố nước này sẽ đáp trả tương xứng với quyết định của chính quyền Đức trục xuất hàng loạt nhà ngoại giao Nga. Bên ngoài sứ quán Nga ở Berlin. (Nguồn: Getty Images) Tuyên bố của bộ trên nêu rõ: "Chính quyền Đức đã đưa ra quyết định tiếp tục trục xuất hàng loạt nhân viên...