Chiến lược của Tổng thống Biden không hướng đến t.iêu d.iệt Houthi?
Lầu Năm Góc đã thực hiện đợt tấn công thứ năm ở Yemen hôm 18/1 sau khi máy bay không người lái của lực lượng Houthi tấn công một tàu Mỹ.
Hình ảnh từ vệ tinh Maxar cho thấy một số căn nhà bị phá hủy tại sân bay Hodeida (Yemen), sau các cuộc không kích của không lực Anh-Mỹ nhằm vào lực lượng Houthi ở Yemen, ngày 12/1. Ảnh: AFP/TTXVN
Người phát ngôn Nhà Trắng John Kirby nói với các phóng viên rằng lực lượng Mỹ đã t.iêu d.iệt một loạt tên lửa của Houthi chuẩn b.ị b.ắn về phía Biển Đỏ. Ông Kirby cho biết các cuộc tấn công của Mỹ diễn ra vào ngày 17/1 và 18/1.
Khi phóng viên đặt câu hỏi liệu các cuộc không kích nhằm vào mục tiêu của Houthi có hiệu quả hay không, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã hồi đáp: “Nếu ý bạn hiệu quả là ngăn chặn được Houthi. Câu trả lời là không. Có duy trì các cuộc tấn công không? Có”.
Đài BBC (Anh) đưa tin Bộ Chỉ huy Trung tâm Mỹ (CENTCOM) xác nhận đã nhắm vào các tên lửa chống hạm mà Mỹ cho rằng lực lượng Houthi định sử dụng để tấn công tàu chở hàng trên Biển Đỏ. Bộ Chỉ huy Trung tâm Mỹ nhấn mạnh đã t.iêu d.iệt các tên lửa này để phòng vệ.
Phó Thư ký Báo chí Lầu Năm Góc Sabrina Singh sau đó nói với các phóng viên tại một cuộc họp báo: “Chúng tôi không hướng đến chiến tranh. Chúng tôi không có chiến tranh với Houthi. Các hành động chúng tôi đang thực hiện mang tính chất phòng thủ”.
Hãng thông tấn Reuters (Anh) dẫn nhận định của các chuyên gia cho biết, chiến lược của Tổng thống Biden trong các diễn biến gần đây tại Yemen là nhằm mục đích làm suy yếu lực lượng Houthi nhưng không cố gắng đ.ánh bại nhóm này làm tăng nguy cơ xung đột kéo dài.
Video đang HOT
Chiến lược kết hợp giữa tấn công quân sự hạn chế và các biện pháp trừng phạt dường như nhằm ngăn chặn một cuộc xung đột rộng hơn ở Trung Đông.
Nhưng chưa rõ liệu nó có hoàn thành được mục tiêu chính của Tổng thống Biden là ngăn chặn các cuộc tấn công của Houthi hay không. Ông Seth Jones tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) có trụ sở tại thủ đô Washington (Mỹ) cho biết: “Tôi nghĩ chiến lược này là bền vững. Tôi chỉ không chắc nó sẽ hiệu quả. Tấn công hạn chế nhằm vào mục tiêu Houthi sẽ không ngăn chặn được các cuộc tấn công quanh Biển Đỏ”.
Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: AFP/TTXVN
Là cầu nối quan trọng giữa Ấn Độ Dương và Địa Trung Hải, Biển Đỏ là tuyến đường thương mại quan trọng cho vận tải biển và cung cấp năng lượng toàn cầu. Kể từ khi xung đột Israel – Hamas bùng phát, các lãnh đạo Houthi khẳng định Israel là mục tiêu của họ. Houthi mô tả các cuộc tấn công tại Biển Đỏ từ tháng 11/2023 là chiến dịch đoàn kết với 2,2 triệu người Palestine ở Gaza sống dưới bao vây và b.ắn phá của Israel.
Các cuộc tấn công của Houthi đã làm gián đoạn thương mại toàn cầu, làm dấy lên lo ngại về lạm phát và viễn cảnh hậu quả từ xung đột Israel-Hamas có thể gây bất ổn ở Trung Đông. Sau nhiều tháng cảnh báo, tuần trước Tổng thống Biden đã cho phép thực hiện một đợt không kích nhằm vào các mục tiêu tên lửa, máy bay không người lái và trạm radar của Houthi. Nhưng Houthi vẫn tiếp tục tấn công tàu trên Biển Đỏ.
Ngày 19/1, lực lượng Houthi tuyên bố đã tiến hành tấn công bằng tên lửa nhằm vào một tàu Mỹ ở Vịnh Aden. Người phát ngôn của Houthi Yahya Sarea nêu rõ lực lượng này đã b.ắn trúng tàu M/V Chem Ranger của Mỹ. Tuy nhiên, ông Sarea không nêu cụ thể thời gian cũng như các chi tiết khác về vụ tấn công này.
Ông Sarea chỉ khẳng định động thái này nhằm đáp trả các cuộc tấn công của Mỹ và Anh nhằm vào Houthi trong thời gian gần đây. Người phát ngôn này đồng thời tuyên bố Houthi sẽ duy trì các cuộc tấn công cho đến khi một lệnh ngừng b.ắn được thiết lập ở Gaza và phong tỏa được dỡ bỏ.
Vào ngày 17/1, chính quyền Tổng thống Biden đưa Houthi vào danh sách phần tử K.hủng b.ố Toàn cầu Đặc biệt (SDGT). Nhưng Mỹ cũng không xếp Houthi vào danh sách tổ chức k.hủng b.ố nước ngoài (FTO). FTO bao gồm các biện pháp chặt chẽ hơn nhiều so với SDGT.
