Chiến tranh Triều Tiên: Quá khứ đẫm máu, hiện tại khó lường!

Theo dõi VGT trên

“Cuộc chiến tranhTriều Tiênkhông phải là quá khứ mà là hiện tại”.

Chiến tranh Triều Tiên: Quá khứ đẫm máu, hiện tại khó lường! - Hình 1

Máy bay Mỹ ném bom rải thảm xuống thủ đô Bình Nhưỡng trong Chiến tranh Triều Tiên 1950-1953.

Đáng chú ý, người nói ra câu nói bất hủ này lại không phải là một triết gia mà là một viên tướng, mà là tướng ba sao Je Seung-yoo, Cục trưởng Cục tác chiến quân đội Hàn Quốc.

Từ mấy tháng nay, bán đảo Triều Tiên đã ở bên “miệng hố chiến tranh”. Bình Nhưỡng dọa dùng tên lửa, vũ khí hạt nhân tấn công Hàn Quốc, các căn cứ quân Mỹ ở Okinawa, Guam và thậm chí cả lãnh thổ Mỹ. Về phần mình, phía Mỹ đã “vác” cả các loại máy bay ném bom chiến lược có thể mang vũ khí hạt nhân như “pháo đài bay” B-52 và máy bay ném bom chiến lược tàng hình B-2 tiên tiến nhất tham gia tập trận chung với quân đội Hàn Quốc.

Dường như cả hai bên đã quên rằng Cuộc chiến tranh Triều Tiên 1950-1953 là một trong những cuộc chiến tranh lớn nhất, đẫm máu nhất trong thế kỷ 20.

Hơn 4 triệu người thiệt mạng

Video đang HOT

Cuộc chiến tranh Triều Tiên 1950-1953 đã khiến cho 4 triệu người của cả hai bên bị thiệt mạng, trong đó có 2,5 triệu người Bắc Triều Tiên (Triều Tiên) và 1 triệu người Nam Triều Tiên (Hàn Quốc). Trung Quốc cũng có đến gần 1 triệu Chí nguyện quân bị thương vong, trong khi Mỹ có 54.246 binh sĩ tử trận và 103.284 binh sĩ khác bị thương.

Tổng cộng, có tới 4,5 triệu người ở miền Bắc Triều Tiên phải rời bỏ nhà cửa. Đến cuối năm 1953, dân số của miền Bắc Triều Tiên chỉ còn bằng một nửa dân số của năm 1950, trước khi xảy ra chiến tranh.

Đáng tiếc là, những cái “đầu nóng” ở cả hai bên dường như đã quên đi những tổn thất khủng khiếp cho cả hai bên mà cuộc Chiến tranh Triều Tiên 1950-1953 gây ra.

Một cuộc chiến tranh Triều Tiên nữa, nếu nhân loại không thể ngăn cản nổi, có thể khiến cho hàng triệu người bị thiệt mạng ngay trong tuần đầu tiên và tổn thất là không thể nào tưởng tượng nổi nếu Triều Tiên mạo hiểm sử dụng vũ khí hạt nhân đánh đòn phủ đầu.

Ban lãnh đạo Triều Tiên vẫn tiếp tục chơi trò “bên miệng hố chiến tranh”, trong khi Tổng thống Mỹ Barack Obama, người từng được nhận giải Nobel Hòa bình, cũng tỏ ra không chịu lùi bước. Nguy cơ Chiến tranh Triều Tiên lần thứ hai nổ ra là không thể loại trừ: đụng độ nhỏ có thể châm ngòi một cuộc chiến tranh lớn, có lẽ là lớn nhất trong hai thập niên đầu của thế kỷ 21.

Theo vietbao

Cuộc đặt cược vào bán đảo Triều Tiên

Nhiệt độ trên bán đảoTriều Tiên đã và đang nóng lên từng ngày. Lãnh đạo của CHDCND Triều Tiên đã ký mệnh lệnh sẵn sàng tấn công hạt nhân phủ đầuHàn Quốc và lãnh thổ Mỹ.

Bình Nhưỡng cắt đường dây nóng với Seoul và đưa các đơn vị tên lửa tầm trung vào tư thế sẵn sàng tấn công.

