Chiến dịch ngoại giao bí mật “hàn gắn” quan hệ Mỹ-Cuba
Mỹ và Cuba đã mất 18 tháng trời đàm phán bí mật với sự can thiệp của cả Giáo hoàng Francis mới có thể đi đến kết quả bình thường hóa quan hệ giữa hai nước.
Ngày 18/12, lãnh đạo Mỹ và Cuba chính thức tuyên bố bình thường hóa quan hệ sau hơn 50 năm thù địch, nhưng ít ai ngờ để đạt được kết quả rất được mong đợi này, hai nước đã có một chiến dịch đàm phán ngoại giao bí mật kéo dài suốt một năm rưỡi.
Theo các quan chức cấp cao Mỹ, chiến dịch ngoại giao này bắt đầu bằng lời đề nghị đàm phán của Mỹ gửi tới Cuba, và sau đó là một loạt 9 cuộc gặp được tổ chức tại Canada, bắt đầu từ tháng 6/2013.
Tổng thống Mỹ Barack Obama (trái) và Chủ tịch Cuba Raul Castro tuyên bố bình thường hóa quan hệ giữa hai nước trên truyền hình
Qúa trình đàm phán này cũng nhận được sự quan tâm đặc biệt của Giáo hoàng Francis, người đã mở cửa tòa thánh Vatican để giúp 2 nước tổ chức hội nghị đi đến thống nhất kết quả đàm phán, và ngài cũng là người đã gửi thư riêng tới Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro để kêu gọi hai nước trao đổi tù nhân, nối lại quan hệ ngoại giao.
Đã có lúc cuộc đàm phán rơi vào bế tắc về định nghĩa ai là gián điệp, thế nhưng cuối cùng nó cũng kết thúc bằng việc 3 chiếc máy bay chở tù nhân của hai bên trở về nước, và những tuyên bố bình thường hóa quan hệ trên sóng truyền hình của lãnh đạo hai nước.
Cuộc đàm phán này không phải do các nhà ngoại giao chuyên nghiệp thực hiện, mà được đảm trách bởi 2 cố vấn an ninh quốc gia của ông Obama, chứng tỏ một điều rằng quyết định bình thường hóa quan hệ với Cuba được đưa ra trực tiếp từ Nhà Trắng.
Trong suốt quá trình đàm phán, các quan chức Mỹ từ Ngoại trưởng John Kerry trở xuống đều tận dụng mọi cơ hội để nhấn mạnh rằng tương lai quan hệ Mỹ-Cuba phụ thuộc rất nhiều vào số phận của Alan Gross, một người Mỹ bị kết án 15 năm tù vì tội “chống phá nhà nước Cuba”, và người đang có sức khỏe thể chất và tinh thần giảm sút nghiêm trọng sau 5 năm bị giam giữ.
Video đang HOT
Alan Gross, công dân Mỹ bị kết án 15 năm tù vì tội “chống phá nhà nước Cuba”
Trong 4 cuộc trao đổi vào mùa hè năm nay với Bộ trưởng Ngoại giao Cuba Bruno Rodríguez Parrilla, Ngoại trưởng Kerry tuyên bố rằng quan hệ 2 nước sẽ không bao giờ được cải thiện nếu ông Gross vẫn tiếp tục bị giam giữ.
Mặc dù vậy, các quan chức Mỹ cho biết Tổng thống Obama tin rằng bình thường hóa quan hệ với Cuba là việc không sớm thì muộn cũng phải xảy ra. Vào đầu năm 2013, khi bắt đầu nhiệm kỳ 2 của mình, ông đã cho phép thực hiện các cuộc đàm phán “thăm dò” với Cuba.
Tuy nhiên, chính phủ hai nước đã quyết định không sử dụng các kênh ngoại giao truyền thống, mà chỉ tổ chức các cuộc đàm phán trong vòng bí mật với sự tham gia của các nhân vật đại diện cho nguyên thủ hai bên.
Phía Mỹ cử Phó Cố vấn an ninh Quốc gia Benjamin J. Rhodes, một trợ lý thân cận của ông Obama, và Giám đốc phụ trách Mỹ Latinh Ricardo Zuniga của Hội đồng An ninh Quốc gia tham gia đàm phán với những quan chức tương đương của phía Cuba.
Một quan chức tham gia đàm phán cho biết: “Hai bên cố gắng cử càng ít người tới đàm phán càng tốt. Về phần mình, chúng tôi không muốn bất cứ sự căng thẳng nào có thể làm phức tạp hóa nỗ lực trả tự do cho Alan Gross”.