Ông Gregory Johnsen tại Viện các quốc gia vùng Vịnh Arab bày tỏ nghi ngờ bước đi này sẽ có hiệu quả. Ông nói: “Đây phần lớn là một hành động mang tính biểu tượng và sẽ gây ra một số hậu quả nhân đạo, nhưng nó sẽ không làm được gì để ngăn chặn Houthi thực hiện các cuộc tấn công”.
Một quan chức cấp cao của chính quyền Tổng thống Biden cho biết Washington vẫn “cam kết giải quyết xung đột ở Yemen” và đạt được lệnh ngừng b.ắn lâu dài giữa Saudi Arabia và lực lượng Houthi. Ông Jonathan Lord tại Trung tâm An ninh Mỹ Mới, nhận định Tổng thống Biden hy vọng có thể ngăn chặn Houthi và đạt được đàm phán hòa bình nào đó hiệu quả ở Yemen.
Quan chức Mỹ thừa nhận hạn chế trong các cuộc không kích Houthi
Hàng chục cuộc không kích do Mỹ dẫn đầu nhằm vào lực lượng Houthi ở Yemen trong tuần trước chưa phá hủy được 1/3 năng lực chiến đấu của nhóm này.
Dẫn lời một quan chức giấu tên, đài truyền hình CNN cho biết lực lượng Houthi vẫn duy trì phần lớn khả năng tấn công các tàu trên Biển Đỏ.
Bất chấp hàng loạt cuộc tấn công vào tuần trước, bao gồm 150 tên lửa dẫn đường chính xác b.ắn trúng gần 30 địa điểm, lực lượng Houthi vẫn còn khoảng 3/4 năng lực tấn công nhắm vào các tàu thương mại trên tuyến đường vận chuyển quốc tế ở phía Nam Biển Đỏ và Vịnh Aden.
Điều này càng được thể hiện rõ ràng trong ngày 15/1, khi tên lửa của Houthi b.ắn trúng một tàu chở hàng của Mỹ ở Biển Đỏ, đ.ánh dấu lần đầu tiên lực lượng ở Yemen tấn công thành công một tàu do Mỹ sở hữu hoặc vận hành.
Theo quan chức Mỹ, các cuộc không kích đã thành công như dự định khi phá hủy và làm hư hại 93% các mục tiêu lên kế hoạch từ trước. Tuy nhiên, một số quan chức Mỹ thừa nhận các cuộc không kích đã không cản trở được năng lực tấn công vận tải biển quốc tế của nhóm Houthi.
"Thông điệp đã được gửi đi. Chúng tôi lường trước được sẽ có những hành động đáp trả và chúng tôi cũng không tin rằng mình đã đẩy lui được nỗ lực của Houthi", một quan chức cấp cao trong chính phủ Mỹ đ.ánh giá về các cuộc tấn công.
Những nhận định này dường như khá trái ngược so với những tuyên bố trước đó của chính phủ Mỹ. Trong cuộc họp báo ngày 12/1, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia John Kirby cho biết: "Các cuộc không kích đã được lập kế hoạch để phá vỡ và làm suy giảm khả năng quân sự của Houthi."
Lầu Năm Góc chỉ rõ Mỹ đã tấn công gần 60 mục tiêu Houthi, bao gồm các nút chỉ huy và kiểm soát, đạn dược, hệ thống phóng, cơ sở sản xuất và hệ thống radar phòng không, nhằm gây khó khăn hơn cho lực lượng Houthi khi tấn công các tàu ở Biển Đỏ. Cũng theo chủ đích ban đầu, các cuộc không kích này không gây nhiều thương vong cho lực lượng Houthi.
Cùng ngày, Tổng thống Mỹ Joe Biden khẳng định ông sẽ không ngần ngại chỉ đạo các biện pháp tiếp theo để bảo vệ người dân và dòng chảy tự do thương mại quốc tế khi cần thiết.
Những hạn chế trong phạm vi không kích cũng đã phần nào cho thấy tình thế nghẹt thở mà chính quyền Tổng thống Biden đang đối mặt ở Trung Đông.
Washington luôn thận trọng tìm cách tránh một kịch bản trong đó các cuộc tấn công của Houthi leo thang thành một mặt trận thứ hai bên cạnh cuộc chiến giữa Israel và lực lượng Hamas.
Kể từ tháng 11/2023, lực lượng Houthi đã thực hiện hàng chục cuộc tấn công nhằm vào các tàu đi qua tuyến vận tải hàng hải quốc tế nhằm thể hiện sự đoàn kết với người dân Palestine và đáp trả chiến dịch quân sự của Israel ở Gaza.
Những cuộc tấn công đó đang làm gián đoạn thương mại toàn cầu, buộc một số công ty vận tải biển lớn nhất thế giới phải tránh tuyến đường thường ngày, thay vào đó là kéo dài hành trình thêm vài nghìn kilomet và tốn thêm hàng triệu USD chi phí khi đi qua Mũi Hảo Vọng, châu Phi.
Các nhà phân tích tin rằng việc gián đoạn hoạt động vận tải trên đường biển nối với Kênh đào Suez có thể làm ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng toàn cầu và đẩy giá hàng hóa sản xuất tăng cao vào thời điểm quan trọng các nước đang chiến đấu với tình trạng lạm phát. Kênh đào Suez chiếm 10% đến 15% thương mại thế giới, bao gồm xuất khẩu dầu và 30% khối lượng vận chuyển container toàn cầu.
Lý do Iran tránh một cuộc chiến toàn diện với phương Tây Sau khi Mỹ và Anh tấn công mục tiêu quân sự của Houthi ở Yemen, Iran có phản ứng khá im lặng. Các quan chức Iran nói rằng các cuộc tấn công vi phạm rõ ràng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Yemen nhưng không đề cập đến phản ứng quân sự. Iran vẫn tránh một cuộc chiến toàn diện với...
