Chim rừng khóc tiếng người ơi!…

long018913:05 16/04/2012

Đã mấy năm gần đây, ở các thành phố lớn các “đại gia” nhiều tiền, lắm của đã lang thang khắc mọi nẻo đường, làng bản để săn tìm và mua chim quí về nuôi.

Những con chim trời bị nhốt trong lồng để bán.

Có tiền, hàng trăm tay săn chim ngày đêm lùng sục tìm kiếm, săn bẫy những loài chim quí ở những cánh rừng giữa đại ngàn Tây Nguyên hùng vĩ nói chung, Gia Lai nói riêng, để đưa về thành phố trao đổi, mua bán. Nguy cơ tuyệt chủng của các loài chim rừng đang đến giờ cao điểm…

Chim rừng và những nhà tù…

Ăn mặc bảnh bao, trong vai một “đại gia” đi tìm mua chim quí về chơi, tôi vào một ngôi nhà bán chim ở đường Phan Đình Phùng. Ngôi nhà chỉ cỡ 30m2, nhưng treo bán hàng trăm lồng chim các loại. Có lồng chỉ nhốt một con, nhưng có lồng nhốttới 20 – 30 con chim chào mào, chích choè…

Nhìn những con chim tù túng trong những chiếc lồng nhỏ nhiều kiểu dáng, nhiều màu sắc, đang run rẩy, lo sợ,bay nhảy,loạn đạp… tôi bỗng nhớ lại những ngày đóng quân ở Suối Bạc, Bắc Quang và trên đỉnh núi 673 ở Vị Xuyên, Hà Giang, hay ở Đức Cơ – Gia Lai, cứ mỗi sáng khi ánh mặt trời đưa lại những tia nắng đầu tiên, sương rớt nhẹ trong tiết trời lành lạnh… thú vị nhất là được nghe những “bản tình ca” của vô số loài chim.

Giọng hót “đơn ca” của chào mào, chích choè… hay “song ca”, “hợp ca” tiết tấu hài hoà của hoạ mi, khướu, sáo, két, hoàng anh, vàng anh, cu gáy… đều là những giai điệu độc đáo của loài chim mà thiên nhiên ban tặng cho con người. Giữa rừng núi bao la, cây cối nhiều tầng lớp, chim tung hoành bay lượn và theo bản năng tự nhiên, chúng thường xuyên ngân nga gọi bạn, gọitình, gọi đàn và tìm con nhỏ mỗi khi chim mẹ đang tập bay và kiếm mồi.

Những lúc đó tôi đắm say trong âm thanh khúc hát ban mai của núi rừng và không thể nào quên được cái cảm giác tuyệt vời khi thưởng thức giai điệu thiên nhiên tinh khôi, thần tiên, hồn nhiên giữa cảnh rừng hoang sơ kỳ vĩ. Khúc hát ban mai của những loài chim rừng đã làm cho tâm hồn con người thanh thản, trong sáng hơn dưới ánh bình minh và cuộc sống dù vất vả, gian khổ vẫn luôn ấm áp ngọt ngào tràn niềm vui.

Còn một khi vì lòng tham lam của con người bắt chim về “nhốt tù” thì điều dễ thấy của chim rừng là chúng sẽ không hoặc ít hót hoặc có hót thì giọng hót đó lạc điệu như khóc than, kêu cứu.

Sau một lúc, đứng nhìn và nghe tiếng “khóc than” của những con chim tù, tôi dò hỏi ông chủ giá bán chim. Chỉ tay vào lồng chim chào mào mới nhập về, ông chủ cho biết: “Đây là chim rừng tôi mới mua còn nhát và chưa biết ăn cám tổng hợp, phải tập mấy ngày nữa thì giá bán từ 30 đến 50 ngàn đồng mỗi con, chào mào mồng đỏ, lông mượt nuôi từ nhỏ, “đơn ca” tuyệt diệu thì 400 đến 500 ngàn một con.

Video đang HOT

Còn trên kia là lồng chích choè, được thuần dưỡng hơn chục ngày, quen người rồi, hót hay lắm giá bán 50 ngàn một con… Giá ở đây là rẻ nhất đó, anh mua về mà “chơi” hoặc làm quà cho bạn bè, người thân…”.

Đưa con nhồng đang bị nhốt trong một cái lồng được làm bằng nhũngsợi mây nhỏ rất đẹp, ông bán chim giới thiệu đây là một trong hai con chim được ông mua từ người đi săn với giá 400 ngàn khi nó còn đỏ hơn và chưa mở mắt. Một con “bị gió” đã chết, còn con này đã 3 tuổi, được thuần hoá nên nói được một số từ giống như tiếng người, nghe là lạ hay lắm, đây là loại chim quí, nên giá bán cũng trên 5 triệu đồng…

Như để chứng minh, ông ta bập bập đầu ngón tay, rồi bập bẹ như trẻ mới tập nói: “có khách, có khách ! “, “bé ơi về ăn !”… Đáp lại tiếng “mồi” của ông chủ, con nhồng đứng yên, đưa mắt như dò hỏi, sợ sệt rồi bay, nhảy loạn xạ, những chiếc lông trên đầu, trên cánh rơi ra, bay tung toé.

