Chính quyền Trump bối rối về cách ứng phó biểu tình
Một số cố vấn Nhà Trắng muốn Trump kêu gọi đám đông biểu tình vì vụ George Floyd bình tĩnh, phía còn lại nói ông nên lên án bạo lực.
George Floyd, người đàn ông da màu sống tại thành phố Minneapolis, bang Minnesota, Mỹ, tử vong hôm 25/5 sau khi bị cảnh sát da trắng Derek Chauvin ghì đầu gối lên gáy trong hơn 9 phút. Sự việc làm dấy lên làn sóng biểu tình khắp nước Mỹ, khiến hàng chục thành phố phải áp lệnh giới nghiêm và lực lượng Vệ binh Quốc gia được triển khai tới nhiều bang.
Phản ứng của Tổng thống Mỹ Donald Trump trước các cuộc biểu tình được cho là khá thất thường. Đôi lúc ông thể hiện cách tiếp cận thận trọng khi kêu gọi bình tĩnh. Tuy nhiên, trong những bài đăng trên Twitter, ông lại bị đánh giá sử dụng ngôn ngữ bạo lực, thậm chí dường như tỏ ý muốn những người ủng hộ ông tổ chức biểu tình đối đầu với đám đông ngoài Nhà Trắng trong tweet hôm 30/5.
Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng hôm 30/5. Ảnh: Reuters.
Theo vài nguồn tin giấu tên am hiểu vấn đề, giữa lúc tình hình căng thẳng hồi cuối tuần qua, một số trợ lý đã cố thuyết phục Trump không sử dụng ngôn ngữ bạo lực, sau khi ông viết trên Twitter rằng: “Khi hành vi cướp phá bắt đầu, súng cũng sẽ nổ”. Họ cảnh báo những phát ngôn như vậy có thể “châm lửa” vào tình hình vốn rất dễ bùng cháy và không thể hiện được vai trò lãnh đạo.
Nguồn tin cho biết thêm rằng trong một cuộc gọi hôm 29/5, Brooke Rollins, cố vấn chính sách đối nội hàng đầu của Trump, đề nghị phản ứng thận trọng với những vụ bạo loạn đêm trước đó, đồng quan điểm với Jared Kushner, cố vấn cấp cao Nhà Trắng và là con rể Trump.
Một số cố vấn cũng lo lắng và hy vọng tránh được tình trạng tương tự vụ hỗn loạn ở thành phố Charlottesville, bang Virginia, hồi năm 2017. Khi đó, Trump hứng chỉ trích kịch liệt vì nói rằng “đều có những người rất tốt ở cả hai phía” trong cuộc đụng độ giữa những người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng và đám đông phản đối họ.
Trump, người dường như tin rằng lập trường cá nhân đã giúp ông thắng cử, không ngay lập tức tiếp thu những lời khuyên trên, nhưng sau đó vẫn cố gắng “dịu giọng” hơn về việc huy động lực lượng vũ trang đối phó tình trạng cướp phá. Tuy nhiên, chỉ một ngày sau, ông bất ngờ nặng lời trở lại khi đe dọa những người tấn công hàng rào bảo vệ Nhà Trắng “sẽ gặp những con chó dữ tợn và vũ khí đáng sợ nhất từng thấy”.
Video đang HOT
Nguyên nhân dường như bởi bên cạnh những trợ lý đồng quan điểm với Kushner, vài cố vấn cảnh báo Trump rằng nếu không lên án các cuộc biểu tình, ông có nguy cơ đánh mất một số đối tượng cử tri chủ chốt trong cuộc bầu cử vào tháng 11, như phụ nữ ở vùng ngoại ô. Họ khuyên Tổng thống Mỹ nên chỉ trích mạnh mẽ hơn tình trạng phá hoại các công trình, cướp đồ trong cửa hàng và đốt lửa, nói thêm rằng ông chưa hành động đủ, nguồn tin cho hay.