Trong khi đó, hai máy bay ném bom chiến lược B-2 có thể trang bị vũ khí hạt nhân bay một mạch 20.800km từ căn cứ không quân Mỹ ở Missouri, để tấn công chính xác chuỗi mục tiêu tại một trận địa tập trận ở Hàn Quốc và sau đó quay trở lại căn cứ xuất phát ở Mỹ.

Việc Mỹ triển khai máy bay tàng hình tối tân B-2 là một thông điệp rõ ràng gửi tới Bình Nhưỡng về quyết tâm thực hiện cam kết bảo vệ Hàn Quốc của Washington trước các cuộc xâm lược có thể xảy ra.

Cuộc đặt cược vào bán đảo Triều Tiên - Hình 1

Xe tăng Hàn Quốc trên con đường gần trại huấn luyện ở thành phố biên giới Paju hôm 29-3. Trung Quốc kêu gọi các bên liên quan cùng nỗ lực giảm nhiệt căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên, trong khi Nga cảnh báo các hoạt động quân sự tăng...

Liệu chiến tranh sẽ nổ ra? Một người bạn của tôi đã đặt cược rằng "không".

Lý do đơn giản là chiến tranh Triều Tiên dù ai gây ra cũng sẽ phát triển thành cuộc chiến tranh giữa các nước lớn. Mỹ đã đặt lực lượng vũ trang ở Hàn Quốc vào tình trạng sẵn sàng phối hợp chiến đấu. Bắc Kinh vẫn tỏ ra bình tĩnh vì có lẽ đã quen thuộc với kiểu kịch bản "bên miệng hố chiến tranh" của Bình Nhưỡng, mặc dù họ cũng chuẩn bị cho kịch bản kép vừa ngăn chặn làn sóng người tị nạn từ Triều Tiên tràn sang vùng đông bắc Trung Quốc nếu chiến sự nổ ra, mặt khác ngăn cản không để Mỹ và Hàn Quốc xóa bỏ khu đệm an ninh truyền thống của Trung Quốc trên bán đảo Triều Tiên.

Một nước nhỏ ở Đông Bắc Á sẽ không bao giờ phát động chiến tranh nếu không có một, hai nước lớn chống lưng. Cuộc chiến tranh Triều Tiên 1950-1953 do miền Bắc phát động trong thời kỳ chiến tranh lạnh bắt đầu lan sang châu Á. Vì nhiều động cơ khác nhau, Liên Xô ủng hộ Triều Tiên tiến hành "thống nhất đất nước". Cũng vì những lý do khác nhau, Trung Quốc đã đưa Chí nguyện quân Trung Quốc vượt sông Áp Lục để "viện Triều chống Mỹ".

Ngày nay, tất cả các nước lớn liên quan đều là những đối tác kinh tế mật thiết của nhau, đồng thời đang thực hiện các kiểu quan hệ hòa hoãn. Trung Quốc không thể làm kẻ chống lưng cho Bình Nhưỡng phát động chiến tranh chống Seoul để phá hỏng dự án chiến lược của Bắc Kinh, khi vừa cùng Nhật Bản và Hàn Quốc kết thúc tốt đẹp ba ngày đàm phán đầu tiên cho một Hiệp định thương mại tự do (FTA) ba bên ở Đông Bắc Á.

Tín hiệu được phát đi từ vòng đàm phán này cho thấy Trung Quốc quyết tâm đẩy nhanh tiến trình thương lượng nhằm thúc đẩy một liên kết thương mại, một cơ sở cho liên minh kinh tế - chính trị Đông Bắc Á trong tương lai. Từ FTA Đông Bắc Á sẽ lôi kéo FTA Đông Nam Á, hình thành một khu vực mậu dịch tự do Đông Á (EAFTA) do Trung Quốc cầm trịch, có thể dẫn tới thay đổi trật tự quan hệ quốc tế ở phương Đông, cũng như trật tự thương mại toàn cầu thế kỷ 21.

Nhà lãnh đạo Triều Tiên phát động cuộc chiến tranh cân não lần này bên ngoài là để tạo thế mạnh cho các cuộc đàm phán tất yếu sẽ diễn ra sau khi tất cả các nước thuộc sáu bên đã ổn định ban lãnh đạo mới. Bình Nhưỡng muốn tạo áp lực để Mỹ và Hàn Quốc công nhận quy chế quốc gia hạt nhân cho mình. Còn đối nội là để tập hợp lực lượng, tiếp tục củng cố vị trí quyền lực giành được chưa bao lâu.

