Chính sách cho đồng bào dân tộc: Đừng để như quả đẹp mà không ăn được!
Thảo luận về Đề án tổng thể phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi, vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn tại hội trường Quốc hội (QH) .
Sáng nay (1/11), các đại biểu Quốc hội (ĐB) cơ bản nhất trí với các nội dung trong Tờ trình của Chính phủ và báo cáo của cơ quan thẩm tra nhưng đề nghị làm rõ một số nội dung như nguồn lực thực hiện, rà soát cụ thể từng chính sách để đảm bảo hiệu quả.
ĐB Đinh Thị Bình (đoàn Phú Thọ) phát biểu tại phiên họp.
Năm 2025, tăng gấp đôi thu nhập bình quân của người DTTS
Theo tờ trình của Chính phủ, nước ta có 53 DTTS với hơn 14 triệu người, gần 3 triệu hộ, cư trú thành cộng đồng ở 51 tỉnh, thành phố, 548 huyện, 5.266 đơn vị hành chính cấp xã, trong đó có 382 xã biên giới, chủ yếu ở vùng Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ và Tây Duyên hải miền Trung, chiếm 3/4 diện tích cả nước.
Đây là vùng trọng yếu về quốc phòng, an ninh, đối ngoại; nơi có nhiều tài nguyên khoáng sản, có hệ sinh thái động, thực vật phong phú đa dạng; có trên 14 triệu ha rừng, là đầu nguồn nước cung cấp cho khu vực đồng bằng.
Trong những năm qua, nhờ có sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước, đời sống của đồng bào các dân tộc đã được nâng lên rõ rệt, nhưng hiện nay vẫn là nơi khó khăn nhất, chất lượng nguồn nhân lực thấp nhất, kinh tế – xã hội (KT-XH) phát triển chậm nhất, tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản thấp nhất, tỷ lệ hộ nghèo cao nhất.
Từ tình hình trên, rất cần thiết phải xây dựng “Đề án tổng thể phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn” nhằm thực hiện thắng lợi chủ trương của Đảng và Nhà nước các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng, giúp nhau cùng phát triển.
Video đang HOT
Theo Đề án, mục tiêu cụ thể đến năm 2025 thu nhập bình quân của người DTTS tăng gấp 2 lần so với năm 2020; tỷ lệ hộ nghèo hàng năm giảm từ 3% đến 5%; 100% xã có đường ô tô đến trung tâm; 80% thôn, bản có nhà sinh hoạt cộng đồng; sắp xếp ổn định 70% số hộ di cư tự phát, số hộ đang sinh sống trong rừng đặc dụng, khu vực xung yếu nguy hiểm; hỗ trợ giải quyết 70% số hộ thiếu đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, còn ở nhà tạm so với cuối năm 2020…
Đến năm 2030, trong số các mục tiêu được đặt ra có thu nhập bình quân của người DTTS tăng gấp 2,5 lần so với năm 2026, không còn hộ đói, giảm 80% hộ nghèo so với năm 2020; phấn đấu 80% hộ gia đình có mức sống bằng với mức sống dân cư trong khu vực; trên 85% xã vùng đồng bào DTTS và miền núi có cơ sở hạ tầng; cơ bản hoàn thành chỉ tiêu đề ra trong mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2030…
Đề án thực hiện ở địa bàn các xã vùng đồng bào DTTS và miền núi, các xã, thôn có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn (không bao gồm xã thuộc vùng bãi ngang ven biển và hải đảo) giai đoạn 2021 – 2030.
Đối tượng điều chỉnh là xác xã, thôn đặc biệt khó khăn; hộ gia đình, cá nhân người DTTS; hộ gia đình, cá nhân người dân tộc Kinh thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo sinh sống ở xã, thôn đặc biệt khó khă; doanh nghiệp, hợp tác xã, các tổ chức kinh tế, xã hội hoạt động ở địa bàn vùng đặc biệt khó khăn.
Đừng để như “quả đẹp mà không ăn được”
Cho ý kiến tại phiên họp, ĐB Đàng Thị Mỹ Hương (đoàn Ninh Thuận), ĐB Cao Thị Giang (đoàn Quảng Bình), ĐB Y Khút Niê (đoàn Đăk Lăk) cùng nhiều ĐB tán thành với sự cần thiết xây dựng Đề án như được nêu tại Tờ trình và Báo cáo thẩm tra.
