Chiến lược dầu mỏ của Ấn Độ thời chính quyền Trump 2.0

Với việc Tổng thống đắc cử Donald Trump chuẩn bị trở lại Nhà Trắng và bổ nhiệm Chris Wright làm Bộ trưởng Năng lượng, ngành dầu mỏ Mỹ được dự báo phát triển mạnh mẽ, mở ra cơ hội cho Ấn Độ xây dựng chiến lược dầu mỏ mới.

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. Ảnh: ANI/TTXVN

Theo các chuyên gia Amit Bhandari, thành viên cấp cao về Năng lượng, Đầu tư và Kết nối và Aditya Shinde thuộc Hội đồng Quan hệ Toàn cầu Ấn Độ, trong bối cảnh ông Donald Trump chuẩn bị trở lại Nhà Trắng và bổ nhiệm Chris Wright – chuyên gia dầu đá phiến làm Bộ trưởng Năng lượng, ngành công nghiệp dầu mỏ Mỹ được dự báo sẽ có những bước phát triển mạnh mẽ. Điều này mở ra cơ hội cho Ấn Độ – quốc gia đang phải đối mặt với thách thức lớn về an ninh năng lượng – trong việc xây dựng chiến lược dầu mỏ mới.

Thực trạng cho thấy Ấn Độ đang phụ thuộc nặng nề vào nhập khẩu dầu mỏ, với hơn 85% nhu cầu phải nhập từ nước ngoài. Con số này được dự báo sẽ vượt quá 90% trong tương lai.

Theo dự báo của OPEC, nhu cầu dầu mỏ toàn cầu sẽ tăng từ 102 triệu thùng/ngày năm 2023 lên 120 triệu thùng/ngày vào năm 2050, trong đó riêng Ấn Độ sẽ chiếm tới 8 triệu thùng/ngày.

Những nỗ lực gần đây của Ấn Độ trong việc đảm bảo an ninh năng lượng vẫn chưa đạt hiệu quả như mong đợi. Tỷ lệ xe điện tại Ấn Độ vẫn ở mức thấp, chỉ chiếm 4,4% đối với xe hai bánh và 1,9% đối với ô tô. Đặc biệt, vẫn chưa có giải pháp thay thế phù hợp cho xe tải hạng nặng – phân khúc tiêu thụ hơn 40% tổng lượng dầu của cả nước. Việc pha trộn ethanol với xăng trong thập kỷ qua cũng chỉ giúp thay thế được 18,1 triệu tấn dầu thô nhập khẩu, chưa đến 1% tổng lượng tiêu thụ.

ONGC Videsh Limited (OVL), công ty dầu khí quốc doanh Ấn Độ được giao nhiệm vụ mua lại tài sản nước ngoài, cũng đang cho thấy dấu hiệu chậm lại. Trong 5 năm qua, OVL chỉ thực hiện hai thương vụ nhỏ: mua 14% cổ phần trong một mỏ dầu ở Senegal (2020) và 0,615% cổ phần tại Azerbaijan. Sản lượng dầu khí của OVL đã giảm từ đỉnh 15 triệu tấn/năm (2019-2020) xuống còn 10,5 triệu tấn (2023-2024).

Trước tình hình này, các chuyên gia đề xuất Ấn Độ nên xem xét chiến lược đầu tư mới vào ngành dầu mỏ thông qua thị trường chứng khoán. Thay vì mua cổ phần thiểu số trong các dự án riêng lẻ, Ấn Độ có thể đầu tư vào các công ty dầu mỏ lớn đã niêm yết như Saudi Aramco, ExxonMobil và Chevron. Chiến lược này mang lại ba lợi ích chính: dễ dàng thực hiện hơn so với đầu tư trực tiếp vào mỏ dầu, nhận được cổ tức đều đặn (ví dụ: Saudi Aramco có tỷ suất cổ tức 7%, ExxonMobil 3,3%), và góp phần cải thiện quan hệ với các đối tác chiến lược như Mỹ và Saudi Arabia.

Để thực hiện chiến lược này, Ấn Độ cần thành lập một quỹ đầu tư chuyên biệt. Kinh nghiệm cho thấy việc mua lại tài sản của doanh nghiệp nhà nước nước ngoài thường gặp phải sự phản đối tại nước sở tại, như trường hợp CNOOC ( Trung Quốc) từng phải hủy thương vụ mua lại Unocal (Mỹ) năm 2005. Một quỹ đầu tư thuần túy tài chính sẽ giúp tránh được những rào cản này.

Với việc Tổng thống đắc cử Donald Trump – người được mệnh danh là “thân thiện với ngành công nghiệp” dầu mỏ – chuẩn bị trở lại Nhà Trắng, đây có thể là thời điểm thích hợp để Ấn Độ triển khai chiến lược mới này. Điều này không chỉ giúp đảm bảo an ninh năng lượng mà còn tạo ra nguồn thu để bù đắp cho chi phí nhập khẩu dầu trong thời kỳ giá cao.