Chiến dịch phản công của Ukraine điêu đứng vì hệ thống rải mìn từ xa Zemledeliye

Theo truyền thông Mỹ, hệ thống rải mìn từ xa Zemledeliye của Nga đang tạo ra hàng phòng thủ khó có thể vượt qua đối với quân đội Ukraine.

Các chuyên gia quân sự Mỹ nhận định, hệ thống rải mìn từ xa ISDM Zemledeliye (biệt danh Nông trại) Nga đang khiến chiến dịch phản công của quân đội Ukraine điêu đứng. Tuyến phòng thủ bằng mìn do Zemledeliye dựng lên đang cản bước những đơn vị Ukraine tiến sâu vào vùng Nga kiểm soát ở vùng Donbass và Zaporizhzhia.

“Zemledeliye được trang bị cho các đơn vị công binh của Nga mà không phải pháo binh nhưng chúng hiệu quả không kém gì những khẩu pháo. Rõ ràng hệ thống rải mìn này là mối đe dọa đối với cuộc phản công của Ukraine”, các chuyên gia quân sự nhận định.

Ví dụ cho nhận định chính là đợt phản công do Lữ đoàn cơ giới số 47 của Ukraine thực hiện vào đầu tháng 6 gần Malaya Tokmachka. Họ không thể vượt qua nổi bãi mìn do Zemledeliye dựng nên và để mất 2 xe tăng Leopard và 16 xe chiến đấu bộ binh M2A2 Bradley.

Xe tăng Leopard 2 và xe chiến đấu bộ binh Bradley của Ukraine bị phá hủy trong đợt phản công gần Malaya Tokmachka. (Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga)

Theo các phương tiện truyền thông Mỹ, các bãi mìn đặt ra một vấn đề nghiêm trọng đối với bất kỳ lực lượng tấn công nào. Một chiếc Leopard 2 nặng 70 tấn với phần giáp phía trước đủ dày để chống lại các loại đạn, tên lửa chống tăng hiện đại nhưng chúng trở nên vô dụng khi đứng trước mìn chống tăng của Zemledeliye.

Ngay cả khi Zemledeliye chỉ được triển khai ở một số khu vực thì việc quân đội Ukraine phải vượt qua các bãi mìn thông thường cũng là vấn đề lớn.

Sức mạnh của Zemledeliye

Hệ thống rải mìn từ xa Zemledeliye của quân đội Nga được giới thiệu chính thức ngày 24/6/2020. Những nỗ lực tạo ra một hệ thống như vậy được Liên Xô thực hiện vào những năm 1970. Các phiên bản đầu tiên dựa trên hệ thống rocket phóng loạt BM-21 Grad không phù hợp, do độ chính xác của việc rải mìn từ xa quá thấp và không thể chủ động bố trí mìn.

Hệ thống rải mìn Zemledeliye do Hiệp hội nghiên cứu và sản xuất Splav thuộc Tập đoàn Nhà nước Rostec thiết kế, chế tạo. Hiệp hội Splav đã từng thiết kế các tổ hợp pháo phản lực Grad và phiên bản sửa đổi hiện đại Tornado-G.

Zemledeliye được đặt dựa trên xe địa hình KamAZ 8×8 bốn trục, thiết kế tương tự các hệ thống pháo phản lực phóng loạt thông thường

Zemledeliye có cơ chế hoạt động không khác gì một hệ thống pháo phản lực đa nòng. (Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga)

Cụm ống phóng của Zemledeliye gồm hai khối 25 ống phóng với 25 quả rocket cỡ 122mm. Những quả rocket sử dụng nhiên liệu rắn mang theo mìn có tầm bắn từ 5-15 km. Mỗi khối có thể được trang bị rocket hỗn hợp rải cả mìn chống tăng và mìn chống bộ binh.

Ngoài các bệ phóng, hệ thống còn bao gồm một phương tiện vận chuyển-tái nạp rocket. Việc nạp rocket cho thiết bị phóng được thực hiện rất nhanh chóng, khác với MLRS truyền thống – thay đổi cả khối 25 ống phóng. Cả hai loại xe phóng và vận chuyển đều được trang bị cabin bọc thép. Việc chuẩn bị phóng tên lửa mang theo các loại mìn khác nhau có khả năng tự hủy và việc xạ kích hoàn toàn được tự động hóa.

Khác với các hệ thống rải mìn trước đây, Zemledeliye có thể tự động chuẩn bị dữ liệu đường bay, thời gian và vị trí kích hoạt bộ giảm tốc của rocket cũng như thông số tự hủy của mìn; tự động tính toán khu vực rải mìn từ xa; chia sẻ dữ liệu về mìn và bãi mìn cho chỉ huy đơn vị và các phương tiện chiến đấu khác.

Ngoài ra trước khi phóng rocket rải mìn, thời gian được tính toán và cơ chế điều khiển trong đó các quả mìn “thông minh” sẽ chuyển sang chế độ chờ hoạt động. Đồng thời, mỗi quả mìn được trang bị các thiết bị tự hủy có thể lập trình được. Khi chiến sự kết thúc, các quả mìn sẽ ngừng hoạt động hoặc tự hủy.

Mìn sát thương chống bộ binh POM-3 được hệ thống Zemledeliye rải ra. (Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga)

Loại đạn rocket 3M16 của Zemledeliye có chiều dài 3,02 m và khối lượng 56,4 kg, mang theo 5 quả mìn sát thương POM-2 hoặc POM-3 được đặt thành một hàng theo chiều dọc. Việc rải mìn kết thúc khi mìn tiếp đất, được cố định trên mặt đất bằng 4 chân và tung ra hai bên 4 sợi dây dài 10 m. Khi những sợi dây này bị kéo căng sẽ kích hoạt ngòi nổ.

Còn loại đạn rocket 9M28K có chiều dài 3,02 m, khối lượng 57,7 kg, mang theo 3 quả mìn chống tăng PTM-3 chứa 1,8 kg thuốc nổ. Việc phóng và kích hoạt để rải mìn chống tăng diễn ra tương tự như mìn sát thương bộ binh. Mìn chống tăng có ngòi nổ kích nổ bằng từ trường hoặc khi quả mìn bị dịch chuyển. Để tạo bãi mìn 1 km phía trước chiến tuyến, cần 90 rocket, với tổng cộng 270 quả mìn PTM-3.