Các ĐB cũng cơ bản nhất trí với các mục tiêu đến năm 2025-2030 mà Đề án đã đề cập, nhất là một số nội dung về tỷ lệ giảm hộ nghèo, tỷ lệ độ che phủ rừng, việc sắp xếp dân cư, đào tạo nguồn nhân lực, về văn hóa, về bảo hiểm y tế và các chính sách khác về xã hội.
Tuy nhiên, ĐB Bùi Ngọc Chương (đoàn Cà Mau) cho hay, hiện đang có 118 chính sách đang còn hiệu lực, trong đó có nhiều chính sách lớn và đề nghị cơ quan soạn thảo đánh giá tác động cụ thể, sâu sắc hơn về các chính sách hiện đang thực thi; xem xét có chính sách nào còn vướng mắc, chồng chéo, kém hiệu quả để có biện pháp khắc phục.
ĐB Đinh Thị Bình (đoàn Phú Thọ) đề nghị cần rà soát, cân đối nguồn lực để bố trí đủ vốn cho đề án đúng theo quy định, không để xảy ra trường hợp chính sách đã ban hành nhưng không bố trí được nguồn lực thực hiện để chính sách dân tộc lại một lần nữa được ví như “một loại quả đẹp mà không ăn được” như có lần 1 ĐB đã phát biểu.
“Cần rà soát, phân tích các địa bàn, đối tượng để tập trung đầu tư, tránh dàn trải, không hiệu quả”, ĐB nhấn mạnh.
ĐB Lê Thị Nguyệt (đoàn Vĩnh Phúc) đánh giá Đề án đã xác định khá cụ thể tổng số kinh phí thực hiện và phân bổ theo từng giai đoạn.
Tuy nhiên, ĐB cũng cho rằng do phân cấp ngân sách nên cũng cần tính đến giải pháp thực tế, bảo đảm không bị gián đoạn kinh phí trong quá trình thực hiện đề án.
“Ví dụ, trên cơ sở quy định tại khoản 3 Điều 17 Luật Bình đẳng giới năm 2015, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 39/2015/NĐ-CP về hỗ trợ phụ nữ nghèo DTTS sinh con đúng chính sách, 2 triệu đồng/lần sinh nhưng qua giám sát của Ủy ban về các vấn đề Xã hội của Quốc hội, theo Báo cáo của Bộ Y tế đến năm 2018 tại 53 tỉnh chỉ mới có 52% đối tượng được hưởng chính sách. Số còn lại do nhiều nguyên nhân, trong đó có một nguyên nhân mà địa phương báo cáo là không cân đối được ngân sách”, ĐB cho hay.
Hà Dung
Theo PLVN
Cà Mau xây dựng nông thôn mới, tạo bước chuyển ở vùng dân tộc thiểu số
Tỉnh Cà Mau có 13 dân tộc thiểu số với gần 12.000 hộ, nhưng đông nhất là dân tộc Khmer và dân tộc Hoa.
Đường giao thông nông thôn xã Tân Lộc, huyện Thới Bình được đầu tư xây dựng khang trang, sạch đẹp theo tiêu chí nông thôn mới. Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN
Phần lớn đồng bào dân tộc thiểu số cư ngụ đan xen với các dân tộc anh em ở 67 xã, phường thuộc 9 huyện, thành phố của tỉnh; trong đó có 52 xã xây dựng nông thôn mới.
Ông Triệu Quang Lợi - Trưởng ban Dân tộc tỉnh Cà Mau cho biết: Qua gần 10 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã đạt nhiều kết quả đáng phấn khởi. Đặc biệt ở 52 xã xây dựng nông thôn mới có tổng tiêu chí đạt được là 746 tiêu chí, bình quân 14,3 tiêu chí/xã; trong đó, có 16 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 8 xã đạt từ 15-18 tiêu chí, 23 xã đạt từ 10-14 tiêu chí và 5 xã đạt từ 6-9 tiêu chí.
Đến nay, diện mạo vùng dân tộc thiểu số có sự phát triển nhanh và ngày càng hoàn thiện. Trình độ dân trí, đời sống, vật chất và tinh thần của người dân nơi đây không ngừng được cải thiện nâng cao; bản sắc văn hóa dân tộc được giữ gìn và phát huy; quy chế dân chủ ở cơ sở, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư được quan tâm mang lại nhiều kết quả đáng ghi nhận.
Theo số liệu điều tra, rà soát tỷ lệ hộ nghèo ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh vào thời điểm năm 2010 cho thấy, tỷ lệ này còn khá cao với gần 36%. Tuy nhiên, đến đầu năm 2019 thì tỷ lệ này giảm xuống chỉ còn 16,37%.