Mỹ cũng tranh thủ cơ hội này để củng cố liên minh với Hàn Quốc và Nhật Bản vốn đang dao động trước việc Mỹ điều chỉnh chính sách xoay trục sang châu Á, trong đó Trung Quốc từ đối trọng trở thành đối tác. Mặt khác, các tướng lĩnh Lầu Năm Góc muốn thể hiện năng lực răn đe và phản ứng nhanh toàn cầu của vũ khí chiến lược tầm xa của Mỹ trong tình hình ngân sách quốc phòng bị cắt giảm.

Không ai đùa giỡn với chiến tranh. Mặc dù loại bỏ khả năng diễn ra chiến tranh tổng lực, nhưng giới quan sát vẫn quan ngại một sự cố nhỏ cục bộ có thể nhanh chóng leo thang thành xung đột lớn.

Tôi cũng đặt cược như người bạn của mình. Có điều phải có ai đó cử đặc sứ tới các thủ đô liên quan để tháo ngòi nổ căng thẳng bằng cách có thể giữ được thể diện cho các bên liên quan.

Theo vietbao

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Đã có kết luận về bệnh 'bí ẩn' gây chết người ở CongoĐã có kết luận về bệnh 'bí ẩn' gây chết người ở Congo
16:09:16 19/12/2024
Rủ đồng nghiệp mua vé số, không ngờ cả hai trúng độc đắc hơn 17 tỷ đồngRủ đồng nghiệp mua vé số, không ngờ cả hai trúng độc đắc hơn 17 tỷ đồng
22:09:31 20/12/2024
Bitcoin rơi tự do vì tuyên bố của FedBitcoin rơi tự do vì tuyên bố của Fed
06:44:11 20/12/2024
Hãng hàng không Mỹ tung gói 'buffet bay không giới hạn' với giá chỉ 299 USD/nămHãng hàng không Mỹ tung gói 'buffet bay không giới hạn' với giá chỉ 299 USD/năm
15:16:34 20/12/2024
Các nước NATO xem xét khả năng đưa quân tới UkraineCác nước NATO xem xét khả năng đưa quân tới Ukraine
10:27:10 20/12/2024
Trung Quốc tăng thời gian quá cảnh miễn thị thực cho công dân từ 54 nướcTrung Quốc tăng thời gian quá cảnh miễn thị thực cho công dân từ 54 nước
06:33:35 19/12/2024
Tổng thống Hàn Quốc không trình diện để cung cấp lời khaiTổng thống Hàn Quốc không trình diện để cung cấp lời khai
07:19:53 19/12/2024
Thẩm phán ra phán quyết mới bất lợi cho ông Trump về vụ chi tiền bịt miệngThẩm phán ra phán quyết mới bất lợi cho ông Trump về vụ chi tiền bịt miệng
06:24:33 19/12/2024

Tin đang nóng

Cái chết chấn động showbiz: Minh tinh 22 tuổi nghi sát hại chồng đại gia U80 sau 3 tháng cưới, phán quyết cuối cùng gây phẫn nộCái chết chấn động showbiz: Minh tinh 22 tuổi nghi sát hại chồng đại gia U80 sau 3 tháng cưới, phán quyết cuối cùng gây phẫn nộ
19:51:53 20/12/2024
Phương Lan tiết lộ thông tin sốc căn nhà được gia đình Phan Đạt tặng trong lễ cưới?Phương Lan tiết lộ thông tin sốc căn nhà được gia đình Phan Đạt tặng trong lễ cưới?
22:30:02 20/12/2024
Anh Đức lên tiếng đáp trả khi vợ bị chỉ trích thái độAnh Đức lên tiếng đáp trả khi vợ bị chỉ trích thái độ
19:47:37 20/12/2024
Đàm Vĩnh Hưng đổi luật sư, tiếp tục vụ kiện tỉ phú GerardĐàm Vĩnh Hưng đổi luật sư, tiếp tục vụ kiện tỉ phú Gerard
21:21:29 20/12/2024
NÓNG: Phương Lan tố Phan Đạt dọa tung ảnh nhạy cảm, ly hôn vì sợ bị ảnh hưởng đến tính mạngNÓNG: Phương Lan tố Phan Đạt dọa tung ảnh nhạy cảm, ly hôn vì sợ bị ảnh hưởng đến tính mạng
21:57:13 20/12/2024
Một nữ ca sĩ - diễn viên Việt nổi tiếng: "Chia tay bạn trai rồi tôi mới biết mình có em bé"Một nữ ca sĩ - diễn viên Việt nổi tiếng: "Chia tay bạn trai rồi tôi mới biết mình có em bé"
22:20:11 20/12/2024
Song Joong Ki lần đầu tiết lộ về gia cảnh của vợSong Joong Ki lần đầu tiết lộ về gia cảnh của vợ
22:41:48 20/12/2024
Mẹ cô dâu trẻ đẹp, nụ cười tỏa nắng gây chú ý trong đám hỏi ở Hải PhòngMẹ cô dâu trẻ đẹp, nụ cười tỏa nắng gây chú ý trong đám hỏi ở Hải Phòng
22:56:54 20/12/2024

