Chính phủ Anh đối mặt chia rẽ nội bộ về chính sách tài khóa

Ngày 25/3, tờ Potilico đưa tin, Bộ trưởng Tài chính Anh Rachel Reeves chuẩn bị công bố ngân sách mùa xuân trong bối cảnh nền kinh tế Anh đối mặt nhiều khó khăn và nội bộ chính phủ ngày càng xuất hiện bất đồng.

Bộ trưởng Tài chính Anh Rachel Reeves tại thủ đô London. Ảnh: THX/TTXVN

Mặc dù không có kế hoạch tăng thuế, bà Reeves dự kiến sẽ cắt giảm mức tăng chi tiêu công từ 1,3% xuống còn 1% mỗi năm, nhằm tiết kiệm khoảng 5 tỷ bảng Anh (khoảng 6,3 tỷ USD) và duy trì cam kết cân bằng ngân sách hiện tại vào năm tài chính 2029-2030.

Nền kinh tế Anh đã suy giảm 0,1% trong tháng 1 sau khi tăng 0,4% trong tháng 12, trong khi Văn phòng nợ ngân sách được dự báo sẽ điều chỉnh mức tăng trưởng năm 2025 xuống khoảng 1%, thấp hơn nhiều so với con số 2% ban đầu. Điều này khiến bà Reeves phải chứng minh lập trường tài khóa cứng rắn nhằm trấn an thị trường, trong bối cảnh chi phí vay tăng và thâm hụt ngân sách mở rộng.

Tuy nhiên, chính sách siết chi tiêu đang vấp phải sự phản đối từ nhiều thành viên trong nội các của Thủ tướng Keir Starmer. Trong cuộc họp ngày 11/3, khoảng một nửa số Bộ trưởng đã bày tỏ lo ngại về tác động của các quy tắc tài chính hiện hành đối với ngân sách bộ ngành, đặc biệt là kế hoạch cắt giảm 5 tỷ bảng chi tiêu phúc lợi – một trụ cột trong chiến lược của bà Reeves nhằm đạt được các mục tiêu tài khóa.

Những người phản đối bao gồm các nhân vật có ảnh hưởng như Phó Thủ tướng Angela Rayner, Bộ trưởng Nội vụ Yvette Cooper, Bộ trưởng Năng lượng Ed Miliband, Bộ trưởng Tư pháp Shabana Mahmood và Lãnh đạo Hạ viện Lucy Powell. Một số Bộ trưởng đề cập tới quyết định gần đây của Đức nới lỏng quy tắc chi tiêu để thúc đẩy đầu tư quốc phòng và cơ sở hạ tầng, nhưng bà Reeves phản bác rằng với tỷ lệ nợ công 95% GDP, Anh không có dư địa tài khóa tương tự như Đức.

Thủ tướng Keir Starmer vẫn tiếp tục ủng hộ bà Reeves, giúp củng cố sự ủng hộ nội các đối với các quy tắc tài khóa hiện hành. Tuy vậy, các đề xuất cắt giảm phúc lợi được cho là sẽ tiếp tục gây tranh cãi trong nội bộ Công đảng, trong bối cảnh nhiều nghị sĩ lo ngại chính phủ đang dịch chuyển sang cánh hữu nhằm đối phó với sự trỗi dậy của đảng Reform UK do ông Nigel Farage lãnh đạo.

Trước bối cảnh đó, một số nghị sĩ kêu gọi xem xét lại cam kết không tăng thuế thu nhập, thuế quốc gia hay thuế giá trị gia tăng, đồng thời cho rằng những thay đổi trong trật tự địa chính trị hiện nay đòi hỏi sự điều chỉnh chính sách. Tuy nhiên, bà Reeves khó có khả năng thay đổi lập trường, do lo ngại việc tăng thuế sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới tăng trưởng kinh tế. Thay vào đó, bà lựa chọn lấp đầy khoảng trống ngân sách bằng các khoản cắt giảm phúc lợi và tiết kiệm chi tiêu chính phủ.