Chiến thắng của Trump có thể tác động đến lạm phát vào năm 2025 như thế nào?

Cựu Tổng thống Trump khẳng định sẽ giảm giá năng lượng xuống 50% trong vòng 12 tháng nếu tái đắc cử, nhằm cải thiện tình hình kinh tế.

Một trong những nền tảng chính trong kế hoạch giảm lạm phát của cựu tổng thống Donald Trump là gia tăng sản xuất dầu khí. Ông khẳng định điều này sẽ giúp giảm đáng kể chi phí năng lượng và các chi phí tiêu dùng khác.

Cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát biểu về chương trình nghị sự kinh tế của mình tại York, Pennsylvania, Hoa Kỳ – 19 tháng 8 năm 2024. Ảnh Jim Lo Scalzo

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với podcaster tài chính Dave Ramsey, ông Trump đã chỉ trích chính quyền Joe Biden vì “tình trạng lạm phát cao nhất mà chúng ta từng chứng kiến.” Ông cho rằng “người dân đang bị ảnh hưởng nặng nề như chưa từng có.”

Tuy nhiên, sau đó ông đã chỉnh lại phát ngôn của mình, nói rằng lạm phát hiện nay là “cao nhất trong 48 năm qua” thay vì “cao nhất từ trước đến nay.” Dù vậy, cựu tổng thống vẫn tiếp tục tấn công thành tích của Tổng thống Joe Biden và Phó Tổng thống Kamala Harris, đối thủ của ông trong cuộc bầu cử năm 2024.

Mặc dù vậy, nhiều chuyên gia kinh tế tỏ ra hoài nghi về kế hoạch này của ứng cử viên Đảng Cộng hòa. Một số chuyên gia cảnh báo rằng các đề xuất khác của ông Trump có thể làm gia tăng lạm phát vào năm 2025 nếu ông đắc cử nhiệm kỳ thứ hai. Dưới đây là ý kiến của các chuyên gia về vấn đề này.

Gia tăng khai thác dầu khí để giảm chi phí năng lượng

Một trong những giải pháp của ông Trump là “khoan, khoan và khoan,” khẩu hiệu mà ông sử dụng để kêu gọi đẩy mạnh sản xuất dầu khí trong nước. Ông khẳng định việc này sẽ giúp giảm mạnh chi phí năng lượng.

“Tôi tin rằng mình có thể giảm chi phí năng lượng xuống còn 50% so với hiện tại chỉ trong vòng chưa đầy một năm,” ông nói với Ramsey.

Những phát biểu này phù hợp với các tuyên bố trước đây của ông Trump tại một cuộc vận động chính trị ở Bắc Carolina, theo Politico.

“Trung tâm của nỗ lực kiểm soát chi phí sinh hoạt của chúng tôi sẽ là thúc đẩy khai thác nguồn năng lượng của nước Mỹ. Chúng tôi sẽ khoan dầu, khoan khí đốt. Chúng tôi sẽ hạ giá năng lượng xuống,” ông Trump phát biểu.

Người tiêu dùng Mỹ chắc chắn sẽ hưởng lợi từ việc giảm giá xăng, sưởi ấm và điện. Tuy nhiên, việc liệu kế hoạch của ông Trump có thực sự đạt được điều đó hay không vẫn là một dấu hỏi.

Theo tờ Wall Street Journal, giá năng lượng được quyết định bởi các thị trường toàn cầu và khu vực phức tạp, vốn không phản ứng nhanh chóng với các lệnh hành pháp. Các yếu tố như thời tiết và xung đột toàn cầu thường có tác động lớn hơn đến giá điện và các chi phí khác so với chính sách của Nhà Trắng.

“Điều này chủ yếu là lời nói sáo rỗng, bởi tổng thống thực sự không có quyền kiểm soát trực tiếp,” Michael Webber, giáo sư tài nguyên năng lượng tại Đại học Texas ở Austin, chia sẻ với Wall Street Journal.

Mặc dù giá xăng dưới thời Tổng thống Biden cao hơn so với thời ông Trump, nhưng không phải vì sản lượng thấp. Theo Politico, sản lượng nhiên liệu hóa thạch đã đạt mức kỷ lục dưới thời Biden, và giá dầu khí “phần lớn nằm ngoài tầm kiểm soát của tổng thống.”\

Tăng thuế nhập khẩu

Trong khi đó, một số chính sách khác của ông Trump có thể khiến lạm phát gia tăng, đặc biệt là việc ủng hộ tăng thuế nhập khẩu.

Nhiều nhà kinh tế phản đối mức thuế cao đối với các mặt hàng nhập khẩu vì chúng thường rẻ hơn nhiều so với sản xuất trong nước, giúp người tiêu dùng tiết kiệm chi phí.

Theo một phân tích từ Trung tâm Chính sách Thuế (Tax Policy Center), các mức thuế mà ông Trump ủng hộ có thể “làm tăng giá tiêu dùng đối với hàng hóa nhập khẩu và, có thể, đối với cả các sản phẩm trong nước cạnh tranh với chúng.”

Một báo cáo riêng từ Viện Kinh tế Quốc tế Peterson cảnh báo rằng chính sách của ông Trump có thể khiến tỷ lệ lạm phát ở Mỹ tăng “từ 4,1 đến 7,4 điểm phần trăm cao hơn so với bình thường vào năm 2026.”

Thắt chặt chính sách nhập cư

Một chính sách khác có thể dẫn đến lạm phát cao hơn là kế hoạch của ông Trump nhằm thắt chặt việc kiểm soát lao động nhập cư bất hợp pháp tại Mỹ và trục xuất họ hàng loạt.

Theo Trung tâm Chính sách Thuế, “việc trục xuất hàng triệu người nhập cư hiện đang sống và làm việc tại Mỹ, cũng như đóng cửa biên giới không cho nhập cư mới như Trump đề xuất, sẽ làm giảm nguồn cung lao động.” Điều này buộc các nhà tuyển dụng phải trả lương cao hơn cho những người lao động còn lại, dẫn đến giá cả tăng và lạm phát gia tăng.

Mặc dù tác động của việc giảm nguồn cung lao động có thể được bù đắp một phần nhờ sự suy giảm nhu cầu đối với hàng hóa và dịch vụ do lượng người tiêu dùng là người nhập cư giảm. Các chuyên gia kinh tế vẫn cảnh báo rằng chúng có thể mang lại nhiều rủi ro hơn là lợi ích, đặc biệt là khi xét đến tác động toàn cầu và khu vực của giá năng lượng và lao động.