Cú bắt tay lịch sử giữa ông Obama và Chủ tịch Castro tại lễ tang của nhà lãnh đạo Nam Phi Nelson Mandela
Cuộc đàm phán đầu tiên diễn ra ở Ottawa, Canada vào tháng 6/2013, và nhiều cuộc gặp tiếp theo cũng được tổ chức trong vòng 18 tháng tại thủ đô của quốc gia có quan hệ ngoại giao thân thiện với Cuba này.
Đề xuất mà phía Cuba đưa ra là trao đổi Gross lấy 3 người thuộc nhóm Bộ Ngũ Cuba hiện đang bị phía Mỹ giam giữ với tội danh hoạt động gián điệp. Phía Mỹ đã từ chối với lý do Gross chỉ là một nhà thầu phụ của Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ và được cử tới Cuba để thực hiện nhiệm vụ hợp pháp.
Cuộc đàm phán tưởng như rơi vào bế tắc thì đến tháng Ba năm nay, ông Obama tới Vatican gặp gỡ Giáo hoàng Francis, người ngỏ ý muốn tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn để Mỹ và Cuba có thể bình thường hóa quan hệ, và ngài đã đích thân gửi thư cho lãnh đạo hai nước.
Sự can thiệp của Giáo hoàng đã tạo ra bước ngoặt cho cuộc đàm phán. Đến tháng 6/2014, đoàn đàm phán của Mỹ nhất trí với đề xuất trao đổi Gross lấy 3 tù nhân người Cuba đang thụ án ở Mỹ.
Đến tháng 10 năm nay, hai đoàn đàm phán gặp nhau tại Vatican và đi đến thống nhất thỏa thuận trao đổi tù nhân tại đây.
Giáo hoàng Francis có công rất lớn trong quá trình đàm phán bình thường hóa quan hệ giữa Mỹ và Cuba
Mọi việc được đẩy nhanh sau khi có thông tin cho hay tình trạng của Gross đang diễn biến xấu đi trông thấy. Gross từng nói với những người đến thăm rằng ông sẽ không thể đón được năm mới ở trong tù. Trong khi đó, Tổng thống Obama cũng nhận ra rằng đã đến lúc ông có thể sử dụng quyền hành pháp của mình để đưa ra một quyết định đơn phương mà không cần thông qua Quốc hội.
Hôm 16/12, ông Obama đã trò chuyện qua điện thoại gần một giờ đồng hồ với Chủ tịch Castro, và đến ngày 17/12, ông tuyên bố trên truyền hình với người dân Mỹ: “Ngày hôm nay, chúng ta đang tạo ra sự thay đổi vì đó là điều đúng đắn phải làm. Ngày hôm nay, nước Mỹ sẽ cắt đứt xiềng xích của quá khứ để vươn tới một tương lai tốt đẹp hơn cho người dân Cuba, cho người dân Mỹ, cho toàn bộ bán cầu và cả thế giới”.
Chỉ vài giờ trước đó, những chiếc máy bay đã cất cánh đưa các tù nhân của hai nước trở về đất mẹ. Gross và một gián điệp Mỹ không được nêu tên đã được đưa về nước sau nhiều năm ngồi tù ở Cuba, và 3 tù nhân người Cuba cũng được đưa về Havana.
Trên máy bay, khi phi công thông báo rằng họ đã tiến vào không phận Mỹ, Gross đã giơ cả hai tay lên trời hân hoan: “Cuối cùng tôi cũng đã được tự do!”
Theo Khampha
Những giám mục xa hoa
Lối sống xa xỉ, vương giả tột đỉnh của một số chức sắc đã khiến giáo dân và Giáo hoàng Francis vô cùng phẫn nộ.
Giám mục Tebartz-van Elst và chiếc BMW gây phản ứng - Ảnh: The Guardian
Theo tờ La Repubblica, Giáo hoàng Francis đã rất bất bình khi biết Giáo chủ thị thần Tarcisio Bertone sắp dọn vào ở trong căn hộ rộng 700 m2 ở Điện Saint Charles. Hồng y Bertone từng là Quốc vụ khanh của Vatican (vị trí tương đương thủ tướng của các nước) dưới thời của Giáo hoàng Benedict XVI. Trong khi đó, Giáo hoàng Francis từng từ chối khu nhà rộng 300 m2 ở Điện tông tòa để ở tại căn hộ vỏn vẹn 70 m2 thuộc nhà nghỉ Sanctae Marthae của Vatican. Sau khi được bầu chọn hồi tháng 3.2013, ông đã nhiều lần khẳng định muốn xây dựng một "Giáo hội thanh bần để phục vụ người nghèo". Tại một thánh lễ trước lễ Phục sinh vừa qua, Giáo hoàng Francis thẳng thắn chỉ trích những linh mục "bóng bẩy, xa hoa và tự phụ". Vì thế, ông đã thẳng tay đình chỉ vô thời hạn "Giám mục xa hoa" Franz-Peter Tebartz-van Elst của Giáo phận Limburg (Đức).