Tin mới nhất

Rwanda tuyên bố kết thúc đợt bùng phát virus Marburg

Rwanda tuyên bố kết thúc đợt bùng phát virus Marburg

05:52:04 21/12/2024
Bộ trưởng Nsanzimana cho biết Rwanda đã xác định thành công nguồn gốc của loại virus này và đang tiếp tục tăng cường hệ thống giám sát.
Trận chiến tại Pokrovsk quyết định xung đột Nga-Ukraine?

Trận chiến tại Pokrovsk quyết định xung đột Nga-Ukraine?

05:50:12 21/12/2024
Ukraine đang cố gắng tập trung lực lượng vào Pokrovsk, nhưng điều này khiến các tuyến phòng thủ khác bị suy yếu. Silbey nhận định: Ukraine không có cơ hội tái xây dựng lực lượng vì họ liên tục bị tấn công .
Mozambique để quốc tang tưởng nhớ các nạn nhân của bão Chido

Mozambique để quốc tang tưởng nhớ các nạn nhân của bão Chido

04:49:45 21/12/2024
Hai trung tâm lưu trú khẩn cấp đã được mở để tiếp nhận hơn 1.300 người cần được hỗ trợ ngay lập tức. Các tổ chức nhân đạo đã bắt đầu cung cấp viện trợ khẩn cấp trong khi khẩn trương tìm kiếm thêm nguồn lực để giúp đỡ các nạn nhân thiên ...
Pháp: Tân Thủ tướng Francois Bayrou đối mặt thách thức nợ công

Pháp: Tân Thủ tướng Francois Bayrou đối mặt thách thức nợ công

04:47:58 21/12/2024
Nước Pháp đã rơi vào bế tắc chính trị từ đầu tháng này, khi phe cực hữu và cánh tả phối hợp để lật đổ người tiền nhiệm của ông Bayrou là ông Michel Barnier - người có thời gian nắm quyền ngắn nhất trong lịch sử Nền Cộng hòa thứ 5.
Tranh giành ảnh hưởng tại Syria: Thổ Nhĩ Kỳ vượt mặt Iran

Tranh giành ảnh hưởng tại Syria: Thổ Nhĩ Kỳ vượt mặt Iran

04:46:04 21/12/2024
Tuy nhiên, việc duy trì một chính phủ thân thiện ở Syria, nơi Iran đã thất bại, sẽ là thách thức lớn đối với Ankara khi phải cân nhắc các lợi ích đối kháng từ các cường quốc khác trong khu vực.
Du học sinh được khuyến cáo quay lại Mỹ trước khi ông Trump nhậm chức

Du học sinh được khuyến cáo quay lại Mỹ trước khi ông Trump nhậm chức

04:29:12 21/12/2024
Ông Trump cũng tuyên bố sẽ thu hồi thị thực du học của những người nước ngoài cực đoan chống Mỹ và chống Do Thái tại các trường đại học của nước này để đáp lại các cuộc biểu tình tại trường.
Cơ hội 'vàng' của Mỹ với Nga sau sự sụp đổ của chính quyền Assad ở Syria

