Chiến tranh khiến dân thường bị thương vong cao kỷ lục
Số liệu từ một kết quả nghiên cứu cho thấy, năm 2024 đã có 61.353 người thiệ.t mạn.g hoặc bị thương dù không hề tham gia vào các hoạt động chiến đấu.
Số dân thường bị thương vong gia tăng mạnh trong các chiến dịch né.m bo.m đang diễn ra ở Ukraine, Gaza và Li Băng (Ảnh: Reuters).
Theo kết quả nghiên cứu thường niên được tổ chức giám sát hành vi bạo lực vũ trang (AOAV) vừa công bố, trong hơn một thập niên qua, thương vong dân sự do các cuộc né.m bo.m hoặc bạo lực nổ đã đạt mức cao nhất trên toàn cầu.
Con số này phần nào phản ánh thực tế đang diễn ra tại các cuộc xung đột ở Gaza, Li Băng và cuộc chiến ở Ukraine.
AOAV cho biết, 61.353 thường dân đã thiệ.t mạn.g hoặc bị thương trong năm 2024, tăng 67% so với năm trước đó, mặc dù 2023 đã từng ghi nhận con số thương vong lớn nhất kể từ khi AOAV bắt đầu cuộc khảo sát vào năm 2010.
Hành động quân sự của Israel chiếm tới 55% tổng số dân thường thiệ.t mạn.g hoặc bị thương, với con số ghi nhận được là 33.910 trường hợp. Trong khi đó, các cuộc tấ.n côn.g của Nga tại Ukraine là nguyên nhân thứ hai gây t.ử von.g hoặc thương tích cho 11.693 trường hợp, chiếm tỷ lệ 19%.
Những cuộc xung đột đáng chú ý khác được nghiên cứu của AOAV chỉ ra là ở Sudan và Myanmar, mặc dù tổng số thương vong từ hai quốc gia này chỉ chiếm 8%, ít hơn một nửa so với Ukraine.
Ông Iain Overton, Giám đốc điều hành AOAV, gọi đây là “những con số đầy đau thương”.
“2024 là một năm thảm khốc đối với những dân thường bị cuốn vào bạo lực, đặc biệt là ở Gaza, Ukraine và Li Băng. Cộng đồng quốc tế không thể làm ngơ trước những tổn thất đau thương như vậy”.
Thống kê của AOAV mới chỉ dựa trên các báo cáo bằng tiếng Anh về những vụ bạo lực diễn ra trên toàn cầu. Số liệu này chắc chắn chưa phản ánh hết số dân thường thiệ.t mạn.g và bị thương trên thực tế, một phần vì thông tin từ một ngôn ngữ nhất định thường sẽ không đầy đủ.
Tuy nhiên, việc nhóm giám sát sử dụng cùng một phương pháp kể từ năm 2010 sẽ cho phép so sánh mức độ thiệt hại do các vụ nổ gây nên theo từng năm, từ đó biết được tình trạng bạo lực có gia tăng trên toàn cầu hay không.
Số thường dân thiệ.t mạn.g trên toàn cầu được ghi nhận đã tăng tới 51%, ở mức 25.116 người, trong khi số người bị thương tăng 81%, lên 36.237 người. Số lượng các vụ t.ử von.g và gặp nguy hiểm cũng tăng 26%, lên 10.120 trường hợp.
Số liệu cao hơn trong năm 2024 phản ánh rõ thực trạng nhiều cuộc chiến lớn đang diễn ra đồng thời, gồm cuộc chiến của Israel chống lại Hamas, Hezbollah ở Li Băng cùng các lực lượng ủy nhiệm khác của Iran ở Trung Đông, cũng như cuộc xung đột Nga – Ukraine.
Các mức cao hàng năm trước đây được ghi nhận đạt đỉnh điểm trong cuộc nội chiến Syria và trong chiến dịch đầu tiên chống lại Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) từ 2013 đến 2017, nhưng chưa bằng một nửa so với mức của năm ngoái.
Bạo lực gây ra do thuố.c nổ gồm các trường hợp t.ử von.g hoặc thương tích do không kích, tấ.n côn.g bằng pháo binh hoặc các loại bom khác. Thương vong từ các vụ n.ổ sún.g và đâ.m dao không được tính.
Khó lường khói lửa xung đột Trung Đông
Israel tấ.n côn.g dồn dập vào lực lượng Hezbollah ở Li Băng và tiếp tục không kích miền bắc Gaza, trong khi Houthi tuyên bố đã tấ.n côn.g "mục tiêu quan trọng" ở Israel.
Không kích liên tục
Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đã không kích vào 3 địa điểm ở vùng ngoại ô phía nam thủ đô Beirut của Li Băng vào sáng sớm 17.11 sau khi IDF cảnh báo người dân trong khu vực sơ tán, theo AFP. Sau đó vài giờ, IDF tiếp tục kêu gọi dân thường rời khỏi 4 tòa nhà ở ngoại ô phía nam Beirut để chuẩn bị tiến hành đợt không kích thứ hai vào mục tiêu Hezbollah, theo báo The Times of Israel.
Israel tấ.n côn.g vùng ngoại ô Beirut giữa lúc Mỹ đưa đề xuất ngừng bắ.n
Ngày 16.11, IDF cũng đã không kích nhắm vào "một cơ sở lưu trữ vũ khí" và một "trung tâm chỉ huy" của Hezbollah ở miền nam Li Băng. Thị trấn Khiam, một điểm nóng cách biên giới giáp Israel khoảng 6 km cũng hứng pháo kích, theo hãng thông tấn quốc gia của Li Băng. Bộ Y tế Li Băng còn cáo buộc Israel không kích vào thung lũng Bekaa ở miền đông Li Băng, làm chế.t 6 người, trong đó có 3 tr.ẻ e.m.