Một quan chức giấu tên tiết lộ trong lúc các trợ lý thảo luận về cách đối phó biểu tình, thái độ thất thường của Trump càng khiến việc lựa chọn phương án trở nên khó khăn hơn. Một số cố vấn tự hỏi nếu họ soạn thảo một bài phát biểu kêu gọi toàn quốc bình tĩnh thì liệu nó có bị Trump hủy bỏ nhanh chóng hay không.
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O’Brien hôm 31/5 bỏ ngỏ về khả năng Trump ra tuyên bố từ Phòng Bầu dục, nhưng không loại trừ những lựa chọn khác nhau đang được xem xét. “Tổng thống sẽ tiếp tục kết nối với người dân Mỹ, dù đó là tuyên bố từ Phòng Bầu dục, bục phát biểu tại Nhà Trắng, hay tương tác trên mạng xã hội như ông ấy vẫn làm hàng ngày”, quan chức cho hay.
Theo các nguồn tin, Trump không dự định đề cập đến các cuộc biểu tình khi tới dự sự kiện tại Trung tâm Vũ trụ Kennedy ở bang Florida hôm 30/5. Tuy nhiên, đội ngũ trợ lý cuối cùng vẫn thêm vài câu vào bài phát biểu của ông.
“Chính quyền của tôi sẽ ngăn chặn tình trạng bạo lực một cách lạnh lùng”, Trump nói.
Người dân nhiều nước ủng hộ biểu tình ở Mỹ
Tuần hành phản đối vụ người da màu bị ghì chết ở Mỹ xuất hiện ở nhiều nước, hàng loạt quốc gia lên án hành động của cảnh sát Mỹ.
Nhiều cuộc biểu tình phản đối cái chết của George Floyd, người đàn ông da màu 46 tuổi bị cảnh sát ghì chết hôm 25/5 trên đường phố Minneapolis, bang Minnesota, Mỹ, đang diễn ra ở nhiều quốc gia khắp thế giới.
Hàng nghìn người hôm nay tuần hành một cách ôn hòa ở New Zealand ôn hòa, trái ngược với biểu tình bạo lực tại Mỹ. Khoảng 2.000 người đã đến lãnh sự quán Mỹ ở thành phố Auckland, hô vang khẩu hiệu "không công bằng, không hòa bình" và "người da màu đáng được sống".
Khoảng 500 người cũng tập trung tại thành phố Christchurch và tòa nhà quốc hội ở thủ đô Wellington, cầu nguyện cho những người Mỹ chết vì nạn phân biệt chủng tộc.
Người biểu tình tại thành phố Auckland, New Zealand, hôm 1/6. Ảnh: AP.
Truyền hình nhà nước Iran liên tục phát những hình ảnh biểu tình ở Mỹ, trong khi Tehran kêu gọi Washington chấm dứt tình trạng xung đột.
"Gửi tới các quan chức và cảnh sát Mỹ, hãy dừng hành động bạo lực chống lại người dân và để họ thở. Chúng tôi cảm thấy buồn với tình trạng mà cảnh sát Mỹ khơi mào. Cả thế giới đang đứng bên người dân Mỹ", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi nói trong cuộc họp báo ở thủ đô Tehran hôm nay.
Bất chấp lệnh cấm tụ tập đông người nhằm ngăn Covid-19 lây lan, hàng nghìn người biểu tình đã tập trung tại quảng trường Trafalgar ở trung tâm London, Anh, từ 8h ngày 31/5 nhằm thể hiện sự ủng hộ đối với người biểu tình Mỹ.
Sở cảnh sát London cho hay tổng cộng 23 người đã bị bắt với nhiều cáo buộc khác nhau, trong đó có vi phạm lệnh phong tỏa. Giới chức cho biết phần lớn người tham gia biểu tình đã giải tán, nhưng nhiều cuộc tuần hành dự kiến diễn ra ở thủ đô Anh trong những tuần tới.
Tại một số nước, người biểu tình bày tỏ sự đoàn kết với cộng đồng người da màu tại Mỹ bằng các thông điệp nhắm tới chính quyền.
Hàng trăm người tuần hành tại thành phố Rio de Janeiro, Brazil, để phản đối các hành động bạo lực của cảnh sát nhằm vào người da màu tại các khu ổ chuột. Lực lượng an ninh bắn hơi cay để giải tán đám đông, khiến nhiều người hô lên "tôi không thể thở", tương tự lời Floyd trước khi chết.