Cơ hội 'vàng' của Mỹ với Nga sau sự sụp đổ của chính quyền Assad ở Syria

04:27:38 21/12/2024
Để tránh kịch bản Syria trở thành Libya 2.0 , các quốc gia trong khu vực như Jordan, Iraq, Saudi Arabia và các nước thuộc Hội đồng Hợp tác Vịnh có thể đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ trên thực địa.
Phái đoàn ngoại giao Mỹ lần đầu tiên thăm Syria sau khi chính quyền cũ sụp đổ

Phái đoàn ngoại giao Mỹ lần đầu tiên thăm Syria sau khi chính quyền cũ sụp đổ

04:23:21 21/12/2024
Đây cũng là lần đầu tiên sau hơn một thập kỷ, các nhà ngoại giao Mỹ chính thức đặt chân đến Syria kể từ khi Mỹ đóng cửa đại sứ quán ở Damascus vào năm 2012.
Ai Cập lên tiếng việc YouTuber MrBeast thuê Kim tự tháp để quay phim

Ai Cập lên tiếng việc YouTuber MrBeast thuê Kim tự tháp để quay phim

04:19:46 21/12/2024
Trước những hiểu lầm gần đây, Bộ Du lịch và Cổ vật Ai Cập kêu gọi các cơ quan truyền thông và người dùng mạng xã hội cần thận trọng hơn trong việc kiểm chứng thông tin trước khi lan truyền.
Hàn Quốc: Đảng cầm quyền nỗ lực khôi phục sự ổn định của đất nước

Hàn Quốc: Đảng cầm quyền nỗ lực khôi phục sự ổn định của đất nước

04:17:52 21/12/2024
Trong cuộc hội đàm với quyền Tổng thống Han Duck Soo, Chủ tịch Quốc hội Woo Won Shik đã kêu gọi quyền Tổng thống Han Duck Soo nhanh chóng thành lập cơ quan tham vấn chung để khôi phục sự ổn định chính trị.
Cảnh báo 12 loại thực phẩm có dư lượng thuốc trừ sâu cao nhất tại Mỹ

Cảnh báo 12 loại thực phẩm có dư lượng thuốc trừ sâu cao nhất tại Mỹ

03:49:13 21/12/2024
Ngược lại, những thực phẩm ít phát hiện dư lượng thuốc trừ sâu nhất tại Mỹ theo điều tra của EWG là quả bơ, ngô ngọt, dứa, hành tây và đu đủ.
Mỹ: FAA hạn chế UAV hoạt động tại bang New Jersey

Mỹ: FAA hạn chế UAV hoạt động tại bang New Jersey

03:43:39 21/12/2024
Đây là lệnh cấm mở rộng đầu tiên như vậy được ban hành kể từ khi các cơ quan chức năng tiến hành điều tra vụ hàng loạt UAV đã xuất hiện ở bang New Jersey vào tháng trước, gây lo ngại cho giới chức và người dân địa phương.

Có thể bạn quan tâm

Nga phóng tên lửa tấn công Kiev, đáp trả vụ pháo kích của Ukraine vào nhà máy hóa chất

Nga phóng tên lửa tấn công Kiev, đáp trả vụ pháo kích của Ukraine vào nhà máy hóa chất

03:40:23 21/12/2024
Hãng tin Reuters (Anh) dẫn lời quan chức địa phương đưa tin cuộc tấn công bằng tên lửa của Nga đã khiến một người thiệt mạng và phá hủy một số tòa nhà ở thủ đô Kiev. Các lực lượng phòng không Ukraine đã tham gia đẩy lùi cuộc tấn công.
Hoa hậu Việt đóng phim: Khen ít, tranh cãi nhiều

Hoa hậu Việt đóng phim: Khen ít, tranh cãi nhiều

Hậu trường phim

23:29:59 20/12/2024
Thời gian qua, nhiều nàng hậu nổi tiếng của showbiz Việt chuyển hướng khi lấn sân sang lĩnh vực phim ảnh, song không phải ai cũng thành công.
When the Phone Rings tập 7: Tổng tài - tiểu kiều thê hôn nhau ngọt lịm khiến MXH bùng nổ

When the Phone Rings tập 7: Tổng tài - tiểu kiều thê hôn nhau ngọt lịm khiến MXH bùng nổ