Sợ con chim “bị thương” nặng, ông bán chim không “mồi”nữa mà lẩm bẩm: “Hôm nay mưa to, trời ẩm nên chắc nó giở chứng. Mọi ngày nghe nó “chào khách, thổi sáo, mời uống nước…”, mọi người cứ trố mắt, càng ngạc nhiên bao nhiêu lại càng thích bấy nhiêu vì nó nói rất giống tiếng người!”.

Rời “nhà tù” chim rừng trên đường Phan Đình Phùng, tôi rẽ qua đường Trần Hưng Đạo, nơi hành lang của Công viên Lý Tự trọng và phần đối diện với Quảng trường 17.3, có rất nhiều chủ bán chim rừng và thêm ba, bốn chiếc xe máy, là những chợ “di động” bán chim. Ở đây chim trời, đẹp, quí hiếm được bày bán tự do. Mỗi lần có tiếng còi xe to hay thấy có người đi qua, cúi xuống nhìn vào lồng, những con chim hoảng loạn đập cánh bay tới tấp, nhiều con chim rụng rơi hết lông cánh, lông đầu, máu đọng lại tím bầm…

Rõ ràng, thân phận bị nhốt trong chiếc lồng bé xíu khiến nó không khỏi chạm đầu, đụng cánh và va đập quá nhiều vào thành lồng mỗi khi sợ hãi.

Nhìn vào một con khướu đen tai trắng, trong chiếc lồng tre to, cao đến gần cả thước, tôi hỏi: “Con khướu này hót được chưa? Hót rồi, hay lắm, anh xem nơi khoé miệng nó có đường vàng đó, chứng tỏ là nó đã biết hót… mua tôi bán rẻ cho”, người bán chim trả lời. Nói xong anh gọi tôi ra cách con chim khoảng 4m rồi cong miệng huýt sáo “chít chìu, chít chìu, hìu… hìu…hìu…huých…”.

Đáp lại tiếng mồi của ông chủ, con khướu lúc đầu cũng cất tiếng chít chìu hiu… nhưng sau đó nó nhảy lộn lên như sợ những con người xa lạ với đồng loại xung quanh bắt và giết chết. Một người mua chim nói nhỏ với tôi, cẩn thận kẻo bị lừa, anh bạn tôi nghe giới thiệu mua một con khướu như thế này hết 900 ngàn đồng về nuôi, mấy tháng rồi mà không thấy hót gì cả, cứ đứng ngớ ngẩn… thương tình ông đã thả nó về với cội nguồn.

Chuyện những người săn chim

Khi tôi đang nghe ông chủ giới thiệu về các loài chim mà mình đang”định mua”, thì một cặp vợ chồng người dân tộc Jơ rai dừng xe lại bên lề và mang bán hai lồng chim mới săn được. Gần 30 con chào mào và 5 con cu gáy. Như sợ ai tranh mua mất, ông chủ chim đã kéo họ vào trong và trả tiền mua liền. Mừng vui vì bắt và bán được chim trời, họ kéo nhau ra quán nước lề đường gần đó, không bỏ lỡ cơ hội, tôi đi đến cùng uống nước và dò hỏi cách săn bắt chim.

Anh Ksor Nhiel, người bán chim cho biết: “Nghề săn bắt chim trời trước đây dễ lắm. Rừng nhiều, chim nhiều mà người đi săn bắt chim lại ít, nên đến mùa này một ngày đi cũng kiếm được hai, ba trăm bạc. Nay thì rất khó khăn, do rừng bị tàn phá nhiều, chim cũng ít đi do con người săn bắt, phải đi 4, 5 ngày đường vào tận rừng sâu những nơi yên tĩnh, có suối cạn, bãi đất bằng… thích nghi với môi trường sinh sống của các loài chim, mới căng bẫy rình bắt, hoặc tìm tổ để bắt chim con.