Biểu tình chống phân biệt chủng tộc ở thành phố Montral, Canada, đã biến thành đụng độ. Giới chức tuyên bố việc tụ tập là phi pháp sau khi nhiều vật thể bị ném về phía cảnh sát và buộc họ đáp trả bằng hơi cay. Một số cửa hàng bị đập phá, nhiều đám lửa cũng được đốt trên phố.
Một số quốc gia cũng lên án tình trạng phân biệt chủng tộc và chỉ trích hành động của chính quyền Mỹ.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên gọi chủ nghĩa phân biệt chủng tộc là "căn bệnh kinh niên của xã hội Mỹ", đồng thời gọi cách chính phủ Mỹ phản ứng với biểu tình trong nước là "ví dụ về tiêu chuẩn kép nổi tiếng thế giới của họ".
Hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc Xinhua cuối tuần qua gọi tình hình hỗn loạn trong biểu tình ở các thành phố Mỹ là "cảnh tượng tuyệt vời của Pelosi", ám chỉ bình luận của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi hồi năm ngoái rằng các cuộc biểu tình ở Hong Kong là "cảnh đẹp đáng chiêm ngưỡng".
Chương trình bình luận vào khung giờ vàng tối 30/5 trên kênh CCTV cũng dùng cụm từ "cảnh tượng đẹp đẽ" để mô tả những cuộc biểu tình, thêm rằng "nhân quyền kiểu Mỹ là đạo đức giả và đáng khinh bỉ".
Cảnh sát giám sát biểu tình bên ngoài tòa nhà quốc hội Anh hôm 31/5. Ảnh: AP.
Tờ Rodong Sinmun, cơ quan ngôn luận chính thức của đảng Lao động Triều Tiên, hôm nay đăng tin về cuộc biểu tình với ba bức ảnh lớn về khung cảnh bạo lực tại thành phố Minnesota. Báo Triều Tiên đề cập thông tin hàng trăm người tập trung trước Nhà Trắng và cho biết biểu tình có thể tiếp tục lan rộng, nhưng không bình luận trực tiếp về chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump.
George Floyd tử vong tại bệnh viện hôm 25/5 sau khi bị sĩ quan cảnh sát Derek Chauvin ghì chặt đầu gối lên gáy trong hơn 9 phút. Anh này đã liên tục cầu xin và nói "Tôi không thể thở". Hồ sơ khám nghiệm nói rằng Floyd mắc các bệnh lý nền gồm động mạch vành và suy tim do tăng huyết áp. "Những tác động kết hợp của việc bị cảnh sát ghì gáy, bệnh lý nền và chất kích thích tiềm tàng trong cơ thể Floyd đã dẫn đến tử vong", hồ sơ có đoạn viết.
Biểu tình "Tôi không thể thở" khởi phát từ thành phố Minneapolis hiện lan rộng khắp nước Mỹ, buộc nhiều thành phố phải ban lệnh giới nghiêm. Hơn 5.000 lính Vệ binh Quốc gia đã được triển khai để đảm bảo an ninh và 2.000 binh sĩ đang trong trạng thái sẵn sàng cơ động. Hàng trăm người đã bị bắt, nhiều tài sản, nhà cửa bị phá hoại.
Chauvin bị truy tố tội giết người cấp độ ba và ngộ sát do bất cẩn. Ba cảnh sát liên quan cũng đang bị điều tra và có khả năng bị truy tố.
Biểu tình George Floyd ở Mỹ: Thế giới kinh hoàng, nhưng không ngạc nhiên Các quốc gia trên thế giới đang chứng kiến những ngày bạo loạn, bất ổn ở Mỹ sau cái chết của một người đàn ông da màu không vũ trang bị cảnh sát ghì chặt cổ xuống đất. Nhưng không ai ngạc nhiên, theo Times of Israel. Người biểu tình phá hoại một xe tuần tra của cảnh sát tại Quảng trường Union...