Phim châu á

23:23:43 20/12/2024
Cuối cùng hai người trao nhau nụ hôn sâu ngọt ngào, kết thúc chuỗi những ngày dày vò đối phương và cả bản thân bởi những bí mật, hiểu lầm.
Thu Quỳnh là mẹ 2 con vẫn sexy, Quỳnh Nga quấn quýt bên Việt Anh

Thu Quỳnh là mẹ 2 con vẫn sexy, Quỳnh Nga quấn quýt bên Việt Anh

Sao việt

23:13:52 20/12/2024
Diễn viên Thu Quỳnh đăng bộ hình sexy, khoe vóc dáng mẹ 2 con miễn chê. Quỳnh Nga đăng ảnh quấn quýt sánh đôi cùng Việt Anh khi đi sự kiện.
Ông trùm 'Độc đạo' tái xuất màn ảnh nhỏ trong bộ phim 'Mật lệnh hoa sữa'

Ông trùm 'Độc đạo' tái xuất màn ảnh nhỏ trong bộ phim 'Mật lệnh hoa sữa'

Phim việt

23:09:41 20/12/2024
Mới đây, NSƯT Hoàng Hải đã tái xuất màn ảnh nhỏ trong bộ phim Mật lệnh hoa sữa nằm trong series Vì tình yêu Hà Nội.
Khách Hàn lần đầu đi đám giỗ ở Việt Nam, bất ngờ thấy cảnh ở bữa tiệc

Khách Hàn lần đầu đi đám giỗ ở Việt Nam, bất ngờ thấy cảnh ở bữa tiệc

Netizen

22:55:24 20/12/2024
Không chỉ ấn tượng với không khí náo nhiệt trong đám giỗ, nữ du khách Hàn Quốc còn bất ngờ vì được thưởng thức nhiều món ăn ngon và trải nghiệm văn hóa uống bia độc đáo của người Việt Nam.
Mùa Giáng sinh này hãy cùng cả nhà khám phá thế giới nhiệm màu của 'Biệt đội Tí hon'

Mùa Giáng sinh này hãy cùng cả nhà khám phá thế giới nhiệm màu của 'Biệt đội Tí hon'

Phim âu mỹ

22:50:02 20/12/2024
Biệt đội Tí hon kể về Út Cưng, một cô nàng không giống với những tí hon khác với tính cách năng động, ham người và ưa giúp đỡ.
Tới lúc Grealish được tháo gỡ xiềng xích

Tới lúc Grealish được tháo gỡ xiềng xích

Sao thể thao

22:40:58 20/12/2024
Để cứu Manchester City, liệu Pep Guardiola có sẵn sàng thay đổi chiến thuật và giải phóng Grealish khỏi sự kìm hãm, để anh có thể tìm lại phong độ đỉnh cao?
Hình phạt xứng đáng cho 2 người phụ nữ tống tiền tài tử "Ký sinh trùng"

Hình phạt xứng đáng cho 2 người phụ nữ tống tiền tài tử "Ký sinh trùng"

Sao châu á

22:26:15 20/12/2024
Hai người phụ nữ tống tiền cố diễn viên Hàn Quốc Lee Sun Kyun vừa bị xét xử. Họ đòi tài tử Hàn Quốc chi ra 350 triệu won (6,4 tỷ đồng) trước khi anh đột ngột qua đời hồi cuối năm 2023.
Hai lao động Việt tử nạn trong vụ cháy lớn ở nhà máy tại Đài Loan

Hai lao động Việt tử nạn trong vụ cháy lớn ở nhà máy tại Đài Loan

Tin nổi bật

22:17:28 20/12/2024
Một nhà máy chế biến thực phẩm tại Đài Loan (Trung Quốc) cháy lớn, khiến 9 người tử vong, trong đó có 2 nạn nhân là người Việt.
Tăng mạnh tỷ lệ mắc căn bệnh "thời đại số", ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng

Tăng mạnh tỷ lệ mắc căn bệnh "thời đại số", ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng

Sức khỏe

22:15:15 20/12/2024
Chỉ trong 1 năm, các cơ sở y tế lớn như Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, Bệnh viện Chợ Rẫy đã tiếp nhận hơn 15.000 ca điều trị liên quan đến căn bệnh này.