Một tòa nhà bị phá hủy sau cuộc không kích của Israel ở vùng ngoại ô Beirut ngày 17.11. ẢNH: AFP
Ở chiều ngược lại, IDF tố Hezbollah bắ.n khoảng 80 quả đạn vào Israel trong ngày 16.11. IDF còn thông báo một binh sĩ của họ đã chế.t ở miền nam Li Băng, nâng tổng số binh sĩ Israel thiệ.t mạn.g trong cuộc xung đột với Hezbollah lên 48 người, theo AFP.
Tổng tham mưu trưởng IDF Herzi Halevi hôm 16.11 tuyên bố Hezbollah đã "trả giá đắt", nhưng Israel sẽ tiếp tục chiến đấu cho đến khi hàng chục ngàn cư dân của họ phải di dời khỏi miền bắc có thể trở về an toàn.
Về phần mình, Hezbollah ngày 16.11 tuyên bố đã phóng một tên lửa dẫn đường, khiến một xe tăng của Israel bốc cháy ở làng Shamaa thuộc tây nam Li Băng, cách biên giới khoảng 5 km. Đến cuối ngày 16.11, Hezbollah nói đã phóng hàng loạt tên lửa nhắm vào 5 căn cứ quân sự ở trong và gần TP.Haifa thuộc miền bắc Israel, theo AFP.
Gaza cũng không yên
Không chỉ tấ.n côn.g Hezbollah ở Li Băng, IDF cho hay họ tiếp tục tấ.n côn.g nhắm vào lực lượng Hamas ở nhiều khu vực ở Dải Gaza. Reuters dẫn lời các nhân viên y tế ở Gaza khẳng định một cuộc không kích của Israel đã giế.t chế.t ít nhất 10 người tại trại Bureij ở miền trung Gaza vào sáng sớm qua, khi tên lửa bắ.n trúng một ngôi nhà.
Binh sĩ Israel hoạt động ở thành phố Rafah thuộc miền nam Gaza trong tháng 10. ẢNH: AFP
Sau đó cùng ngày, các nhân viên y tế thông báo hàng chục người đã thiệ.t mạn.g hoặc bị thương trong một cuộc không kích của Israel vào một tòa nhà dân cư nhiều tầng ở TP.Beit Lahiya thuộc miền bắc Gaza.
Đến chiều qua chưa có thông tin về phản ứng của IDF đối với cáo buộc trên. IDF đã đưa xe tăng đến Beit Lahiya và 2 thành phố khác thuộc miền bắc Gaza là Beit Hanoun và Jabalia trong tháng trước nhằm vào các tay sún.g Hamas và ngăn chặn họ tái tập hợp lực lượng, theo Reuters. IDF tuyên bố đã tiê.u diệ.t hàng trăm thành viên Hamas ở thành phố này.
Israel đã phá hủy cơ sở nghiên cứu vũ khí hạt nhân tuyệt mật của Iran?
Trong khi đó, phát ngôn viên quân sự Yahya Saree của lực lượng Houthi ở Yemen ngày 16.11 tuyên bố Houthi đã tấ.n côn.g "một mục tiêu quan trọng" tại thành phố cảng Eilat của Israel trên biển Đỏ bằng một số máy bay không người lái, theo Reuters. Ông Saree còn nhấn mạnh những hành động như thế sẽ không dừng lại cho đến khi Israel ngừng tấ.n côn.g vào Gaza và Li Băng.
"Leo thang nguy hiểm"
Tờ The Times of Israel dẫn lời cảnh sát cho hay 3 người đã bị bắt vào sáng sớm qua sau khi 2 quả pháo sáng rơi xuống sân tư dinh của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ở thị trấn Caesarea, gần TP.Tel Aviv, hôm 16.11. Sau đó, báo chí Israel đưa tin 3 người bị bắt là người biểu tình chống chính phủ, trong đó có cả sĩ quan cấp cao trong lực lượng dự bị của quân đội Israel.
"Đây không phải là cuộc biểu tình mà là chủ nghĩa khủn.g b.ố", ông Benny Gantz, từng giữ chức bộ trưởng trong nội các chiến tranh của Thủ tướng Netanyahu, bình luận.
Trước đó, Cơ quan An ninh nội địa Israel (Shin Bet) ngày 16.11 cho hay Thủ tướng Netanyahu và gia đình ông không có nhà vào thời điểm xảy ra vụ bắ.n pháo sáng, và không có thiệt hại nào được báo cáo. Cảnh sát Israel và Shin Bet đang điều tra vụ việc, gọi vụ này là "đán.h dấu sự leo thang nguy hiểm".
Bộ trưởng An ninh quốc gia Israel Itamar Ben Gvir thì tuyên bố vụ bắ.n pháo sáng "đã vượt lằn ranh đỏ", kêu gọi dừng mọi hành động quá khích nhắm vào Thủ tướng Netanyahu và phu nhân. "Hôm nay là pháo sáng và ngày mai có thể là đạn thật", ông Ben Gvir cảnh báo.
Israel và Hezbollah tiếp tục 'ăn miếng trả miếng' Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) ngày 16.11 tuyên bố đã đán.h chặn nhiều trong khoảng 20 quả rốc két đã được phóng từ Li Băng vào khu vực Tây Galilee thuộc phía bắc Israel vào sáng cùng ngày, theo tờ The Times of Israel. Ngoài ra, không quân Israel cũng đã bắ.n hạ 4 máy bay không người lái từ Li Băng...