Nhưng chủ yếu bắt được các loài chim rẻ tiền như chích choè, cu gáy, chào mào… Do đường xa, lại qua nhiều sông suối, ăn ở trong rừng nên bệnh tật, nhất là sốt rét thì khó tránh khỏi, đứa bạn của anh Nhiel bị sốt rét đã gần tháng này chưa khỏi, tiền bán chim không đủ để mua thuốc điều trị. Thế mà hằng ngày vẫn có cảmột “đoàn quân” cả trăm ngườitay xách, nách mang bẫy, cặp vào rừng săn bắt chim…

Đến đường Quang Trung, nơi thường có hai “nhà chim tù” và một số xe chim cơ động, khen những con chim của chị T đẹp và xin chụp mấy kiểu ảnh để về giới thiệu với bạn bè và “quảng cáo” hàng cho chị. “Chị bán chim “lưu động” ở đây, có khi nào lực lượng kiểm lâm “đến thăm” nhà chim trời của chị không?”, tôi hỏi. “Mình mua bán nhỏ và chủ yếu là chim “rẻ tiền” nên chắc mấy ông không ngó tới. Ở thành phố này có tới cả trăm “nhà chim tù” lớn với nhiều loài đẹp, quí hiếm… đã mấy năm rồi nhưng có thấy ai nhắc nhở gì đâu”.

Một thực tế đáng lo ngại là số lượng chim rừng ngày càng giảm, một phần do con người tàn phá rừng, môi trường sinh sống của chim, phần khác con người lại săn bắt kể cả chim con. Cho nên, để bảo vệchim rừng khỏi hoạ “diệt chủng” thì ý thức của mỗi người trong việc thực hiện ba không “không săn bắt; không mua bán và không chơi chim”, cũng có nghĩa đã góp phần ngăn chặn việc bắt động vật này.

Bên cạnh đó, cơ quan chức năng phải tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát tại những nơi mà số người săn chim hay giăng bẫy. Còn ở những nơi buôn bán chim rừng, thì lực lượng kiểm lâm phải kiên quyếtthực hiện trách nhiệm được giao phó. Nếu như phần “cung” (người bán chim) đáp ứng được phần “cầu” (người chơi chim) thì cái hoạ bắt chim rừng sẽ vẫn mãi mãi tồn tại.

Và một vài năm sau, con cháu chúng ta sẽ không còn biết sắc đẹp của chim rừng và được nghe tiếng chim hót những giai điệu trữ tình mà đầy lưu luyến, “bản tình ca” hạnh phúc giữa con người và thiên nhiên, động vật…

Theo Dân Trí

Kỳ thú chơi ngược (2): Chơi chim kiểu độc nhất vô nhị

Thú vui chơi chim giờ không còn định ở lứa tuổi nào, vùng miền nào mà nó ùa vào mọi giới già, trẻ, gái, trai, miền xuôi, miền ngược.

"Chim vào lồng biết thuở nào ra"

Trước đây, ở những phiên chợ nơi cửa rừng họa hoằn mới có một người xách lồng chim ra ven đường bán thì bây giờ hoàn toàn khác. Bất cứ nơi nào có đường cái đi qua, hay điểm xe khách hay dừng đỗ có thể dễ dàng bắt gặp những người bán chim. Vùng cao Mường Khương, Lào Cai xưa kia chỉ đơn thuần là phiên chợ nông sản của bà con dân tộc trao đổi hàng hóa tiêu dùng, mấy năm gần đây có góc riêng để người họp chuyên bán mua chim rừng.

Góc chợ chim nơi cửa rừng Mường Khương, Lào Cai

Ban đầu họa mi là loại chim duy nhất được bán thì giờ có đủ loại: từ chim chích cho đến bìm bịp, cu gáy... Những tiếng chim thánh thót nhớ rừng hót lên ở một góc chợ miền núi vừa là nét riêng, lại vừa là lời cầu xin oán trách của những chú chim đã bị vào lồng để thỏa chí đam mê cho nét chơi sinh vật thánh thót.

Câu chuyện về việc chơi chim ở miền ngược này cũng có nhiều điều khác lạ với miền xuôi đô thị. Ở miền xuôi có người bỏ tiền vài chục triệu thậm chí cả trăm triệu đồng ra mua một chú chim vành khuyên nho nhỏ về chơi, chăm sóc, nghe tiếng hót thì ở miền núi lại có người chơi không muốn chăm sóc mà vẫn muốn nghe chim hót. Để làm việc này, một gia đình ở xã Cao Sơn, huyện Mường Khương đã nhốt những chú chim non chưa kịp chuyền cành vào chiếc lồng nhỏ để mặc cho cặp chim trống mái tự kiếm mồi nuôi cho đến khi lớn biết hót và mãi mãi bị người chơi nhốt đàn chim như vậy để chúng không thể bay được đi đâu nữa.

Giờ phiên chợ Mường Khương bán đủ thứ chim

Khi được hỏi sao lại làm thế thì chủ nhân nói rằng, như thế không cần chăm sóc gì cả mà vẫn được nghe cả bầy hót suốt ngày. Bởi theo quy luật tự nhiên, cũng như "tình mẫu tử" của sinh vật bé bỏng này thì chim trống mái sẽ kiếm mồi nuôi đến khi thấy con mình chuyền cành và biết kiếm mồi mới thôi. Trong trường hợp này thì chúng sẽ mãi mãi không bao giờ có cơ hội chuyền cành, và như thế chim trống mái sẽ nuôi con mình mài mãi.