Bên cạnh đó, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh được giữ vững; tỷ lệ hộ dân được sử dụng điện, nước sinh hoạt, nhà tiêu hợp vệ sinh và việc chăm sóc sức khỏe người dân cũng được cải thiện. Cơ sở vật chất y tế, giáo dục, chất lượng nguồn nhân lực ở các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển.
Thời quan qua, phong trào thi đua "Cà Mau chung sức xây dựng nông thôn mới" được đông đảo đồng bào dân tộc thiểu số tích cực tham gia. Nhiều hộ dân đã phấn đấu vươn lên trong sản xuất, kinh doanh và giúp nhau phát triển kinh tế gia đình; hiến đất xây dựng nhà sinh hoạt văn hóa, đóng góp tiền, ngày công lao động để xây dựng các tuyến lộ giao thông nông thôn, trường học, trạm y tế, chợ...
Ban Dân tộc tỉnh phối hợp các cấp, các ngành có liên quan thực hiện hiện tốt các chương trình, chính sách đối với đồng bào dân tộc thiểu số. Đơn cử, tỉnh đầu tư hàng trăm tỉ đồng xây dựng 452 công trình hạ tầng ở vùng đồng bào dân tộc; có 1.387 hộ được hỗ trợ đất ở, 359 hộ được hỗ trợ đất sản xuất, 168 hộ được hỗ trợ đất ở kết hợp đất sản xuất, chuyển đổi ngành nghề gần 3.000 hộ, 1.122 hộ được hỗ trợ về nước sinh hoạt, 200 hộ được hỗ trợ tái định cư...
Các cấp, các ngành trong tỉnh còn hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số nguồn vốn sản xuất, cây giống, con giống, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất và tạo điều kiện cho nhiều hộ dân tộc đi tham quan, học tập kinh nghiệm làm giàu ở một số tỉnh thuộc Tây Nam Bộ, Đông Nam Bộ, Tây Nguyên, Tây Bắc...
Tuy vậy, công tác xây dựng nông thôn mới ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số vẫn còn những khó khăn, hạn chế nhất định cần được tiếp tục quan tâm chỉ đạo và tăng cường nguồn lực để nâng cao chất lượng các tiêu chí xây dựng nông thôn mới trong thời gian tới. Hiện, tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số khá cao trên 15%, cao gấp 3 lần so với tỷ lệ hộ nghèo chung của toàn tỉnh; thu nhập bình quân đầu người ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn thấp, chỉ mới đạt khoảng 32 - 33 triệu đồng/người/năm.
Theo ông Triệu Quang Lợi- Trưởng ban Dân tộc tỉnh, để tạo sự đột phá trong xây dựng nông thôn mới ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số thuộc các xã chỉ mới đạt từ 6-14 tiêu chí thì cần tiếp tục tăng cường các nguồn lực đầu tư phát triển toàn diện . Các cấp, các ngành quan tâm, làm tốt công tác quy hoạch xây dựng nông thôn mới, tổ chức tốt mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi để tạo đầu ra ổn định cho các sản phẩm nông nghiệp. Ngoài ra, các địa phương chủ động ứng phó với tình hình biến đổi khí hậu và nguy cơ tác động từ thiên tai, dịch bệnh.
Ban Dân tộc tỉnh quan tâm chỉ đạo các địa phương làm tốt công tác tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc thiểu số tích cực tham gia đóng góp xây dựng hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới; trong đó vận động người dân áp dụng các mô hình sản xuất nuôi trồng có hiệu quả, giúp nhau phát triển kinh tế gia đình góp phần nâng cao nguồn thu nhập. Bên cạnh đó, các cấp, ngành có giải pháp thiết thực trong việc hỗ trợ, giúp đỡ từng hộ nghèo; chú trọng đào tạo nghề, giải quyết việc làm tại chỗ để tạo sinh kế ổn định cho người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.
Theo Kim Há (TTXVN)
Hà Nội: Xã vùng dân tộc thiểu số ngày càng giàu, đẹp Nhờ được thành phố hỗ trợ đồng bộ nhiều giải pháp về đầu tư cơ sở hạ tầng, phát triển sản xuất, đến nay bộ mặt nông thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) của Hà Nội đã thay đổi từng ngày. Đáng chú ý là 7/14 xã vùng đồng bào DTTS đã hoàn thành xây dựng nông thôn mới (NTM)....