Bồn tắm 15.000 euro
Trước quyết tâm "thanh bạch hóa giáo hội" của Giáo hoàng Francis, Giám mục Tebartz-van Elst vừa buộc phải nộp đơn từ chức sau một thời gian bị đình chỉ, theo Đài Radio Vaticana. Hồi năm ngoái, vị giám mục này đã khiến báo chí Đức tốn rất nhiều giấy mực để bình luận về lối sống rất vương giả của mình. Ông cho khởi công xây dựng tòa giám mục của Limburg từ năm 2010 nhưng cương quyết không chịu hé môi về các chi phí liên quan dù Hội đồng giám mục Đức đã nhiều lần yêu cầu. Tháng 6.2013, hơn 4.400 giáo dân đã viết thư tố cáo Giám mục Tebartz-van Elst. Chỉ đến khi Giáo hoàng Francis cử Hồng y Giovanni Lajolo đến tận nơi thị sát và lập ủy ban điều tra thì mọi việc mới rõ ràng. Những gì được công bố sau đó đã khiến dư luận sửng sốt: từ dự trù kinh phí 5,5 triệu euro ban đầu, chi phí xây dựng đã đội lên 31 triệu euro. Theo tờ Die Welt, con số thật có thể lên đến 40 triệu euro (gần 1.170 tỉ đồng).
Giám mục Tebartz-van Elst đã trang bị cho công trình của mình toàn hàng "khủng": vườn thượng uyển 783.000 euro, một nhà nguyện riêng giá 3 triệu euro, trang trí và nội thất 478.000 euro, bàn họp 25.000 euro; bồn tắm do nghệ nhân nổi tiếng Philippe Starck thiết kế giá 15.000 euro; dàn vòi nước dát vàng giá 578.000 euro. Đó là chưa kể số cổ vật, tranh ảnh có tổng trị giá 2,7 triệu euro... Ông này còn cho xây dựng hệ thống đường hầm nối các gian phòng với nhau. Một giáo dân tỏ ra giận dữ sau khi "tham quan" tòa giám mục nói trên: "Tôi thật sự phẫn nộ. Vậy mà giáo phận lại tuyên bố tiết kiệm 32 triệu euro khiến họ đạo của tôi phải đóng cửa một khu nhà cho người nghèo và ngưng một số hoạt động cho trẻ em".
"Chúa Jesus không ở khoang hạng nhất"
Ngay khi được bổ nhiệm làm người đứng đầu Giáo phận Limburg năm 2007, Giám mục Tebartz-van Elst đã gây chú ý khi di chuyển bằng một chiếc xe BMW "hàng độc" trong khi người t.iền nhiệm chỉ dùng một chiếc Volkswagen Golf cũ. Trong chuyến công vụ ở Ấn Độ năm 2012 cùng một cộng sự, ông không ngần ngại nâng cấp vé máy bay của cả hai từ hạng thương gia lên vé hạng nhất, chấp nhận bù thêm 3.500 euro để được nếm rượu champagne thượng hạng và trứng cá tầm (caviar). Cũng chính vì vụ bê bối này mà Giáo hoàng Francis từng nhắc nhở các tu sĩ trong một bài giảng: "Chúng ta không gặp Chúa Jesus ở khoang hạng nhất". Thủ tướng Đức Angela Merkel tuy khẳng định không can thiệp vào chuyện nội bộ của các tôn giáo nhưng vẫn nhận định những thông tin về Giám mục Tebartz-van Elst thật sự là "gánh nặng cho cộng đồng Công giáo".
Ngoài Giám mục Tebartz-van Elst cũng đã có một số vị chức sắc xa hoa khác lộ diện. Theo tờ La Vie, Tổng giám mục Giáo phận Atlanta (Mỹ) Wilton Gregory đã phải chính thức xin lỗi giáo dân sau khi chi 2,2 triệu USD để xây dựng tòa giám mục. Sau khi dọn về tòa nhà rộng 600 m2 thuộc vùng ngoại ô giàu có Habersham, Giám mục Gregory đã nhận hàng trăm thư phản đối. Trước áp lực của dư luận, ông Gregory cam kết sẽ bán tòa nhà trên để lấy t.iền phục vụ các công trình chung và những kế hoạch từ thiện của giáo phận.
Theo TNO
Vatican phong thánh hai giáo hoàng Ngày 27.4, Giáo hoàng Francis đã cử hành lễ phong thánh cho Giáo hoàng John XXIII (1881 - 1963) và Giáo hoàng John-Paul II (1920 - 2005), theo Đài Radio Vaticana. Giáo hoàng Francis thực hiện một nghi thức trong lễ phong thánh - Ảnh: AFP Với sự hiện diện của Giáo hoàng danh dự Benedict XVI, buổi lễ trở thành sự kiện...