Theo tìm hiểu, hộ gia đình này ở miền xuôi Thái Bình lên làm ăn kinh tế ở trên Cao Sơn, Mường Khương, Lào Cai. Và từ "ý tưởng" của người miền xuôi đi khai phá vùng kinh tế mang lên, từ bận rộn bờ bãi nương rẫy không muốn chăm nuôi chim mà vẫn được nghe tiếng hót theo ý muốn, họ đã làm như vậy. Thương thay cho những con chim nhỏ, từ một người chơi lạ kỳ đã được nhiều người dân bản địa "học được" rất nhanh và nhân rộng thành phong trào ở góc núi. Giờ ở Mường Khương đến mùa chim sinh nở đã xuất hiện nhiều cách chơi chim như thế...

Một mẻ ụp bẫy có thể "hót" được cả đàn chim hàng chục con

Những tiếng chim nhớ rừng

Người không đam mê nhìn chú chim vành khuyên nhỏ xíu cũng chỉ cảm nhận thấy vẻ xinh xinh đáng yêu, chứ mấy ai nghĩ sinh vật nhỏ nhắn ấy lại có giá cao ngoài sức tưởng tượng như vậy.

"Có con vành khuyên được trả tới cả trăm triệu mà chưa chắc đã mua được của chủ nhân. Có con cũng chỉ vài trăm nghìn, thậm chí vài chục nghìn là cùng"- khi hỏi về giá của con chim vành khuyên đang nhảy nhót trong lồng của anh Nguyễn Vinh Nhật ở Nghĩa Tân, treo ở trước cửa quán cà phê trên phố Tô Hiệu, Nghĩa Tân, Hà Nội thì anh thủng thẳng nói như thế chứ anh cũng không khẳng định con chim đang nhốt trong lồng là chim đắt giá. Bởi theo lý giải của anh Nhật, giá nó cao hay thấp thì cũng không bán bởi người có nó đã thích và dồn công chăm sóc như chăm vợ đẻ rồi thì đâu có còn là chuyện bán mua nữa. Chuyện mua bán chỉ có ở giới kinh doanh chứ đã vào tay người chơi đam mê rồi thì chẳng mấy ai nghĩ đến chuyện "tỷ giá".

Người đam mê thì thường nâng niu, chăm bẵm cho thú chơi hoàn hảo hơn

Ở Hà Nội, trong mấy năm gần đây đã xuất hiện nhiều "câu lạc bộ" chơi chim khuyên, chích chòe, chào mào, cùng thú chơi ấy cũng đã xuất hiện những nhóm thanh niên trẻ thường tụ họp vào ngày cuối tuần mang theo chim để cùng nghe tiếng hót. Cũng có người đã mất nhiều tiền, thậm chí đánh đổi cả tài sản lớn như ô tô, xe máy chỉ để sắm một chú chim vành khuyên nho nhỏ treo trong nhà và mang theo mỗi khi đi hội tụ vào ngày nghỉ.

Chợ chim trên đường Hoàng Hoa Thám, Hà Nội- nơi hội tụ của chim rừng

Trong lòng thành phố ồn ào, những cảnh chơi, thú chơi như thế cũng tạo nên được nét riêng, một phong thái tĩnh tại để làm giảm stress những phút căng thẳng trong nhịp sống hối hả. Song, bao giờ cũng vậy, tính 2 mặt của nó cũng không phải là không có bởi từ góc nhìn nhận hay cách thức của một ai đó chơi theo phong trào, hoặc của người săn tìm để mang đến sự lựa chọn cho thú chơi.

Đó là thời gian gần đây, xuất phát từ nhu cầu thú chơi chim khuyên, chào mào, chích chòe... thì người cung cấp đã ụp những mẻ lưới bẫy tận diệt để mang về thành phố bán. Nhiều loại chim được bán đồng nghĩa với việc ở trên rừng người bẫy tìm cách bắt tất cả những con chim đang thánh thót làm nên phần hồn của đại ngàn thiên nhiên. Chim trời, cá nước...chẳng ai trách người đam mê, song để thỏa chí mà vẫn hài hòa giữa con người và thiên nhiên thì quả là đỉnh cao của nghề chơi sinh vật cảnh.

Theo ANTD

Bí quyết săn...chim và "đặc sản" chim trời... lừa "Chim rẽ giun là khó săn nhất với người mới vào nghề nhưng lại đơn giản với thợ săn. Bởi chim rẽ giun, chim rang, chim vạc, chim diệc có cùng một "chiêu" bẫy là vỗ tay, ném đất và "hốt xì"...". Thịt chim đã từng là đặc sản một thời nhưng giờ đây nó không còn xa lạ với nhiều người. Đầu...